|
| |
Tweede trimester van 1889.
Tijdingen. -
Den 5 April overleed te Belle (Fransch Vlaanderen) in den ouderdom van 88 jaren L.F. Leconte, een der laatste Vlaamsche Rederijkers. Het Journal de Roubaix gaf een uitgebreid relaas over zijn begrafenis en den tekst der Vlaamsche redevoeringen, die op zijn graf uitgesproken werden.
| |
Bibliographie. -
Op dit gebied zagen gedurende het trimester ettelijke ernstige werken het licht, als het 3de supplement van Campbell's Annates de la typographic Néerlandaise au XVe siècle, en het 3de deel der Bijdragen tot eene Nederlandsche Bibliographie, uitgegeven door het Frederik Muller-fonds, namelijk de Kerkgeschiedenis, door W.P.C. Knuttel; verder Brinkman's welgekende Alphabetische lijst van boeken, enz. voor het jaar 4888.
Allernuttigst voor onze volksbibliotheken, maar bovenal voor schoolbibliotheken en prijsuitdeelingen, is de Eerste proeve eener lijst van Boeken geschikt om te worden opgenomen in eene lees- | |
| |
bibliotheek voor jongelieden van 12-18 jaren, uitgegeven door de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. De lijst bevat niet slechts oorspronkelijk Nederlandsche, maar ook vertaalde werken.
| |
Jaarboeken, Tijdschriften. -
Te Brugge zal een tijdschrift verschijnen, getiteld: Biekorf, dat is een leer- en
leesblad voor alle verstandige Vlamingen (sic), als tegenhanger van het Antwerpsch bladje
Ons Volksleven, het Oost-Vlaamsch Volk en Taal en het
Limburgsch 't Daghet in den Oosten.
| |
Fraaie Letteren. -
Kwik-me-dit, kwik-me-dat, Schetsen uit het Geldersche dorpsleven, door D.M. Maaldrink en Blond en Blauw: Novellen door Fiore della Neve worden algemeen gesmaakt.
Nu is de eerste serie compleet van de goedkoope uitgave van Melati van Javas' Werken (6 deelen, f. 8,40, Schiedam: Roelandts). Daardoor wordt de verspreiding in ruimer kring begunstigd der anders zoo dure nationale romanwerken. Hetzelfde geldt voor de Gedichten van IV. Beets, thans zoo smaakvol in de frankeneditie van Sythoff te Leiden uitgegeven.
Arme Moeder, zedenschets door L. Scheltjens, wordt aangekondigd bij A. Hoste.
Van Julius Stinde, den overbekenden, ongeëvenaarden Duitschen humorist, werd Mevrouw Buchholz in het Oosten vertaald door Una.
De Dood van Karel den Goede, Graaf van Vlaanderen, historisch drama door H. Plancquaert, werd reeds met succes ten tooneele gevoerd.
In de verzameling der dramatische werken van Julius Hoste verscheen Waterloo, zijn 3de geschiedkundig drama.
| |
Taalkunde. -
De eerste aflevering is uitgekomen van de Grundrisz der Germanischen Philologie onder redactie van
| |
| |
H. Paul. Het belooft een standaardwerk te zullen zijn. Het zal compleet zijn in zes afleveringen à 4 Mk.
De drie Zustertalen, Vlaamsch, Latijn en Grieksch, of Regels voor Vergelijkende Taaistudie op het gebied der Nederlandsche, Latijnsche en Grieksche talen, door J. Pasco (Leuven: Forneville) is een poging om de uitkomsten der linguistiek ook in het Middelbaar Onderwijs in te voeren.
Uit Oost en West, Verklaring van eenige uitheemsche woorden, door P.J. Veth, is zeer leerrijk en uiterst belangwekkend.
Sedert lang werd de behoefte gevoeld aan een verklarend woordenboek der Duitsche taal, in den aard van Webster voor het Engelsch of Littré voor het Fransch. In die behoeftc wil het Deutsche Wörterbuch von Dr M. Heyne (in 5 deelen à 10 Mk.) voorzien. Van den schrijver kan men niet dan een uitstekend werk verwachten. De eerste helft van het eerste deel is verschenen.
Les Proverbes et locutions de la langue francaise, leurs origines et leur concordance avec les proverbes et locutions des autres nations, par D. Loubens, is een kleine bijdrage tot de spreekwoordenlitteratuur, die meer belooft dan ze geeft. Nog tot het hetzelfde gebied behoort Adagiarius, Latijnsche citaten in het dagelijksche leven, bijeengebracht, vertaald en met opgave der bronnen voorzien (Utrecht: Beijers), dat een plaats verdient nevens Fournier, Büchman, Winter, Van Lennep, zonder ze echter te vervangen.
| |
Folklore. -
Zeer kort, maar niet onbeduidend zijn: Twee Santen (d. i. St. Niklaas en St. Maarten) in een folkloristischen tabbaard, door M. Verkest, en van denzelfde: Folklore en fantazy.
Uit de eerste jaren van Rond den Heerd heeft de uitgever De Meester van Roeselare onder den titel van Beelden en Schetsen voor de Vlaamsche Jeugd, een verzameling van legenden, enz. laten verschijnen, waarin voor de folkloristen nog een en ander belangrijks te oogsten is.
| |
| |
L. Knappert, reeds gunstig gekend door zijn boek over de Beteekenis van de Wetenschap van het (sic) Folklore voor de Godsdienstgeschiedenis (1887), heeft uit het Engelsch vertaald en met aanteekeningen voorzien het boek van A. Lang: Onderzoek naar de ontwikkeling van Godsdienst, Cultus en Mythologie. De vertaling is voorafgegaan van een voorrede door P.C. Chantepie de la Saussaye. Dit boek is een aanwinst voor onze letterkunde, want Andrew Lang is een mytholoog van algemeen erkend gezag, de stichter en leider eener wetenschappelijke school.
| |
Lettergeschiedenis. -
De Etude littéraire sur le poète néerlandais Vondel par l'abbé C. Looten, een doctorthese van de Sorbonne, wordt door sommigen aangezien als een teeken van belangstelling van den vreemde in onze letterkunde, maar is eerder een nieuw bewijs van de pogingen in de katholieke letterwereld aangewend om zich Vondel, als zijnde een katholieken dichter, uitsluitend toe te eigenen. Toch is het boek het ernstig werk van een onpartijdig criticus.
Shakespeare's Drama in seiner natürlichen Entwicklung dargestellt: Studien über des Dichters Sprache, Zeit, Kunst und Poesie als Einleitung zu seinen Werken für den gebildeten Leser (Leiden: Brill) von Dr Timon is een duidelijke synthese van die bijna onafzienbare stof.
P. de Mont verzamelt zijn critieken en recensien over werken van belletristischen aard, onder den titel van Losse schetsen uit de Letterkundige Geschiedenis van onzen Tijd. De eerste bundel, behandelende de Duitsche werken, is verschenen.
| |
Geschiedenis en Hulpwetenschappen. -
Het Trésor de chronologie d'histoire et de géographie pour l'étude et l'emploi des documents du moyen-âge, par le comte Mas Latrie, is een reusachtig encyclopedisch werk, dat den beoefenaar der middeleeuwsche geschiedenis zeer nuttig zal zijn.
| |
| |
Onze vaderlansche geschiedenis deed een voordeelige aanwinst in Etudes sur les Pays-Bas au XVIe siècle: Charles-Quint; commencements de Philippe II, Marguerite de Parme et Granvelle par L. Wiesener, - en Betwiste bijzonderheden op het gebied der studie van de geschiedenis van ons vaderland, door W. Brill, de oplossing gevende van een reeks duistere vragen der Noord-Nederlandsche geschiedenis.
Zonder aanmatiging, maar voor hun doel uitnemend geschikt, zijn de Patriottentijd en de Jacobijnen in België door Sleeckx (nrs 6 en 7 van de reeks Volksboekjes uitgegeven door het Willems-Fonds).
Vroeger kondigden wij hier de eerste deelen aan van La vie privée d'autrefois par A. Franklin. Die belangrijke reeks gaat steeds door; nu hebben wij het 5de deel Comment on devenait patron, en het 6de Les repas.
Een moeilijke en duistere vraag werd aangeroerd in:
Origines du culte chrétien: Etude sur la liturgie latine avant Charlemagne, par l'abbé L. Duchesne. Men gelukt er niet altijd in den oorsprong van de ceremoniën van den katholieken eeredienst te ontdekken, en waar men dien ontdekt, is het voor blind geloof niet steeds voordeelig er kennis van te krijgen.
Een treurig teeken is het verschijnen van een werk als: Le Juif-Talmudiste: Résumé succinct des croyances et des pratiques dangereuses de la juiverie, présenté à la considération de tous les chrétiens, par l'abbé A. Rohling; ouvrage entièrement revu et corrigé par l'abbé M. de Lamarque. Maar zonderling is het dat zoo iets in 't Nederlansch vertaald werd, namelijk onder dezen titel: Wat is toch de Talmud? en wat is een Talmud-jood? Iets uit en over de verderfelijke geloofspunten en praktijken van het jodendom, door den vertaler vermeerderd met de geboden en (verboden van den Israëlitischen godsdienst naar Maïmonides Leiden: J.W. van Leeuwen).
Indien het waar is dat ieder land de Joden heeft die het verdient, zoo kan Nederland toch over zijn Joden niet kingen, omdat het een der eerste landen is, die hun heeft laten recht
| |
| |
wederwaren. Maar dan ook is een dergelijk boek in Nederland minder dan elders te verrechtvaardigen.
Op het gebied der aardrijkskunde zijn vooral twee goede werken te vermelden over een streek, die ons, Zuid- en Noord-Nederlanders, thans nauw aangaat: H. Blink's Aardrijkskunde van Zuid-Afrika en zijn Transvaal en omliggende Landen.
Max Rooses: Op reis naar Heinde en Ver, met platen van A. Heins, is een verzameling van de verslagen door den schrijver over zijn reizen in België, Nederland, Engeland, Spanje, Duitschland, Rusland en Skandinavie in verschillende tijdschriften en dagbladen gegeven.
***
De wereldtentoonstelling te Parijs heeft niet alleen een nieuwe uitgaaf doen ontstaan van Baedeker's Paris met een beschrijving der Expositie, maar ook Nederiandsche reisgidsen, als Naar Parijs door A. van Sprinkhuysen (Amst.: Olivier), Lissone's Practische Gids voor Parijs en Omstreken (Amst.: Van Holkema), Praktische geïllustreerde Gids voor Parijs (Arnhem: Cohen), Acht dagen in Parijs (Amst.: A. De Langhe) en Acht dagen te Parijs (Zwolle: Tijl). Tevens werd een tweede druk van Busken Huet's Parijs en Omstreken bezorgd door zijn zoon.
| |
Wetenschappen. -
Door A.R. Westerhout werd vertaald De Mensch in het Geslachtleven van O. Mantegazza, den geleerden Italiaanschen physioloog en anthropoloog, die door veel populaire en grondige schriften over zijn wetenschap heel Europa door bekend is.
In een tijd waar de producteurs wedijveren om de spijzen op het vernuftigst te vervalschen, zal een boek als dat van A.J.C. Snijders: Onze Voedingsmiddelen (Zutfen: Thieme) niet onopgemerkt blijven.
Gent, Juli, 1889.
V.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd