Nederlandsch Museum. Derde Reeks. Jaargang 3

[p. 349]

De waor histore van Christoffel Clambumbus de-n-ontdekker van Amerkao,
of d'eir van Clambumbus.
Naor z'n eige manier vertelt deur den ouwe-n Arjaon de Zeilmaoker.
Uit het Platduitsch in Antwerpschen tongval overgezet.

‘Kindere’, zeet den-ouwe-n-Arjaon de Zeilmaoker, assem saves bijj Rik de Witte in de kroeg zit en dat-'em al ze zeveste kwabbernotje gecommandeert heet; ‘kindere, na wil ekik eulle d'histore-n-is vertelle van den berumde zeevaoder Christoffel Clambumbus, die-n-in vrugeren tijd Amerikao ontdekt heet. M'n oud grootvaor heet de zaok nog zelfs meêj beleêfd en heet as kajuitjugn-e up Christoffel Clambumbus ze schup gediegnt, - si, daor kund'al van eiges aon ziegn dat-'et 'n heel waor histore-n is.

Laot is ziegn,... 't was in 't jaor veertiegn-ogndert-tweej-en-negetich naor Christes geborte,... daor leefde-n-er eene in Portugal, ne zeeman, die-n heette Christoffel Clambumbus, en da(t) 'ne-n eerste kloeke keerel was, diej meer kost as zeebeschuit eten en altad-aon zoo van alle nifskes uitvuurre deej.

Nâ, up zekeren dag zeej Christoffel Clambumbus teege ze moeder, da(t) 'n ouw wasgars was en veur de matroze-n ook al hun pijakkers uitkletste, as ze sumwijle-n al niks te

[p. 350]

wassen en hat; ‘moeder’ zeej'em zoo, ‘ik mut ekik oe toch is iet zegge: Ik laot me maor ni van me stuk bregn-e, maor daor mutte vast-en-zekers aon de-n andere kant van de weereld ook nog mense woone, en.... diej wil ekik gaon ontdekke!’

‘Jugn-e’, zeej Clambumbus z'n ouw moeder, ‘'k geloof waorlak da(t) ge ni goed bijj den ouwe zet. Waor kunne toch in Gods naom daor nog ieverans mensen existeere? - Wel, diej mutte dan zekers up hunne kop loope, gijje stummerik!’

‘Moeder’, zeej Christoffel, ‘da(t) verstade gijj nog ni. Wa(t) da(t)e' vuil hem' te bediejen heet, da(t) wette, maor van d'hooge zeevaorkunst, daor en verstaode gijj nog niks van, ge ze(t) maor n' oud waswijf.’

‘Wel, gijje verdoemde snotbaord,’ zeej ze moeder, wa(t) darrefde gijj oew ouw moeder zoo'n digners naor eure kop goeje, ge ze(t) nog 'ne groote-n-annekenuit, da(t) zedde gijj, maor wacht'n bitje, geen roei duit krijde meej as g'oew ‘groot ondekkingsreis gaot doeng’ geene knop! ‘da(t) zeg ekik oe na!’

‘Wel,’ zeej Christoffel, ‘ik en Wil ekik van ouw geene cens hebbe-n ook ni, da(t) krijg ekik van onze keunink van Portegal, van Fardenand; maor as ge me 'nen dienst wilt doegn, geft me dan 'ne keurref meej vol schoon vars eire, diej heb ik noodig veur m'n ontdekkings affaire.’

‘Na’, zeej ze moeder, ‘as ge me ni meêr vraogt, dan zal er da(t) ook ni up aon kome; maor 'nen ezelskop zedde, da(t) zeg ik en daor blijf ik bijj!’

‘Jao, si, daor wil ekke dan ook ni over strijje’ zeej Christoffel, ‘en pakt dan d'eire maor in, want morrege vruug, klokslag allevernege, zeile-w'er al van deur, want het is 'n lagn-e reis en we mutte-n-ons 'n bitje spoeje, want Amerikao mut nog vast en zeker in 't jaor veertiegn-ogndert-

[p. 351]

tweêj-en-negetich ontdekt weurre, want anders kom 'et ni-j-overeen uit met de geschiedenisboekke.’...

Na, 'sanderendaogs 'smorreges z'n ze dan ook just um klokslag allevernege-n-er vandeur gezeilt en m'n oud grootvaoder (die toegns nog kajuitjoegn-e was) heej nog de valreep umhoog getrokke en dan z'n ze me-j-en frisse bries de middelanse zee ingesteke, recht naor 't weste toe.

Da(t) was na goed; dreij meunde waore z'al onderwege en nog geen spier land hadde ze geziegn.

M'n oud grootvaoder die-n-as kajuitjoegn-e up kijkuit in de mastkeurref zat, wier al zoo'n klein bitje benaut, want hijj-had in de nacht van de matrooze g'oord da-z-allegelijk tege Christoffel Clambumbus wilde samespanne, umdat de proviand al bekanst up was. Hijj zeej dan 'snoenes as d'ander sliepe: ‘Kapetein,’ zeej-em zoo, ‘maar denkte gijj, nog wel aon de keurref mé-j-eire, die-j-oe moeder ouw'é méegegeve? Me dunkt, as me na-j-is 'ne goeje-n dikke-n eirekoek liete bakke, dan zauwe me diej keêrels nog wel veur 'n vier-en-twintig ure hun bakkes kunne stoppe.’

‘Joegn-e,’ zeej Christoffel Clambumbus, ‘daor hedde waorachtig gelijk in, da(t) hadde ekik al bekanst vergete, maor die-j-eire-n heb ik toch zeker en vast nôodig veur m 'n ontdekkings affaire..... Hoe kan 'ne mens toch keurt van m'more zin! - Awel, bakt gijj-ons dan maor is 'ne goeje lakkere-n-eire koek van 'n heel mandt eire, dan zulle m'allegelijk is goe plezant z'n. Maor één eir mutte m'altad laote-n-ouwe, want da(t) is d'eir van Clambumbus. Waor veur, zulde misschiens vraoge? - Awel, da(t) zal ik oe morrege laote ziegn.’

Da was na goed; m'n oud grootvaoder (die toegns nog kajuitjoegn-e was) maokte dan ook ne goeje-n dikke-n-eirekoek me(t) spek en boekwameel en al zoo'n digners er in,

[p. 352]

en de matroze maokte ne goeje grok gereed en liete Christoffel Clambumbus lêeve, en as ze na 'saves goe(d) gedaon in hun kajuit goegn-e, dan zeeje ze, da(t) Christoffel Clambumbus den beste kapetein was van heel de wêereld!

Maar diej één eir had m'n oud grootvaoder toch up zij' gesteke.

As de matrooze na 'sanderendaogs goed uitgeslaope waore en weer hoegner kreege en zoo wa(t) tantewantekes begoste te maoke, goegn m'n oud grootvaoder bijj de kapetein in de kajuit, lee-j-er d'eir die-j-ernog over was gebleve-n up z'n taofel en zeej: ‘Awel kapetein,’ zee-j-em zoo, ‘maokt gijj na maor oew experjenses me-j-oew eir, ik zal maor wéer veurum in de mastkeurref klafere en ziegn af er nog gee(n) land te ziegn is’.

‘Jao, me-ne joegne, doet da(t) maor,’ zeej Christoffel Clambumbus, ‘en as me da(t) vandaog me(t) diej-eir nog mèevalt en we vandaog Amerikao nog ontdekke, dan doegn ekik oe vast en zeker tot loegte matroos avanceere!

‘Wel bedankt!’ zeej m'n oud grootvaoder, en goegn er van deur.

Het duurde dan ook ni lank, of Clambumbus kwam uit z'n kajuit up het dek en riep tege m'n oud grootvaoder:

‘Awel joegn-e, zied-al land?’

‘Daor is nog ni-j-aon te denke!’ riep m'en oud grootvaoder.

‘Da kost ekik wel peize,’ zeej Christoffel, en trok tristig z'n kajuit in terwijl h'm in z'n eige zelleve zeej, ‘die verdoemd eir, die wil-d-ook nog ni blijve staon!’

Daor zat h'm weer al veurum te prakkezeere en lagnst alle kanten, regs en eeveregs te probeere-n, um diej eir up eurre punt te pleutse, maor ze wauw absoluut maor ni blijve staon.

Up eens, daor het toch up geen maniere lukke wauw,

[p. 353]

wier Christoffel Clambumbus me toch zoo verwoest colêerig - jao het was 'ne krikkele Portegies, - en nam d'eir in z'n rechte veust en stumpte ze me-j-en afgrijselak geweld up de taofel, da(t) heel het schup dreugnde en riep me-j-en franse fure-n-uit: - ‘Daor stao(t) dan!’..... en.... waorlak.... ze bleef staon ook!

Up da(t) zelfste-n oogenblik riep m'n oud grootvaoder (diej toegns meej kajuitjoegn-e up 't schup was), van boven van uit de mastkeurref: Land! land! en land! land! riepe de matrooze-n alle gelijk en kwamen in de kajuit en viele-n up hun kniejen veur Christoffel Clambumbus z'n voete.

Maor Christoffel stugn gerust van ze-ne stoel up en zeej: ‘Kindere,’ zeej-em zoo, ‘maokt maor zoo veul dign-e ni; d'hoofdzaok is, waar hale we na veur de terugreis ne man as kajuitjoegn-e, want Arjaon de zeilmaoker ze grootvaoder, is van nauw afaon loechte matroos!’.

Up eens kwam m'n oud grootvaoder in 't deurgat staon en zeej: ‘Kapetein,’ zeej-em zoo, ‘trekt oe da(t) na maor zoo-w-hevig ni-j-aon, ik kan ekik oe up de terugreis as kajuitjoegn-e nog goeijen dienst doegn, as de manschap me maar as loechte matroos wil-d-extimeere!’

Na, da(t) beloofde ze dan ook allegelijk en goegn-e same'n up 't dek.

Het schup was deur de wind dan ook al tamelak dicht aon land gekome, waor dat-er dan ook natuurlak 'nen heele-n-oop inboorlign-e-n, of Amerekaonders, bij-j -een waore gekome.

Christoffel Clambumbus trok asdan zenen roephore-n-uit en riep tege d'inboorlign-e zoo-w-hard assem kost:

‘Zedde geulle-n Indijaone?’

‘- Jaowel, da(t) zijn we, van echt bloed!’

‘Dan is het hier vast en zekers wel Amerikao?’

[p. 354]

‘- Gelak ge zegdt!’

‘Awel, dan wil ekik eulle seffes ontdekke!’

‘- Da(t) kan ni zijn’, riep 'nen ouwe Amérikaonder, ‘of zedde gijj misschiens Christoffel Clambumbus?’

‘Daor geef ekik oe me woord van eer up!’

‘- Awel kindere’, zeej den ouwe-n Amerikaonder tege d'ander Indijiaone, ‘dan is er niks meer aan te doegn, dan z'n we toch eindelak ontdekt!’

En al d'Indijaone begoste te roepe-n en te schreeuwe: Vier van Christoffel Clambumbus! tjip, tjip, hoereu! hoereu..eu...eu!!!’

F. Houtgaerde.