Maatstaf. Jaargang 27

(1979)– [tijdschrift] Maatstaf– rechtenstatus



[pagina 32]
Portfolio Leo Hofman De monumenten Door Gerrit Komrij Reclamesterren staan er aan de hemel, Te wit, te tinkelend; een minaret Verwacht je elk moment, en het gefemel Van een muezzin, luidop in gebed. En al te blauw welft zich de lucht; kemels Daaronder, in de steeg hoor je hun tred. Daar is de minaret. Ook al te hemels. Te schoon en blinkend oogt het lazaret. Je ziét de witte lakens. De moskeeën, Blank zijn ze, blank. - Onder dezelfde sterren Ligt nog een stad, die niemand kent. De weeën En zuchten ervan verneem je al van verre.
[pagina 33]

[pagina 34]

[pagina 35]

[pagina 36]

[pagina 37]

[pagina 38]

[pagina 39]

[pagina 40]

[pagina 41]
Daar wordt een dode nooit meteen begraven, Geen stof geveegd. Geen asfalteermachine Dicht gaten in de straat. Daar zijn geen brave Aartstegenstanders van het onvoorziene, Geen bedden, rij aan rij, als serpentine, Waarin ze zieken aan het oog onttrekken. Elk huis vervalt er doodkalm tot ruïne. Elk mens kan er vrijuit op straat verrekken. Elk monument zakt ongestoord ineen En op een zomaar wandelende dame Stort zich de pest. Dáár ligt haar grote teen. Het is een echte stad, en geen reclame.
[pagina 42]
Wie zieken opbergt in die stad of - vuiger! - Ruïnes met een bulldozer verplet, Wordt zonder meer buiten de poort gezet. Er is geen groter kwaad dan de stofzuiger. De straten zijn steeds anders; wat vandaag Nog staat kan straks al zijn gevallen. Soms zie je stervenden bij honderdtallen Waar gisteren nog maar een drietal maag- Patiënten lag. Het wisselt razendsnel. Het is verboden, daar, een huis te bouwen Waarvan de stenen het te lang uithouen. Twee weken op z'n hoogst, dat is het wel.
[pagina 43]
Gebouwen zijn aandoenlijk als ruïne. Hun ziel ligt bloot. Paleizen, kerken, banken, Geen mens die weet waartoe ze nu nog dienen. Je hoort dus overal de luide klanken Van tuba en trompet en mandoline En ziet er mensen langs de straten trekken Met feestgetoeter en plezier voor tienen. Dit is een stad van louter lachebekken. Hun meester is de Dood. Wat kan ze deren? Wie maakt zich druk om eer en geld verdienen? Ze dansen tot de ochtend, en verteren Veel spijs en rijnwijn, waarna aspirine.
[pagina 44]
Hij is gelukkig, die zijn monumenten Uiteen ziet vallen, en zijn hoofd neerlegt Op haren kussens in gelooide tenten, Waar aardse heerlijkheid hem niets meer zegt. Hij is gelukkig, die met open ramen Kan leven, waardoor ongedierte zoemt En ratten dansen, hij, die de infame Melaatse van weleer zijn broeder noemt. De vleermuis is zijn metgezel, het stof Zijn goud, hij zingt een zeer vertrouwde wijs. Daar valt weer een façade, met een plof. ‘Momentopname van het paradijs.’
[pagina 45]
De huizen kermen en de mensen juichen: De weeën van de dood worden gevierd. De hele stad ligt, straat na straat, in duigen, Maar op de puinhoop klinkt getierelier. De klanken van die dodenstad verwaaien En drijven ruisend naar de schone stad En wentelen daar rond de blanke, fraaie Moskeeën, als een derwisj op een mat. De minaret blijft doodstil staan, maar onder De Perzische tapijten en de lakens Roert zich, opbollend, onderhuids gedonder, Alsof veel pijn zich moeizaam los wil maken.

[pagina 46]
Leo Hofman Geboren 27 maart 1922 in Venlo. Studeerde aan de Rijksacademie voor beeldende kunsten te Amsterdam onder prof. M.H.E. Campendonk. Maakte glasramen, schilderijen, grafiek. Woont en werkt in Amsterdam. De afbeeldingen in dit portfolio zijn studies voor een animatiefilm. Enkele van de films die hij maakte: Ondergang der monumenten (1973) en Renaissance (1976). Ze werden vertoond op de tekenfilmfestivals van Annecy (1973 en 1977), New York (1974), Ottawa (1978) en Cambridge (1979). Lit.: Nino Weinstock: Annecy 73. In: Graphis, No. 168, Volume 29, 1973/74.