Maatstaf. Jaargang 23

[p. 24]

Jan Kal Vrijheid en Demokratie gevolgd door De Kunstliefhebber

Vrijheid en democratie I

Marina zei: ‘Mijn ouders zijn privé
heel anders dan ze lijken in publiek.
Ze zeggen uit te gaan van het idee
dat ze me vrij laten, ook politiek.

Je weet, ik stemde niet de vvd.
Meteen mijn moeder op bezoek. Paniek!
Ze zei: Je hebt toch ons en alles mee?
Moet jij afzakken naar die linkse kliek?

Ik kreeg totdat ik in de kerstvakantie
naar Haarlem ging de tijd voor argumenten
om dan goed voorbereid met hun te praten.

Nou ja, dat kon ik net zo goed wel laten,
want hij denkt toch alleen maar aan z'n centen,
Mijn vader, met z'n stomme arrogantie.

[p. 25]

II

Mijn vader was wel zo ontzettend kwaad,
hij bleef maar doorgaan: Jij!? de ppr!’
die mij m'n centen uit de zakken slaat
als ze de kans krijgen? Dat gaat te ver!

Zeg niet dat ík je nu de weg versper,
maar 't is de consequentie van jouw daad
dat Juffrouw Radicaal haar maandgeld er
met honderd gulden achteruit op gaat.

Ja, dat is nu eens iets wat ik beslis,
dan kan je ook eens voelen wat dat is.
Je bent voor mij een en al ergernis.

En Mamma zei: Je kon het toch niet aan,
dat je je eigen weg van ons mocht gaan.
Je kan nog niet op eigen benen staan.’

III

Ik vroeg, toch weer verbaasd: ‘Pik je dat dan?’
Marina zei: ‘Zo ligt dat nu eenmaal.
Jij doet steeds of je dat zo gek vindt, Jan.
Bij ouders is zoiets toch heel normaal?

Mijn vrienden hebben het haast allemaal.
Bij een vriendin thuis zeiden ze: Hoe kan
iemand nou rood stemmen en helemaal
zichzelf weggooien? Kind, waar eet je van?

Pappa zei eerst toen hij was uitgedonderd:
Ik was het al van plan hoor, die vierhonderd,
want dat krijgt iedereen, jij uitgezonderd;

maar laatst was de familie bij elkaar
bij Pappa's ouders, en toen ging hij daar
zichzelf beklagen in het openbaar:

[p. 26]

IV

Alles krijgt ze van ons, zo lang ze leeft,
maar zij behandelt ons als niet goed snik.
In plaats van dat ze naar het goede streeft
doet ze ons dít aan, en ze geeft geen kik.

Zie je nou wel dat je niks om ons geeft,
maar ons te schande maakt? Waarom moet ik
de enige zijn die zo'n dochter heeft?
Maar daar denkt ze niet aan, geen ogenblik.

Toen Pappa dat heel zielig had verteld,
zeiden mijn neefjes, die van Tante Ger,
dat ze nog even iets uit wilden leggen.

Ze hadden, wat ze eerst niet durfden zeggen,
Geen vvd gestemd, maar ppr.
Ach, toen keek Pappie zo teleurgesteld.’

De kunstliefhebber

Ze zei: ‘Die oom, die is bankdirecteur.
Laatst liet hij in zijn huis een schatting doen.
Een beeldje dat ik had gemaakt bleek toen
verdrievoudigd in waarde. Willekeur.

Hij zei, niet om het mooi maar om de poen,
En op de toon van een collectioneur:
Ik wil er nog een in m'n interieur.
Ik kon niet weigeren met goed fatsoen.

Gaat u maar mee, zei ik. Je krijgt zo'n hint
dat je wel moet. Mijn oom antwoordde: Kind,
zoek zelf maar uit wat je het beste vindt.’

‘En dan doe jij,’ zei ik, ‘wat je niet zint.’
Marina zei: ‘Omdat je toch nooit wint!
Je krijgt maar ruzie, hoe je ook begint.’