Maatstaf. Jaargang 22

[p. 57]

Mensje van Keulen Fragment (3)

Even voorbij het weggetje dat naar het pension voerde stopte Bron. Zonder te letten op achteropkomend verkeer stapte hij uit en liep naar de berm waar hij op zijn hurken ging zitten. Moest ie nou overgeven of niet? Hij schraapte zijn keel, slikte, en spuwde een paar maal, tussendoor met zijn vingers de taaie draden waarmee de rochels aan het speeksel bleven hangen, van zijn lippen trekkend. Er kwam nog steeds bloed uit zijn neus, zijn hoofd bonsde. Had hij niet eens gehoord dat je bij een zware hersenschudding niet overgaf maar wel bij een lichte? Maar dan wou hij overgeven! Een vinger in zijn keel? Dan wist hij niet of hij nou een lichte of een zware had. Denken aan hoe smerig het was om te braken, dat er bloed bij zat dat ie had doorgeslikt? Dat was net zo min eerlijk, daar werd een gezónd mens nog ziek van.

Hij ging op handen en voeten staan in de hoop dat het dan vanzelf zou komen maar het gevolg was dat zijn neus heviger begon te bloeden en hij, geschrokken van de dikke druppels die hij op het gras zag vallen, overeind krabbelde en zo snel mogelijk terugliep naar de auto. Hij kneep z'n neus dicht tussen duim en wijsvinger en, eenmaal zittend op zijn stoel, probeerde hij het bloeden te stoppen met het zemen lapje dat hij met een sponsje en ijskrabbertje in het kastje naast het dashboard bewaarde. Hij kon niet naar het pension, dat wou hij niet, zó daar aan komen, zó toegetakeld, wat zouden ze niet denken, mevrouw Tummers en de jongens, de gasten, dat ie gevlucht was, iets op z'n geweten had want iemand die naar huis kon rijden kon ook naar de politie en naar de dokter gaan, en er zou toch een dokter aan te pas moeten komen want als ie z'n neus gebroken had of een hersenschudding had... maar die zou tegen ze zeggen dat meneer Bron gevochten moest hebben omdat een mens nooit zo raar kon vallen. Hij moest er zelf een zien te vinden. En als ie onderweg flauwviel? Dan reed hij tegen een boom, een paal, een huis of een auto, of tegen zo'n kapelletje langs de weg en dat gaf eigenlijk niets want dan was er een goede oorzaak om er zo uit te zien. Dan ging ie met z'n hoofd door de ruit, hij rilde even, het deed nu al zo'n pijn. Koesterend veegde hij met de vingers van z'n linkerhand die door schrammetjes en kleine wondjes wat verstijfd waren, het haar van z'n voorhoofd. Nee, flauwvallen zou hij niet. Hij moest iets in z'n neus stoppen, met een hand sturen en schakelen was onmogelijk, maar wat? Wat kon hij erin stoppen om het sijpelen tegen te gaan? Hij had niet eens een zakdoek, hoe kon ie die nou vergeten, om aan repen te scheuren. Zeem, spons, papieren, lunchpakket, meer had hij niet bij zich. Hij keek naar het zakje boterhammen dat tussen de stoel en de deur geschoven was. Na al die tijd broeiend in de zon te hebben gelegen moesten ze slap geworden zijn door het zweten van de kaas en het lekken van de jam.

Toch was dat het enige dat hem helpen kon. Hij opende het zakje, plukte twee stukjes deeg naast de korst los en duwde ze met lichte tegenzin in zijn neusgaten.

Op een rustig net plein, niet ver van de straatjes waar de horeca hoogtij viert, en waar duidelijk, gezien de panden en de onbescheiden naambordjes, Valkenburgse notabelen woonden, parkeerde Bron zijn auto achter de voor de arts gereserveerde ruimte.

Voor hij aanbelde pulkte hij voorzichtig de stukjes brood naar buiten, die er uitzagen als tartaarse biefstuk, en wierp ze in de ligusterheg.

Er deed een vrouw open. Ze bekeek Bron aandachtig en zei: ‘Dokter is naar 'n patiënt

[p. 58]

meneer maar als u wilt wachten? Ja, dan zal ik u in de wachtkamer laten. Is u patiënt?’

Bron schudde z'n hoofd.

‘U bent hier met vacantie? Ik weet niet hoe lang dokter wegblijft, gaat u hier binnen, u moet uw hoofd achterover houden, nee, wacht...’ Ze schoof een gordijn opzij en wees op een divanbed: ‘Gaat u daar liggen meneer.’

Ze wachtte tot hij lag. ‘Ik zal dokter waarschuwen als hij thuis is want 't spreekuur is allang voorbij.’ Ze schoof een paar stoelen op hun plaats, keek nog even nieuwsgierig om en liet hem alleen.

Hij probeerde door z'n neus adem te halen en zowaar, er begon beweging in de stolsels te komen. Eenzelfde gewaarwording als na een flinke verkoudheid wanneer vlak voor het slapen gaan een neusgat weer begint te functioneren. De kamer was koel, hij stelde zich voor hoe een straaltje zon 's morgens even de planten beroerde op de vensterbank om ze erna de hele dag in de schaduw te laten terwijl iemand die hier 's avonds moest wachten zou vermoeden dat de kamer aan het zuiden lag want de stoffering was verschoten en de muren en het plafond leken ooit wit te zijn geweest. Boven het voeteneind van het divanbed hing een miniatuurlandschapje, een stukje geel, wat grijs en groen met hier en daar een fruitboompje, een kleine zuidnederlandse impressie die de dokter op een verborgen plekje had gehangen omdat het een reproduktie betrof of omdat hij het om een andere reden lelijk vond en niets weg kon gooien maar misschien ook wel omdat er rust van uitging want hij kreeg de neiging zijn ogen te sluiten. En dat wou hij niet, onder geen beding mocht de dokter hem slapende vinden. Kwam het door het landschapje, de schemerige kamer, de tegenslagen van die dag, de ouderwetse slaapbank die zijn vermoeide ledematen deed ontspannen? De slaap won het voor een moment en hij hoorde en zag niets van de dienstmaagd die hem een doosje tissues kwam brengen, voelde haar meelijwekkende blik niet en merkte niet hoe zij stilletjes wegging.

[p. 59]

In zijn droom zag hij het tafereel waar hij getuige van geweest was in het bos en hij zag zichzelf staan en maande zichzelf aan weg te gaan maar te laat, het meisje had hem in de gaten en haar vriend sprong in zijn blote kont overeind om hem af te tuigen. Toen werd hij wakker en uit een diep medelijden met zichzelf schoten hem de tranen naar de ogen. Het was oneerlijk, hij was geen voyeur, nooit, nog nooit had hij naar zoiets gekeken, die mensen waren veel schaamtelozer door het zomaar op een openbare plek te doen en hem hadden ze pijn gedaan, beschimpt, geslagen. Hij draaide zijn hoofd naar de schuifdeuren waar het bed tegenaan stond en trachtte de herinnering aan hun blote lichaamsdelen te verdringen door de panelen te bestuderen en het schilderijtje en de kamer, de stoelen te tellen, zich te ergeren aan de franje van het kleed welke onordelijk naar alle kanten uitstond. Zo had hij zich als kind gevoeld na het ontwaken uit een nachtmerrie, het ‘mama’ op de lippen. Geen stevige armen die hem kwamen omhelzen, geen stem die hem troostte, nooit meer. Slechts in zijn verlangen bestond ze nog. De werkelijkheid vermorzelt alles wat voorbij is zonder mededogen, ze laat een herinnering toe maar bespot een verlangen naar vroeger en straft het met pijn. Hij wilde de dienstmaagd roepen en haar vragen of de dokter er al was, hopend dat een vriendelijk en begrijpend oog hem aan zou zien. Maar hij durfde niet en probeerde aan iets anders te denken. Spelend met een nest jonge poesjes doemden de zoontjes van mevrouw Tummers voor hem op, de oudste maakte hem opmerkzaam op een gevlekt beestje dat zich eigenwijs als een volwassen kat stond uit te rekken. ‘Wat een lief poesje Jacques.’ De jongen knikte trots en bewoog zijn wijsvinger vlak voor het dier.

‘Jacques,’ dacht Bron. Alles lijkt onbereikbaar. Hij wendde zijn gezicht naar de schuifdeuren.

In de spreekkamer liet de arts Bron plaats nemen op een stoel voor zijn bureau. ‘Hoofdpijn?’ vroeg hij ongeïnteresseerd.

‘Ja dokter.’

‘Misselijk?’

‘Geweest, het gaat nu wel weer.’

‘Overgegeven?’

‘Nee.’

‘Bloedneus, kleine bloeduitstorting, hoofdpijn. Nog andere klachten?’

Bron stak zijn handen vooruit en wees vervolgens op z'n borst. ‘En hier.’

‘Waarom hebt u eigenlijk gevochten?’ vroeg de arts argwanend.

‘Ik ben geslagen... zomaar.’

‘O,’ de arts keek hem ongelovig aan. ‘Vreemde zaak. Dan mag u wel 'n klacht indienen.’

‘Ach, zo erg is 't niet.’ Bron lachte verlegen.

‘U heeft anders ruim 'n uur op me gewacht en toch niet voor niets? Gaat u zich maar even wassen, dan zal ik zien of er nog wat gebeuren moet.’

Met een pleister op zijn borst, wat jodium aan zijn vingers, twee kalmeringspilletjes en na vijftien gulden betaald te hebben, ging hij naar buiten. Onderweg naar het pension wierp hij het lunchpakket in de berm, ten prooi aan vliegen die door de opening naar binnen konden kruipen en de rat die 's nachts het hele zakje zou wegslepen.