Maatstaf. Jaargang 16

[p. 793]

bij de overname^*

Wie Maatstaf zegt, zegt Bert Bakker.

Zestien jaar lang gaf hij Maatstaf een zeer eigen signatuur. Zestien jaar lang wist hij een peil en een kwaliteit op te brengen die Maatstaf tot het Nederlandse literaire tijdschrift met de grootste oplage deden uitgroeien en die wellicht oorzaak waren dat, zoals een optimist onlangs beweerde, de Maatstaf-abonnees niet zijn ‘weg te branden’!

Om slechts enkele aspecten te noemen: Bert Bakker droeg in belangrijke mate bij aan de literatuur over Achterberg, maar lanceerde ook een verschijning als Neeltje Maria Min. Hij plaatste zich van stond af aan achter de poëtische revolutie van de vijftigers, maar gaf, in de zestiger jaren, ook onderdak aan de broodnuchtere nieuwe zakelijkheid van een Verhagen en een Armando. Hij dreef Charles naar het kleine koude front, stimuleerde Vestdijk tot het schrijven van zijn ‘Gestalten tegenover mij’, ‘ontdekte’ de essayist Cornets de Groot, de prozaïste Marga Minco en liet Jan Wolkers en de dichteres Ellen Warmond in Maatstaf debuteren.

Hij bracht verscheidene zeer goed ontvangen ‘bijzondere nummers’, waarin hij, behalve aan zijn literaire voorkeuren, ook uitdrukking gaf aan zijn geëngageerde sociale en politieke opstelling, die zich toespitste in een vervaarlijke strijdbaarheid tegen oude en nieuwe fascistische verschijnselen en ontwikkelingen. Die waakzame aandacht voor alle totalitaire bedreigingen van een democratische samenleving en een door tolerantie bepaald cultuurbestel was wel heel duidelijk terug te vinden in de jaarlijkse herdenkingsnummers rondom de bevrijding in 1945.

Nu scheidt hij van de markt.

* Het heeft mij moeite gekost om de spelling van mijn opvolgers onveranderd te laten, evenals die van een aantal andere medewerksters en medewerkers, die van de ‘Maatstafspelling’ niet gediend zijn. De meesten laat het onverschillig. B.B.

[p. 794]

Dat hij uitgave en redactie van Maatstaf aan ons heeft willen toevertrouwen vervult ons met trots. Graag nemen wij zijn uitdaging aan.

Ook voor ons zullen kritische instelling, sociale strijdbaarheid, persoonlijke stellingname, afbakening tegenover uiterst rechts èn uiterst links, progressiviteit zonder doctrinair dogmatisme in het redactionele beleid de desiderata zijn.

Het in Maatstaf zo sterk vertegenwoordigde literair-historische en documentaire element heeft ook onze belangstelling. Oudere en nieuwe schrijvers, oudere en nieuwe stromingen in de literatuur zullen in Maatstaf aan het woord blijven komen. Ook wij zullen het engagement accentueren: politieke en maatschappelijke strijdschriften of kritische doorlichtingen van politieke en sociale ‘hete hangijzers’ zijn ons even welkom als polemische essays of scherpe standpuntbepalingen op literair-historisch vlak.

Nog in samenwerking met Bert Bakker staan bijzondere nummers op stapel over Anton van Duinkerken, het tijdschrift Criterium en over vroegere en huidige literatuur in en afkomstig uit de provincie Zeeland.

In het voornemen liggen speciale afleveringen over Multatuli en Dostojevskij, terwijl in mei 1970, vijfentwintig jaar na de bevrijding, een omvangrijk herdenkingsnummer zal verschijnen. De redactie houden wij in eigen hand, vrij en onafhankelijk, naar het voorbeeld van Bert Bakker.

Uitgeverij De Arbeiderspers