Lust en Gratie. Jaargang 16

[p. 98]

Mayra Verheyen
Oog

‘Arcturus, het is de wind. De kastanje slaat tegen de muur.’

De jonge herdershond heeft geruststelling nodig. Als we met zijn tweetjes in het donker liggen, in de enige kamer van het huis die op het bos uitkomt, achter de enige deur die op slot kan, luistert hij aandachtig naar mijn woorden. Overdag val ik tegen hem uit omdat hij te vaak tegen me opspringt, met al zijn vlooien. Nog geen drie dagen geleden zijn er bulten op mijn kuiten en onderarmen verschenen, de boel is gaan ontsteken. Arcturus ziet in elk gebaar dat ik maak een kans om met mij te spelen. Ik kan nergens stilzitten of hij slaat zijn poot om mijn kuit en begint tegen me aan te rijden. Hij is pas twee en heeft nu al de spierkracht om mij omver te werpen. Zijn onschuld heeft een mannelijke onbehouwen kant. Ik lach hem uit. Ik moet me voortdurend schrap zetten. Maar 's nachts geef ik veel om hem, dan is hij mijn grote vriend en vergeef ik hem zijn vlooien. Ik vertel hem dat ik op het huis pas, nu nog veertig dagen, dat het wennen is aan het vasteland, na zeven jaar op een eilandje. Ik beschrijf de geliefde die daar achterbleef. De tafelberg met eromheen de wijdste zee en de wijdste lucht, hoe die in elkaar overvloeien, hoe ik boven op die berg loop, wat een goed gevoel dat is wanneer je leven, als door een windvlaag, onder je is uitgetrokken.

Arcturus' ogen blijven in het donker dichtbij, eerst nog strak tussen mijn stem en mogelijk naderend gevaar, maar na een tijdje begint er iets te glanzen, hij geeft zich gewonnen. Tenminste, dat is wat ik voel - wat ik zie is dat hij nog niet is gaan liggen, de schaduw naast mijn bed blijft overeind als een soldaat. Vanaf zijn matje wasemt hij een lucht van ongewassen kleren naar me uit.

Ik ben vannacht ongeduriger dan anders, heb overal jeuk. De kennis-makingsadvertentie die ik in het dorpscafé in een krant zag staan houdt me uit de slaap. Doen of niet? Eigenlijk geloof ik er niet in. Mijn ideale ontmoeting met een man vindt toevallig plaats, als ik er niet op berekend ben.

[p. 99]

‘Arcturus, zal ik die jongen nu bellen, midden in de nacht? Dan is hij in ieder geval onvoorbereid.’

Ik loop op de tast van het bed naar de tafel. Arcturus draait niet mee maar volgt wel mijn gangen. Hij geeuwt. Hij wacht af. Nee, ik bel niet. Ik schuifel langs zijn matje naar het raam en probeer door een van de kieren in het luik naar buiten te kijken. Er is geen uitzicht, buiten en binnen zijn bijna even donker, er is geen maan, er staat geen ster.

Ik ga in bed liggen. Are? Kijk, val ik hier niet elke nacht met een glimlach in slaap? Wat valt er te vrezen?

Het oog, dat toekijkt en goedkeurt of afkeurt. Het oog, dat registreert hoe echt ik ben. Het oog, waarin ik me bemind weet. Het grote niets.

De jongen ziet hoe ik een vuist op tafel leg, hoe het bloed uit mijn knokkels trekt. Ik doe mijn hand open, laat de Mikado-stokjes los. ‘Jij mag,’ zeg ik. De situatie werkt op zijn lachspieren. Hij en ik tegenover elkaar, een barricade tussen ons in - ik een fiere dame op haar voordeel bedacht, met pupillen die heen en weer schieten tussen rood, blauw en geel geverfde stokjes, met een knaloranje mond die het aantal punten scandeert dat binnen valt te halen, hals- en gezichtsspieren aangespannen, op haar qui-vive.

De jongen pikt resoluut alle losliggende stokjes in. Het zijn er vijf. Hij krijgt zo achttien punten in de schoot geworpen. Om verder te kunnen spelen moet hij eerst een joint draaien.

Hij neemt de tijd. De huid van zijn linkerhandpalm ziet er bleek en strak uit, totdat hij het tere vloeipapiertje ertegenaan legt. Zijn vingers ontwarren wat shag, hij verhit de plak hasj met een vlam, wrijft er stukjes vanaf en strooit ze op de tabak. Het geheel rolt hij losjes samen. Bij het likken krijgt zijn tong een ragfijn kerfje, dat ik in mijn eigen tong voel. Hij reikt mij de sigaret aan, ik inhaleer zo diep als ik kan. Zijn ogen kijken vragend toe. Ja, geef ik hem met mijn glimlach te verstaan, ik ben bereid deel uit te maken van je ritueel.

Aan de druk van mijn vinger op de punt van het Mikado-stokje merk

[p. 100]

ik dat er ruimte komt in mijn arm, tot aan mijn oksel verspreidt zich een behaaglijk kringelend gevoel, de arm maakt zich los van mijn lichaam, is plotseling een eigenmachtig ding. Dat het stokje mij maar drie punten oplevert doet er niet toe, ik geniet van de precisie waarmee het naar links zwenkt en rakelings langs een paar andere wegschuift zonder dat de arm daarvoor van stand hoeft te veranderen.

Ik tuur naar de Mikado-figuur. Wat een warboel lijkt, wordt ineens doorzichtig. Er klapt iets open. Tussen ons in ligt een volmaakte figuur met kleuraccenten en schaduwen, elk stokje dat eruit wordt losgemaakt kan ik blind op zijn plaats terugleggen.

Hij houdt mij in de gaten. Misschien overtreed ik de regels, want ik ben opgestaan om aan zijn kant van de tafel het stokje nog beter te kunnen isoleren. Ik houd mijn adem in als ik het aanraak en de druk op mijn vinger vergroot; hij hoort en voelt het, zo dicht sta ik naast hem. Ik til het stokje boven de figuur uit en lach naar de jongen, er rolt een ander stokje om.

‘Deed ík dat? Ik zag niets gebeuren.’

‘Ik wel,’ zegt hij.

Mijn geluksgevoel kantelt een slag.

De jongen is aan de beurt en legt zich toe op het wegrollen van stokjes, het omhoogwippen, het onder wankele constructies en tussen krappe ruimtes doortrekken. In de blauwe steen van zijn ring wordt alles weerspiegeld. Hij is druk bezig te winnen, maar vertilt zich.

We azen allebei op dat ene stokje met de rode spiraal dat in een keer twintig punten oplevert. Je kunt er de rest mee binnenslepen. De spiraal ligt op een onmogelijke plek, in het midden van de figuur.

Ik laat me niet langer afleiden.

Hij gaat op het puntje van zijn stoel zitten, opgetogen omdat het nu menens wordt.

Met de topjes van mijn duim en wijsvinger tegen elkaar begin ik mijn hand over het eiken tafelblad te schuiven. De andere drie gestrekte vingers glijden zo ver mogelijk onder een schuin opstaand stokje door. De duim en wijsvinger buigen licht om nog dichter bij de spiraal te komen. Ik beschrijf een dansfiguur. In mijn hand zit de span-

[p. 101]

ning van een ballerinalijf dat moeiteloos tegen de zwaartekracht in danst. Mijn gezicht wordt beschenen door de tafellamp. Mijn wangen gloeien. Hij ziet het, de gloed in mijn ogen.

De spiraal is van mij. Kijk, ik houd hem in mijn hand, maar besluit hem jou cadeau te doen.

Arcturus wordt wakker bij het eerste richeltje licht dat door de kieren in het raamluik valt. Van een soldaat op wacht verandert hij in een jong glanzend, opgewonden beest. Eenmaal wakker wordt hij gedreven door wonderlijke impulsen. Op twee meter afstand kijk ik in zijn ogen - open en wild glimmend. Hij springt naar me toe, zet zijn poten in mijn zij, klaar om elke blik op te likken, bereid om elke uithaal te vergeven. Zijn vlooien! Vandaag ga ik een gifband kopen.