Lust en Gratie. Jaargang 1
(1983-1984)– [tijdschrift] Lust en Gratie– Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 124]
| |
Myriam Diaz-Diocaretz
| |
[pagina 125]
| |
ChanaGa naar voetnoot*als boven water de wervelwind van haar schemerig haar
zwiert weg van haar huid als golven
winter met de betovering van haar gespannen spieren
als moegestreden rotsen die oprijzen uit de sneeuw
als boven vuur danst zij haar lichaam
verstillend verduisterend lichtend verduisterend
zij danst zigeunerkracht die opstijgt
uit haar woedende poriën van vrouw
droefheid die klopt in de slapen deze grond
die vraagt en vraagt om méér
táp-tap táp-tap-tap-táp-tap
die deze stilte uitdrukt
táp-tap táp-tap-tap-táp-tap
Chana zij die weet vrouw
die deze aarde scandeert altijd vrouw
deze aarde die zij heeft gelezen eeuwen geleden
Vertaling: Maaike Meijer | |
[pagina 126]
| |
Mujer de la tierraEn cada esquina
de la ciudad
hay un tumulto.
Uno bastaría.
Los periódicos
anuncian hoy
el rumor oficial:
tu verdadero nombre es
Juana Problema,
eres hija de la selva,
se dice que te llamas
Juana
Selva
Problema.
Anoche, aclarando mis dudas
sobre la hipocresía,
exclamaste:
¡Cuántas manos besa el hombre
que quisiera ver cortadas!
Entretanto,
los signos luminosos
repiten ‘un indio es un ser que no
se desarrolló, que nunca fue’
DAN-DAN
DAN-DAN
DAN-DAN
en esas campanas que no escuchas
resuenan el ‘mea culpa’
el dulce desprecio
y también AAAH
los fantasmas de Carlos y Felipe
montados en cólera por siempre
porque ya no poseen
los cuatro sacos de papas de tu campo.
¿Qué es una cruz?, preguntas.
Madera seca. Durmientes.
Un signo de derrota en los caminos.
| |
[pagina 127]
| |
MapuOp elke straathoek
van de stad
is een oploop.
Eén zou al genoeg zijn.
De kranten
kondigen vandaag
het officiële gerucht aan
dat jouw echte naam is:
Juana Problema
jij bent de dochter van de wildernis,
zij zeggen dat jij
Juana Wildernis Problema
heet.
Vannacht, toen je zo helder met mij praatte
over hypocrisie,
riep je:
hoeveel handen kust de man
die hij liever zag afgehakt!
Ondertussen
herhalen de neonlichten
‘een indiaan is een wezen dat zich niet
ontwikkelt, dat nooit heeft bestaan’
DAN-DAN
DAN-DAN
DAN-DAN
deze klokken waarnaar jij niet luistert
luiden het ‘mea culpa’
de zoete minachting
en ook AAAH
de schimmen van Carlos en Felipe
die zich voor altijd van woede verbijten
omdat zij de vier zakken aardappelen
niet meer kunnen krijgen
van jouw akker
Wat is een kruis? vraag je
Dor hout. Balken.
Teken van nederlaag langs alle wegen.
| |
[pagina 128]
| |
No cedas a esos sueños que ahora
te rondan.
Sueños, a veces, ajenos,
simples desperdicios
del aire.
Tu sagrado árbol no está muerto.
Morir, no puede.
CULTRUN
CULTRUN
CULTRUN
NO PUEDE MORIR
porque se mantiene firme en ti
MAPU
MAPU
JUANA MAPU
permanecerá enraizado en ti
MIENTRAS TU TE NOMBRES
A LA LUZ DE TU SOL OBSCURO
BAJO LA TIERRA
MAPU
Uit: ‘Que no se pueden decir’ | |
MapuHet gedicht ‘Mapu’ is geschreven voor de Indiaanse Juani Ilmen Tanilao, die op haar vijftiende bij ons in huis kwam om voor mij te zorgen en om voor ons te koken. Zij had twee kinderen. Elke zomer bezocht zij haar geboortedorpje Pillanlelbún, waar haar tweede kind bleef zorgen voor het stukje land dat zij daar nog bezat. Elk jaar gaf het kind Juani vier zakken aardappelen: haar deel van de aardappeloogst. Carlos en Felipe staan voor de rijen Spaanse koningen (Karel I, II, III enz, Philips I, II enz.) die sinds de verovering van Zuid-Amerika de oorspronkelijke bewoners beroofden van hun bodemschatten (goud) en hun oogsten.
Ik noem Juani ‘Juana Mapu’ vanwege de Mapuchen, een van de oude Indianenstammen die woonden aan de westkust van Zuid-Amerika, | |
[pagina 129]
| |
Buig niet voor die onbestemde gedachten
die je nu kwellen
Gedachten kunnen vreemd zijn
alleen maar verkwisting
van lucht.
Jouw heilige boom is niet dood
Doodgaan, dat kan hij niet.
CULTRUN
CULTRUN
CULTRUN
HIJ KAN NIET DOODGAAN
omdat hij zich vasthoudt in jou
MAPU
MAPU
JUANA MAPU
hij zal geworteld blijven in jou
INTUSSEN NOEM JIJ JEZELF
BIJ HET LICHT VAN JOUW ZWARTE ZON,
ONDER DE AARDE:
MAPU
vertaling: Maaike Meijer het gebied dat Araucania werd genoemd door de Spaanse veroveraars en dat later het zuiden van de staat Chili werd. ‘Mapu’ is ‘aarde’ in het Araucano, de naam Mapuchen betekent ‘mensen van de aarde’. Sinds de ‘zegeningen’ van het Christendom over de Mapuchen neerdaalden, waren ze ten dode opgeschreven. De Mapuchen geloofden in de wind, de manen, de zon en vele andere Goden, zoals donder en regen, die het goede in hun wereld brachten. Ze gebruikten hun CULTRUN, een kleine, kalme drum om het bovennatuurlijke op te roepen. Ze dansten en zongen zonder luidsprekers op de maat van de cultrún, de cultrún, waarvan de naam zelf al het ritme aangeeft van hun ontvankelijke harten. Dit alles gebeurde toen ze nog niet wisten dat er nog een Pinochet zou komen...
M.D. |