Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 25

[p. 80]

De boekenhelden van...
Vanessa Verstappen

In mijn boekenkast huist de ene held naast de andere. Ze hebben namen als Matilda, Erik, Minoes, Caitlin, Marjanne, Olek, Suzanne... Sommige zijn broers, één held is een eekhoorn, een andere is een reus. Er is zelfs een rolmopsvogel! Maar bovenal is er één klein meisje van acht dat met een been en een arm uit de boeken barst. Haar naam is Alice en ze beleeft fantastische avonturen in het wereldberoemde Alice In Wonderland van Lewis Carroll.

In wezen moet deze nieuwsgierige meid voor elke illustrator toch wel een heldin zijn. In de eerste alinea al lacht ze een prentenloos boek van haar zus weg en geeuwt: ‘And what is the use of a book without pictures or conversations?’ Dankjewel Alice!

Maar behalve haar pleidooi voor het illustratievak is dit meisje een heldin die zich dapper een weg baant door een groteske wereld vol absurditeiten, ridicule regels en hypocriete situaties. En hoewel ze gedurende de hele droom gevangen zit in een fantastisch rariteitenkabinet deinst ze er niet voor terug om dingen in vraag te stellen en domme schepsels flink op hun plaats te zetten. Kortom, zij durft. En het siert haar dat ze dit steeds in stijl doet. Beleefd en netjes, soms een beetje betweterig, maar steeds met een groot hart en dito rechtvaardigheidsgevoel. Af en toe breekt ze wel eens en barst ze in tranen uit. Maar wel om er vervolgens flink doorheen te zwemmen.

[p. 81]

Groot waren mijn ogen toen ik het boek als kind voor het eerst las. Ik zou het konijn zeker ook nagerend hebben, maar ik was toch best bang in Alice's plaats. Zou je dat koekje wel opeten? Zou je dat drankje wel opdrinken? Ik vond het geweldig om met haar meegenomen te worden in een land waar de fantasie en de dromen heersen. Geef toe, wat een saaie wereld is het toch als je dat boek dichtklapt? Op mijn eigen schoolrapporten stonden wel eens woorden als ‘dagdromer’ of werd ik berispt omwille van ‘teveel fantasie’. Maar dan keek ik eens door het raam en dacht aan Alice. Dan viel ik in mijn eigen konijnenpijp en kwam terecht in een wereld zonder domme regels en saaie cijfers. Maar wel vol met prachtige beelden. Ik moet toen ongeveer beslist hebben dat ik voor altijd zou tekenen. Ook als ik later groot zou zijn.

Jaren later ben ik Alice nog vaak in haar Wonderland blijven opzoeken. De dandyeske dodo, de existentialistische rups, de luie zevenslaper, de zuchtende nepschildpad, de heetgebakerde kokkin, de dictatoriale hertogin, de dansende kreeft... Alice heeft ze mij één voor één voorgesteld; het zijn mijn vrienden geworden. Intussen heb ik een heleboel versies en vertalingen van het boek van Carroll verzameld. Zo'n verscheidenheid in boeken, maar toch steeds herkenbaar en met erg uiteenlopende illustraties van onder meer John Tenniel, Lisbeth Zwerger en Otto Seibold. Onlangs vond ik in Praag nog een prachtige ‘Alenka’ met tekeningen van een zekere Markéta Prachatická. De droom van Alice is universeel.

En mijn heldin duikt ook in het dagelijkse leven voortdurend op. Een tasje thee voor mijn neus en ik ben op visite bij de Hoedenmaker en de Maartse Haas. Vandaag nog zag ik op een rommelmarkt twee witte lederen handschoenen liggen. Oh, dacht ik nog, het witte konijn heeft die ook! Ik grijnsde mijn tanden bloot, net zoals de Cheshire kat.

‘“Curiouser and curiouser!” cried Alice.’ Het moet zowat mijn levensspreuk zijn.

Vanessa Verstappen ontving in 2011 een Zilveren Penseel voor haar illustraties in het boek Amadeus de zoveelste van Dimitri Leue.