Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 5

[p. 40]

Bookbird
Co Winnips

Droeve vlucht van Bookbird: Als pasgekozen lid van het vernieuwde internationale IBBY-bestuur is Jan de Zanger te zien op de foto waarop deze groep bijeen staat. De voorzitter van de Nederlandse Sectie was juist gekozen als medelid uit 16 kandidaten, daarmee erkenning oogstend voor zijn bijdragen op dit terrein. In de volgende aflevering van dit blad schrijft Joke Thiel een ‘In memoriam’ voor dezelfde man, van wíe een veelbelovende voortzetting van zijn IBBY-activiteiten verwacht mocht worden.

Bookbird opent met de dankrede van Tormod Haugen die de Hans Christian Andersen Medaille ontving. Deze tekst - vertaald door Jan de Zanger - was bijgesloten in de vorige aflevering van het Documentatieblad. Cecilia Beuchat bespreekt uitgebreid gedichtenbundels voor kinderen in het land van Neruda en Mistral: Chili. De Chinese uitgever Wang vindt, dat auteurs voor jonge volwassenen tegenwoordig anders dienen te schrijven, zo blijkt uit een interview dat is afgedrukt.

Het IBBY-congres dat in Amerika gehouden werd gaf de deelnemers veel te denken en te doen, want het thema was: Kinderboeken als middel tot alfabetisering. Een impressie van dit congres mag als voorbode van verdere verslaggeving gezien worden.

De nieuwe voorzitter van IBBY - Ronald Jobe - presenteert zich, terwijl verschillende personen geportretteerd worden die bekendheid verdienen om hun plaats in de kinderliteratuur: de Griekse dichteres Rena Karthaios, de schrijver Walther Petri uit de voormalige DDR, de Russische illustrator Boris Diodorov, de Nederlandse Willemien Min. De laatste kreeg van de BIB een internationale onderscheiding voor haar ‘De Vogelman’, een opvallend debuut, een prachtig prentenboek, uitgegeven door Lemniscaat. Van continent tot regio, proza, prent en poëzie.

John Gough merkt op, dat de Australische kinderboekenschrijvers zoals Southall, Park en Thiele erkenning vinden en blijven genieten, maar de aandacht gaat overdreven sterk naar fictie. Daarom nu de schijnwerpers gericht op de kinderpoëzie. Het mag gezegd: een rijk artikel met veel documentatie.

[p. 41]

De Engelse term ‘Gaelic’ staat voor de regionale taal dat in de Highlands en delen van Schotland wordt gesproken. Finlay Macleod bespreekt vanuit zijn ervaring hoe (toch) kinderboeken geproduceerd kunnen worden voor minderheden.

Wie kent Cyprian Ekwensi? Niemand van de Afrikaanse schrijvers schijnt zoveel voor kinderen en de massa geschreven te hebben als hij. Hij knoopt aan bij de traditie, maar integreert tegelijkertijd ideeën van anderen. Hij gelooft in de kracht van de jeugdliteratuur als middel om de gemeenschapsvorming in Nigeria te bevorderen.

Andere personen die belicht worden zijn o.a. Jella Lepman, die in 1949 IBBY stichtte, de Franse illustratoren Bernard Jannemin en Moach Eveno, hun Bulgaarse vakbroeder Alexander Alexov.

B. Isaksson en B. Fransson schetsten uitvoerig de historie van 400 jaar Zweedse kinderboeken. Onze Erasmus blijkt oervader van het bekendste en oudste boek uit 1591. Punten die bijzondere aandacht krijgen zijn: de sterke invloed van de leerplicht op het lezen, de omvangrijke export van Zweedse prentenboeken, de betekenis van Astrid Lindgren en Harry Kullman. Een reizende expositie van prentenboeken ‘Once upon a time’ trekt door Europa. Het tracé is op te vragen en mogelijk nog om te buigen bij The Swedish Institute, Box 7434, S-10 390 Stockholm. (Tel. [phone])

Hebben kinderboeken eigenlijk nog wel kansen op voortleven naast televisie, video en andere ‘passieve’ verleidingen? De zojuist genoemde eerste schrijfster stelt zich deze vraag en is geen pessimiste. In haar essay met enkele onderzoeksgegevens vermeldt zij, dat Zweedse kinderen méér lezen dan ooit en 87% bezoekt regelmatig de bibliotheek. Maar de financiering van de laatste voorziening komt in de knel.

Andreas Bode gaat na welke veranderingen op dit gebied de laatste jaren zijn veroorzaakt door de politieke ontwikkelingen in Oost-Europa. De produktie van kinderboeken krijgt nieuwe opgaven en kansen, want de Oosteuropese kinderen kennen de Westeuropese kinderboekschrijvers niet en de Westeuropese kinderen kennen weinig van de jeugdliteratuur uit het Oostblok. Bode bespreekt aandachtsvelden als: poëzie, het vertalen en illustreren van kinderboeken, de situatie in een aantal landen, methoden van boekpromotie.

Renate Raecke maakt lezers attent op het IBBY-congres dat in 1992 plaats zal vinden in Berlijn, dus dichterbij dan voorheen. Als thema noemt zij: De kinderwereld in kinderboeken-kinderboeken in de kinderwereld. Christa Unzner-Fischer licht de speciale poster toe die zij voor dit congres heeft ontworpen, terwijl gegevens over haar tekeningen in een artikel van Sabine Mähne te lezen zijn.

[p. 42]

Verder: boekpromotie in India, de Friese kinderliteratuur door Jant van der Weg en veel nieuws uit de vele landen die de Bookbird (90/4; 91/1 & 91/2) aanvloog. Wie nu dan eens besluit om een los nummer (à 25 DK) of een abonnement (à 155 DK) te nemen krijgt een waardevolle informatiebron in handen. Het adres is: ARNIS, Postboks 130, Toendervej 197, DK 6200 Aabenraa. Denmark.