Limburgsche sermoenen
(1895)–Anoniem Limburgse sermoenen– Auteursrecht onbekend
Regelnummers proza verbergen
| |
[p. 599] | |
+1XLIV. Dets dbuec van heren selfarts 2regelen.3‘Geloft sie die gude Got in al sinen dogden, dir hi vele 4heft, dat menscheliken herte onmogelic ware dat wiste 5die volkomenheit sinre dogde. Doch sie hi geloft sonder-6+like ‖ an drin dogden: an geduldecheit, an oetmudecheit 7ende an minnen. 8An der geduldecheit es hi te louene in dien dat hi 9ons verst ons scout ende weder trect van sonden, ende 10ons sonden verdrecht ende ons vergeft, ende ons gut duet 11derbennen ende vele van ons lit dat wi qualic liden mogten 12van onsen euenkersten. 13Jn sinre oetmudecheit es hi te louene want hi ons 14derbennen wist den wech din hi seluer ginc. Hi wijst ons 15oec derbennen ons selfs crancheit, want wi hem gevolgen 16en connen, ende hi doch cleinen dinst van ons vor 17gut nempt. 18Oec es hi wale te louene in der edelre dogt der minnen, 19dinne dwanc op ertrike te comen ende menschelike forme 20tontfaenne, ombe ons te verloesene met also groten armude 21+ende versmoheit als hi dor ons leit. Als gi nog ‖ in den 22spigel van den cruce mogt sien, dare stunt in also groten 23armude ende so vel en hadde dare sin hoeft an rasde.’ 24‘Ay sekerlike, ets utermaten guet te horne van desen 25dogden. Nu vragdic gerne, constic wale vragen; want mi 26segt dat mi van vragen wis werde. Drie denc lighen in 27der vragen: dirste es dat mi wete wis mi vrage; dander 28es wi dergene sie din mi vragt, ende terde ocht die sake 29nůt es dis mi vragt. Nu segt ons van himelrike: dar est gůet 30na vragen.’ | |
[p. 600] | |
1+‘Uan himelrike vlijt een water, ende heit minne, ende 2ontsprinct in onsen Here Jhesum Cristum, ende deilt sich 3in seuen stucken, sonder ander mengerhande riuiren, die 4van der minnen vliten. Dese watere deilen sich in mengen 5landen, ende comen doch weder in der minnen. Als dese 6+water met ‖ groter sutecheit weder vliten in der minnen, 7twaren, so es die minne een lustelic water, ende es also 8sute, die een deel wiste wat die minne ware, hi soude 9met groten vlite vragen wi hi ter minnen comen mogte. 10Dar die minne met desen suten watren vrolike weder in 11compt gevloten in den reinen borne darse jrst vt ontspranc, 12ende sich dan die reine porte ontslut jhegen der minnen, 13dar sijt mi dan der minnen spigel, ende so vel vruden dren, 14dat alle die herten die nů sin ende emmer wesen sulen, 15na vrůde dachten, sin consten nit voldencken die minste 16schoende, die minste gutde noch die minste vroude die 17mi onder dusentgen in den spigel siet.’ 18‘Ay deus, ende wi mach des spigel sin?’ - ‘Hets der 19reine Jhesus Cristus, der leuentge Gotsson, dien niman 20+‖ sien en mach hin comer ouermits der minnen tu.’ 21‘Twaren, dit heb ic gerne gehort van desen suten 22Jhesuse. Ay, nů berigt mi een luttel vort van der minnen. 23Du sprics also dat dwater van der minnen vlite, ende 24vlit dor dlant, ende vlit dan weder in der minnen, ende 25dat die minne ontsprenge vt Gode. Van sulker saken 26wistic gerne.’ - ‘Wiltut weten?’ - ‘Ja jc.’ - ‘Jc wilt 27di seghen. Die minne es Got selue, ende die water dar ic 28di af seghe, dassin dogden, ende comen alle van Gode, 29ende můten weder te Gode. Dese dogden sin een wech te 30himelric wert; want dar en mach niman comen hin comer 31met dogden.’ 32‘Ay bilode, hir est orberlic na vragen, wi mi te himelric 33comen mach. Nu berigt mi van den dogden, welc die sin 34ende wi mise gewinnen mach: dats mi harde vremde, 35+ende wist doch ‖ gerne; want het donct mi gut geweten.’ - | |
[p. 601] | |
1+‘Desen dogentliken wech willic di berigten bi den watren. 2Dirste dogt es een water, ende heit vrogte. Dar mutste 3ten jrsten in scepen, ende muts harde onsagte varen een 4wile, ont daste coms in een ander water, heit bigte. 5Eer du ter bigten coms, so ontmut di een ander water, 6heit scame, ende vlijt jhegen strum harde sterkelike. 7Dan saute royen met groter magt, ont daste coms ter 8bigten; ende dar wertste getroest, also daste vrolic 9vorwert vers. Dus comste vter bigten in een ander water, 10heit bute. Die bute dregt di in een ander water, dat vlit 11met groten storme, ende es harde claer ende oec bi wilen 12sute. Dat water heit raste, ende dregt di in een ander, 13heit troest. Dar vinste sulke genade daste di getroest 14+alre wereltliker saken. Sus ver‖ste vort in een ander water, 15heit hopinge, dar ontfeeste trouwe, soe daste Gode 16getruwende werts ende di op hem verleetsts. Hir na 17comste in een ander water, dat vlit seer starke, ende es 18so sute daste sin sutecheit engeenre wis verdragen en cans. 19Sus verste vort in een ander water, dat harde sagte es; 20dar vinste gude rastinge in, ende heit di mate. Mate 21brenct di tenen watere, heit bescheidenheit; dar 22vinste vel genaden. Dat dregt di in een water dar 23wisheit ende bekennisse tesamen vliten; dar vintste 24otmudecheit, geduldecheit ende anders menge sute 25dogden. Met desen watren hebbic di een deel der 26dogde bescheiden. 27Aldus comste met groter joyen in der minnen 28geuaren. Als du dan der minnen gesmacs, so wertste 29+seker ende vroe ende soe gesalwert met soe ‖ menger 30sutecheit daste in der werelde ongerne een keiser wouts 31sin. Aldus hebbic di bescheiden wie du clemmen saut van | |
[p. 602] | |
1+dogden in dogden, ont daste coms in der minnen, dat 2Got es.’ 3‘Nu ben ic harde vroe dat ic soe wale berigt ben van 4desen doegentliken wege ende van derre nůtter saken, 5die mi harde vremde was. Nu berigt mi welc sin degene 6die desen wech nit en gaen, - ocht ganten al de lide?’ - 7‘Al de lide? Entrouwen, nees! Hen ganten heiden noch 8Joden noch valsche kersten noch niman die ongedogt 9ende sonder geloeue es.’ - ‘Ay, wie est doch metten-10genen die geloeuen ende in hoeftsonden lighen?’ - ‘Die 11missen oec dis regtes wechs, est dasse derbennen bliuen.’ 12‘Nu berigt mi vort: es enech gordent mensche die 13+desen wech mis‖se?’ - ‘Jaet, vele.’ - ‘Wie mach 14dat wesen?’ - ‘Dis berigt ic di aldus. Welken tit si 15comen sin ter vrogten ende souden varen din regten wech, 16metten rouwe in die bigte, so ontmutse donselech water 17van scamen ende drifse weder in een ander water, heit 18valsch troest. Dar in varense alsic di besceiden wille.’ 19‘Nu berigt mi in welken leuene dese mogen wesen.’ - 20‘Jn welken?’ - ‘Ja.’ - ‘Jc wane in allen leuene.’ - 21‘Ami, wat segste! So ontsie ic mi datter in swarten 22clostren vel sie ende in sulken andren leuene die noit 23vor scame ter regter bigten en quamen.’ - ‘Dats waer.’ - 24‘Nu berigt mi wi compt dat gestelic lide den regten 25wech miden.’ - ‘Wiltut weten?’ - ‘Ja ic.’ - ‘Jc 26bescheits di aldus. Het sin twee wege. Der een es der 27+seker wech, ende geet vter vrogten in der minnen. ‖ Den 28andren bescheidic di bi den watren. Ets een water ende 29heit vals trost, ende ontsprinct bi der vrogten, ende es 30scone ane te sinne, ende brenct gerne doetlike sonden. 31Omb sin scone varwe, die doch vals es an dende, so | |
[p. 603] | |
1+scept meneg mensche in dit water, ende denct: ‘Ja, du 2best jonc ende starc, scone ende rike, wis ende wale ge-3boren: sulste di seluer aldus verderuen? Din audermuder 4starf doch seluer. Laet een andren penitentien duen: du 5comster noch tide genuch tu. Plech dins selfs ende leide 6gut leuen: du magt noch lange leuen ende dins willen 7vel hebben.’ Sus scept menech in valschen trost, ende 8laet die vrogte ombe dasse swar es; ende varen vort in 9een ander water, heit jdelheit. Vter idelheit varense 10tenen clostere, heit ten eigenen wille, daer wonen bru-11+dere in die ‖ heiten van Heren Selfarts regelen. 12Jn dien closter ontsprengen vif riuiren. Dirste es houerde, 13dander toren, die derde girde, die virde onkusceit ende 14die vifde ongehorsamheit. Noch ontsprengen clein riuiren 15in dien closter, die harde scedelic sin; dats haet ende 16nijt ende jdele ere, onregt eigenscap, agtersprake, mur-17mueringe ende menge quaetheide vliten in die vif riuiren. 18Ende dese vif riuiren comen telest in een groet water, 19heit die zee, ende vtir zee varense in een water, heit 20die pine. Dar mutense alle comen die in desen closter 21steruen, maer wie langse dar bliuen ende welc har pin 22sie, dis en wetic nit: dat latic an Gode.’ 23‘Dits een jamerlic dinc. Nu berigt mi van desen clostere 24ende van desen bruderen, welcse sin.’ 25+‘Gerne. Dars een ‖ abt die heit Bruder Quaetkint, ende 26es so quaet dat hem verdrit wal te dunne, ende siet oec 27ongerne dat jman wal duet. Daer es een prior, heit Bruder 28Sonderdogt. Wat hi siet, dat kerter al ten ergsten ende 29leert sinen brudren al tselue. Dars een coster, die heit 30Bruder Cleper van der Werelde. Als hi begint te sengen 31van desen keisere ende van dien coninge ende van mengen | |
[p. 604] | |
1+saken die hem nit ane en gaen, so sleter telest te storme, 2soe dat niman vor hem hoern en mach. Bruder Kiuenere 3es dar sancmester. Als hem sin ouerste jet heit duen dat 4weder sinen wil es, so begint hi te kiuen ende te sengen 5een honsmesse, dir enen Jode verdriten mach. 6Dit sin der ambagtlide een deel; nu willic di seghen 7+van den couentbruderen. Tho‖eft van den couente dats 8Bruder Heerch; di versmaet vel dincs an clederen, an 9gescude, an spisen, ane wandelingen ende an mengen 10dingen dat een oetmutge wal vergut name. Ende als hi 11deen been ouer dander legt ende begint te seghen van 12sinre heerschapheit, wie ric ende van wat geborden hi 13ware ende wat heerheide hi hadde, ende welc een am-14bagtsman hi ware ende wat hi dreue in der werelde, - 15mar bedder die wile, het war hem vele nůtter. Dander 16es Bruder Toren; din mach ligt gewerren, datter hem 17tornet. Hi heuet oec daer tu bragt dat hem niman en 18dar seghen alser mesduet. Der derde es Bruder Erge(r)-19linc; die ergert sig an guden dengen. Bruder Were heft 20sin herte also beworren met wereltliken saken datter nit 21+guts in en mach. Der ‖ vifde, dar vel dencs an legt, 22dats Bruder Druchdiseluen; die wilt weten dat hi gut sie 23ende also wis, wat so hi denct, dat dat dbetste sie. His 24oec vel oetmudech die wile datten niman en versmaet, | |
[p. 605] | |
1+his oec vel gehorsam die wile tgebot na sinen wil gaet; 2mar hiet hem sin meester jet duen dat hi node dade, so 3sage mi wale wat dar bennen ware. Der sesde dats Bruder 4Gevenst; die nempt sich ane dat hi heilech sie, ende 5gebart vel gestelic, ende sage vel gerne dat mi waende 6dat hi guet ware, ende hort gerne dat mine loft; mar als 7min scilt, so geberter een heilgen man ongelic. Ay Got, 8helpt ons allen! 9Der seuende dats Bruder Agtersprake; die wilt alle dat 10bedegdingen dat in der weken gescit es: wie vel die bruder 11+venie ende dese bede, ende wie heilech der‖gene sie ende 12wie gestelic dese gebere; ende vergit al sins selfs. Spreker 13die wile een Aue onser Vrouwen te loue, het war hem 14vel beter. So compt dan Bruder Jdelspot ende Bruder 15Clotere, Bruder Scempelinc ende Bruder Onnutte, Bruder 16Tituerlis ende Bruder Jdelere, ende maken een gerugte 17dar Gots eere cleen ane legt. So mogen al degene die 18Gode minnen, wal vlien van den wege. 19Noch sin twee brudere, die der abt heeft vt gesant omb 20bruder tontfane; dats Bruder Weenwoers ende Bruder 21Clap Onnutte. Welken tit die twee begennen te predeken, 22so comen degene die in desen closter willen varen, ende 23ontfaen aflat an mengen dengen; dat hen clene helpen 24sal: si beiagen dar meer dasse haren tit verlisen ende ver-25sumen har gebet.’ 26+‘Nu berigt mi: war bi sal mi dese bekinnen?’ ‖ - ‘Jc 27segt di. Si spreken node van Gode: want sin hebbens in 28den herten nit, dar ombe sprict der mont node draf. | |
[p. 606] | |
1+Sittens oec dar mi van Gode sprict, si gaen danne ocht 2si keren dassel darwart, oeht si antwerden jet anders. Si 3hebben oec gerne scempwort ende sin dar na staende dat 4mis ere ende eerlic haude ende dat har crich vort gae, 5oec wie quaet hi sie. Noch hebbense enen quaden sede: 6als mis warnt van hare mesdaet, so nemen sit vor euel. 7Gnůch saken sin dar mis an bekennen mach, dasse te 8Heren Selfarts closter willen.’ 9‘Nu berigt mi, ocht icker eengen vende, wie sal icse 10berigten, dasse weder keren ter minnen wege?’ - ‘Dat 11segic di kurtelike: met vif dengen. Dirste es dasse gerne 12na Gode vragen; dander dasse gern van heme horen 13+‖ spreken; terde dasse seluer gern van hem spreken; tfirde 14dasse gude lide minnen ende gerne met hen wandelen - 15want der Prophete sprict: “Met den heilgen wert mi hei-16lech, ende metten verkeerden verkeert” -; tfifde dasse quade 17geselscap scuwen; want metten quaden wert mi quaet.’ 18‘Dats waer. Nu berigt mi van den wege die ter vorgten 19geet; want dese wech dunket mi anxstelic.’ - ‘Wiltun 20weten?’ - ‘Ja ic.’ - ‘Du coms ter vorgten met seuen 21dengen die vorgtelic sin. Dirste es daste steruen saut; 22dander daste ten ordeel muts; terde dat dordeel swar es; 23tfirde dat geregt es; tfifde dat dar engene bede en hilpt; 24tsesde datter grote pine na volgt, ende tseuende es dat 25dir pinen nemmer ende en wert. Welc mensche van desen 26+seuen dengen nit ter vorgten en compt, ‖ hi vert ten 27valschen troste, ende vlit vort in die pine, hin kere met 28tide weder.’ 29‘Nu bennic wal besceiden van der vorgten. Nu berigt 30mi van den riken troste, wie ic dar tů comen mach.’ - 31‘Gerne. Du coms ten riken troste oec met seuen dengen. 32Dirste es dat di Got gerne ontfeet; dander datter di sonden 33vergeft; terde dat hir di nemmer en vermaent; tfirde dat 34die vroude groet es; tfifde dat Got scone es; tsesde dat 35so gut bi heme wesen es, ende tseuende dat mi dar | |
[p. 607] | |
1+ewelic bliuen sal. Sus comste op den regten wech. Nů 2rure hande ende vute ende help di seluer: so hilpt di Got.’ 3‘Nu heste mi vel guts dencs gesegt, dat elc gut mensche 4gern weten mach. Nu wetic wale dat mi van vragen wis 5+wert: noch soudic gerne ‖ vragen, en wouts di nit ver-6driten.’ - ‘Din dis verdrit dat mi hem vragt van guden 7dengen, dats een teken dat hem minne dier es te dir 8tit.’ - ‘Ay, nů lere mi vragen!’ - ‘Wilte leren vragen?’ - 9‘Ja ic!’ - ‘So ganc vor een holen berch ende rup in-10wert: na dien daste rups, dar na wert di gantwert. Also 11est metter vragen. Wilte mi vragen nutter saken, jc ant-12werdi gerne.’ - ‘Nu berigt mi: wats orberlicts geuragt?’ - 13‘Dats wie mer sich van sonden hude ende coringen weder-14stae, ende wie mer Gode ende sich seluer bekinne. Na 15alle dien saken dar Gots ere an legt, dar est gut na vragen.’ 16‘Nůn wart ic noit so wal berigt wie mi vragen soude. 17Nu geet oec an een vragen. Ay, nů berigt mi: geet jet 18+meer wege te himelric wart?’ - ‘Jaet, mengerhande.’ ‖- 19‘Ende welc mach der betste sin?’ - ‘Si sin alle gut.’ - 20‘Ay, welken gincste seluer gernst?’ - ‘Jc segt di. Een 21wech dunct mi gut, ende heit der seker wech, ende dien 22wech ginc Got seluer.’ - ‘Twaren, dien wech din Got 23seluer ginc, di mach wal der seker wech heiten, ende 24dien wech ginc ic alregernste. Ay, nů berigt mi: wie 25mach ic din wech venden?’ - ‘Jc segt di. Din wech en 26mach niman vercrigen hen sie met armude. Want ons 27Here sprict in Dewangelie: “Di mi volgen wilt, hi vertie 28sins selfs ende late alle dat hi heft, ende hef op sin 29cruce.”’ - ‘Twaren, nů bedorft ic wale wiser vragen. 30Nu berigt mi: wie salic mi seluer laten ende al dat ic 31hebbe? Soudic mi seluer laten, so mustic steruen; soudic 32+oec laten dat ic hebbe, so mustic minre vrinde ont‖beren 33ende must omb broet gaen. Dat war een swar denct te 34důnne. Ay, nů dut dor Got ende ontkommer min herte 35ende berigt mi wie ic mi seluer laten sal.’ - ‘Wiltut 36weten?’ - ‘Ja ic’. | |
[p. 608] | |
1+‘Du saut di also laten daste di seluer nit en sis te dinen 2gemake, te dinre eren noch tegenen dengen die te din 3eigenen wille behoren. Als du also dins vertegen hefs, so 4lefste al Gode ende also dat alle din werc dor Gode werden 5gedaen. Aldus en beste dins selfs nit: du hefs dins ver-6tegen ende best also in Gode versonken dat di nit wern 7en mag, blifste stadelic drane.’ - ‘Twaren, dit beuelt 8mi wale, ende also wale dat mi dese wech harde ge-9nůglic es. Nu berigt mi wie ic min vrint sule laten ende 10al dat ic hebbe.’ - ‘Also alsic di tevoren segde: důn 11+saut dins selfs nit sin. Dun saut ‖ oec di seluer nit hebben 12důn hebbes dor Gode: nog vrint noch mage, noch guet 13noch haue, noch engeenrehande sake, dun hebbes in be-14gerden datter Gots ere ende sin wille an geschie.’ 15‘Dits gut. Mag ic jet begeren te minen orbere?’ - 16‘Neeste.’ - ‘Wis dat?’ - ‘Jc segt di. En saute di seluer 17nit sin, son saute di seluer nit begeren, enweder hir te 18bliuen noch hen te varne, noch desen te sinne noch dien 19te ulienne, noch engeenrehande sake en saute begeren 20cleen noch groet důn begerse dor Gode. Als du dan an 21din begerde denckende werts ende altoes Gots ere dren 22vints ende dien volgs, son wert din herte nemmer be-23kommert.’ 24‘Dese wech dogt mi ten jrsten swaer; nu dunct mi, 25dire in quame, hi mogt sekerlic varen.’ - ‘Dats waer. 26+Want Got es een so gut tresoer, wat ‖ mi in hem git, 27dan mach nit verloren werden. Verlist een mensche hem 28seluer dor Gode, hi wert in Gode behauden; di sin vrint 29begeft dor Gode, hi vintse in Gode; di sin gut ge[e]ft 30dor Gode, hi vindet in Gode; wat ic dor Gode due ocht 31gerne dade och ict vermogte, ic vent in Gode. Jn desen 32tresoer mogtwi gern vlien met onsen scatte.’ 33‘Twaren, te derre saken es mi harde liue. Mar wie 34liuer mi tu es ende wie regt mi gewist es, so ben ic 35doch dis onbescheiden watter mi tue brengen sule dat ic | |
[p. 609] | |
1+mi seluer late. Alsic ride agter lande ende na den wech 2vrage, so vendic derre lide gnuch die also spreken: ‘Dats 3vr wech, vor dat dorp, ende dor die stat, ende ouer die 4strate!’ mar alsic van hen come, so missic tehant. Soege-5+danre lide die mi nemen metten toeme ‖ ende bi mi loepen 6ontse mi brengen op den regten wech, dir vendic luttel.’ 7‘Mi dunct daste gerne wist van derre saken.’ - ‘Dats 8waer.’ - ‘Der jrste wech es daste hebs twee bekennisse. 9Ten jrsten beken di seluer. Als dv dan di seluer bekens 10ende so grot gebreken an di vins, so sal di wonderen 11waste an di seluer gemint hebs. Dar na saute Gode be-12kennen. Alste Gode dan bekens dat hi so gut es ende so 13grote sekerheit an heme leget, so wertste vro daste di 14seluer magt laten ende in Gode vlies met alle dinen saken.’ 15‘Wie salic mi seluer bekennen?’ - ‘Jc segt di. Met 16vif dengen. Dirste es daste arm best; dander daste cranc 17best; terde daste quaet best; tfirde daste vel sculdech 18best, tfifde daste onscoen best.’ - ‘Du hefs mi seer 19+gescouden; es dit wa‖er, so bennic sere bedrogen an mi 20seluer. Want ic waende ric ende scoen wesen, starc ende 21dogentlic. Nu berigt mi: war ombe ben ic arm?’ - ‘Die 22nit guts en heft, es di arm?’ - ‘Jaer’. - ‘So beste 23arm. Dun hefs cleder noch spise, penninch noch penwert 24van di seluer. Pruue: wat brechste here, ende wat sauste 25hen vuren? Alt gut daste hefs, dat hefste van Gode: sin 26est, hi geuet, hi nemet. Nů seg ochte arm sis.’ 27‘Dat weet Got, jaic! jc ben arm. Nu sege mi: war 28ombe ben ic cranc?’ - ‘Gerne. Bescheide mi tirsten dis 29ic di vrage. Magte vele arbeiden ongeten ende onge-30dronken?’ - ‘Neenic.’ - ‘Magte di coringen verweren?’ - 31‘Qualic.’ - ‘Magte di sonden verweren?’ - ‘Neenic.’ - 32‘Magte din eigenen wille wederstaen?’ - ‘Neenic.’ - 33‘Magte de doet wederstaen?’ - ‘Neen ic.’ - ‘Wis beste 34dan starc?’ 35+‖ ‘Du segs waer: ic ben cranc. Nu berigt mi: war omb 36ben ic quaet ende ongetruwe?’ - ‘Es dergene quaet ende | |
[p. 610] | |
1+ongetruwe di sonder doget ende ereloes es?’ - ‘Jaer.’ - 2‘So beste quaet.’ - ‘Wis dat?’ - ‘Jc segt di. Noit en 3wart dogt so clene diste van di seluer mogs hebben. Du 4hefs oec din ere dec verloren, wantste decke weder Gode 5hefs gedaen, dinen regten Here; ende dagelics wertste 6ereloes, want du dagelics weder hem dues.’ 7‘Du segs waer. Jc vende so vel gebreken an mi dat ic 8luttel op mi seluer agten mach. Ay, nů sege mi dog: 9war ombe ben ic onscone: want mi dogte dat ic harde 10scone ware.’ - ‘Dogdi dis?’ - ‘Jaet.’ - ‘Nu pruue 11dan an di seluer: du best ouertrect met eenre hut, ende 12wat dar onder es, dats onscone. Pruue: wat gaet di uten 13oegen, vter nasen, vten monde, vten oeren? Jc swige dis 14+dat grouer es. ‖ Dus magte weten de scoenheit van den 15vlesche.’ 16‘Twaren, nů wondert mi wat ic an mi so lange gemint 17hebbe. Nu sege mi van der scout: war ombe ben ic so 18vel sculdech?’ - ‘Dat merct aldus. Dv souts Gode 19gedint hebben van kinschen dagen: waste dis versumt 20hefs, dat beste sculdech; ende alle dat di Got heft gedaen 21ende dagelics duet an te versten din scout, an weder 22trecken van sonden, an te brengen in dogden, an daste 23dagelics bedarefs, ombe alle dit beste sculdech Gode te 24louene. Nogtan swigic van dien dat hi seluer dor di leet. 25Sus en kanstune nemmer vergelden met danken noch met 26louen, an hulpen di louen ende danken alle menschen.’ - 27‘Du segs waer. Dat wet Got, mi dunct dat ic sere be-28drogen was die wile ic mi seluer nin bekande.’ 29+‘Noch gaet ‖ een wech te himelric wart die utermaten 30guet es, ende heit der richtwech. Ende es pinlic dren 31te comene, mar als mer dren compt ende een wil geuert, 32so wert hi so sute ende so segte dat mi in enen dage op 33dien seluen wege himelric nare compt dan op anderen 34wegen jn enen jare.’ - ‘Twaren, dien wech wistic 35gerne.’ - ‘Op dien wech en mach niman comen dan | |
[p. 611] | |
1+met drin dengen. Dirst es dat der mensche kenne wat 2Gots wil es; dander dat hi sinen wille an Gots wil sette; 3terde dat hir stadech in bliue. Die den wille ons Heren 4kent, ende nit derna en werct, din vert nit den rigtwech; 5die sinen wille set an Gots wille nů, ende morgen weder 6trect, ende Gode nit en louet an allen dengen die hem 7+tu komen, sonder dar sonde in legt, din ‖ vert nit din 8rigtwech.’ 9‘Dits gut. Nu berigt mi: wie magic weten wat Gots 10wil sie?’ - ‘Wie?’ - ‘Ja!’ - ‘Dat es Gots wille dat 11mi gehorsam es, want hi seluer gehorsam was. Du saut 12dat weten dat noit sake en geschide noch geschin en sal, 13sonder sonde allene, hen sie al Gots wille. Din ouerste 14heit di dit och dat duen, wertste gescouden ocht geloft, 15beste siec ocht gesont, wertste versmaet ocht geert, blifste 16hir ocht verste henne, din vrint blif bi di ocht hi var 17van di, hi sterue ocht hi leue, mi du di gut ocht quaet - 18allet est Gots wille van alle desen vorgesproken dengen.’ 19‘Wie mach dit sin? Du sprics aldus, dat ic gescouden 20werde ende siec ben ende mi quaet geschiet, dassie Gots 21wille. Dis en westic nit. Nu berigt mi: war omb es dat 22+Gots wille? ende ‖ wie sallic minen wille dar tu brengen 23dat ic dese saken vor gut neme ende minen wil geheel 24an Gode sette ende dar ane stedeg bliue?’ - ‘Jc segt di, 25Got es so getruwe ende heft dine salecheit so gutlike 26begert ende heft di so lief datter di nemmer sake tue en 27sent noch ouer di en gehenct hin duet allet dor din guet. 28Mar dan besech dasttut liflic ontfaes ende wislic orbers. 29De gigte ons Heren es bescheiden ende met gewigte, mar 30dontfancnisse der menschen dats decke sonder lifde ende 31sonder danc. Wat mags dan Got dat wi thonech bergen 32onder galle, ende netelen planten dar rosen souden wassen? 33Het geschiet wale dat di sulke sake quaet důnct, en(de) 34also quaet dastur nit guts in en vins na dinen senne. 35Dan saute dencken aldus: ‘Got es so guet ende so wis 36+ende heft so vel ‖ guts dor mi gedaen dat icken emmer | |
[p. 612] | |
1+louen wille van alle dien datter mi tu sent.’ Dan wist 2di Got an dien seluen dengen die di ten jrsten so quaet 3dogten, daste vel dins vromen drin vints. Sent Got so 4getruwe es ende so gutlic met ons werct ende alle denc 5ons te gude duet, so set din herte also volkomelic an 6heme, wat sore di sent, dat di dat dlifste sie te dir tit. 7Sus saute dinen wil setten an Gots wille.’ 8‘Nu danckis Gode dat ic so wale geleert ben van derre 9nutter saken, die mi harde vremde was. Nu willic di 10vragen van volkomenheide, war ane die legt.’ - ‘Mi 11dunct, du wilt clemmen van dogden in dogden.’ - ‘Dats 12waer.’ - ‘Jc wil di helpen. Also alsic di hir vor segde, 13wie mi Gode louen soude, wat mi dor Gode hebben soude 14+ende wat mi dor Gode laten ‖ soude ende wie mi Gode 15bekennen soude, ende der mensche sinen wille an Gode 16setten soude, dits al volkomenheit. Ende noch sin twee 17denc dire tu horen. Deen es, als mer ons onregt dut an 18dengen dar wi schadagt an mogen werden, dat wi ons 19dis nit te sere en verbliden; dander es, als ons saken tů 20komen die ons te groten vromen comen, dat wi die nit 21euele en ontfaen. Dits volkomenheit, also alsic di seghen 22wille. Di ons loft ende prist, di duet ons onregt. Wilwi 23ons dis verbliden, soe dat wis ons verheffen, dats ons 24scedelic. Dander es, die ons scilt ende versmaet ende pint, 25die duet ons regt. Constwit ten regt verstaen, het bregt 26ons drirehande gauen: dirste dat ons pin gemenret worde; 27+dander dat ons loen gemeret worde; terde dat ‖ wi Gots 28wapen dragen souden die hi seluer druch.’ 29‘Dis en wistic nit dat sulke genade an desen dengen 30lach. Nu sege mi: wat ben ic dan sculdech dengenen di 31mi scilt ende versmaet ende pint? ende wat ben ic scul-32dech dengenen die mi loft ende prist ende mins willen 33volgt?’ - Jc segt di, bi enen gelicnisse van den keisere. 34Nu pruue, och der keiser sprake: ‘Jc wil varen te Pulgen 35wart. Di na mi compt din seluen wech din ic vare, vint 36hi mi, jc wilne nemen tenen sone ende wil hem geuen | |
[p. 613] | |
1+half min rike,’ ocht der keiser dit sprake ende du wars 2een werelic man ende nams gern gut ende wouts na den 3keiser varen, weder waer di liuer dat mer di wisde op 4den regten wech din der keiser vuer, ocht dat mer di 5wisde van den regten wege op den wech onder tkeisers 6+viende?’ - ‘Mi ‖ war liuer dat mer mi wisde op den 7regten wech.’ - ‘Wart dan?’ - ‘Jaet.’ - ‘Du saut 8dat weten, degene die di scelden ende versmaden ocht 9pingen, din beste sculdech dastus mins.’ - ‘War 10omb?’ - ‘Si wisen di den regten wech din der ouerste 11Keiser seluer ginc. Die di louen ende prisen ende dins 12willen volgen, dar Gots ere nit ane en legt, si wisen di 13op den wech die ten vienden Gots geet ende ter ewe-14liker pinen.’ 15‘Dis en wistic nit. Nu berigt mi: wie sallic ontfaen 16versmaheit ende pine volkomelike, also datter Gots ere 17in lighe?’ - ‘Gerne. Als di pine ocht versmaheit tu 18compt, son sege nit dastus werdech sies, mar sege aldus: 19“Geloft sieder, liue Got, derre groter genaden die mi nů 20geschiet es, dir ic noit en verdinde, dat ic die wapen 21dragen mut, Here, di gi seluer drugt.” Als mer di oec 22+prist ende loft, so sprect jamerlic ‖ tonsen Here: “Dese 23teganclic vroude ende dese onuromelic ere, Here, die nem 24van mi, omb din groet genadecheit.” Aldus saute teganclic 25ere ende lof ontfaen also dat di ene pine ende ene martel 26sie: aldus ontfaste elc na sinen regte. 27Noch sin twe denc die van regte behoren ter volko-28menheit. Deen es daste Gode wal getruwes; dander es 29daste Gode getruwe sis.’ - ‘Wie sal ic Gode getruwe 30werden?’ - ‘Jc segt di. Pruft alle sin werc dire gewargt 31heft ende dagelics werct, wie dor trouwelic hi werct met 32allen dengen. Sent win soe getruwe venden ende hi soe 33trouwelic met allen dengen werct ende gewargt heft, ende 34hi niman en beswict noch beswiken en sal di hem getruwe 35es, war ombe en soutste hem dan nit getrůwen?’ | |
[p. 614] | |
1+‘Nu sege mi: war ane sallic Gode ge‖truwe sin?’ - 2‘Du saut Gode getruwe sin an allen dengen, ende son-3derlike an negen. Ten jrsten an hem seluer, also daste 4nit so lif en hebs so heme, ende, waste lif hebs, dastut 5lif hebs dor heme. Ten andren male saute Gode getruwe 6sin ane Marien, sinre Muder, soe daste hem dancs der 7groter eren dire har gedaen heft ende dastun oec mins dor 8haren wille. Want dats waer dat elken kende sagt duet 9dat mer sin muder eert. Ten derden male saut hem 10getruwe sin an sin englen, ende saut hem dancken der 11eren dire hen heft gedaen, ende der groter glorien dise 12besitten. Ten virden male saute hem getruwe sin an den 13silen die in den vegfur sin, ende saut hem ernstelic bidden 14dat his verloesen wille. Ten viften male an den sonderen, 15+dasse ‖ Got bekere. Ten sesden male an allen gesteliken 16liden, dasse Got behude ende sterke in guden leuen. Ten 17seuenden mal an din mesterscap, daste die getruwelic 18mins. Ten agden male an der geselscap darste mede woens, 19daste dir getruwe sies. Ten negenden male ende ten lesten 20saute Gode getruwe sin an dordene darde in best, also 21daste gerne ende liflic derbennen woents, ende doch ander 22orden nine versmaes.’ 23‘Nv berigt mi: ocht een bruder ware, als dec geschiet, 24ende worde dis te rade dat hi varen woude in een ander 25ordene, wie salre dat duen alsoe dat der wil ons Heren 26dran geschie, ende sin genugde noch sin eigenen wille nit 27dren en suke?’ - ‘Hir est gut na vragen; dis berigt ic 28+di wie mi werken sal met dien dengen also dat Gots‖eer 29sie ende der euel gest den mensche nin bedrige. Het sin 30vif denc, vinste derre enech in din ordene, so saute gaen 31te guden liden die wis ende gestelic sin, ende saut hen 32vor leghen, ende saut dan hars roets leuen. Dirste es, 33beste met symonien ontfaen. Dander es och din orden soe 34vercrenct es dat mir niet in en helt dat mir van regt in 35hauden sal. Terde es och din geselscap so quaet es dasse 36nit regte en leuen, ende dastuse berigten en cans noch 37te regten dengen brengen. Tfirde es och din ordene te 38segte es, ende di nit anders dren en wert mar dasse di | |
[p. 615] | |
1+te ligte es. Tfifde es daste tevoren weten saut wie vel 2du Gots ere in ene ander ordene werken mogs vor in 3de dine. 4Van desen vif saken die di vore gesegt sin, als du derre 5+enech in din orden vins, so saute kisen enen guden ‖ man 6ochte twee die bescheiden ende wis sin ende Gode minnen, 7ende din saut clarlic seghen wat di were ende hindere 8ende welc din begerde es; ende, wat di degene dan 9raden, dat due. Want, getruste Gode teregte, si sulen 10di geuen den betsten raet ende dar Gots ere ende lof 11meest an legt, in dien daste hen clarlic segs wat din 12werringen ende din begeringen sin. Want hets onmogelic 13datter artsetere den siken hilpt die hem sin wonden bergt 14ende verhilt. Also wart onmogelic dat di jman raden 15mogte, duen openbarest hem din werringe ende din 16begeringe.’ - 17Dese vif saken bedarf elc mensche wale te merken die 18sin leuen wandelen wilt. Want der euel gest volgt ons 19na met drin dengen als wi ons jrst begeuen, ende oec 20met mengen andren quaden treken. Ten jrsten besteter 21+ons met quader ge‖lost weder te keerne in der werelde. 22Dar na pinter hem ons orden te verleidene. En canre 23met desen tween an ons nit gewennen, so comter metten 24derden. Dats ene anxstelike becoringe die al de lide nit 25verstaen en connen. Want hi raet ons dat wi vel waken 26ende vasten ende beden ende ander abstinentien duen dar 27ombescheidenheit in legt. Ocht hi raet ons in ander orden 28te varne; ende als hi dan sulken mensche vt brenct, so 29legt hi hem vore wie hart sin orden was, ende wie sute 30dit leuen es; ende brenct sulken mensche in so groten 31twiuel dat hin bi wilen altemale verkeert ende behelt in 32sinen strecke. Hir ombe est guet wiser ende guder lide 33raet volgen. 34Nu geue ons Got derre leringen ende desen rade also 35+te volgen ende Heren Selfarts regel te scuwen soe dat‖sin 36ere sie ende ons beheldenisse. Amen. |
|