Limburgsche sermoenen
(1895)–Anoniem Limburgse sermoenen– Auteursrecht onbekend
Regelnummers proza verbergen
| |
11XLIII. Dets dbuec van den gesteleken 12winkelre.13‘Ay sute joncfrouwen van Jherusalem, der Coninc 14leitde mi in sinen winkelre ende ordinerde in mi die cari-15tate, dats die sute minne.’ Wildi weten war ombe hi 16coninc geheten es? His geheten coninc dor ses denc die 17wal geliken ten coninge. Want hi heft die coninclike 18+crone, dats een; dander sin ‖ die pelne cledere; terde es 19die coninclic rude, die septrum geheten es; tfirde es die 20monte; tfifte sin gebot, tsesde ende dat leste es sin rupere. 21Nu besiwi den rupere. ‘Gi hebt van mi gemact den 22rupere dis hoges Conincs, mar, leider, in vende in mi nit 23die seden dis guts rupers. Want die gude rupere dis conincs 24heft in heme vir dinc. Dirste sin sirlic cleder; dander die 25rude in sinre hant, dar hi mede stillen sal tfolc; terde es 26die gude stemme, ende dat virde die wisheit, dinne leert 27wat hi rupen sal. Mar leider ic en hebbe nit gecleet die 28cirlike cledere dis rupers, dassin gestelike dogede, dar 29ic mede gecleet soude sin vor danschin ons Heren, dar 30Salomon af sprict: ‘Oy mensche, telken tiden souden din | |
[p. 583] | |
1+cleder schone ende sonder vlecke sin,’ dats: ‘In vernoye 2+ende in vreden saute di so na‖uwelike huden dat tfernoy 3di nit en brenge ter ongedout, noch der vrede ten ouermude. 4Jc en vende oec nit die rude in minre hant, dats die 5gratie Gots in den guden werken, dar ie mede stillen 6mogte dongedultge volc, dats die quade gelost mins vleeschs 7ende die onhofsche pensinge mins herten. 8Die gude stemme es mi oec ongereet, dar die minne 9sutelic mede sengen can, als Cristus dar hi sprict: ‘Mint 10truwelic uwen vrint ende mi, ende dut guet dengenen 11die v haten. Dit suldi duen met herteliker onsten of gi 12min kender wilt wesen; want ic leuerde mi seluer onste-13like ende hertelike ter doet dor v, die mine viende wart.’ 14Jc en hebbe oec nit der wisheit dat ic wete wat ic 15rupen sule, ende wanneer, ende wie vele, also dat ic 16+spreken moge metten ‖ guden S. Paulus dar hi sprict: 17‘Onder gesteliken liden sprecwi van groter wisheide, ende 18onder eenuoltgen liden sprecwi van Jhesum die an den 19cruce starf.’ Oy, wi dorstic minen mont in himelrike 20setten, dats van gesteliken dengen spreken, ende bodescapen 21thebot dis hogs Conincs, ende van heme spreken dar die 22engele vor beuen? Want ic in mi nit en vende de manire 23dis guts rupers. Gi kent doch wale, als die ruper rupen 24sal, dat vel volcs vor heme sament nit dor de heilecheit 25dis rupers mar dor tgebot sins heren te horne. Want gi 26nů hir gesament sijt dor tgebot dis Conincs te horne ende 27nit min werc te besinne die te derre tit ruper geheten 28ben, so bid onsen Here dassin gebot so gerupen werde 29dat sin ere sie ende onse salecheit. Amen.’ 30+Dese materie die wi ‖ hir te handen hebben, sprac die 31Brut, dats die heilege Sile, totten joncfrouwen van Jhe-32rusalem, dats tengenen die noch jonc sin in gehorsamheit 33ende nit en hebben gesmact der suter wendelingen hars 34Brudegoms, ons Heren Jhesus Cristus. Nu sprict die 35heilge Sile: ‘Gi joncfrouwen van Jherusalem, hir bevoren, | |
[p. 584] | |
1+du ic min amis sugte ende ics nit en vant, du vrageder 2mi wiegedaen hi ware dar ic so ernstelle omb arbeide 3ende op dat icken v toende, geloueder mi dat gin mi 4sout helpen suken. Due was ic dis vroe, ende seide dat 5hi ware wit ende roet, wit met onnoselgheide van guden 6leuen, roet metter betterliker passien. 7Ende want ic wille, joncfrouwen van Jherusalem, dat 8min amis noch suteliker gemint werde van v dan hi ge-9mint es, so seghic v met warheide dat hi es der coninc 10+die mi leitde in ‖ sinen winkelre ende ordinerde in mi 11die sute minne, ouermits sinre gratien, ende leerde mi 12dat ic ten jrsten Gode minde, bouen alle creiaturen, dats 13meer dan vader ende muder, suster ende bruder, man 14ende kindere, wif ende mage, gut ende haue, ende als 15eer te vertiene eer Gode eens te verbelgene. Dar na min 16sile, ende na minre silen min euenkersten, ende dar na 17minen vient, ende telest mins selfs lighame. 18Joncfrouwen van Jherusalem, op dat gi diste herteliker 19v gaft hem te minne, so seghic v dat hi coninc es die 20mi leide in sinen winkelre ende die met drirehande cronen 21gecroent wart. Dirste wart gesmeet in eenre heimeliker 22cameren van den Heilgen Geste, dandere macden heme 23die Joden in den ellende, ende die derde gereide hem 24sin Vader in himelrike. 25+Dirste crone druch hi in ‖ der heimeliker cameren, dats 26in den reinen lighame S. Marien, sinre muder; dar hi 27vir stene in satte cirlike. Der jrste steen was geheten rei-28necheit, due hi sonder sonde onder den sonderen lefde, 29als ons S. Paulus orkunt dar hi sprict: ‘Cristus quam in 30ertrike sonder vlecke’. 31Der ander steen was geheiten volkomenheit der gra-32cien, dar gescreuen es af: ‘Cristus hadde alle die seuen 33gauen dis Heileges Gestes sonder mate.’ Van dir volko-34menheit sprict oec S. Paulus: ‘Jn Cristo legt al der schat 35der wisheide Gots verborgen.’ 36Der derde steen was die geweldecheit dat hi mogte 37den armen sondere verloesen van der eweliker doet; | |
[p. 585] | |
1+dar hi seluer af sprict: ‘Min Vader heft mi gegeuen alle 2die gewaut beide in himelrike ende in ertrike.’ 3+Der virde steen was geweldecheit te geuene de‖welic 4leuen. - Nu hebwi dirste crone gecirt met vir edelen 5stenen. 6Hir na volgt die andere crone, die hi druch in den 7ellende der werelde, die heme die Joden smetden metten 8hamere, ouermits der hulpen Judas, die so ongevuglike 9din groten slag so fellic slug due hi rip: ‘Din ic jrst cussen 10sal, dats dergene din gi suct: griptene ende leiten listelike.’ 11Danuilte dar dese crone op gesmeet wart, dat was 12die hartheit der herten ende der sonden dise hadden duse 13ouermudelike spraken: ‘Jhesus, ganc van ons: win willen 14noch nit leren din wege gaen.’ Van dir hartheit sprict 15die Heilege Screft: ‘Har herte was verhart in den sonden 16als danuilte dis smets.’ 17Tfur der smissen was nidecheit dise hadden op Jhesum 18duse onder hen spraken: ‘Wat sulwi duen? Laetwi desen 19+man le‖uen, alle tfolc gemeinlic sal an hem geloeuen 20ende sal Moyses Wet laten.’ 21Dese crone had oec vir stene in sich. Den jrsten steen 22legde Cristus seluen, due hi sinen Vadere so innentlike 23bat dat hi hem dis doets verlite, ogt in sinen hulden 24wesen mogte. Hi bat sinen Vader so ernstelike vor die 25doet, due hi sach sins Vader wille, dat hi sweitde van 26anxste enen sweit die gelic was din blude. Ay sondere, 27nů sech, Cristus sweitde bluet dor den anxst van der 28doet in den ligham te steruene, ende nit in der silen; 29want hi wist wale dat hi op soude verstaen in den derden 30dage, - ende dune wilt nit bluet sweeten, dats důn be-31weins nit din eweliken doet dinre silen, die nemmermeer 32op verstaen en sal van der eweliker doet dis verdumenis 33+ochte sonder berouwenisse dinre son‖den hen sceits. 34Den andren steen satte Pylatus, due hi geboet dat mi 35Jhesum geiselde, dar hi oec sin bluet dor ons storte. 36Din derden steen satten die Joden ende dat heiden-37sche volc. | |
[p. 586] | |
1+Den virden steen satten Joden ende riddere, die Joden 2met rade, ende die riddere met dade; dar hi oec sin bluet 3storte beide vt vuten ende vt handen: dar vt liep dwater 4der heileger doepen ende dbluet ons verloesenis. - Aldus 5hebwi die ander crone gecirt met vir jamerliken stenen. 6Die derde crone was vtermaten better, die hem macde 7sin Vader in sinen palais, dat es in himelrike; dar hi oec 8vir edele stene in satte. 9Der jrste steen was onsterfelicheit, dar S. Paulus af 10sprict: ‘Cristus, ons Here, es op verstanden van der doet: 11hin sal nemmermeer versteruen.’ 12Die ander steen was die snelheit ende die ligtheit 13+sins lig‖hamen, dar af gescreuen es in Dbuec der Wis-14heide: ‘Die geregte mensche hi sal also ligtelike ende also 15snellike varen daer hi wilt, als die geenstere dis vurs.’ 16Die derde steen was behendecheit, dat hi te sinen 17jongeren quam duse har důren besloten hadden, van anxste 18van den Joden; dar af gescreuen es in den Buke der 19Wisheide. Dan was engeen teken dat Cristus quam te sinen 20jongeren due die doren besloten waren; want sin lighame 21was verwandelt in den gelicnisse dat onse lighamen wesen 22sulen na den opverstandenisse, ogte wi hem volgen als 23hi vor ginc. 24Der virde steen was clarheit die hi toende sinen jon-25geren duse vilen in onmagt op den berch dar hise had 26geleit. Dar af gescreuen es: ‘Die geregte mensche sal also 27+clarlike ‖ schinen vor den anschine sins Vader in himel-28rike als die sonne na den jonsten ordeele schinen sal. - 29Nu hebwi die derde crone met virehande stenen gecirt. 30Hir na volgen die pelne cledere dis Conincs. Dit 31cirlic pelle warp Gabriel ende Maria. Gabriel begonste te 32werpene due hi sprac: ‘Aue, gratia plena!’ Maria | |
[p. 587] | |
1+halp heme onstelic werpen duese oetmudelic antwerde: 2‘Je ben die dirne ons Heren! Na dinen worden můt mi 3geschin!’ Due wart volmact dat geworpen was, due dat 4Wort mensche wart. Dit pelle wart gedwagen due Jhesus 5gedogt wart van S. Johanne in der Jordan; het wart oec 6gewrongen due hi gepassiet wart; het wart gerect ende 7geblect due hi an den cruce versta(r)f; dar na wart geuer-8+wet in sconen pelle due Cristus op verstunt ‖ van der doet, 9gewarech got ende gewarech mensche. 10Hir na volgt die coninclike rude, die septrum 11geheten es, ende betekent tcruce, daer dri denc in be-12sloten lighen: die hogde der gotheit, die dipde der wiser 13menscheit ende die breitde der minnen, die sich van den 14enen ten andren breiden sal. Dats Gode te minne bouen 15al ende den euenkersten geliec sich seluer. Cristus minde 16sinen Vader sonder mate due hi hem seluer leuerde ant 17cruce, omb heme gehorsam te sinne. Hi minde oec sinen 18euenkersten getruwelike due hine met sinre doet verloesde 19van der eweliker doet; want mi lest also dat ons sin ge-20bort nit en hadde gehůlpen hin hadde die doet dor ons leden. 21Na der conincliker ruden sulwi besien die monte dis 22Conincs. Dese monte es die heilge sile dis getruwes men-23+schen, die hi sculdeg es Go‖de weder te geuene. Dar S. 24Augustin af sprict dar hi ontbint die wort ons Heren die 25hi sprac ten Joden: ‘Gi sult den Keiser geuen dat den 26Keiser behort, ende Gode dat Gode behort.’ Den keiser 27gilt mi meer dan heme behort: nu besiewi wat Gode 28behort te geuene. Dis beri[i]gt ons S. Augustin, ende 29segt dat wi Gode ons sile liflic geuen sulen, also dat mi 30in al onsen werken beide Gode vende ende bekennen 31moge. Want nit meer dan der penninc sonder monte ont-32fangen en es vor vol in sins selfs lande, son mogwi ont-33fangen werden in onsen lande, dats in himelrike, win 34dragen in ons dbi[i]lde sanschins ons Heren Jhesu Cristi, 35dar wi af kersten geheten sin. | |
[p. 588] | |
1+Nu varwi vort ten gebode dis Conincs, dar hi seluer 2+af sprict: ‘Je beuel v een nuwe gebot, dat vre ‖ een den 3andren als sutelike ende als hertelike minne als ic v ge-4mint hebbe,’ dats: ‘Gin sult v herte nit sparen vor mi 5mer gi sulet hertelike ende onstelike laten dorsteken dor 6mi ende dor vwen euenkersten, ogt orberlic es. Dan alrist 7suldi min kinder sin als gi dor uwen euenkersten lit dat 8ic dor v liden woude. Nu besiet alle die denc die ic dor 9v beginc; ende begase met uwen euenkersten in der min-10nen, of gi genesen wilt vor min anschin. Mint vre een 11den andren alsic v gemint hebbe, dats gin sult uwen 12euenkersten nit ergeren an liue nog an silen, want, vendin 13walvarende an lif ende an silen, dankes Gode, ende en 14brenct heme engeen denc te handen dat hem scaden mach 15+an liue ocht an silen. Vendin oec euelvarende, het si‖e 16an lighame ocht an silen, ende latdine ongehůlpen ende 17ongetroest, och gin, ouermits v seluer ocht anderre hulpen, 18trosten ende helpen mogt, ende nit en duet, gi sulets 19Gode antwertden in den juncsten dage.’ 20Dit es dnuwe gebot dat ons Got geboden heft. Nu 21mach die heilge sile die in desen gebode geleft heft, vele 22blidelike seghen: ‘Oy joncfrouwen van Jherusalem, der 23Coninc leide mi in sinen winkelre,’ dats: ‘hi heft mi 24gegeuen bekinnisse sins willen’; ende in dien bekennisse 25wert die sile gesaet van vir drancken. Der jrste dranc 26es van borne, der ander van wine, der derde van meden 27ende der virde es lutter dranc. 28Ten jrsten dranke, van den borne, dinen drie hoefsche 29joncfrouwen: dirste macten, dander tapten ende die 30+derde scencten. Dirste joncfrouwe he‖it bedechtecheit der 31sonden, dandere berouwenisse ende die derde bigte. 32Dirste joncfrouwe, die bedechtecheit der sonden 33heit, si mact desen dranc van vir dengen. Dirste es dat 34har gedenct dasse verwart heft dengenen die geweldech 35es lifs ende silen te settene in dewege pine. Dander es | |
[p. 589] | |
1+dasse dor dit corte leuen verloren heft dewelic leuen. 2Terde es dasse verdint heft die geselscap der diuele ende 3die negen pinen der hellen. Ten virden mal gedenct har 4der jamerliker stemmen der engle die ten juncsten dage 5rupen sulen: ‘Alle die lif ende sile je ontfingen op ertrike, 6staet op ende compt ten ordeile dis regtes Rigters, dar gi 7loen sult ontfaen na uwen werken!’ Als dirste joncfrouwe, 8die bedechtecheit der sonden geheiten es, desen dranc 9+van den borne, dats van den ‖ tranen, van desen vir 10dengen volmact heft, so loepse ende gitten in die tonne 11dis herten. 12Dar na compt die ander joncfrouwe, die berouwenisse 13geheiten es, ende tapt desen dranc vten legelne dis herten 14dor dat enge hoel der oegen in den nap der oetmudecheit. 15Als dit vernempt die derde joncfrouwe, die bigte ge-16heiten es, so comse vel haestelike loepende ende ontfaet 17desen dranc metten nappe der oetmudecheit, ende scenc-18tene der heilger silen sengende, ende sprict aldus: ‘Oy 19minnentlike sute, ic sal di begien in alle min herten.’ 20Ende, want nit gnuch en es de quaetheit te latene, 21min lere ernstelic gude werc te werkene, so coempt die 22sile vel hastelic van din drancke dis bornen totten drancke 23+dis wins, dats na din drancke der reinre bigten ‖ ende 24die sonden te laten totten starken drancke der penitentien, 25dar har dri joncfrouwen hoefscelic tu dinen. Dirste heit 26volkomen beteringe, dander onderschedenheit ende die 27derde wisheit. 28Dirste joncfrouwe, die volkomen beteringe geheiten 29es, mact desen dranc van vir specien. Dirste es scarpheit 30in den clederen, die S. Johan Baptiste hadde in der wus-31tinen, due sin cleder gemact waren van kemelsharen, 32ende nit van segter wollen van scapen. Dander specie es 33dorre spise, die S. Johan oec hadde, due hi at spranken 34ende wilt honech. Die derde specie es dat lange waken 35in den dinst ons Heren, dar Salomon af sprict: ‘Dat 36lange waken in den guden werken ende dat stadelic | |
[p. 590] | |
1+gebet te[e]mpt den wilden lighame, ende die sute pen-2+singe in Gode verdrift din ‖ slaep der sonden.’ Die virde 3specie es stil te haudene; die Dauid hertelic begerde due 4hi sprac: ‘Jc hebbe in min herten stadelic gesproken dat 5ic huden sule mine wege, dat ic nit en mesdue in minre 6tůngen, die mi min sile Gode beneme, ochse nit gebonden 7en ware metter gracien Gots. Oy sute Got, want ic din 8hulde verlisen mach met idelen worden, Here, so gef mi 9een hude te minen monde, dat ic beide spreken ende 10swigen můte na dinen wille!’ 11Als dit vernempt die ander joncfrouwe, die onder-12scheit geheiten es, dat die dranc dis wins, dats der 13scarper penitentien, geregt es, so gase ende mittene, op 14dat mis nit te vele noch te luttel en drencke mar in der 15maten. Dats dat mi penitentie due metter maten dis 16+onderscheets ende dine Gode redelike ende kunde die ‖ gude 17werc metten saute dis onderscheets. Dit onderscheet wart 18betekent due ons Here geboet den prophete Josue dat hi 19hesende sinre viende pert, ende hise leuen lite. 20Nu compt die derde joncfrouwe, die wisheit geheiten 21es, ende scenct desen dranc dis wins, dats der penitentien, 22ende sprict: ‘Alle dat gi te gude duet, dan suldi duen 23in engeenre meiningen dan eneglike dor Gode.’ 24Ende want die dranc dis wins starc es, so volgt derna 25der dranc dis meden, di sutelic smaect. ‘Oy sute Jhesus, 26wanneer sallic drencken in dinen winkelre dins suts dranckes 27dins meden?’ - ‘Oy minnentlike Sile, dassaute duen als 28du ouerstegen hefs, ouermits der gracien Gots, alle di 29coringen ende den ouerloep dins vlesch ende dir quader 30lost, ende dar na vercregen hefs den vrede dis lighamen 31+ende die rastingen dins ‖ herten so volkomelike daste kun-32like spreken mogs metten Prophete: “Beide min herte ende 33min lighame waren blide in Gode, minen Beheldere.”’ | |
[p. 591] | |
1+Desen suten dranc van desen mede tempren vir utuerkorne 2joncfrouwen. Dirste heit gestelic bliscap, dandere ho-3pinge, die derde geregtecheit, ende die virde vrogte. 4Dirste jonefrouwe, die gestelic bliscap geheiten es, 5dut drie sute spetien te desen drancke. Dirste es die 6vorloepende gracie, die den sondere vten sonden trect 7ende altoes vor hemo loept, rupende: ‘Oy verdumde 8mensche, wes di seluer genedech, ende kere weder te 9mi: so salic di genedech sin.’ Dits die vorloepende gracie 10dar Dauid af sprict: ‘Oy Here, dligt dis heileges anscins 11es getekent op ons.’ 12Dander specie es geheiten midevolgende gratie, die 13den mensche hilpt volkomelike die sonden te laten ende 14+gude ‖ werc liflike te volbrengene met heiten nide. Dar 15Dauid af sprict: ‘Sin geregtecheit was mi als die sute 16sanc’, dats: ‘Geliker wis was mi in sinen gebode te leuen 17als in groter bliscap te wesen in der pelg(r)imscap dis 18ellents; ende dat duet mi allene die sute minne.’ 19Die derde specie es geheiten navolgende gratie, ende 20hilpt den sondere volkomelike in Gots gebode te leuene 21ende die sute runinge van den Heilegen Geste te horne, 22ouermits dat reine leuen der contemplatien, dar hi won-23derlike gedrenct wort in der minnen. Dar af gescreuen 24es: ‘Minne Gode, ende due al daste wilt.’ Dese jrste 25joncfrouwe mach wale heiten gestelic bliscap, want si heft 26drie sute specien bragt dar die dranc dis meden, dats die 27+sute rastinge in der gesteliker pensin‖gen, wert mede ge-28mact, die die heilge Sile so sere verdrenct in der minnen 29dasse van groter sutecheit ontsleept op de borst Jhesus, 30met S. Johanne Ewangelisten, darse so heimelike runingen 31vernempt van den Heilgen Geste dasse alse ontwact, dats 32alse weder compt te har seluer, so verwerpse har seluer 33ende die werelt, met S. Johanne, ende verkist Gode bouen 34alle creiaturen so hertelic te minne dat har alle bliscap | |
[p. 592] | |
1+der werelde ende al tgemac hars lighamen ende ertrics 2dat wert hare een vernoilike quale. Dar Salomon af sprict, 3in der personen der heilger Silen: ‘Oy joncfrouwen van 4Jherusalem, botscapt min amise dat ic quele van sinre 5minnen’, dats: ‘Alle die denc die ic sie ende hore, die 6sulen mi ene quale sin ont in den tide dat die sute tot 7+mi spreken sal: “Oy vercorne sute, com ‖ hastelike te 8mi: ic sal di setten in minen trone, want du mi sets in 9din herte due mi di werelt verstit. Com blidelike, want 10der Coninc begert din anschin te sinne.”’ 11Dirste specie, die vorloepende gratie geheiten es, si 12bragt die gestelike bliscap due har gedachte dat die ont-13fermege Got har gewergetde te besinne metten oegen der 14ontfarmecheit, ouermits sin gratie, die vor sich liep rupende 15dasse weder keerde, duse in der dipheit der sonden jamer-16lic geuangen lach. Dar na bragse die ander spetie, die 17midevolgende gratie, due har gedagte dasse Gode so decke 18verbelgt hadde, ende hi nogtan gewertgetde woninge in 19har te makene ende te sterkene in allen dogtden. Si bragt 20oec die derde spetie, die navolgende gratie heit ende den 21+mensche behut, due har gedagte dir ‖ seluer die in har 22wonde ende halp in sinen gebode te leuene, dasse har 23oec helpen soude te volstanne in der minnen, ouermits 24der navolgender gratien, die den guden mensche als lange 25na volget ont sin set in der geselscap der engle. 26Due dese drie specien sach die ander joncfrouwe, die 27hopinge geheiten es, so lipse hastelike ende bragt drie 28sute specien, desen dranc noch suter te makene. Dirste 29heit geselscap der engle, dandere opuerstennisse ons ligha-30men in den joncsten ordele, ende die derde heit na desen 31leuen dewelic leuen, dat Got ons allen mut geuen. 32Nu besiet dese specien nauwelike, ende merct ogse sute | |
[p. 593] | |
1+sin. Want due die hopinge sach dat die gestelic bliscap 2volkomelike sich trecde uter geselscap der werelde, so 3quamse ende bracht har een eerlic present, ende segde 4+hare: ‘Oy ‖ gestelike bliscap, wanttu di seluer verstits 5uter geselscap der werelde, so ontfanc dit present dat di 6sent din amis, dat geheiten es geselscap der engle.’ 7Dar na brencse hare een ander present, ende sprict: 8‘Oy bliscap in Gode, wanttu di verhufs ende op verstůns 9vter minnen der werelde totter minnen Gots, so ontfanc 10dit ander present dat geheiten es opverstennisse ons 11lighamen, dar din lighame als die sonne schinen sal, 12als der lighame dis sonders als die corne stencken sal. 13Ende wanttu oec begers te volstanne in den dinste dins 14Sceppers ende dit corte leuen di vernoit, so brenge ic di 15terde present, daste heben saut ochte vromeglic volsteest, 16dat geheiten es ewelic leuen, ende es altemale die 17heilge Driueldecheit.’ 18+Nu pruft och dese mede jet sute ‖ mach wesen, dar die 19bliscap in Gode ende die hopinge dese ses spetien mengen 20tesamene: die vorloepende gratie, die medewerkende gratie 21ende die navolgende gratie, dar na geselscap der engle, 22operstennisse ons lighamen ende dewelic leuen na desen 23leuene. 24Ay sekerlike, als dit siet die derde joncfrowe, die gerech-25techeit geheiten es, dat des dranc geregt es, so comse ende 26mitten, op dat min in der maten drencke, ende sprict: 27‘Oy gestelike bliscap, west getempert! want gi noch met 28Lucifere vallen mogt, die hoeger gestegen was in der 29gesteliker werdecheit dan gi sijt. Oy sute hopinge, bedenct 30dat gi noch nit en hebt dis gi hoept, ende gi verlisen 31mogt dat v geloft es! Want Lucifer verloes de schonheit 32+ende de edelheit dare tu gemact ‖ was. Bedenct dat Got 33geregt es, ende mint geregtegheit!’ 34Hir na compt die virde joncfrouwe, die vrogte geheiten 35es, ende schenct desen dranc, ende sprict: ‘Seleg es di 36mensche die altoes vrogt te valne, ende vaste steet.’ Want | |
[p. 594] | |
1+dergene es onseleg die vaste waent staen, ende nit en vrogt 2te valne. 3Ende want der heilger Silen nit en genugt die sute dranc 4dis meden, so tastse hastelic vort ten luttren drancke, 5dar har vir joncfrouwen hoefsschelic tu dinen. Dirste 6heit gedenckenisse der betterre passien ons Heren Jhesu 7Cristi, dandere heit bernende begernisse, die derde stercde 8ende die virde getempertheit. 9Dirste joncfrouwe, die gedenckenisse der passien 10heit, dut agt better spetien te desen drancke ende duet 11der heilger Silen denken met groten danke wie der Vader 12+van himel‖rike liet sinen liuen Son, Ihesum, halslagen 13ende bespien, bespotten metter dornenre cronen, geiselen 14an der colummen, sin cruce dragen ende drane neghe-15len, sin side opluken, ende an den cruce steruen also 16lesterlike. 17Due dit vernam die ander ioncfrouwe, die bernende 18begernisse heit, dat dese agt spetien te swar waren te 19dragene, soe quamse ende bragte agt suter, dese grote 20betterheit te temperne. Ende dut der silen innentlic begeren 21dar te wesene dar dewelic leuen es sonder ende, bliscap 22sonder rouwe, jocht sonder auder, ligt sonder vinsternisse, 23vrede sonder orlouge, gesonde sonder sucde, minne sonder 24nidecheit, ende dat blide anschin Gots sonder vernoy 25ewelic te besinne. 26Nu compt die derde joncfrouwe, die stercde heit, ende 27hilpt den tween jrsten dit wonder dragen, ende sprict 28+‖ aldus: ‘Oy alle die hen op Gode verlaten ende te derre 29werdecheit comen sijt, dragt v bordene vromelike ont in 30der doet, ende v herte sal gesterct werden in minnen. 31En ontsit v nit in vernoye ende en verheft v nit in der 32bliscap.’ 33Deus, wat suter drancke ende wat lutterre es dit dar 34dese sute spetien gesament lighen in der heilger Silen! 35Ende op dat dese sutheit nit ongeduldelic en werde begert, 36so compt die virde joncfrouwe, die getempertheit heit, 37ende maent die bernende begernisse dasse geduldelic | |
[p. 595] | |
1+begere; ende sprict aldus: ‘Oy geluiende begerde, ouer-2mits der geduldecheit suldi v sile behauden.’ 3Desen luttren dranc had gedroncken S. Paulus due hi 4sprac: ‘Oy, ic onselech mensche, wi sal mi verloesen van 5+desen pinliken lighame?’ Als die heilge Sile tot ‖ desen 6drancke comen es ende der sutecheit gesmact heft, son 7begertse nit dan vrede met haren Brudegoem te hebben 8ende hem te vendene na haren wille. Ver Sile, wildi vrede 9hebben met uwen Amise ende wildin venden na uwen 10wille, so seldi v pinen vir denc te haudene. Dirste es dat 11gi decke minlic van heme pensen sult; dander es dat gi 12v nauwelic sult ombe sien; ten derden male suldi sin 13anschin scouwen, ende ten virden male suldi v wondren. 14Ten jrsten male suldi minlike pensen van dengenen 15din gi hertelike mint; want, sekerlic, his saleg die stede-16like in Gode penst. Drie denc suldi pensen in Gode. Dirste 17dat gi pensen sult, dats dat hi hem seluer nederde omb 18v te hogene, die gewarech Got was, als hi noch es, ende 19+niderde sich also ‖ dat hi sterfelic mensche wart. Ten 20andren male suldi pensen dat hi gepassiet ende begrauen 21wart; ende sult seghen: ‘Oy minlike Got, gi wout dor 22mi gepassiet ende begrauen werden, ende ic wil dor v 23gestelic gepassiet ende begrauen werden.’ - ‘Oy min-24nentlike Sile, wildi dor mi gestelike gepassiet ende begrauen 25werden, so behort v in Gode so frailic te leuene dat mi 26ure ouder seden nit meer in v gewar en werde dan ocht 27gi noit ter werelde en wert comen.’ Ten derden male 28suldi pensen wi hi op erstont van der doet; ende sult met 29hem op erstan van sondeliken werken, hir met gratien 30ende gender met glorien. 31Dander dis gi v pinen sult, dats dat gi v nauwelike 32sult ombe sien, ende sult merken weder hi come van 33den ende der werelde dar die sonne op geet, dats van 34+dengenen die begennen wa‖le te dunne, ocht dar die sonne 35onder geet, dats van dengenen die Gode te rughe werpen 36ende derna vallen, ocht van den hogen bergen die ver- | |
[p. 596] | |
1+wust sin, dats van den eriten. Neen hi nit, van al desen 2en compt hi nit. Mar hi compt van den suten ende dar 3die sonne rast in den middage, dats van dengenen die 4altemale bernen in der minnen Jhesu Cristi, die geheiten 5es die sonne der geregtecheit, want hi verligt dat verdon-6kelde herte in den coringen ende verwermet in der minnen. 7Daer men af lest in Cantiken: ‘Stant op, Bise,’ - dats: 8‘Vli van mi, tracheit, die mi verkels in der minnen!’ - 9‘ende come, sute went van den middage, die Auster 10geheiten es ende betekent die gratie Gots, ende verwerm 11mi in der minnen.’ 12Ver Sile, als gin vonden hebt mettengenen die aldus 13+begerlike leuen, so volgt dat der‖de denc dis gi v pinen 14sult te haudene, dats dat gi sin heilech anschin bescouwen 15sult. Oy Sile, gin sult nit allene met verdronkenre pen-16singen van den luttren drancke uwen Amis bescouwen, 17mar gi sult in hem starkelic sien, metten oegen der reinre 18pensingen, dats gi sult so hertelike ende meer dan her-19telike altemale dor hem sien soe dat doegen der pensingen 20bliuen hangende in danschin ves Lifs metten nagelen der 21bernender begerden. Dan alrist mogdi v verbliden metten 22guden S. Johanne Ewangeliste, die ontsliep op de borst 23Jhesus ende horde die heimelic wort die ontellic sin den 24volke, ouermits die sute runinge dis Heileges Gestes. 25Gi sult starkelic op v Lif sien; want di begerlic besiet 26+dat hi mint, hi wert so onseghelic ontfenct dassin her‖te 27in hem seluer wonderlike falgert onder die sute bordene 28der minnen ende wert in getrect ouermits dis stedeges 29leuens der contemplatien, darse so grote sutecheit gesmact 30dasse alle dis vergit dat in ertrike begrepen es, ende penst 31dasse hars selfs liuer derteg dusentech waruen vertege | |
[p. 597] | |
1+eerse van der sutegheit keerde dar Cristus fůndament 2af es. 3Oy Sile, in der sutegheit, dats in Cristo, suldi merken 4drie denc: den Vader, die als geweldech es, den Sone, 5die wis es, ende den Heilgen Geist, die uten Vader ende 6uten Sone compt. Ende als gi v in desen drin, dats in 7den Vader ende in den Sone ende in den Heilgen Geste 8erlesen hebt, so suldi stedechlike geloeuen dat dese drie 9namen een volkomen Got es. Dar Anastasius af sprict: 10‘Di Vader es got, di Son es got ende der Heilge Geest 11+es got. ‖ Nogtan en sin engene drie gode mar een 12enech Got.’ 13Tfirde dis gi v pinen sult of gi vrede wilt hebben met 14uwen Amise, dats dat gi v wonderen sult. Want als gi 15der groter sutecheit gesmaect hebt, so suldi hastelike tu 16seluer comen ende sult in v seluer wondren dat gi 17mensche dorst scouwen dien hogen Here, gi onreine din 18Reinen, gi ouermuetge din Oetmutgen, gi creiature din 19Sceppere. 20Ay minnentlike Sile, als gi v dus oetmudech geft, so 21compt v Brudegoem, Jhesus, ende brenct v vif lagtwa-22rien. Dirste geft sutheit, dandere gestelike sutecheit, 23die derde saetheit, die virde dronkenscap ende die vifte 24rastinge. 25Dirste geft suteheit met vreden ende mact v so sute 26ende so minlike jhegen uwen Amis dat gi seghen mogt 27+ten joncfrouwen van Jherusalem, ‖ dats tengenen die 28begennen wal te dunne: ‘Smaect ende siet dat min Amis 29sute ende segt es.’ 30Dander lagtwarie geft gestelic sutecheit ende dut v 31uwen Amis so sere begeren dat gi seghen mogt metten 32Prophete: ‘Als gelic als die hert di gejacht es, dwater 33begert, also begert mine sile di, sute Got!’ | |
[p. 598] | |
1+Die derde lagtwarie geft v so grote saetheit van sinre 2sutegheit dat gi seghen mogt: ‘Die armen sulen eten 3ende gesaet werden.’ 4Die virde lagtwarie geft v dronckenscap, die v so sere 5verdrenct dat gi, met uwen Brudegome, seghen mogt: 6‘Sute vrinde, et ende wert droncken!’ dats: ‘Wert so 7saet van mi te pensene dat gi als gelic al die denc van 8der werelde versmaet als dengenen der spisen vernoit di 9alte sat es. Ende verdrenct v oec in minre sutecheit also 10+dat gi ‖ als liflic hantert dengenen di v scaet als di v gut 11duet. So gelicdi den droncken mensche, di lagt als min scilt.’ 12Die vifte lagtwarie ende die leste geft v eenrehande 13rastinge, die mi nit volkomelic begripen en mach in 14desen doetliken lighame, ende es geheiten ouermits den 15Prophete summum bonum, dat sprict douerste gut. 16Dit ouerste gut meinde S. Johan dar hi sprict in Apo-17calipsi: ‘Een groet gestille huef sich in den hemele due 18S. Mychael street jhegen den drake.’ Dats: ‘Grote rastinge 19hefsich in den herten der heilger Silen als die stercde 20Gots vor der Silen strit jhegen din quaden drake, den 21euelen geest.’ 22Van desen vrede sprict S. Paulus: ‘Dits een vrede die 23alle die senne dis menschen ouerstigt,’ dat engeen mensche 24met senne begripen en mach din vrede din Cristus sinre 25+Brut ‖ geuen sal. Ay hertelike Sile, als gi in desen vrede 26comen sijt, so berst v noch eens dencs, dats dat gi bidden 27sult uwen Brudegom dat hi v stedelike derbinnen haude. 28Dar Dauid, der Prophete, af sprict: ‘Ay sute Here, laet 29mi in desen vrede, dats in v seluer, slapen ende rasten.’ 30Van desen vrede sprict oec di gude Symeon: ‘Here, nů 31laet dinen knecht in desen vrede rasten, na dinre gelof-32den; want ic heb din suten Vrede behelst,’ dats die 33sute Jhesus. 34Bit onsen Here dat hi ons desen vrede verlene. Amen. |
|