Limburgsche sermoenen
(1895)–Anoniem Limburgse sermoenen– Auteursrecht onbekend
Regelnummers proza verbergen
| |
25XXVIII. Dit sprict van twelf dogedenGa naar voetnoot25 26die ane gode sin.27‘Uiri Galylei.’ Due onse Here te himel vuer, dueGa naar voetnoot27 28stunt onse Vrowe ende sin iungere ende vele anderre lide | |
[pagina 427]
| |
1die heme na haden geuolgt, die stunden ende sagen naGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1Ga naar voetnoot1 2heme. Due quamen twe engele in den wolken ende spra-3ken dese wort: ‘Viri Galylei, wat stadi ende || wachtGa naar margenoot+Ga naar voetnoot3 4in den himel? Gi sult weten dits Ihesus, die hir van vGa naar voetnoot4 5vert te himele te sinen Vadere.’ 6Nu suldi mercken van drirehande opvarde, Dene was 7ons Heren, dandere onser Urowen, de derde es ens igelics 8seleges menschen.Ga naar voetnoot8, 17 9Nu suldi mercken van ons Heren opfarde dat hi op vuer 10van nimans hulpen dan van der sins selfs: dar ombe 11waest ene opfart. 12Dandere heit een opnemen: die was onser Vrowen: 13die wart op genomen van onsen Here; want hi quam 14seluer na hare van himelrike metter engelscher scharen 15ende namse ende vuretse te himele. 16Die derde heit een opfligen: die es eens igelics seleges 17menschen; want der mensche mut te himel vligen metten 18vlogelen der dogede. Der een vlogel es gotlike minne, der 19andar es begerde na der gotliker sutecheit. Met desen 20tween vlogelen mut die selege sele te himel vligen ende 21met anderen dogeden, dats geloue, hope, oetmudecheit, 22kuscheit, || gehorsamheit, vrogte ende bliscap in Gode.Ga naar margenoot+ 23Dese dogede sin die ueder[er]en die in den vlogelen sulenGa naar voetnoot23 24wassen dar die sele mede vligen sal in himelrike. 25Nu mercket dirste wort dat die engele spraken: ‘Viri 26Galylei: gi heren van Galylei, wat stadi hir ende sietGa naar voetnoot26 27in den himel? Gi sult dat weten dits Ihesus, die hir vanGa naar voetnoot27 28v geuaren es te himele.’ Dit was wonderlike geuragt, war 29ombe si dengenen na sagen die al har trost ende harGa naar voetnoot29 30beheldere was. Si mogten wale na heme sien, want siGa naar voetnoot30 31wisten wonder van heme van dogeden ende van sutecheide.Ga naar voetnoot31 32Nu suldi mercken, die wonder ende die dogede die ane 33Gode sin, die sin an twelef dengen. 34Dirste es sin grote gewaut, ende sulen ons wonderenGa naar voetnoot34 | |
[pagina 428]
| |
1sinre groter gewaut. Dese gewaut sulwi mercken an denGa naar margenoot+ 2creiaturen, ende sulen mercken wie eerlike ende wie gewel-Ga naar voetnoot2 3declike hise gescapen heft, himel ende erde, sonne || endeGa naar margenoot+ 4mane ende die sterren, blumen, loef ende gras ende mengeGa naar voetnoot4 5eersam andere, alse uesche ende vogele, dir ende bomeGa naar voetnoot5 6ende menge liflike ander creiature: die mogen ons alleGa naar voetnoot6 7exsemple geuen van sinre groter gewaut ende sulen ons 8trecken te Gode. Dar af sprict S. Augustin: ‘Alle creia-Ga naar voetnoot8 9turen die oit gescapen worden, dans mar een wenken dar 10ons Got mede wilt locken te heme, ende sulenter Gode 11mede bekennen.’ Dat sprict S. Paulus: ‘Wi sien nů GodeGa naar voetnoot11 12alse in enen spigel, mar hir na sulwine sien van anschineGa naar voetnoot12 13te anschine.’ Siet, hi gelict die creiature enen spigele, ende in 14din spigele siwi nů op ertrike din godeliken Spigel ende din 15ewegen Spigel, mar hir namals sulwi in himelrike sien in din 16gotliken Spigel desen tegancliken spigel die op ertrike nů es.Ga naar voetnoot16 17Dander dat an Gode es, dats sin wisheit. Dis mag 18ons oec wonderen dat hi so dor wislike alle denc ge||scapenGa naar margenoot+Ga naar voetnoot18 19heft ende also ordelike een igelic denc gescapen heft in sinreGa naar voetnoot19 20ordenůngen, sinre wisheit en mag niman tende comen nog en 21can niman gegronden. Dar af sprict een heilg man: ‘OnseGa naar voetnoot21 22Here es een vugere der geste, ende die denc die niman getel-Ga naar voetnoot22Ga naar voetnoot22 23len en can, die can hi tellen, ende alle denc sin heme open-24bare ende alle herten.’ Van sinre wisheidesprict een prophete: 25‘Sine wisheit en can niman getellen ende van sinre dieperGa naar voetnoot25 26wisheide en can niman wislike gespreken.’ Sine wisheit es 27also diep dasse niman vergronden en can, ende van derre diperGa naar voetnoot27 28wisheit sprict S. Paulus: ‘O altitudo diuiciarum, etc.:Ga naar voetnoot28 29oy dipe wisheit sinre gotliker konst! din gescefde en canGa naar voetnoot29 30niman volgripen ende dine wege en can niman bekennen!’Ga naar voetnoot30 | |
[pagina 429]
| |
1Terde dat ane Gode es, dats sine gutheit. Dor sineGa naar margenoot+ 2regte gutheit sulwine minnen, want sinre gutheit dir es 3so vele dat wine met regte drombe minnen sulen dis hiGa naar voetnoot3, 6 4|| so guet es. Wart oec also dat wi nemmer loen en suldenGa naar margenoot+ 5ontfaen van onser minnen, so es dog sine gutheit also 6groet dat wine drombe minnen sulden; want sinre gutheit 7es so vele dasse alle creiaturen louen. Dar af sprict een 8heilge: ‘Hen es nit guts dan Got allene, ende dis gutheit 9es so groet dat wine minnen muten,’ ende sprict oec 10aldus: ‘Oy Here, gi siet allene wonderlike gude die anGa naar voetnoot10 11Gode es.’ 12Dat virde dat an Gode es, dats sin gerechtecheit: die 13sulwi vrogten. Wi mogense wale vrogten, want si sprict 14dasse engeen denc en laet ongeri[i]cht. Hi rigt onse wortGa naar voetnoot14 15ende onse werc, sin gerechtecheit es also groet dat der 16Prophete sprict: ‘Onse gerechtecheit es valsch ihegen die 17sine.’ Job sprict oec: ‘Die vorhoeft en sin nit geregt vorGa naar voetnoot17Ga naar voetnoot17 18Gode;’ dats als vele gesproken alse: ‘Die heilge lide en 19sin nit geregt vor Gode.’ Ende sprict oec der Prophete:Ga naar voetnoot19 20‘Justus es, Domine: ay Here, gi siet geregt ende uweGa naar voetnoot20Ga naar voetnoot20 21geregtecheit || es regt, ende rigt enen igeliken na sinenGa naar margenoot+Ga naar voetnoot21 22wercken.’ ‘Ay Here,’ sprict hi egt, ‘gi siet geregt endeGa naar voetnoot22 23mint geregte lide, ende uwe clare oegen sien regte denc 24gerne.’ 25Tfifde dat an Gode es, dats ontfarmecheit. Dar op 26sulwi hopen, want der Prophete sprict: ‘MisericordaGa naar voetnoot26Ga naar voetnoot26 27Domini plena est terra: ay Here, ertrike es eruolt met 28ore groter ontfarmecheit.’ Hin dorfte nit spreken dat ert-Ga naar voetnoot28, 29 29rikke allene eruolt ware met sinre ontfarmecheit, wantGa naar voetnoot29 30himelrike ende ertrike esser vol, ende geft hen meer | |
[pagina 430]
| |
1vrouden ende bliscape danse verdinen mogen. Die in derGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2hellen sin, die pint hi men danse verdint hebben, endeGa naar voetnoot2 3mogenter an mercken ene sonderlike ontfarmecheit dat inGa naar voetnoot3, 5, 8 4der hellen den enen bat es dan den anderen, jgeliken na 5sinre scout. Dat ertrike oec vol es sinre ontfarmecheit, datGa naar voetnoot5 6vendewi dar ane dat hi ons geft al dis wi leuen. Also 7sprict S. Jacob: ‘Ay Here, gi hebt mi geuoet van minreGa naar voetnoot7 8kentheit tot nů.’ Nog geft hi ons meer ontfarmecheide op 9ertrike dat wi mettesen || korten leuene mogen verdinenGa naar margenoot+Ga naar voetnoot9 10dewege leuen ende dat wi in desen dal dis bedrufenis 11mogen vercrigen den berch van Syon der eweliker urouden.Ga naar voetnoot11 12Tsesde dat an Gode es, dats sine groetheit: die sulwi 13an beden. Wie groet es Got? - Got es also groet datten 14enweder himelrike nog ertrike begripen en mag. AlsoGa naar voetnoot14 15sprict hi seluer: ‘Jc vulle himelrike ende ertrike metGa naar voetnoot15 16minre groetheit,’ ende sprict oec S. Augustin: ‘Got es inGa naar voetnoot16 17allen dengen ende es buten allen dengen, ende en eser nit 18in benuen ende en eser oec nit ute besloten. His bouenGa naar voetnoot18 19allen dengen onuerhauen ende onder allen dengen onbe-Ga naar voetnoot19Ga naar voetnoot19 20droct.’ Dit sulwi mercken an ons Heren groetheit. 21Tseuende dat an Gode es, dats sin ewecheit. Dar 22sulwi ons in verbliden, want wi weten wale dat an Gode 23nemmer wroude nog bliscap en gebrect ende dat dieGa naar voetnoot23 24bliscap ewelike duren sal. Also sprict hi seluer: ‘EgoGa naar voetnoot24 25sum || alpha et o: jc ben beginsel ende dende.’ DinGa naar margenoot+Ga naar voetnoot25 26worde antwert een heilge, ende sprict: ‘Ay Here, gi segt 27gi siet begentsel ende ende, ende ic segge gi siet sonderGa naar voetnoot27 28begensel ende sonder ende; want gi siet een begensel son-29der begensel ende een ende sonder ende.’ Sent Got sonder 30ende es, so es oec sine blisscap sonder ende.Ga naar voetnoot30 31Dagde dat an Gode es, dats sine sconheit: dir sal ons | |
[pagina 431]
| |
1lusten. Van sinre scoenheit sprict S. Bern.: ‘Al dat anGa naar margenoot+ 2Gode es, dats begerlike ende lustelike. Owi, die teregte 3bekande wie dor scone der minlike Got es, hem ware 4alle teganclike sconheit ommere!’ Der Prophete sprict 5aldus van ons Heren sconheit: ‘Speciosus forma: onseGa naar voetnoot5 6Here es sconre dan alre menschen kent.’ Also sprict S.Ga naar voetnoot6 7Agnete: ‘Cuius pulchritudinem: die sonne ende der 8mane die wonderen sich van sinre sconheit.’ Regte alseGa naar voetnoot8 9sprake: ‘Sin sconheit es also groet dat die sonne ende der 10mane sin regte een || uinsternisse ihegen sinre sconheit.’Ga naar margenoot+ 11Die sonne ende der mane en wonderen sig nit allene: des 12wonderen sig alle engele, (alle) heilegen ende alle creiaturenGa naar voetnoot12 13in himelrike ende in ertrike, ende erueren sig draf, endeGa naar voetnoot13 14neigen sig onder heme ende louenten. Een heilge vragde 15ogt wi Gode in himelrike souden sien sonder alrehandeGa naar voetnoot15 16verdecsel, ogt dat een laken hangen muste tusschen ons 17ende heme; ende als hi aldus vragede, so antwert hi,Ga naar voetnoot17 18ende sprict aldus dat wi Gode sulen sien sonder alrehandeGa naar voetnoot18 19decsel, regte met open oegen, also dat wi die ontellike 20sconheit kume sulen geliden, ende sal ons Got die cragt 21geuen dat wi geheel sulen bliuen. Want en stercde ons 22Got nit, wi tebraken van sinre sconheit te sinne. Also 23sprict onse Here in Apocalipsi: ‘Quj uicerit etc.: wiGa naar voetnoot23 24alle sine viende verwint, din willic maken enen post inGa naar voetnoot24 25himelrike.’ Nu merct wat bi den po||ste betekent es. GiGa naar margenoot+ 26wet wale datter post thus dregt: daer bi geliect ons Got 27enen poste; want hi wilt ons met sinre cragt so starc 28maken dat wi poste werden in himelrike ende alle die 29sconheit van heme mogen gedogen. 30Dnegende dat ane Gode es, dats sine sutecheit: dirGa naar voetnoot30 31en sal ons nemmer verdriten. Wi sute Got es, dan can 32niman den anderen geseggen, mar hi sprict seluer: ‘MinGa naar voetnoot32 33geest es suter dan honech;’ ende dat hi ons gelikenisse 34geft bi den honege, dats dar ombe dat wi nit suters en | |
[pagina 432]
| |
1kennen dan honegs sutecheit. Dar ombe geft ons Got eenGa naar margenoot+ 2gelikenisse bi den honege dat wi mercken dat engeen denc 3so sute en es so hi; ende want hi so dor sute es, so es 4hi onuerdritelike allen himelschen here, ende sose henGa naar voetnoot4Ga naar voetnoot4 5sins meer niden, soes hen meer lust, ende so sis meer 6hebben, so sis meer begeren, ende gebruken oec sis onuer-Ga naar voetnoot6 7dritelike na ha||ren wille. Dar af sprict S. Augustin: ‘JnGa naar margenoot+Ga naar voetnoot7 8himelrike es genugde ende gebreke.’ Dats also te verstane,Ga naar voetnoot8 9dar es genugde wantse Gode tallen tiden sien ende hebbenGa naar voetnoot9 10ende gebruken na haren wille; dar es oec gebreke want,Ga naar voetnoot10 11wi vele si sins drenken, hen dorst dog altoes na hemeGa naar voetnoot11 12ende en werden sins nemmer gesast. 13Teende dat an Gode es, dats sin geduldecheit. Die 14geduldecheit sulwi mercken an tween dengen. Deen es dat 15hi ons so geduldechlike uerdregt in onsen onregte. Want 16wie groet onse onregt es, hi uerdreget al geduldechlike. 17Dander es dat hi beit so geduldechlike sůnders bekeer-18nisse. Want sulde Got na regt rigten, so ware dat re[e]gt,Ga naar voetnoot18 19tehant als der mensche in hoeftsonden velt, datten derGa naar voetnoot19, 24, 28 20diuel met liue ende met selen name ende vurden ter 21hellen. Siet, dese geduldecheit es wale an Gode te minne 22dat hi ons so mengen dag || ende so meneg jaer uerst inGa naar margenoot+Ga naar voetnoot22 23so menger hoeftsonden. Ay arme, ende wi sien, es eenGa naar voetnoot23 24mensche een anderen twelf d'. sculdeg ende beit hir hemeGa naar voetnoot24 25een iner ouer sinen dach, hi weets heme groten danc. 26Ende war ombe en dancwis Gode niet, di ons so gedul-27dechlike beit menger groter scout ende gebart regte alse 28of hi sprake: ‘Seg, mensche, jc wil dins beiden derteg 29iaer ogte virteg iaer, ja ic, hondert iaer willic dins beiden. 30Wilte ten lesten dage di bekeren van dinen sonden, jc 31ontfa di ende wilse di al vergeuen.’ Ay gude Got, dor 32dese geduldecheit sulen v met regte alle creiaturen louen 33ende minnen. Here, v en genugt nit allene dat gi sonders 34beit meneg iaer in menger groter sonden; want ghi bidtGa naar voetnoot34 | |
[pagina 433]
| |
1heme dat hi in sinen doetbedde weder kere, als mi leestGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2in Der Minnen Buke: ‘Reuertere, reuertere: keerGa naar voetnoot2 3weder, keer weder, sondere! gedencke dat ic din bebteren 4doet dor di le||et, hoer min stemme ende keer weder.Ga naar margenoot+Ga naar voetnoot4 5Gedenc, sondere, dat ic dins ontfarmde due dues onwer-Ga naar voetnoot5 6deg waers ende stags nog sonschins nit werdeg en warsGa naar voetnoot6 7ende du di die erde van regte nit gedragen en sulde 8hebben. Due haddic geduldecheit ouer di, ende heb nog 9dins altoes gebeit, op din troest datste di nog bekerenGa naar voetnoot9 10suls, ende dat due ic met groter geduldecheit.’ Siet, dorGa naar voetnoot10 11dese geduldecheit sulwi billike Gode minnen ende eren. 12Delfde dat an Gode es, datsin oetmudecheit: dieGa naar voetnoot12 13sulwi louen. Nu hort ene grote oetmudecheit van heme,Ga naar voetnoot13 14dat der gude Got, der geweldege Got, der ombegriplikeGa naar voetnoot14 15Got sich also neigde ende quam tenen crancken menscheGa naar voetnoot15 16met sinre edelre gotheit, ende sich oec nog also neigt 17tenen igeliken kersten mensche. Wie arm ogte wie sondechGa naar voetnoot17 18hi es, begert hi sins met regten herten ende bet berůwe-19nisse sinre sonden, hi neigt sich te heme met sinre genaden.Ga naar voetnoot19 20|| Twelfde dat an Gode es, dats volcomenheit: dirGa naar margenoot+ 21sulwi na uolgen. War ane es Got uolkomen, an eenre doegtGa naar voetnoot21 22ogte an tween? - Neen, his uolkomen in allen dogedenGa naar voetnoot22 23ende an allen guden dengen. His uolkomen an sconheide, 24an wisheide, an gutheide, an mildecheide, an sutecheide 25ende, kurtelike, wat an Gode es, dats volkomen. Ende due 26der Gotssoen op ertrike was, so was hi als uolkomen, endeGa naar voetnoot26 27wat gut was, dat was al volkomenlike ane heme. Also 28sprict S. Johannes: ‘Ane Gots Sone was genade ende alleGa naar voetnoot28Ga naar voetnoot28 29dogede sonder mate volkomen.’ Sent genade ende alle 30dogeden so volkomen an heme sin, so sulwi billike sinenGa naar voetnoot30 31dogentliken leuene na volgen ende dor sine volkomenheitGa naar voetnoot31 32sulwi heme na uolgen so wi naeste mogen, ende sulenGa naar voetnoot32 | |
[pagina 434]
| |
1vor ons setten sin leuende leuen ende sulen ons dernaGa naar margenoot+ 2bilden; want die Gots leuene na volgt ende sin leuen naGa naar voetnoot2 3Gots leuene || bilt, hi mach wale vel dogede ende leuenGa naar margenoot+Ga naar voetnoot3 4van volkomenheide an heme leren. Nu suldi mercken wie 5volkomen onse Here es in sinre groter gotheit ende in 6sinre suter sutecheit. Sent hi sinen Sone so utermatenGa naar voetnoot6 7grote volkomenheit gaf, wat wandi dan wie nolkomen hi 8es in hem seluer in sinre gotheit ende in sinre menscheit? 9Dan mach niman bekennen nog begripen nog te worde 10brengen. Siet, hir tue en mach niman comen hin comerGa naar voetnoot10Ga naar voetnoot10 11met dogedan tue. 12Nu gene ons Got op ertrike also te leuene in dogeden 13dat wi dewege leuen met heme besitten in himelrike. Amen. |
|