Volksboek van Margarieta van Lymborch (1516)

Hoe die amerael quam bi den calijffe ende bi alle sijn heren. ende hoe hi sijn woorden dede voor alle sijn princen daer hem die keiser heyndric mede belast hadde.

Dat. C.XI. capittel.

ALS die amerael aldus vanden heeren den keiser ende sijn princen ghescheyden was. so is hi ghecomen int heyr bi den calijffe. ende hi groete die heren al te samen nae sijnder wet dat was mamet nykebus ende balentroen iupitrin ende met allen haer goden daer si aen geloven. daer met groete hi den calijffe ende voort alle die ander die bi hem waren Die calijffe ende die ander coninghen ende heeren die daer tegenwoordich stonden hieten hem feesteliken willecome. ende si vraechden hem hoe hi stont metten keyser ende met sinen lieden Daer op dat die amerael antwoorde ende seyde. ortsa ghi heeren ghi princen te samen. wildy horen mijn woorden ende den last der kerstenen heeren die sal ic u verclaren op dat ghi mi audiencie gheven wilt van horen. ende swijghen totter tijt dat ic volseyt sal hebben ende verclaert den last des keysers ende alle sijn heeren. Doen sprac di coninc van lybra het is reden ende recht datmen u ghehoor geeft ende gheven sal tot dat ghi volseyt hebt. Die coninc van capadocien seyde ooc dier ghelike. ende so deden alle die ander princen/ soudanen/ ameralen/ potestaten dier bi waren. Ende die ruese cleopatrin seyde her calijffe sijn redene moet ghehoort wesen. ende also moghen wi weten die meninghe der kerstenen heeren ende wat haren sin is. Die calijffe van baldac antwoorde daer op ende seyde. ortsa heer amerael laet luyden dijne voys. laet clincken dijne redenen. ende also moghen wi verstaen den sin der kerstenen. ende ic bevele datter nyemant so koene en si die spreke op sinen hals voor hi sijn woort volvoert heeft. Daer op dat si al te samen antwoorden ende seyden wy sijns wel te vreden. aldus so begonste die amerael sijn reden te wysene ende tontdecken daer hem heyndric die keiser ende alle die an-

[p. 134]

der kerstenen princen mede belast hadden ende hy seyde. heer calijffe van baldac daer is die keyser van griecken recht oor van lymborch die u ontbiet met sinen edelen coninghen hertoghen ende graven baenrootsen ridders ende excuwiers. als dat ghy penninghen soecken soudt omme te lossen u schepen ende u lieden die si u af ghevanghen ende feyteliken ghenomen hebben ende doet hem manschap goet ende getrouwe te sijn ende laten u afgoderije. ende lossen u scheepen iae wilt ghi weder in u rijcke seylen. want haer lieder macht ende subtijlheit die is u veel te groot om weder te staen. aldus her calijffe siet self in tijts toe eer dat si u over vallen met macht ende met haer groot subtijlheyt. also si ons over vallen hebben ende ons afgheworpen hebben. Wilt ghi wel ende wijsselick doen heer calijffe so kiest dat ghewin ende verlicht die schade. ende over merct wel die woorden van des conincx caspus sone die u gheseit heeft dat ghi luttel profijts daer aen doen soudt. al soot ooc wel aen ons ghebleken heeft Daer met liet die amerael sijn woorden ende hi seide. ghi heeren neemt raedt ende gheeft mi hier op een cort antwoorde. want ic moet haesteliken wederom also ic ghesworen ende belooft hebbe nae onse wet daer weder om te comen ende hem lieden hier op een cort antwoort te brenghene. Als die calijffe aldus dese woorden verstaen hadde. so wert hy roepende ende briesschende als een verwoet lybaert ende hy seyde. wat meent die keyser heyndrick met sinen verraders dat wi kijnderen sijn. hi heeft ons verradelic bestoten ende niet feytelic. ende verradelic ons schepen afghetrocken. ende daer nae mijn volck verslaghen ende ghevanghen dat ic wreken sal eer ic van hier scheyen sal. ende ick en ben hier niet ghecomen om te vlyen noch hier niet ghecomen om bedwonghen te werden ende hem onderdanich te sijn. mer ic ben hier ghecomen om wrake te nemene vanden gheslachte der sarasinen die hier ghebleven sijn voor constantinobelen. ofte selve daer voor bliven metten live. Doen seyde die ruese cleopatrin wat meent die keyser met sinen excuwiers dat wi vervaert sijn. ende dat om tverlies van onsen scheepen neen wi niet. ons sullen corts ander schepen op die hant comen daer wi mede sullen bewaert sijn ende cracht van volcke. aldus en is ons gheenen noot dat wi hem onderdanich sullen sijn ofte eenighe oetmoet doen. Gaet ende segt hem aldus dat wi begheren dat hi u ende alle die ander ghevanghen stellen ende setten willen ter rantsoenen. dat ghelt sal ghesonden werden om u allen te verlossen. Voort so segt hem meer dat hi hem selven reede ende dat verteren wille om ons te senden die ghene die ons verradeliken bespronghen hebben Daer op die coninc caspus sone antwoorde ende seyde. siet wel toe hoghe vermeten dat daelt wel. en acht die kerstenen niet te cleyne. want si sijn machtich. ic hebt wel beseven ende segt dat ict u gheseyt hebbe dat dit orloghe noch qualic vergaen sal. ghi sulter mede varen also ic u ghespelt hebbe. als dit die calijffe ende die ander soudanen ende ameralen hoorden so antwoorden sy wi en sijn noch niet vervaert. laet vry comen datter of comen mach. wi sullen ooc thonen dat wi noch macht hebben. ende die ghene die vervaert sijn die reysen thuys waert ende en gheven niemant quaden moet. Die calijffe seyde ortsa mijn heeren mijn edele mannen. wi sijn ghedisponeert te samen bi een te leven ende te sterven ist niet also. Si seyden alle iaet. ende dat u gheschiet dat sal ons gheboeren. wi sijn al te samen ghewillich te wreken dat lijden ende die tormenten die si den onsen beraden hebben. Doen seyde die calijffe. gaet ende segt den keysere wilt hi ons yet dat hy ons come besoecken ende besien wat wy doen. wy hebben spijse bereet teghen sijn comste. wi begheren ende versoecken teghem hem te slaene van heden over den derden dach. ende bescheyen hem ure ende tijt dats tusschen twee sonne schijnen sullen wy hem op tvelt van constantinobelen verwachten met allen sijnder macht ende met alle sijnder hulpen draecht hem dese mare ende tydinge. Die amerael seide. siet toe dat u niet en berouwe. ende dat u niet te leede en vergae. niet te mijn ic sal hem die tijdinghe draghen. ende si sullender in verblijden als sijt horen. ende daer met schiet die amerael van hem lieden. ende hi reysde bi die kersten princen. also hi

[p. 135]

ghesworen ende belooft hadde. ende hielt sijn trouwe. Die calijffe ende die ander coninghen/ heren/ soudanen/ ende ameralen ghinghen ordineren haer volc tot scharen. daer si die kerstenen mede bestoten ende bevechten wouden. Si maecten vijf scharen van volcke. ende een yeghelijc schaer was. XXX. duysent sterck. ende si deelden hem lieden in viven op dat velt daer den strijt geschien soude. Ende die calijffe ende cleopatrin stonden te samen met haer bataelge in die midde weghen. al dus proefden si twee daghen lanc haer lieder sterckte. ende omme haer ordene te stellene om die kerstenen heeren ende princen te nieute te doen. ende also dat heylighe kersten ghelove onder die voeten te brenghen. dat anders comen sal metter hulpen gods eert vol eyndt werdt so salmen horen der payiennen schade/ schande/ lachtere ende verdriet dat si vercreghen van die kersten princen.