Volksboek van Margarieta van Lymborch (1516)

Hoe etsijtes ende evac scheyden van europa die hertoginne. ende hoe si trocken nae dlant van lymborch.

Dat. LXXIIJ. capittel. [ 29 ]

ALS etsijtes ende evac een poose gheweest hadde in melanen ter begherten van heeren en de vrouwen. so namen si orlof ende wilden vertrecken. ende hem lieden bedanckende der goeder chieren die si hem beyden ghedaen hadden. ende al die ghenoechte die si bedreven hadden om haer lieden wille. Als europa sach dat si vertrecken wilden ende niet langer bliven. so badt si hem beyden. waert dat si heyndric van limborch yewers vonden oft saghen dat si hem seyden dat hi quame besien sijn kint hier in melanen Etsijtes ende evac beloofdent haer dat sijt doen souden. ende met deser soeter spraken schieden si van daer. ende si reden nae lymborch toe. Europa die ghinc met haren heren ende princen ter salen ende met haren ionghen sone die twee iaer oudt was. Die twee iaeren was heyndric van lymborch al in venus berch ende meer daer toe. Dat laet ic staen. ende wil scriven hoe dese twee in lymborch quamen bi den hertoghe ende der hertoghinnen. Doen evac ende etsijtes langhe ghereden hadden drye ofte vier daghen lanck door steden ende landen. so sijn si ghecomen int landt van lymhorch. daer si eenen man vraechden nae den wech. om te comen in die stadt van lymborch. het welcke dat hem die man wees. Ende onder weghen seyde etsijtes tot evac dat margrieta des hertoghen dochter was. dies evac verblijde ende vraechde hem hoe hi dat wiste doen seyde hy. europa van melanen die hevet mi gheseyt dat heyndric van lymborch haer broeder is. ende hoe si verloren was in eender iacht. ende aldus reden si al sprekende teghen malcanderen. sodat si quamen in die stadt van lymborch Die hertoghe otto die hadt vernomen datter twee vreemde ridders wt vreemde landen quamen. hi dede sijn edelheyt ende ghincse met sinen state teghen ende met sijnder vrouwen ende hi ontfinc etsijtes ende evac heerlic nae haerder werden. ende si gruetense beyde huescheliken met soeter spraken Doen seyde die hertoghe. ghi ridders beyde sijt god willecome hier in mijn landt. ende hy vraechde hem lieden waer dat si henen wilden ende wat si sochten ende van waer dat si gheboren waren Doen antwoorden si beyde. wij sijn wt den lande van griecken. wt der stadt van athenen. Doen dat die hertoghe hoorde verwonderde hi in hem selven hoe dat etsijtes sijn wapen aen sinen hals droech. ende hy vraechde hem hoe dattet biquam. ende nae dat hi van athenen gheboren was. oft hi aldaer niet en hadde ghesien een schone maecht wt desen lande gehoren gheheten margrieta. Etsijtes die antwoorde ende seyde heer hertoghe iae wi. wi hebbense ghesien ende ghesproken. want si woende bi den grave van athenen. mer die keiser van griecken outsarijs om haer schoonheyt wille. ende om haer edel wesen. so badt hijse den grave af. ende aldus so is si nu ter tijt woenachtich te constantinobele in die stadt bi den keyser ende bi sijnden dochter eresebia. om dat sijn dochter soude leeren aen haer alle edele wercken. Doen dat die hertoghe otto ende die hertoghinne hoorden doe waren si wter maten seer blijde. ende si seyden is dat waer ghelijc ghi ons segt. dat is ons seer lief. Etsijtes seyde die reden waer bi laet ons dat horen. Die hertoghinne seide doe. het is mijn weerdighe dochter. haer dolen mach ons wel leedt sijn. want hadde si hier gheweest si soude ghetrouwet hebben den coninc van vrancrijcke. die nu heeft mijn suster getrouwet tot eenen wive. Als dat etsijtes hoorde so was hi wter maten seer blijde ende hi seyde. vrouwe hertoghinne sijt te vreden. al ist dat si dat verseten heeft. haers sal nochtans goet raet werden. want men seyt in athenen. ende int landt van griecken. dat si trouwen soude des graven sone van athenen. Ende hadde men gheweten haer afcomste. het waer langhe gheschiet. ende ooc mede des graven sone is een verbeyder van dat landt van armenijen. ende dat conincrijc moet op hem versterven. Ende voort dat ick dese wapen drage die gaf si mi tot eenen lijtteyken dat ic hier gaen soude. ende si

[p. 65]

seyde datse die alderliefste droech die si wiste opter aerden levende. Doen seide die edele hertoghe otto van lymborch. si seyde u die waerheyt dat was ick die vader diese wan. ende heyndric haer broeder die ooc doelt om haren wille. ende hi is wt om haer te soecken. Etsijtes die was blijde dat hi wiste margarietens afcomste. ende hi seide hertoghe ende hertoghinne van heyndric sal ic u ooc verhalen ende vertrecken wat hem over gegaen ende vervaren is int landt van melanen. daer hi een maecht bevrucht hadde. welcke vrucht een verrader wilde verbranden. maer bi der hulpen gods ende mijnder cracht so versloech ic den verrader. ende verloste dat kint vander doot. dat daer noch is bi die moeder in goeden doene. ende noch wel varende in goeder vroomer ghesontheden. Als die hertoghe otto dese woorden van etsijtes verstaen hadde so verwonderde hi hem wter maten seer van dat ghene dat hem beyden vervaren was in haer verdoeltheden. ende hi en wiste wat peynsen. Ende als etsijtes dat mercte dat hi al peynsende stont. doe seyde hi voort. her hertoge ende hertoghinne voor u dochter margrieta en dorft ghi niet sorghen want si is wel ende al ist bi also dat die maechdelike bloeme het huwelic van vrancrijcke verseten heeft. het is noch misseliken waer toe dat si gheraken sal. Aldus sijt blijde die maecht sal noch wel aen comen. ende tot groten houwelic aen des graven sone van athenen dat weet ick wel. Die moeder vraechde ionc heere hoe condt ghi dat gheweten dat gheeft my vreemde. Etsijtes antwoorde ende seyde. die ghene diet is die claecht my dicwijl alle sijn secreten. ooc bemin ic hem als my selven. ende ic weet ooc wel alst die keyser van griecken weet. dat hijse noch thien werf meer verheffen sal ende eere bewijsen dan hi noyt dede Als dat die hertoge hoorde so was hy wel te vreden. ende hi seide tot sijnder vrouwen. wijsten wi nu waer heyndric mijn sone waer. so waer ic te vreden ende in goeden doene. Doen sprac etsijtes hertoge ende vrouwe sijt verblijt. heyndric u sone die is in venus berch hi hadde gheweest in melanen daer hi eenen camp dede voor die dochter die hertoghinne van melanen die hy verloste. ende ooc wan hi aen haer een manlike vrucht. die welc als heyndric vertrocken was een verrader doden wilde. die die dochtere die hertoginne van melanen nae der hant getrout hadde. Ende ic hebbe dat kijnt verlost vander doot. ende den verrader verslaghen. dies die maecht seer blijde was. aldus segghe ic u seker tijdinghe van heyndric uwen sone. ende sinen sone den bastaert van melanen. Als dat die hertoghe ende hertoghinne verstonden waren si seer blyde van gheeste ende seyden. edel ridder comet ter salen. gaet metten hertoge mijnen man men sal u goede chiere doen ende dat door dijn edelheden die ghi ghedaen hebt om mijnen sone heyndrick ende sijn kijnt. Als etsijtes haer soete woorden hoorde. so peynsde hi op margrieten dinckende die moeder ende die dochter sijn van eender natueren. ende hi volchde den hertoghe nae. Die hertoghinne bleef wat staende in die sale. ende si vraechde evack die si aen deen side nam wat ridder dat hy was. ende van waer dat hi gheboren was die haers soons kint verlost hadde. Evac seyde eerweerdighe princersse sijn vader dat is die grave van athenen. ende hi is een verbeyder vant conincrijcke van armenijen. Als die vrouwe dat verstont so was si seer wel te vreden om dat si wiste dat etsijtes des graven sone was. ende si ginghen bancketeren ende alle ghenoechte bedriven nae costume ende ghewoonte vanden hove.