Liber Magstri Avicenne

[33]

Hjer mach men leren hoe dat men gescorde genesen sal. Men scoort te vele steden in den lichame. alse ane den navel. ende onder den navel. neven den ysebene. ende in lanken. ende in liescen.

[p. 106]

so dat heft ende swilt. Ende somtijt slanken si so dat die darmen pulen doet die moeten buten sonder scoren. hoe dat die pine comt cume mach mense genesen met plaestren ¶ Kindren machmen genesen met pusoenen Nemt tremoerseke. brunelle. matefeloene. dit salmen werpen in wine ierst gestoten. ende drinkens enen toge smorges. te middage ende savons spade. dits goet kindren ende ouden ende iongen lieden gedronken alle dage. Ende men sal maken een cussenneel alse .1. scilt met .3. hoeken ende telken hoeke nayen ene lange scrode. de twee scroden selen gaen omme die lendenen entie derde sal gaen onder tlijf. Ende men op dat gescorde leggen dit plaester ¶ Nemt die wortele vander groter confilien ende van kerssen ende wortele ende bladen van matefelloenen. ende blade ende wortel van enen crude dat die meesters heten brusi. op dat gijt vinden moget. ende nemt swert pec ende wit pec. wierooc. mastic ende smeltet te gadere. ende dan legget al laeu daer op. ende dan suldi dat cusseneel vaste derop binden. Ende als gijt af wilt doen. so suldijt af weyken dat die huut niet en volge ¶ Nemt tsap van brusi van groter confilien. van matefeloene. van tremoerseken. ende van brunellen. ende gevet drinken .1. eydop vol te male .3. werf sdages dese cruden siin principael iegen tgescorde ¶ Es die quetsinge cleine in den lichame dat mense bedecken mach met enen vingere so nemt .1. tange met .2. dorgaetten bladen ende vaet dermet die huut ende heffe op ende dore stecse met enen gloyenden ysere. Ende dan suldi .1. snoer trecken dor dat gat. ende dat alle dage doen gaen achterwert ende vorwert tote dat die materie gesuvert es. Ende men sal dit doen ouden ende iongen ¶ Ende eist

[p. 107]

zere gescoort so dat het comt in die cullen. dat moet die meester seker weten. hi sal den zieken averecht leggen. ende nemen dat last dat in den culbalch leget. ende stekent weder in den lichame te sinen rechten gate ende dan salmen den zieken doen staen op sine voeten. ende men salne doen hoesten. Comt dan dat last weder neder. dats teken dat die zieke es gescoort ¶ Dan sal hi den zieken leggen averrecht op ene tafele over den lichame beide sine been gestrect neven een. ende men salne so binden tusscen die knien enten voeten met enen hooftdoeke. Entie meester sal den culbalch nemen tusscen den vingeren. ende duwen den cul stijf iegen dat vel. dan sal de meester sniden met enen scerse iegen den cul lancs den lichame lanc gnouch. die wonde niet diepre dan die huut dicke es. ende wacht wel dat gi in den cul niet en snijt Dan suldi den cul uut trecken metten darmen ende af doen tsmere dat om den darm leget. Ende haeltene uut meer dan ene spanne lanc in enen ouden mensce. ende in enen jongen min. Dan suldi den darm steken in .1. splete ende dwingen den darm met der spleten dat die darm uten lichame niet en valle in den darm vanden culle. Als men den darm lanc gnouch uut heeft salmen die splete vaste duwen in die huut vander wonden. Entie meester sal hebben enen starken draet gewast in ene driecante naelde. ende men sal die naelde steken dore den darm. ende trecken dene helft vanden drade ende dander helft laten hangen. ende slaet die naelde .3. werf omme den darm. ende stect die naelde cruuswijs dore van te voren. ende dan suldijt cnopen ende dan salmen nemen .1. sceers of .1. sisoor

[p. 108]

ende sniden den darm af .1. dume vore den cnoop vanden darme. ende beide die enden vanden drade selen bliven hangende buten der wonden. enten darm metten cnope sal men laten scieten in den lichame. Ende maect .1. plaester vanden witte van den eye ende legget optie wonde ende geneestse alse ene ander wonde. Ende laet die wonde open tote dat die draet vallet. ten viertienden dage vallen si gerne. dan doet die wonde sluten. Ende den zieken suldi houden liggende tote dat hi genesen es