Het leven en bedryf van de wyze gek Klaas Nar
(1736)–Anoniem Leven en bedryf van de wyze gek Klaas Nar, Het– Auteursrechtvrij
[pagina 185]
| |
ze zyn goet, doch ook zeer duur; want ik moest 'er twee Voeten en twee Beenen insteeken, eer ik dezelve mede mogt draagen. Fluks zeide Klaas: dat is niet te veel. Warenze zo wel de myne alsze nu de uwe zyn, zo zou ik 'er met myn heele Lyf inkruipen.
| |
Tweede Toeval.EEn Biervlieg, wandelende voor by een Herberg waar in een deel Kittebroêrs by elkander lustig waren; voegde zich voor de deur en begon luidskeel te roepen: Hem hey, holla, houw. Fluks stiet Klaas een Venster op, vragende wat zyn begeeren was? Ik ben, antwoorde hy, een goede gast, laat my doch in, ik wil ook noch een uur of twee lustig zyn. Wel, vervolgde Klaas, zyt gy ook een Gast; zo kom maar in, men geeft de Gasten in de Stoof, zeer gaern eeten en drinken; doch zy moeten daar voor het Gelach betalen, en elk uit zyn eigen buidel drinken.
| |
Derde Toeval.KLimmende, in een heeten Zonneschyn op den top van een zeer hoogen Berg, zo begon hem het Zweet by de Kaaken neêr te druipen: Des hy, afgekomen zynde, zei: Kon men op deezen Berg bouwen, myn dunkt dat 'er voor een Water-Molen | |
[pagina 186]
| |
plaats genoeg zou te vinden zyn, wanneer de Molenaar het water maar boven dragen mogt.
| |
Vierde Toeval.ZIende een Jongeling, die met het tellen van een weinig penningen veel spuls had, zo zei hy: Uw gelt maakt u tot een Man; want anders zouje zo als een andere Gek, en een plompen Ezel zyn.
| |
Vyfde Toeval.EEn goed Gezel, zynde op een plaats gekomen, om voor aanzienlyke lieden een Predikatie te doen, en het Euangelium te verklaren, begon zich zelven gantsch onvermogende tot zulk een werk voor te stellen; doch Klaas stelde zich daar mannelyk tegen, zeggende: Myn eerwaardige Heer, predik en zeg ons het geen gy weet. Zeper, het is my wèl bewust dat gy in het Ambacht geoeffent zyt, wyl ik in uw kamer meer als eens geweest, en dezelve vol Boeken gevonden heb. Deeze woorden hadden zo veel krachts, dat zich den goeden Broeder op de Predik-stoel begaf, en het Euangeli van die tydt den volke drie of vier reizen achter elkander voor las. Des Klaas, zo haast hy wederom van den Predikstoel quam, dus tegens hem uitvoer: Zie nu, myn lieve Heertje, of gy niet preken kunt? | |
[pagina 187]
| |
jGy hebt het Euangeli drie- of vier-maalen uitgelezen, daar het een andere Monnik met eens zou laten berusten.
| |
Zesde Toeval.BEschouwende een gouden Ring, wiens gesteente den eigenaar voor geen hondert guldens veil was, zo voer hy, wylze hem wel aanstondt, dus uit: De Steen is schoon, edel en goedt; Wie weet of ze van een Badstoofs-Deerne, of Gras-Maagdt ter waereldt gebracht is.
| |
Zevende Toeval.HOorende dat men van een geweldige sterfte, die in een van de Rynsteeden ontstaan was, sprak, zo zei hy: Wat wonder is het, dat het in andere Steden dapper sterft, daar hier in onze Stad niet een huis gevonden wordt, dat van dat euvel vry is; want noch onlangs is 'er een van de voornaamste Hof-raden, in het Slot, gestorven.
| |
Achtste Toeval.HEbbende op een Hoogtydt een nieuw Kleedt aangetrokken, zo ging hy daar meê door de Stadt braveeren, of hy een groot Heer, of geleert Docter was; des een Pronk-Jonker dit ziende, hem dus aansprak: Wel Klaasje, wel Klaasje, dit is te mooy, dit is te mooy; zeper gy vertoont u in dit nieuwe Kleed, al veel te statig; hoe is 't, | |
[pagina 188]
| |
zyt gy korts zo heerlyk en stout geworden? Fluks gaf hy tot antwoord: Neen trouwen, ik ben dezelve die ik al lang geweest ben; het is myn oude wyze dat ik moedig ben; maar hoe kon men anders weten wat een Zot was, als men het aan 't braveeren niet zag?
| |
Negende Toeval.EEn Hof-diender, wanende met hem te spotten, zei Klaas, zyt gy krank, en wilje sterven, dat j'er dus uitziet? Ja, gaf hy tot antwoordt, ik wil sterven; myn Vader wierd ook van het euvel, dat ik heb, geplaagt, en zo lang gewurgt, tot hy de leste snak gaf. Ook meen ik dat de plaag, die ik aan den hals heb, u en uwe Vader niet lang gezond, noch levendig laten zal; want aan myn ziekte zyn veel duizendt Menschen gestorven.
| |
Tiende Toeval.EEn Stal-knecht, hebbende groot behagen om den Tydverdryver wat te quellen, vondt hem op een tydt in de Kooken zeer smakelyk eeten; des hy dus begon te vragen: Wel Klaasje, wat eetje goeds; Klaas was, wyl hy zich toch met deezen vrager niet wist te schikken, niet al te radt in 't antwoorden; doch eindelyk voer hy, met een vergramt gezicht, dus uit: Wat | |
[pagina 189]
| |
roert het u wat ik eet? doch wilt gy het enkel weten, zo hoor hier: Ik eet een Boeren-drek. Dat is, vervolgde de Stal-knecht, goed; eet maar lustig, en het moet u wel smaken. Daarop hy wederom tot antwoord gaf: Ja, ik eet lustig, en het smaakt my alleen veel beter, dan het doen zou wanneer gy met my at; en eer ik u een beet over liet, zo at ik ze liever tot de leste kruim alleen op.
| |
Elfde Toeval.HEbbende gehoort dat men een quaadt Mensch na buiten voeren, en met de strop aan de Galg vast-knoopen wou, zo vraagde hy: Wat is het voor een Karel die men heden na de Galg voeren zal? het antwoord was: Een boozen Boef, en een argen Dief, die men met de Galg het quaad doen verleeren moet. Fluks voer hy daar op dus uit: ô Cupido! gaat het met de Dieven zo toe, zo wil ik liever een Gek zyn, en blyven, dan een van d'allergrootste Dieven worden.
| |
Twaalfde Toeval.ZIende in een hooge Sticht-kerk zeer lieflyk Reukwerk aansteeken, en met het Wierook-vat het Heiligdom op en neêr gaan, zo liet hy dit van zyn tong springen: Wat Duivel of de Papen voor een stank gemaakt hebben, wylze dezelve nu uit alle hoeken | |
[pagina 190]
| |
met Reukwerk poogen te verdryven? zeper, ik geloof dat ze op het Altaar, in het Miskleed, en in de Kerzuivel niets dan Mis gestrooit hebben.
| |
Dertiende Toeval.ZIende de Papen in witte Koor-kleden ten Koore gaan, zo zei hy tegens zyn Reis-broeder: Lieve, wat dunkt u? de Papen hebben hun schoone Hembden over de Rokken aangetrokken; des geloof ik dat zy grooter Zotten zyn dan wy. Ja, gaf d'ander tot antwoord, voorzeker zyn het Zotten, wanneer men het maar zeggen dorst. Men moet het hen, vervolgde Klaas, gewis zeggen, want zy weten niet datze Zotten zyn; en waarschouwt men hen niet, zo zullen ze hun bad, of blaauwe onderbroeken noch aan den hals hangen.
| |
Veertiende Toeval.GEhoort hebbende dat 'er een ryke Burger (juist op dien tyd doen hy waande zyn schulden in te vorderen, het Velt te bezorgen, den Wyngaart te doen snyden, en een Zoon en een Dochter op een dag uit te Huwelyken) was gestorven, zo zei hy: Help help! hoe heeft de Man, hebbende zo veel te doen, en zyn handen vol werks, zo veel tyds, om gerust te sterven, kunnen afbreeken? | |
[pagina 191]
| |
Vyftiende Toeval.VIndende een deel Kinderen in de Zonneschyn zitten, en hun ontbyten op-eeten, zo vraagde hy: Wel, jonge Heertjes, wat eet gy goeds? het antwoord was: Wy weeten niet wat wy eeten. My dunkt, genadige Heertjes, vervolgde Klaas, gy eet het zelfde dat gy bakt, (hier meê betekende hy asch en stof) want gy bemorst uwe handen en monden. Wilt gy, zei een van de Knechtjes, ook wat hebben, zo kom en eet met ons. Neen, vervolgde Klaas, eet gy tot dat gy verzadigt zyt, daar na zal ik my, met het geen gy overlaat, genoeg behelpen.
| |
Sestiende Toeval.EEn Jongeling, eetende zwarte Krieken uit zyn hoet, smeet de steelen, met de steenen daar aan, op de straat; des Klaas, dit ziende, dezelve in zyn hoet opzocht, en wyl hy het Krieken waande te zyn, in de mond stak; doch weinig smaaks vernemende, zo voegde hy zich by de Kriek-eeter, vragende: Hoe hem de Krieken smaakten? het antwoord was: Als goede en rype Krieken behooren te doen. Ik kan, vervolgde hy, dat by de myne niet vinden; derhalven geloof ik dat het een ander slag dan de uwen zyn. | |
[pagina 192]
| |
Zeventiende Toeval.WAndelende op de Hof-zaal heen en weder, met zulk een bewegen der handen, en des ligchaams, of hy van groote zaaken met iemand redeneerde; des een Hoveling dit ziende, hem dus aansprak: Wel Klaasje, wat hebt gy voor, en wie is het daar meê gy zulk een ernsthaftig gesprek voert? Het is, gaf hy tot antwoord, een vroom Man, en een van myn naaste verwanten, deeze zeg ik hoe hy zyn dingen zal aanleggen, om tot een goed eind te komen.
| |
Achtiende Toeval.EEn lichtvaardig Quant, zynde om zyn olikheid, hoereeren, en diergelyk een quaad, van elk eerlyk Mensch gehaat, wierd, schoon hy daar niet by was, van zommige vrome lieden dapper geheekelt, en versproken; des een aanzienlyk, doch snoep-ziek Man vraagde: wat het voor een Persoon was, daar van zy met elkander de praat hadden? fluks gaf Klaas tot antwoord: Het is even zulk een Man als gy zyt. Diceret: Moribus & ingenio tibi conveniens & similis.
| |
Negentiende Toeval.HEbbende iets dat hy aan niemand wou zien laten, in zyn handen onder zyn Rok verborgen, zo sprak de Hoveling hem ontmoetende, dus aan: Myn eerwaarde Heer | |
[pagina 193]
| |
Klaasje, laat my doch zien wat gy daar zo verborgen onder den Rok draagt. Meent gy, antwoorde hy, dat het my te koop is, dat ik het voorleg en bezien laat, gelyk de Hoede-kramers de Hoeden aan een rak voor de deur hangen? wanneer ik begeerde dat het van je gezien zou worden, ik had het dus met myn Rok niet voor uwe oogen bedekt.
| |
Twintigste Toeval.HEt is geschiedt dat de Vorstin hem in de Kooken zo smakelyk zag eeten, dat zy, daar van honger gekregen hebbende, een deel van zyn Brood en Vleesch nam, en met hem begon te eeten, des hy dus tegens haar uitvoer: Eet, lieve Vrouwelyn, eet, en laat u met het geen dat ik heb genoegen; ik was op geen Gasten verdagt, anders zou ik wel beter hebben laten opdisschen. Hierop vervolgde de Vorstin met deeze woorden: Klaas, gy zoud aan onze Taaffel ook zo smakelyk eeten, gelyk gy hier doet, zo zouden alle Vrouwen en Jonkvrouwen ook met smaak, nevens u, eeten. Fluks zei Klaas: Wanneer gy, en andere Vrouwen, aan den Disch lustig at, zo mogt ik met u ook lustig om 't best eeten. Maar lieve en schoone Vrouw, hoe zou ik aan uwe Disch ruimte hebben? daar my doch, | |
[pagina 194]
| |
wanneer ik vertoef, geen zitplaats gelaten wordt; doch u moet men de plaats niet benemen, wanneerje ook eenige weeken vertoefde. Daarom eet ik als ik het heb, en gy eet wanneer het u goet dunkt.
| |
Een-en-twintigste Toeval.EEn eerbare en tuchtige Vrouw, zittende aan een Venster, en braaide zyde Huiven, ontsnapte tegens haar dank, een luchtje, daar van zy te byster verschrikte, en dus uitvoer: Ey tiene, tiene, dat dy de Hofmeester halen moet. Klaas dit hoorende, zei: By lyve niet, lieve Vrouwtje, wat zouden wy met den wilden gast doen? het is genoeg aan deeze; laat hem maar voortvaren. Ik wou dat wy ons van alle quade gasten zo konden ontslaan, het zou ons geen schade nog verdriet zyn, al lietenze ook wat stanks tot een fooy achter haar.
|
|