[Van Dale]
Het is een vergissing te denken dat mensen met elkaar communiceren om informatie over te dragen. Deze stelling uit de inleiding van De zwarte woordenlijst verbaasde me eerst enigszins, maar lang duurde het niet voor de herkenning kwam. Want op elk bureau zit er wel zo een, een winderige collega die in een bilateraal overleg even een paar punten wenst kort te sluiten inzake zijn approach op outsourcing van een stukje databaseontwikkeling ten einde een toenemende efficiency te implementeren als draagvlak van een innovatieve beleidsvoering. Holle frasen van aandikwoorden aaneengeregen met als enige doel zichzelf als een resultaatgerichte professional voor te doen. Want niet wat je zegt, maar hoe je het zegt, is belangrijk. Managers en zakenlui hebben in de regel het patent op dikdoenerij, politici blinken wat graag uit in vaagheid en, o jee, er zijn er ook die beide ambiëren.
Eric Tiggeler en Mieke Vuijk hebben ambtelijke nota's, beleidsteksten, brochures etc. nageplozen op façadetaal en gebakken-lucht-constructies. Dit boekje is een waar feest van herkenning; je kan hartelijk lachen om een al te ambitieus ineengezette imponeertaal, maar voor je het weet heb je jezelf betrapt op een reeksje opgeblazen termen. De auteurs bieden hun zwarte woordenlijst alfabetisch aan; de dikke woorden en loze kreten worden in een aantal voorbeeldzinnen (veelal recht uit de praktijk) te kijk gezet en spits becommentarieerd. Het boek sluit af met een ‘gebakken-lucht-top-100’, de ergerlijkste woorden uit het Nederlands in volgorde van verschrikkelijkheid. Boekje met een hoge funfactor.
[Jen de Groeve]
Eric Tiggeler, Mieke Vuijk: De zwarte woordenlijst; lexicon van modern taalmisbruik, SDU Den Haag, 2003, 96 p.: ill. €10,00. ISBN 90-12-09965-X
nederlands 844.6 / nederlandse taal; taalgebruik
The self-inflating professional
16.000 afkortingen bevat deze ‘Van Dale praktijkgids’, waarvan ca. de helft ontleend zijn aan Van Dale groot woordenboek der Nederlandse taal, Van Dale groot woordenboek hedendaags Nederlands en het Koenen woordenboek Nederlands. De overige zijn direct aan het dagelijkse (schrijf)-taalgebruik ontleend en komen vooral uit kranten en van het internet. Het verschil met de afkortingen zoals ze courant opgenomen worden in woordenboeken, is dat er behalve de betekenis ook vaak nog extra informatie of context wordt toegevoegd. En een afkorting zoals CAMU (Het columnistenduo Remco Campert en Jan Mulder) vind je alvast niet in de Grote Van Dale. De redacteurs onderscheiden vijf soorten afkortingen: symbolen, initiaalwoorden, letterwoorden, verkortingen en echte afkortingen. De spellingregels worden uitgebreid uiteengezet.
In dezelfde reeks verscheen ook Stijlboek VRT, met taaladvies vorlgens de norm van de VRT. Een gids die gebaseerd is op de (televisie)praktijk met duidelijke richtlijnen.
[Jen de Groeve]
R. Hendrickx: Stijlboek VRT, Van Dale Lexicografie, 2003, 292 p. €19,90. 90-6648-983-9
nederlands 843 / nederlandse stilistiek / nederlandse spelling / schrijven; journalistiek
T. de Boer (sam.): Van Dale afkortingen, Van Dale Lex., 2003, 338 p., €19.90. 90-6648-991-X
046 / afkortingslijsten