|
| |
[1129]
Diederic van Elzaten, Ghertruden sone van Elzaten, die des ouden Robbrechs Vriezen dochtere was; dese Diederijc was de xvjte grave van Vlaenderen, wel xlij jaer lanc, ende in sine intreye was hy al te zeere heerlyken, ende blydelyken ontfanghen, in al den steden van Vlaenderen, ende hy brac aff, ende dede te nieute alle de exactien, settinghen, ende maeltoten, die Willem van Normandyen gheordineert hadde, ende hilt Vlaenderen in groeten payse. Clemencie sijn moye, de weduwe van den jonghen Robbrecht de Vrieze, de welke den paus Calixtus sustre was, soe wilde Vlaenderen hebben te haren live, als weduwe, ende over hare duwarye, ende de coninc Lodewijc van Vrankeryke riedt hare, daeromme te stichtene orloghe jeghen Diederyke van Elzaten. Dit vernemende Diederijc tracteerde zoetelijc met Clemencien, sijnre moyen, ende belovede hare vore hare bylevinghe te ghevene dat rechte dardden deel van Vlaenderen, ende soe was op dit met Diede- | |
| |
ryke haren neve te vreden, ende ghepayt. Dese vrouwe Clemencie stichte twe cloesteren van nonnen te Brugborch, ende te Avennes. In dat jaer van Diederijcx regnatie, Clemencie zeere siec sijnde, soe ontboedt Diederyke ende makede haer testament, ende al dat landt, dat soe hadde in Vrankeryke, ende haren schadt, dat gaf soe naer haer overliden Diederyke, omme dat hy hare plach soe minlic te vizentheerne, alsoe dat recht was, want dat beste dat soe hadde, ende oec haren schadt, quam hare van haren man den jonghen Robbrecht de Vrieze, Diedericx oem was. Aldus naer de doot van Clemencien Bouwen Hapkins moedere, soe wart Diederic gheweldich heere van Vlaenderen tot Bonen toe; Clemencie starf in 't jaer Ons Heeren XJc ende xxxiij. Binnen deser tijdt quam van Jheruzalem niemare, dat de Agaryeenen, Turken, ende Sarrasynen hadden Jheruzalem beleydt. Dit verhoerende de kerstene coninghen, hertoghen, graven, ende groete menichte van edelen lieden trocken haestelyken alle te
Roeme, by den paus, om de benedictie, ende namen daer ane dat cruce om over te varne; ende de grave Diederic van Elzaten verhoerende dat de coninc van Vranckeryke daerwaert was, hy volghde den coninc, ende dede hem manschip van den graveschepe van Vlaenderen, ende vercreech des conincx vrienschepe; ende de kerstene voer Jheruzalem comende, Diederijc van Elzaten, grave van Vlaenderen, ghelijc den leeu clemmende in vromicheeden boven allen anderen, slouch, vinc, ende velde onder voedt die heydene honden, soe dat by sijnder vromicheyt, ende ridderlyken daden die heydene gheschoffierdt wordden, ende bleeffer verslaghen bet dan hondert ende twintich dusent Sarrasinen, ende drye coninghen ghevanghen, ende alsoe was de heylighe stede van Jheruzalem ontsedt, ende beschudt van den heydenen hon- | |
| |
den. De coninc Fulco van Jheruzalem hoerende den prijs van den stouten grave Diederic, hoe dat hy den name hadde van vromicheeden, ende ridderlyken daden ghedaen hebbende, in desen jeghenwordighen stryde, boven allen anderen, die daer waren, ende oec dat hine op andere tyden te Jheruzalem, in Egypten, ende in Suryen ghesien hadde doen van gelyken, gaf hem Sybelyen, sijnder dochtre te wive, by der welker hy hadde vier sonen: Bouwene, die jonc starf; Philips, die naer den vadre was grave van Vlaenderen, van Artoys, ende van Vermendoys; Matheus, die grave was van den Bonen; ende Pieter, die canonic was te Cameryke, ende daer naer bisschop ghecoren. Hy hadde oec vander selver Sybelyen twe dochteren: Margriete, die Bouwene van Henegauwe hadde te manne, ende Ghertruydt, die nonne was in den cloester te Miessene. Dese Diederijc naer dat hy dat soete Vlaenderen gheregiert hadde, met groeter yeeren, ende in payse wel xxx jaer, Sybylie sijn wijf, des conincx Fulco dochter van Jheruzalem, vleudde, smekede, ende badt Diederyke haren man, by daghe ende by nachte, om te moghene trecken te Jheruzalem, vizentheeren haren broeder, dewelke daer coninc was, ende om te visentheeren de
heylighe steeden, daer Christus verwijst was, ghecruust, ghepassijt, ende begraven, ende voort alle de andere heyle steeden, daer onse verlossere Jhesus Christus wandelde, in der tijdt dat hy op ertryke was. Diederijc van Elzaten hy consentheerde vrouwe Sibelyen, sinen wive, hare beede, ende dede beriedden hare gherietschepe, ende al des hare van noede was, ende dede hare hebben gheselschip van edelen lieden van mannen ende van vrouwen, die met hare trecken souden. Ende vrouwe Sebilye, comende te Jheruzalem eer soe haren broeder den coninc besouken wilde, soe ghinc ten heylighen grave, ende belovede
| |
| |
daer suverhede, ende nemmermeer by manne te sine, ende daer nar ghinc soe vizentheren alle de andere heylighe steeden, ende hare pilgrimagie ghedaen hebbende, ghinc vizentheeren haren broeder, den coninc van Jheruzalem, diese eerlyken, ende met groeter weerden ontfinc, ende al yeer soe adt oft dranc, soe ghinc daer haer vader de coninc Fulco ende coninginne haer moeder begraven waren, ende de graven aldus ghevizentheert hebbende, soe seyde tot haren broeder: ‘Ic hebbe orlof, ende consent van minen edelen man, den grave Diederic van Elzaten, wien ic vj kinderen ghedraghen hebbe, waer aff dat de vive leven, ende dat seste es doot, voort an te levene in suverheeden ende Gode te dienene, in 't heyligh graf, ende ic beghere alhier in Sent Jans-hospitael, Gode ende den armen te dienene, ende daer wille ic sustere sijn, om de sieke te vizentherene.’ Ende dit hospitael es de steede, daer Lazarus wylen woende, denwelken God van der doot verwecte. Ende de coninc haer broedere hoerende haer voordtstel, hy en wilde harer goeder meeninghe niet contrarye sijn, noch daer in eenich beledt doen, mar hy dedse heerlyken ontfanghen in Sent Jans-hospitael, daer soe ghecleedt was sustre, dienende devotelyken Gode, den sieken by daghe ende by nachte vizentherende, ende de bedden makende; ende alsoe langhe als soe leefde, soe diende devotelyken Jhesum Christum, ende den armen sieken, ende doen haer gheselschip, dat met hare daer comen was, wilden trecken te Vlaenderen waert, soe nam oedmoedelyken an elken orlof, hemlieden beghiftende, met reliquien, ende dierbaren juwielen, ende su betaelde alle haerlieder schipgeldt, ende soe screef haren man, hoe dat soe sustere ghecleed ware, in Lazarus-huus, daer hy wylen woende, eer datten Jhesus verwecte van der doot, ende soe sende Diederyke haren man dat heylige bloedt, dwelc
| |
| |
was van den laveuren, als Christus ghedweghen was, eer men in 't graf leyde, dwelc die edele grave Diederic ontfing blydelic, met groeter reverencien, ende werdicheeden, ende hy dede stichten te Brugghe, in de burch Sente Bazelijskerke met vier capellanen ende eenen costere daghelijcx houdende de vij ghetyden, ende daer dede hy stellen dat heilighe bloedt, ende dat es dat men jaerlijcx ommedraght op den darden dach van meye. De grave Diederic dede ondersouken met goeden devoten pilgherimen den staet van vrouwe Sibylien, sinen wive, hare vriendelyke groetenesse ende menigfoudich saluut ontbiedende, ende oec haer kindere sendden hare meenich groeten, welke pilgherimen doende haerlieder last, ende bodtschip van 's graven Diederijcs, ende sijnder kinderen weeghe, vysentheerden vrouwe Sibelien, in haer hospitael, ende soe van ghelyken doende screef brieven weederomme an haren man, den voorseiden grave ende an hare kinderen, ontbiedende met alder onderdanicheeden meenichfoudich lieflic salut. De pilgryme aldus daghelijcs van Jheruzalem comende breedden over al de mare van der groeter abstinencien, ende stringhen levene, van suster Sibelyen voorscreven. De grave Diederic hoorende dwonder van den heyligen ende stringhen levene van sinen wive, wart ghesleghen met componcien in sinen gront, ende wart overpeynsende, hoe dat sijn neve de goede Willem van Looe, borchgrave van Ypere, ende grave van Kent, in Inghelandt, in sine houde daghe liet varen alle sijn landen, ende heerschappyen, ende stichtede te Looe de canezye van den canoniken reguliers, daer hy daghelijcx met devocien hoerde den godlyken dienst, doende vele penitencien ende caritaten. Dese goede grave Diederijc nam exempel an sijn wijf ende an sinen neve Willemme van Looe, hem voughende uut den gheruchte van den volke; hy
| |
| |
dede stichten den cloester te Watene, ende hy stelder in canoneken reguliers, daer hy dagelijcx hoerende was den godlyken dienst, by wylen riedt hy te Looe, te Willems sijns neven grave, ende met groeter devocien inichlyken biddende over de siele, rustede daer in den cloester twe oft drye daghen, by wylen riedt hy te Cassele, te Sente Pieters, ten grave van den ouden Robbrechte de Vriese, sinen groetheere, van gelyken riedt hy te Sente Bertins, versoukende met beedinghen, ende met aelmoesenen 't graf ende de sepulture van Bouwen Hapkin, sinen rechtzwier, ende eens treckende uut devocien te Bruchborch, om te vizentherene de sepulture van vrouwe Clemencien, sijnre moyen, hy wart bevanghen met siecheeden, ende met barrenden cortscen, begherende met groeter devocien te ontfane sine sacramenten van der heyliger kerken, ende die ghenomen hebbende starf daer naer salichlyken op den xten dach in 't jaer Ons Heeren XJc ende lxx, op den nieudach, ende was begraven te Watene, in den cloester, dien by ghesticht hadde.
|
|
Auteursrechtvrij