Kronyk van Vlaenderen

[1127]

Willem van Normandyen, Robbrechs sone van Normandyen, dewelke de coninc Lodewijc, ghebynaemt de Groete, makede grave van Vlaenderen, om dat sijn zwaghere was; dese Willem was in den tyde van sinen graveschepe een groet vertasseerder van settinghen, maeltoten, ende dobble assyzen, ende thollen voortstellene, vercoepende de officien van den lande, ende daeromme was hy van al den volke verhaedt. In Vlaenderen quam een jonghelinc, ghehieten Arnoudt, ende hy was sone van Karle Caluws sustere, ende hy begheerde dat graefschap dat Karle de Caluwe, sijn oem beseten hadde, ende hem als naest hoir van rechs toebehoerde. Hy quam eerst te Sent Omars, daer hy met groeter werdicheyt ontfanghen was; Mer Willem van Normandyen dede der stede daeromme groet overlast, soe dat sy namen een bestant van xl daghen omme den jonghelinc te beradene, ende rieden hem weder te keerne in Norweghen, van danen dat hy quam. Willem van Loe ter tijdt dat coninc Lodewijc ghegeven hadde 't graveschip van Vlaenderen, sinen zwaghere Willem van Normandyen, soe ghy ghehoert hebt, hy quam met groeter menichten van Inghelsschen, barrende ende destrueerende dlandt, ende verslaende veele van 's graven Willems volke. De drye steden Ghend, Brugghe, ende Ypere hadden gherne over grave ghenomen, ende den Norman verjaghet, mar sy en dorstens niet doen, om dat hy metten Inghesschen verbonden was, ende den coninc van Inghelandt manschip ghedaen hadde van den graveschepe van Kent. De coninc van Vranckeryke dit verhoerende, hoe dat de Inghelsschen Vlaenderen des-

[p. 67]

trueerden, hy sende Willemme, sinen zwagher x^m soudeniers, dewelke verjaghden de Inghelssche uut den lande, ende daden se wederkieren in Inghelandt; ende de jonghe Arnoudt hoerende dat jammer, dat in Vlaenderen was, hy bat den grave Willem van Normandyen, dat hyne wilde doen ghelieeden te sinen lande, ende schalt quyte al 't recht, dat hy hadde an 't graveschip van Vlaenderen, ende Willem gaf Arnoude groete ghiften, ende dedene heerlyken ghelieden te sinen lande. De Franssoyse, die in Vlaenderen laghen te dienste den grave Willem, bedreven veele fortsen, exactien, ende overwildts, over al onder 't folc in Vlaenderen, vercrachtende de maghden, ende nemende den goeden lieden hare wijfs, ende haerlieder kinderen, ende op datter de lieden toe seyden, men slouch se doot, ende dit dede de grave Willem van Normandyen alsoe wel als sijn volc. De steden van Vlaenderen screven dit over den coninc van Vrankeryke, dewelke des luttel oft niet rochte; dit aensiende de drye steeden ende 't gemeene landt, dat Willem soe lanc ende soe felder ende soe wriedere wart, ende oec sijn soudeniers, sy sendden secretelic eerbare ende notable boden aen Diederyke van Elsaten, die gherecht hoir was van Vlaenderen, ende een zeer vrome man van wapenen, want hy hadde in Barbaryen, ende in Egipten, ende in 't conincryke van Suryen vele schoene feyten van wapene ghedaen, ende sy comende by hem, baden hem te willen comen, met hemlieden in Vlaenderen, daeraff dat hy gherecht hoir ware, ende dat hy met hem brochte iiij^m oft v^m mannen van wapenen, omme den tyrant Willem van Normandyen, die dlandt van Vlaenderen met onrechte besadt, roefde, ende exactioneerde, uut den lande te jaghene, ende omme dit te vulcomene men zal u gherne hulden, overal ontfanghen, ende bystanticheyt doen, als prinche. Als Diederic dese boetschepe ontfanghen hadde, ende verstaen 't versouc

[p. 68]

van den ghedeputeerden uut Vlaenderen, hy bestelde sijn landt van Elsaten, in de handen van ghetrouwen, wysen personen, omme dat wel ende wyzelyke te regierene, ende hy quam te Vlaenderen, met v^m mannen van wapene, ende Diederijc comende in de drye steden, Ghend, Ypere, ende Brugghe, hy wasser heerliken ontfaen. Dit verhoerende Willem van Normandyen quam van Rycelle, te Cortteryke, ende zy en wildens niet in laten, ende van daer trac hy te Ghendt, daer hem gheene chiere ghedaen en was, noch yeere gheboden. Hy ontboet de schepenen tot hem te comene, mer sy en willender niet gaen, want hy hadde op andere tyden somighe schepenen ghedaen onthoefden, als sy comen waren te sinen ontbiedene, mar sy antwordden, op dat hy ons spreken wille, hy come tot ons, in 't scepenenhuus. Willem dit verhoerende quam in scepenencamere, daer hy van scepenen overhaelt was, ende hem verweten sine felheyt, sine ghiericheit, ende sijn onreyn vuyl leven, ende sy seyden hem goet rondt: ‘In Vlaenderen es comen een edelman, die gherecht hoir es, wy ne willen niet verjaghen, al waest soe dat Willem van Looe, en Arnoudt van Denemerken verjaght waren; wildi u verrechten jeghen Diederyke van Elsaten, ende hem verjaghen in Gods namen?’ Aldus Willem van Normandyen verhoerende, dat Diederijc van Elzaten ware te Axpoelle, darwaert soe trac hy met sinen soudeniers uut Vrankeryke, ende daer wart zeer ghevochten, ende viel aen bieeden zyden, des daghs veele verlies, ende groet volc versleghen. Dit aensiende de grave Diederic van Elzaten, dat sijn volc zeere ghemindert was, hy trac achter metten selven volke, dat hy hadde om in Brabant te vaerne, ende dan meer volcx te ontbiedene, ende hy comende in Aelst, meenede daer te rustene, twe oft drye daghe, ende heymelic die van Ghendt te ontbiedene. Mar Wil-

[p. 69]

lem van Normandyen quam hem ghevolght met xj^m mannen ende stormede op de stede van Aelst, om die met assaute te ghecrighene; ende Willem van Normandyen houdende voer de poorte, beval dien van der stede de poorte open te doene, ende hem als prinche in te latene; mettien een schuttere van Aelst, die Cazijn hiet, spien sinen voetboghe, schoet, ende gerochte den grave Willem, met eenen ghevenijnden schichte, in sijn schoudere zeere diep, soe dat men den grave Willem moeste wech leeden, ende hy starf op den sevenden dach, ende was ghevoerdt te Sente Bertins, by sinen neve Bouwin Hapkin, ende te sinen hoefde begraven. Hy staerf op den xvj^ten dach in houghst, in 't jaer Ons Heeren XJ^c ende xxix, ende hy regneerde omtrent xv maenden als grave van Vlaenderen.