Een koopman in Venetië

[p. 96]

[Teksteditie]

Quellui ch'è tristo, penza sempre mael.
Dy niet goet en es, dincket altijt quaet.

Gesprek Verkoopster (V) en Koper (K)

Afb. 16. Koopvrouw in haar kantoor. Pierre Savan L'arithmétique, Lyon, 1571.

V - Dyo voy de' 'l bon dỳ.²⁵
God gheve u goeden dach.

K - Dyo voy de' 'l bon dỳ e bon anno.²⁶
God gheve u goeden dach ende een goet jaer.

V - Che voy plaze misier miyo?
Wat ghelievet u min here?

K - My plaze omni vostro been.
My ghelieft dat wel met u es.

V - Volé voy comparare niente de questa bona roba?⁺
Wildi copen iet van desen goeden goede?

Questa roba bona e vantizata.³⁰
Dit goet es goet ende ghewardart.

Sinza paura nisuna tu pò' comparare questa mercadantia,
Sonder enege vrese moedi copen dese comenscap,

perché è fina et multo bona.
vant sy es goet ende fyn.

K - Madona che voy plaza que ti daga del centonaro?³³
Vrouwe, wat ghelievet u dat ic u gheve van der hondert?

V - Misier que volete voy del miliaro?
Here, wat wildy van den dusende?

25 De verkoper is hier een vrouw (vgl. ook 73 en afb. 16). Koopvrouwen (op markten, in winkels, in de groothandel als vertegenwoordiger van hun man of zelfstandig als weduwe) kwamen veel voor.

26 Een algemene groetformule in de Middeleeuwen, zowel in Venetië als in de Nederlanden (Stussi 1967: 147; MNW 3: 984 en MNW 2: 3-4).

+ f.3v

30 Ghewardart is ‘getaxeerd’, ‘gekeurd’, ‘geschat’. De betekenis ‘winstgevend’ of ‘voordelig’, zoals het Italiaans aangeeft, is ons uit het Middelnederlands niet bekend.

33 In het algemeen is centonaro een eenheid van honderd. Dit kan een munteenheid zijn: geld gerekend in eenheden van honderd; een eenheid van stuk: een hoeveelheid in 100 stuks; een gewichtseenheid: gewicht van honderd (vergelijk het Nederlandse woord centenaar ‘gewicht van honderd ponden’, WNT 3: 1994). In deze context lijkt het te gaan om een munteenheid (GDLI, s.v. centinaio, nr. 2). Zie verder de aantekeningen bij 34.

34 wildy: hs. widy; voor dusende: s doorgehaald