Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 2007-2008

[p. 230]

5. Verslag van de vertegenwoordiger voor Zuid-Afrika over het verenigingsjaar 2007-2008

In 2007 gebeurde er veel ten aanzien van de neerlandistiek in Zuid-Afrika, met als belangrijkste gebeurtenis het driejaarlijks internationaal congres van de Suider-Afrikaanse Vereniging vir Neerlandistiek in Durban (16-18 juli). Plenaire voordrachten werden gehouden door H.P. van Coller, voorzitter van de Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns en hoofd van het Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans aan de Universiteit van die Vrystaat; Maria van Daalen, Nederlandse dichteres; Ernst van Alphen van de Universiteit Leiden; en Joop van der Horst van de Katholieke Universiteit Leuven. In totaal werden 37 voordrachten gepresenteerd, waarvan 18 door leden van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (Zuid-Afrikaanse leden: 8). Dit congres heeft een deelnemerstal van ongeveer 80 gehad, waaronder een opmerkelijke component jonge onderzoekers van wie sommige ook hun onderzoeksbevindingen gepresenteerd hebben.

Linde van den Bosch en Marc le Clercq hebben de Nederlandse Taalunie, die dit congres en de Suider-Afrikaanse Vereniging vir Neerlandistiek financieel ondersteunt, vertegenwoordigd en indringend met de besturen van de savn, het Noordelike Kennisnetwerk vir Neerlandistiek en het Kaapse Forum beraadslaagd. Nieuwe functionarissen werden bij de algemene ledenvergaderingen verkozen en het Tydskrif vir Nederlands en Afrikaans heeft een nieuw bestuursmodel aanvaard. Deze veranderingen en vooral de zichtbare betrokkenheid van jong bloed laten zien dat de neerlandistiek in Zuid-Afrika levend is en groeit.

De savn heeft in 2007 weer beurzen aan voor- en nagraadse studenten uitgereikt. De jaarlijkse winterschool voor studenten, die in 2006 vanwege het internationaal ivn-congres niet heeft plaatsgevonden, is in 2007 in Bloemfontein gehouden en vindt in 2008 in Grahamstad plaats. Er waren ook neerlandistiekdagen in Stellenbosch en in Bloemfontein, en meerdere schrijvers (onder wie Bart Moeyaart en Yasmine Allas) maakten een tournee in het noorden en in het zuiden van het land. Een werkwinkel voor docenten werd in januari 2008 in Stellenbosch georganiseerd, met Ralf Grüttemeier (Oldenburg: Modernisme) en Theo Hermans (Londen: Vertalen), die hun cursisten degelijk wisten te boeien met inhoudelijk uitdagend materiaal.

Het nkn blijft doorgaan met financiële steun voor onderzoeksprojec-

[p. 231]

ten. Het geld wordt meestal gebruikt voor een bezoek aan Nederland of Vlaanderen, om materiaal te zoeken dat in Zuid-Afrika niet te vinden is. Zo'n project moet altijd een publicatie tot gevolg hebben. H.P. van Collers vertalingen van gedichten van Luuk Gruwez, die in 2007 bij een Zuid-Afrikaanse uitgever verschenen, vormen een voorbeeld van een project waarvoor het nkn steun heeft verleend. Deze vertalingen werden in 2007 ook door middel van publieke voordrachten op verschillende plaatsen in Zuid-Afrika door Gruwez en Van Coller onder de aandacht gebracht.

Nederlandse en Vlaamse auteurs, kunstenaars en muzikanten zijn op verschillende festivals in Zuid-Afrika bijkans een vast onderdeel geworden. Naast de nu al bekende feesten als het kknk (Oudtshoorn), Woordfeest (Stellenbosch) en Aardklop (Potchefstroom) werd er in maart 2008 een Boekenfestival aan de Universiteit van Pretoria gehouden ter viering van het honderdjarig bestaan van de up. Resultaten van het samenwerkingsproject epos 2, dat samenwerking tussen Vlaamse en Zuid-Afrikaanse grafische kunstenaars en auteurs bewerkstelligde, werden tentoongesteld te zien, en door deelnemers aan het project in openbare voorlezingen en videoclips toegelicht. Het festival was een project van de bibliotheekdienst van de up en wordt hopelijk voortaan jaarlijks gehouden. Ook bij het Woordfeest (3-9 maart 2008) in Stellenbosch was de Nederlandse en Vlaamse cultuur en letteren in grote variatie vertegenwoordigd.

Voor de rest van 2008 worden de volgende activiteiten in het vooruitzicht gesteld: de savn-winterschool voor studenten (juli, Grahamstad), een schrijversreis in het noorden in september 2008 en een neerlandistieksymposium in het noorden. Een academisch samenwerkingsproject specifiek voor (vooral Zuid-Afrikaanse) leden van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde wordt aangekondigd, met het oog op een publicatie (en mogelijk een symposium) in 2009. In 2009 vindt natuurlijk ook weer het driejaarlijks ivn-congres plaats (deze keer in Nederland). Zuid-Afrikaanse neerlandici gaan zich daar waarschijnlijk binnenkort weer op voorbereiden.

Renée Marais, vertegenwoordiger voor Zuid-Afrika