De Hollandsche Lelie. Jaargang 21

Onbeschaamdheid.

Gisteren bracht mij de post onderstaanden brief, waarop ik - als zijnde doorgezonden uit den Haag naar het buitenland - 15 cent strafport moest betalen. -

Daar men ongelukkigerwijze zulk een brief natuurlijk niet mag openen alvorens te hebben betaald, heeft men in dergelijke gevallen geen andere keuze dan hem te weigeren, in welk geval de brief wordt teruggezonden, of zichzelf te executeeren door het betalen van strafport. -

Ziehier nu de inhoud van het epistel, dat ik met weglating van den naam der schrijfster, in zijn geheel en onveranderd meedeel, als een sprekend voorbeeld van de onbeschaamdheid van vele menschen; (want in denzelfden geest heb ik reeds vele ondervindingen opgedaan; deze echter illustreert bijzonder zoo goed dat waartegen ik protesteer, dat ik hem openlijk afdruk daarom).

Geachte Freule,

Hiermede neem ik de vrijheid U te schrijven.

Uit liefhebberij schreef ik eenige stukjes, ook eene Novelle, welke geplaatst werd in 't B.... sche blad. Zoudt U misschien zoo vriendelijk willen zijn eenige van mij te lezen, gedichtjes maakte ik ook. Ik vind 't zoo'n heerlijke bezigheid en zou 't erg prettig vinden, als U ze eens wilde inzien en misschien voor de Hollandsche Lelie geschikt vondt.

Ik noem U hierbij de namen: Verlangen, Haar eerste bal, Alleen, Een toekomstbeeld, Plicht, Jeugd;

Gedichtjes:

Bij 't bedje van een kindje, Roosje, Sneeuwliedje, Waar zijn ze heen? Lachen. -

[p. 279]

Mag ik U vragen, als U mij soms wilt antwoorden dit niet te doen in de Lelie, daar ik er niet op ingeteekend ben.

Hopende een gunstig antwoord van U te mogen ontvangen en ik U een paar stukjes mag toezenden, U dank zeggende voor de veroorzaakte moeite.

Met de meeste

Hoogachting:

Zuster F......

(Volgt een adres te H., dat ik beleefdheidshalve weglaat).

Neen, zuster F., ik zal niet aan Uw verzoek voldoen, en U wel degelijk in de Lelie beantwoorden, opdat gij en Uw's gelijken eindelijk eens in het publiek moogt leeren, wat de meest-gewone wellevendheid en welopgevoedheid eischt; iets dat gij - hoewel men van een pleegzuster toch een beschaafde opvoeding mag verwachten - niet schijnt te weten, althans niet noodig schijnt te achten.

Gij zoudt het ‘erg prettig’ vinden, als ik de moeite doe Uw werk te lezen en het wil plaatsen in de Holl: Lelie, maar dat ik, voor deze vriendelijkheid en bereidwilligheid mijnerzijds aan een niet-abonnée, toch ten minste recht heb te verlangen een ingesloten postzegel, tot het particuliere antwoord dat gij verlangt, het valt U niet in, ofschoon elk ook maar eenigzins welopgevoed mensch weet, dat men aan onbekenden, van wien men een dienst vraagt van welken aard ook die schriftelijk antwoord meebrengt, de beleefdheid bewijst een postzegel tot dat doel bij te voegen. -

Week aan week staat in de Lelie, dat ik zoowel aan de abonné's van de Holl: Lelie als aan de niet-abonné's géén particulier antwoord kan toezenden, en alléén langs den correspondentie-weg antwoord. - Maar zuster F. is niet alleen niet ingeteekend op de Holl: Lelie, zij leest die óók niet, nooit; want anders zou zij, zoowel deze wekelijksche mededeeling boven aan de correspondentierubriek, als mijn daarin herhaaldelijk opgegeven adres kennen. Dit laatste is zoo weinig het geval, dat haar brief is geadresseerd naar den Haag, zonder straat-aanduiding, van daar doorgezonden naar Amsterdam, van daar naar Interlaken, van daar naar Montreux; en mij van daar af door drie landen heeft nagereisd. -

Zuster F. vindt het dus - en dat neem ik haar geenzins kwalijk - niet noodig in mijn werk of in mij ook maar 't geringste belang te stellen; wat ik haar wèl kwalijk neem is hare onbeschaamdheid van mij te verlangen, dat ik 't wèl in háár en hare pennevruchten moet stellen, die moet lezen en beoordeelen, en dat alles onder het dragen mijnerzijds van de frankeer-onkosten van een particulier antwoord aan haar, van de strafport die zij mij berokkent, en van het tijdverlies voor het lezen van haar werk en het particulier antwoord, een tijdverlies dat voor iemand die werkt beteekent finantieel verlies, want voor dezulken is tijd geld. -

Zuster F., niet om U, maar ter wille van Uws gelijken in onbeschaamdheid en eigenwaan, wil ik U hier in het openbaar mijn antwoord geven op Uw brief.

Ten eerste getuigt Uw onnoozele opsomming van den titel Uwer stukjes en gedichtjes van de meest-verregaande naiviteit, want denkt gij dat ik Uw werk kan beoordeelen uit de, daarenboven méér dan banale titels, welke gij er aan gelieft te geven.

Ten tweede, wáárom als gij het B.....sche blad verrijkt met Uw ‘Novellen’ (betaalt het B....sche blad U daarvoor, of is Uw bijdrage dat niet waard; ik vooronderstel steeds het laatste in zulke gevallen), waarom verheugt gij de redactie van dat blad dan niet ook met de lezing Uwer ‘stukjes’ en ‘gedichtjes’, in plaats van mij die ongevráágde eer op te dringen?

Ten derde geef ik U den raad, als gij uit ‘liefhebberij’ schrijven moet, Uw pennevruchten voor te lezen aan de zieken die gij verpleegt, en die ze, als zij zoo mooi zijn als gij-zelve ze waarschijnlijk vindt, daar gij er mij mee lastig valt, zeker meer zullen waardeeren dan ik het zal doen.

Maar veel beter ware het, dat gij, in plaats van ‘uit liefhebberij’ stukjes te schrijven en gedichtjes te fabriceeren, U zelve geheel en al gingt wijden aan Uw taak van Zuster, of, zoo gij daartoe niet de ware roeping hebt, - wat ik vrees - U toelegt op iets anders waartoe gij geschiktheid bezit, in plaats van U in te beelden dat men zoo en-passant goed literair werk kan leveren ‘uit liefhehberij’.

Ten slotte wil ik U nog vertellen, hoe ik-zelf handelde met mijn eersten literairen arbeid, toen ik een volslagen onbekende was op dat terrein, omdat ik in de literaire wereld niemand kende, dien ik vriendschappelijk om raad kon vragen. - De lust kwam wel in mij op aan den een of anderen auteur het verzoek te richten mijn werk (Miserere) te lezen, of althans mij te willen raden tot welken uitgever ik mij zou moeten wenden; maar de bescheidenheid weerhield mij aan

[p. 280]

dien lust gevolg te geven, omdat het mij indiscreet voorkwam aldus vreemden lastig te vallen, zonder eenige introductie aan hen. Zoo heb ik, geheel op goed geluk af, mijn manuscript direct gezonden aan den mij door zijn vele uitgaven van naam bekenden uitgever van Kampen; (die op de uitgave is ingegaan na lezing ervan).

En nu zeg ik volstrekt niet, dat iedereen dien weg moet inslaan. Want juist dáárvoor ben ik redactrice van dit blad, de Holl: Lelie, dat ik, gelijk mijn correspondenten uit ervaring weten, volkomen bereid ben iedereen, die zich tot mij wendt met mijn raad en voorlichting van dienst te zijn, zoowel in 't lezen en beoordeelen van manuscripten, van hoe eerstbeginnenden aard soms ook, als anderzinds. En niet alleen abonné's, óók niet-abonné's weten uit ondervinding, dat ik hen evenzeer wil helpen of in de correspondentie wil beantwoorden als zij zich tot mij richten met het een of ander. Alleen, en ik geloof dat is niet te veel gevergd, een klein béétje beleefdheid, een klein weinigje hoogst-alle-daagsche welopgevoedheid, mag ik mijnerzijds wel verlangen voor mijn moeite, en wie, zooals zuster F., schijnt te meenen dat zij of hij mij maar voor 't commandeeren heeft wat haar of hem ‘erg prettig’ voorkomt, zonder zich verder in 't minst te bekommeren om 't geen ik mijnerzijds ‘erg prettig’ zou vinden, namelijk een fatsoenlijke behandeling, die zij hiermede medegedeeld, dat ik niet voornemens ben op welke brieven ook te antwoorden, die mij niet worden toegezonden of aan het in de Holl: Lelie opgegeven adres, of behoorlijk gefrankeerd met buitenlandschen postzegel (voor 't geval van opzending bij afwezigheid).

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.