De Hollandsche Lelie. Jaargang 21

Als een Droom...

I.

Even na de muziekles nog bij de Vermeers aanloopen.

Fanny studeerde ijverig piano sedert zij de H.B.S. verlaten had, want zij wilde binnen een paar jaar haar diploma halen. Maar na haar studie 's middags, of zooals nu na de les zocht zij graag de een of andere kennis op, tot ontspanning.

Vandaag de Vermeertjes. Daar was 't zoo gezellig op 't afternoon- tea- uur. Mijnheer kwam er altijd eventjes voor van kantoor, Mevrouw zat er bij met haar breiwerk: ‘want, zie je, hier zijn altijd zóóveel hielen en teenen aan te breien, dat ik 't haast niet bijhouden kan.’ En de vier meisjes schonken beurt om beurt thee en vertelden je, over de ervaringen, die ze dien dag hadden opgedaan; twee in de huishouding hielden schermutselingen met Mie de oude, doove meid; één was nog vol van de H.B.S. en een van het Conservatoire.

‘Eindelijk!’ was de algemeene begroeting, toen Fanny binnenkwam. ‘Waar heb je zoo lang gezeten?’ -

‘Op mijn piano-kruk en verder - gordijnen opgespeld met mama - menschen, praat me er niet van. Eén heb ik bij ongeluk kapot getrokken.’ - En zij bukte zich, om het mevrouwtje in haar lagen stoel voor het tuinraam een kus te geven.

‘Goed, dat je mijn dochter niet bent,’ plaagde mevrouw. Toen bij de volgende begroetingen informeerde ze successievelijk:

‘Dag Nel, dag zus - slaags - geweest met Mie? Dag Wil, maakt de oude prof je nog altijd complimentjes? Mies ben je nog niet van de Hoogere burger verjaagd?’

‘O Fan - vanmorgen lieten we haar (oude Mie werd hier bedoeld) in den steek, omdat we naar de naaister moesten, en toen mopperde ze vreeselijk, en ze zei, dat ze niet begrijpen kon, dat Moeder het toeliet - al dat slenteren op de straat deugde nergens voor - zei ze, en we raakten nog eens op den slechten weg!’

‘Geef Fan nu ook een stukje van de broodpudding!’ opperde Mevrouw. ‘De prof is tegenwoordig erg uit zijn hum!’

‘Hoe heb jij ooit dat einddiploma gehaald - ik kan de helft van mijn cijfers maar amper an voldoende krijgen,’ mopperde Mies, die lang geen bolleboos was.

‘En is mijnheer nog altijd zoo'n brompot?’

Deze begroeting gold den heer des huizes, die beroemd was om zijn onveranderlijk vriendelijk humeur.

Zij zat spoedig op haar plaatsje bij de bloemenmand met een kop thee en een stukje van de besproken pudding, en verscheidene nieuwtjes waren al afgehandeld, toen zus uitriep. ‘Zeg Fanny weet je 't al: Frans de Court is geengageerd.’ -

‘Ja, ik heb het juist op de muziekschool, gehoord -. Ik kwam jelui vragen, of het waar was, en met wie?’ -

‘Hè - wat kort -’ pruilden de kleintjes, toen ze weinig minuten later tamelijk abrupt opstond en wegging.

‘Wat hield ze zich goed’ - fluisterde de oudste tot haar moeder toen Fanny de kamer uit was - ‘of zouden we ons vergist hebben, dat van haar kant...’

‘Ik hoop het van harte kind, maar ik moet oprecht zeggen, mij is het tegengevallen van hèm.’

Fanny liep intusschen alweer op straat.

Goddank, dat zij dadelijk op dat idee was gekomen: zich te houden, of ze het al wist; het had haar heelen toestand gered.

Frans was dus geengageerd. Zij had er eigenlijk maar flauwtjes naar geluisterd met wie - Met dat bleeke meisje van het Conservatoire dus, dat zoo beeldig zong. Dàt was het zeker wel geweest, wat hem had aangetrokken, dat mooie zingen - Ja, Frans was dol op muziek. Was niet haar eigen stille gedachte altijd, als zij wat moois studeerde:

‘Zóó zou ik het voor Frans spelen’ - O, voorbij, alles voorbij - duizend hoopvolle gedachten zonder vorm. Het prettige van hem tegen te komen en door hem gegroet te worden 's middags op haar terugweg van de les naar huis. - 's Zondags door hem te worden aangesproken in het Concert-gebouw: Al die kleinigheden waren haar dan wèl lief geweest, dat zij zich nu zóó droevig voelde!

Daar buiten was alles nog zooals straks - toen ze het er zoo heerlijk vond.

Langs de grachten spreidden de pas-ontloken Meiboomen hun eerste schaduw, tjilpten vogels waar het groen was; in de bloemenwinkels was een weelde van lichte bloemen, de menschen liepen in vroolijk-lichte kleeren, omdat het zoo warme lente was - maar het was háár plotseling, of zij er heel apart liep met een zware verlatenheid om haar heen.

Thuis met haar goedig, dommelig vadertje en moedertje, die niets merkten, bracht ze voor het eerst zoo'n in-weemoedigen avond door, zooals vele van ons zich wel herinneren uit ons jong leven.

[p. 60]

II

Een paar maanden later hield ‘de club’ pic-nic.

Eigenlijk waren zij heel ongeregeld bijeengekomen dit jaar: de meeste jongelui zaten voor moeilijke examens, een paar van de meisjes ook; Fanny had het den laatsten tijd veel te druk met haar piano-studie, om trouw te kunnen tennissen - een paar van de lui waren pas geengageerd, waaronder Frans...

De zomer- pic-nic zou dus wel meteen een afscheids-fuif worden, al deden enkele van de jongste krachten, waaronder de standvastige Vermeertjes, ook al het mogelijke, om de onwillige leden met de belangstellende in één band te houden.

Het was avond. Het heele gezelschap rustte uit op den Grebbeberg; straks zouden zij naar Rhenen wandelen, om met den laatsten trein naar huis te gaan. Waarom was Fanny mee gegaan? Zij kon er zich zelf niet duidelijk rekenschap van geven. Hoofdzakelijk wel uit trots. Zij zou eens flink door háár vroolijke, onverschillige houding laten merken, dat voor haar Frans engagement geen teleurstelling was. Maar toen onder het begin van den tocht Frans zich, evenals vroeger bij zulke gelegenheden, tot middelpunt van de pic-nic stemming maakte door zijn jongensachtige joligheid, terwijl zijn meisje er met een stil glimlachje naar zat te kijken, alsof zij een vreemde was tegenover hem, en niemand in het bijzonder op haar, Fanny, scheen te letten, kwam er langzamerhand een groot gevoel van veiligheid over haar, alsof er niets veranderd was; toch diep binnen in haar het weemoedig weten, dat het liefste en mooiste, wat vroeger in haar gedachtewereld bestaan had, er uit was weggejaagd. Maar, daar nu niet aan denken! Het in het donker laten, tot zij straks thuis alleen was - evenals al die vorige dagen!

Intussschen was het buiten ook donker geworden, en de opgewondenheid van het gezelschap wat bedaard. Aan tafel in ‘Hotel Grebbeberg’ was het ook al niet zóó geanimeerd geweest als vroeger dergelijke pic-nic-diners; en te voren hadden enkele meisjes de hoofden al eens bij elkaar gestoken en gefluisterd, dat zij Frans en zijn verloofde zoo koel tegen elkaar vonden, zoo heel anders dan de meeste het zich van hem hadden voorgesteld.

Nu, aan den bovenrand van den berg in den neerzinkenden avond was iedereen een oogenblik stil. Het heerlijk vergezicht in het wegvloeiende licht en het suizen van het woud boven hun hoofden, scheen het groepje tot zwijgen te stemmen. Een nachtegaal begon zijn helderen slag, maar zong niet door.

‘He, Frans, vraag of je meisje voor nachtegaal speelt en hier wat zingt,’ vroeg Mies Vermeer, die zich nog niet genoeg met de nieuw-geintroduceerde op haar gemak voelde, om het haar zelf te durven vragen.

Frans' verloofde, wier fijn-blond hoofdje, zonder hoed, fee-achtig afstak tegen het donkerend groen, zooals ze daar tusschen de anderen met de armen om de knieën aan den boschrand zat, begon haar lied:

‘Im wunderschönen Monat Mai.’ -

Toen:

Aus meinen groszen Schmerzen

Mach' ich die kleinen Lieder. -’

En, terwijl haar zacht lieve zang door den stillen avond, zonder veel pathos, maar toch met teedere innigheid alle applaus verbande, smolt als het ware het eene lied weg in het andere - tot het zich scheen op te lossen in een laatste smart-uiting:

Ich grolle nicht, wenn mir das Herz auch bricht.’ -

Fanny zat er sprakeloos bij.

Om zijn meisje onder het zingen goed te kunnen aanzien, was Frans toevallig naast Fanny komen zitten; maar deze scheen dat geheel vergeten - haar oogen staarden naar eindelooze verte, en in haar ziel werd het zoo licht en lief en wonderbaar...

Plotseling - wat was dat? Zij had dit ééns gedroomd!

Eens, maanden geleden, maar zij herinnerde het zich nu zoo duidelijk, of het gisteren was, had zij een heerlijk mooien droom gehad: het was ergens in een bosch en avond; er was een stem, die heel mooi zong, maar zij zag niet, wie dat deed; want naast haar was hij, Frans en haar hand rustte in de zijne...

Zoo had zij ééns gedroomd. -

En nu. -

Zacht gleden er een paar tranen uit haar oogen, dat voelde ze, maar ze voelde ook - dat Frans haar hand greep en die teeder drukte. En zij trok háár hand niet terug - toen nog niet.

Toch hield zij zich dien heelen verderen avond en op de terugreis ver van hem af. -

Maar dien nacht sliep zij niet.

Het vreemd-toevallige hield haar geest wakker - was het hoop, of troost of smart?

Eenmaal had zij dat zóó gedroomd!

Was het ook nu een droom geweest?

III.

Weinige dagen later hoorde zij, dat Frans' engagement af was.

Weinig weken later had Frans háár teruggevonden.

‘Frans, hoe kwam het toch alles zóó,’ was een van haar eerste vragen.

[p. 61]

Ja - eens door de toovermacht van de muziek was hij aangetrokken tot die blonde Caecilia. En soms was het hem geweest, of hij Fanny gehoord had in de muziek van zijn blond godinnetje. - ‘Zijn mooi, blond godinnetje’ had hij zijn meisje dikwijls genoemd, en dan had zij hem zoo vreemd-ernstig aangekeken.

En kort na dien pic-nic, toen hij haar voor het eerst weer zoo genoemd had, had zij het hem gezegd: Zij hoorden niet bij elkaar. Zij had het vaag gevoeld vroeger; zij had het - als een vaste zekerheid gevoeld dien geheelen dag buiten; neen - heusch - hij moest haar niet tegenspreken - maar onder zijn jongensachtige vroolijkheid op dien pic-nicdag had zij zich jaren ver van hem afgevoeld - als een veel oudere zuster. En zij had daar een meisje opgemerkt met groote weemoedige, vraag-oogen, dat hen beiden dikwijls zoo onderzoekend had aangezien; en toen zij zong, had zij een gevoel gehad, of zij het zielsgevoel uitzong van dàt meisje.

Frans moest nu maar ernstig nadenken, wat hij doen wilde, maar - zij en Frans hadden elkaar niet innig lief - dat was een dwaling geweest. En zonder smart en tranen waren die beiden gescheiden.

Vóór Fanny zich voorgoed met Frans verloofde, ging zij naar zijn ‘blonde godinnetje’ - en vroeg haar ernstig - of daar geen dwaling mogelijk was, of zij, Fanny, niet de oorzaak kon zijn van een gebroken geluk.

Caecilia legde haar rein, blank gezicht tegen Fanny's gloeiend donker kopje: ‘Jij bent een lief, goed, hartelijk kind - maar ik heb Frans niet lief, en jelui zult heel gelukkig zijn.’

Caecilia werd een zangeres van naam, maar trouwde nooit.

ELSE VAN BRABANT.