De Hollandsche Lelie. Jaargang 19

Van kindervreugd en van kinderleed door L. Monod de Froideville.

Op het perron staat een klein meisje aan de hand van Juf te wachten op haar oudste zusje; vol ongeduld, den tijd o! zoo lang vindend.

‘Hè Juffie dan tóch!..... de trein komt nooit!’

‘Maar kindje! kijk eens op de klok, we zijn hier nog geen tien minuutjes; de trein zal nu wel dadelijk komen, héusch!’

Het kleine meisje wordt kalmer en geeft nu ook meer acht op alles wat om haar heen gebeurt.

Juist kijkt ze vol belangstelling naar het opladen van koffers, toen een schrille kreet haar zóó doet schrikken, dat ze met een gilletje beide armen om Juf slaat, als om bescherming te zoeken voor naderend gevaar.

Nog een paar seconden en daar ziet ze het gevaarte aanschuiven met eene snelheid, die haar angstig maakt; en de verschrikkelijke gedachte komt bij haar op, dat het voorbij zal vliegen en haar zusje meenemen. Ze staat op het punt in tranen uit te barsten; maar gelukkig voor de kleine Jo, staat juist bijtijds het groote monster onder geweldig blazen stil.

Juf trekt haar al mee vooruit, onderwijl zoekende. Kleine Jo draait zenuwachtig haar hoofdje nu rechts, dan links; ze heeft geen oogen genoeg.

Op eens lacht haar heele gezichtje en Juf op háar beurt meetrekkend, roept ze met een hoog stemmetje: ‘Daar is ze Juf! - dag Chris! dááááág!’

En haar oudste zusje knikt en lacht achter het raampje en brengt alleen haar hoofdje in beweging, want haar handjes zijn niet vrij, die houden een klein kistje vast. Ze roept haar zusje iets toe, die het evenwel niet verstaat door al het geraas om haar heen.

Het kistje wordt in de hoogte geheven en als het weer daalt, ziet Juf hoe de lieve oogen stralen en hoe haar oudste ‘juffertje ongeduld’ is. En geen wonder. Ze heeft iets bijzonders meegebracht en brandt ze van verlangen den inhoud te toonen. Gelukkig voor de beide kinderen komt de conducteur en als 't portier geopend is, helpt Juf, blij glimlachend, haar uit den wagen en begroet haar hartelijk.

Vluchtig is de kus, dien Juf terug krijgt, want dadelijk klinkt de vraag:

‘Jo, wat denkt je dat er in zit?’

‘Eerst raden, dan laat ik je 't zien.’

‘Manderijntjes van oom Huib,’ zegt deze zonder zich te bedenken.

‘Hè, niet altijd krijg je manderijntjes, Jo! - O, het is iets véél heerlijkers! Ik zal je er ‘iets’ van zeggen: (hier wacht ze even om de spanning grooter te maken).... het leeft!!....

‘Och, Chris, hoe snoezig, een kuikentje, toe laat me 't zien!’ en ze probeert den deksel op te lichten. Maar Christientje trekt het méer naar zich toe, terwijl ze een stap achteruit gaat en beslist zegt: ‘Neen Jo, niet kijken, eerst raden. U ook Juf!’

Na een poosje zeggen beide dat ze het niet weten en nu tilt Christientje langzaam het dekseltje in de hoogte, terwijl ze de oogen niet van haar zusje afhoudt.

Hóe lácht ze van plezier, dat het kistje haar bijna uit de handen valt als ze ziet, hoe Jo verschrikt Juf's arm grijpt, na in 't kistje te hebben gekeken.

‘Wees maar niet bang, Jo, héúsch niet, het is een konijntje!’

‘Hoe lief klein, hè Juf! - Ik heb het van den dokter gekregen en de zuster van 't ziekenhuis zei: ‘Wacht ik zal een warm bedje voor hem maken. De dokter heeft gezegd, dat U ons wel zal helpen, want het moet goed verzorgd worden, het is pas een paar dagen oud en moet het nog niets als melk hebben, zegt de dokter, hè Juf?’

‘Zeker, vooreerst moet het niets anders hebben,’ beaamt Juf.

‘Maar kom, kinders! nu vooruit! en goed aanstappen, anders komen we veel te laat thuis. Zal ik daarom maar het kistje dragen, Chris?’

‘Hè neen, mag ik Juf?’ en de lieve oogen staan zoo smeekend, dat Juf geen weerstand kon bieden.

[p. 728]

Natuurlijk moet Jo naast haar zusje loopen aan den kant waar het kistje is en als het eene armpje van Christien moe wordt en ze met den anderen arm den lieven last draagt, verwisselt Jo ook van plaats. -

Juf denkt: ‘Het is een tocht met hindernissen,’ want bij het omwisselen wordt telkens stil gestaan, maar toch zegt ze niets, daar zij kinderen in hun vreugde ook zoo goed begrijpt. -

Wel klinkt er iets zacht-verwijtend in haar stem als ze zegt:

‘En Chris, je hebt nog niets eens verteld hoe Mama het maakt.’

Christientje voelt dit ook en kleurt. Zacht en langzaam komen de woorden van haar lippen:

‘O ja Juf, u moet heel héél veel groeten hebben en jij een boel zoentjes, Jo! Mama was wéér niet den heelen dag op, zooals vroeger. Mama heeft wel met mij koffie gedronken; zoo prettig! - Zoo leuk, Jo, wij tweetjes alleen aan eene groote ronde tafel! De dokter kwam toen en zei: ‘Nu weer gaan liggen, Mevrouwtje’ (met een drukje op de drie laatste letters).

‘Mevrouwtje (herhaalde ze weer met het zelfde drukje, terwijl haar gezichtje opheldert) “zoo vriendelijk is die dokter altijd Juf; Jo, hij heeft iets moois voor je, maar ik mag het niet zeggen.” -

“Hè, Chris, toe wat is het?”

“Neen, Jo, het is eene verrassing, ik mag het je heusch niet vertellen.”

“O Juf, weet u hoe ik mijn konijntje zal noemen? (ze drukt het kistje tegen zich aan) - Willem! - naar den dokter. -”

“Heel veel eer,” zei de dokter en boog, toen ik het konijntje zoo “doopte”. Ja Juf, zóó noemde de dokter het!’ vervolgt ze als antwoord op de vraag - lachende oogen van Juf bij dat laatste woord. ‘Nu mormel! (hè, dat zei de dokter, maar hij meende het niet, hoor Jo!) nu moet je gedoopt worden en toen greep hij ineens naar den grooten kan in de waschkom. O Juf, ik gilde natuurlijk; “niet doen, niet doen!” - en hield zijn arm vast. -

“Bij doopen hoort water, kind!” - hè juf, ik dacht heusch dat de dokter 't meende. -

Natuurlijk lachtte hij om me, maar ik kreeg toch een plakje chocola “voor den schrik” zei de dokter.. O Juf, daar is het pontje al!’ - ‘Ja kinders, aanstappen! Juf komt heusch te laat thuis!’ -

Gelukkig voor Juf ligt het pontje nu eens niet aan de overzij; ze stappen vlug er in en de beide kinderen begroeten levendig hun vriend Karel ‘den pontjesman.’ Hij was dan ook altijd even aardig voor die ‘tweelingen’ zooals hij ze noemde, die elken morgen en middag trouw met hem heen en weer gingen. -

‘Pràten dà ze kosten, nóu! Derlui monden stingen nooit stil! leuke deerntjes, ik zal ze wà missen, asse der niet meer benne!’ -

Ook nu wordt hij deelgenoot van hun geluk, en moet hij het ‘scháttige en snóézige beestje’ ook zien. -

‘Wel, wel! dametjes! dat is me wát!! - Sjonges, sjonges nog toe! wat 'n mirakel! Klein dat ie is! ik kan hum wel in m'm vessiesakkie stoppen’ en toen hij met zijne hand eene beweging maakt, grijpt Jo deze met een gilletje vast, niet anders denkende of hij wil den daad bij 't woord voegen. -

Karel grijnst van pret en strijkt met z'n ruwe vereelte hand langs haar wang.

‘Bè je geschrikt? - Gussiemijn! Ze is er wit van! Zóó hè 'k het niet bedoeld hoor! - Maar nou bennen we d'er!’ -

Even met den vinger aan z'n hoofddeksel, grommend: ‘Juffrouw’ en toen duidelijker en vriendelijk: ‘Seluut dametjes!’ - en Karel gaat weer terug, waar aan de overkant anderen op hem staan te wachten.

Thuis gekomen loopen ze er dadelijk mee naar den keuken; Jans zal wát opkijken! - Het vertellen begint weer van voren af aan en al heeft de goedige meid het nog zoo druk in dit oogenblik, den kinderen laat ze 't niet merken en is schijnbaar vol belangstelling.

‘Nou, ik beloof je, van mij krijgt ie de mooiste slablaadjes, hoor! maar nou kinders, vort! anders komt er geen eten op tafel!’

Het konijntje is nu eene heele gebeurtenis in hun kinderleven; al hun vrije oogenblikken neemt het vooreerst heelemaal in beslag. Niet alleen aan de trouwe zorgen van Juf, o neen! ook aan die van zijne kleine vriendinnetjes dankt het zijne buitengewone goede gezondheid.

Het wordt dan ook met den tijd een prachtig en bijzonder groot dier met heele schrandere kijkers; het is de lieveling van al de huisgenooten.

Maar een tijd was er, dat er niet met hem gespeeld werd.

Dat was, toen de kinderen hoorden, dat hun lieve Mama nooit meer zou terugkomen,

[p. 729]

dat zij naar onzen lieven Heer gegaan was!

Jo was het laatst naar Leiden geweest, waar haar Mama in 't ziekenhuis lag. -

Toen al scheen Mama erg ziek; zoo kwam 't Jo ook voor, want Mama luisterde niet meer zoo goed naar Jo's gebabbel over Willem; en later, toen ze begreep, dat Mamaatje ergen pijn had, verging bij haar vanzelf den lust tot dergelijke verhalen. Ook bij den dokter in z'n kamer op zijn knie gezeten, roerde ze hun lievelingsonderwerp ‘Willem’ in 't geheel niet aan en de dokter vroeg ook niets.

Zijn anders zoo vriendelijk opgeruimd gelaat stond nu ernstig en herhaaldelijk gleed zijne hand zacht over Jo's haren, wel wetende welk groot ongeluk boven dit arm klein hoofdje hing. -

De eerste dagen na het noodlottig bericht, waren de kinderen schier troosteloos; want dat zij Mama nooit meer zouden zien, was een te verschrikkelijke gedachte, waaraan zij zich niet wilde gewennen.

Christientje bleef langer onder den eersten indruk dan haar ruim twee jaar jongere zusje. Jo was dan ook de eerste, die weer lust kreeg met Willem wat te gaan spelen.

Na een poosje verscheen Christientje aan de tuindeur; ze voelde zich zoo eenzaam daarbinnen zonder haar zusje, want Juf kon ook niet altijd bij haar zijn. Ze riep het konijn zacht bij zijn naam en toen het met groote sprongen bij haar was, sloeg ze haar armen om hem heen en begon harstochtelijk te schreien.

Bij het zien van het dier kwamen haar allerlei beelden uit het ziekenhuis weer voor den geest en die plaats met haar liefste herinnering, bleef met het dier voortaan nauw verbonden.

De kinderen gaan nu weer geregeld naar school, het slaat juist half vijf als ze door Karel worden overgezet.

‘Kijk, Chris, daar staat Juf voor het raam!’ en meteen zwaait Jo haar taschje heen en weer.

‘Juf ziet je niet Jo, ik geloof dat ze leest.’

Als 't pontje stil houdt, worden over en weer vriendelijke groeten gewisseld en in een oogenblik staan ze voor de huisdeur.

Zoodra is er opengedaan of de beide kinderen vliegen naar de voorkamer, waar ze weten dat Juf is.

Nu staat ze niet meer voor het raam, maar zit in een hoekje van de canapé vóór zich uit te staren met een' brief op haar schoot.

‘Zoo, dag kinders! - jullie zijn laat, is 't niet?’

‘Ja, Juf,’ zegt Christien, ‘maar dat komt, we hebben nu het belletje en het lintje voor Willem gekocht.’ - ‘O Juf, het klingelt zoo lief!’ zegt Jo, ‘hoort U maar!’ en meteen plaatst zij zich op de knieën naast Juf, terwijl ze het miniatuurklokje dicht bij het oor van deze heen en weer laat gaan.

Jo houdt eensklaps op als ze haar zusje vol deelneming hoort vragen: ‘Wat is er Juffie?’ - en over het zielvol gezichtje van de negenjarige trekt eene schaduw.

‘Jullie moeten even naar mij luisteren, kinderen!’ begint Juf, terwijl ze den arm om Christien heen slaat en met den anderen Jo naast zich trekt.

‘Eerst zal ik vertellen, dat oom Alex vanavond of morgenochtend thuis komt!’

‘Hè, hoe heerlijk!’ juichen de kinderen, beide tegelijk.

‘Hoe lang is oom op reis geweest, Juf?’ vraagt Christien.

‘Wèl hónderd dagen!’ meent Jo.

Juf glimlacht even en vervolgt: ‘Zooals jullie weten kan oom Alex niet altijd bij ons blijven; want oom is hier met verlof, maar gaat niet eer van ons weg voor dat Papa uit Indië hier is; dan vertrekt oom weer naar Atjeh!’

Hier houdt Juf even op, want wat nu komen moet, valt haar, terwille van de kinderen, zwáár om te zeggen.

‘Nu heeft Oom pas een' brief van Papa gekregen, om Oom te vragen zoo gauw mogelijk een bovenhuis in den Haag te huren. -

‘Hè leuk, Juf!’ valt Christien haar in de rede. -

‘Niet zoo leuk als je misschien wel denkt, kindje-lief; want - want...’ Juf komt maar niet verder en wordt vuurrood.

Eindelijk zachtjes: ‘Willem kan niet mee!’ -

Met ontzetting staren twee paar groote oogen haar aan. -

Juf kijkt nu maar voor zich uit om de bleek geworden gezichtjes niet te zien. -

Werktuigelijk gaat ze verder:

‘Op een bovenhuis dieren te houden is erg lastig, vooral een konijn, dat zonder een tuin niet leven kan. En... bovendien.... jullie weten wel, Papa houdt niet van beesten, heelemaal niet.

Dat hebben jullie toch wel voor Papa over, is 't niet?’ -

Beiden zeggen geen woord, doodstil is 't in de kamer.

[p. 730]

Maar toch heeft er in hun zieltje eene verandering plaats, bij het hooren van dien naam. -

Van oom Alex houden ze o! zóóvéél, maar van Papaatje, dien zij als den liefsten en besten man van de heele wereld voorstellen, nog oneindig meer; voor hem is geen opoffering te groot.

Die innerlijke verandering tot stille berusting teekent zich nu duidelijk af op 't gezichtje van Christien. Haar lippen beven nog wel als ze vraagt: ‘Hoe lang mag ik hem nog houden, Juf?’ -

‘O lieveling, nog een heel poosje hoor! Maar nu zullen we d'r niet meer over spreken en liever de handjes gaan wasschen, want we moeten dadelijk aan tafel!’ -

De dagen van hun gelukkig samenzijn spoeden ten einde en Willem vermoedt niets van wat hem te wachten staat: de scheiding van zijne lieve vriendinnetjes!

‘Oom! - Juffie! -’ zei Christientje eens op een Zondagmorgen ‘ik weet aan wien ik Willem zal geven: Aan Karel!’

Ze had een poosje voor het raam naar buiten zitten kijken, toen het spelen van zijne kinderen boven op 't dek van de woning-schuit haar aandacht trok. -

Ze bleef hen een geruimen tijd volgen, toen ineens de gedachte bij haar ontstond, om haar vriend Karel, dien ze nu ook misschien nooit weer zou zien, een bewijs te geven van haar genegenheid.

Haar besluit was genomen. -

‘U vindt het toch goed? - O wat zullen zijne kinderen blij zijn!’

‘Wat Chris?’ vroeg Jo, die juist binnen kwam en alleen de laatste woorden had gehoord. -

‘Jo’ zei haar zusje met iets beslissends in haar stem, ‘Jo, de pontjesman krijgt onzen Wim. Wat heerlijk zullen ze't vinden, hè?’ -

‘Osjéé,’ gilde Jo, ‘dan kan Wim ook eens met de pont! - Zou hij bang zijn Juf?’ -

‘Ik denk van wel en daarom is het beter hem in eene mand te zetten,’ antwoordde deze. -

Een paar dagen vóór het vertrek roept Juf de kinderen bij zich en zegt hun, dat het noodig is dat Willem nu al naar zijne nieuwe standplaats gaat. Ook - dat het voor hunzelf beter en prettiger is als ze van het weg brengen niets merken.

Hoewel Christientje met haar tranen kampt en Jo een paar keeren heel hoorbaar zucht, knikken beide als teeken van instemming. Terwijl zij op school zijn, laat Juf met een beklemd hart Willem naar zijn nieuwen meester brengen.

Wat reppen de kinderen zich nu naar de pont, als zij naar school gaan of huiswaarts keeren, want alles moeten ze weten: of hij goed geslapen heeft, of hij nog altijd zoo goed eet enz. enz.

Karel weet soms niet waarop hij het eerst moet antwoorden en knikt maar wijsgeerig met het hoofd, terwijl hij bromt zoo iets van: ‘O, héél best - prefectum - natuurlijk’, want tot heele zinnen kan hij niet komen; hij eindigt dan ook met te zeggen: ‘Ga maar 's naar hem kijken!’

Die uitnoodiging behoeft geen tweemaal gedaan te worden. De vrouw van Karel helpt de kinderen om in de schuit te komen en brengt ze bij hun ‘schat’ Met de liefste namen, die zij maar bedenken kunnen, begroeten zij hun lieveling.

Ze gaan nog den laatsten morgen naar school, maar mogen al om elf uur naar huis.

Opgewonden door al het ongewone in den sleur van dagelijksch leventje, stappen ze vlug voort.

In de verte zien ze het water al in het zonlicht blinken en even later wordt de muts van Karel zichtbaar.

Ze reppen zich nog meer; tot Jo, opeens half-huilend zegt: ‘ik kan niet meer, Chris! hè, ik ben zoo móé!’ - en meteen blijft ze stilstaan.

Haar zusje is doorgeloopen; ‘Chris!’ roept Jo, ‘wacht nou éven.’

Maar waarom kijkt Chris nu ineens zoo boos? - ‘Wat is dat? - Ze zet nu hééle gróóte oogen op - ál grooter worden ze; ‘Ze is ook bleek,’ meent Jo. Dadelijk loopt ze nu naar haar zusje toe, die wit, ál witter wordt en met strak starende oogen op een zeker doel schijnt af te gaan. -

Op eens weerklinkt zoo 'n rauwe smartkreet dat Jo als verlamd stil blijft staan. -

Ze hoort haar zusje hijgen.

‘Jó!’ gilt ze, ‘Jó’ - en ze strekt haar arm uit.

Jo kijkt in de richting waarheen ze wijst en - die aanblik is haar altijd bijgebleven! Willem is aan een paal opgehangen! - -

Jo klemt zich aan haar zusje vast en begint hard te snikken.

[p. 731]

‘Willem!’ roept Christientje harstochtelijk ‘Willem!!’ - en als zij nog meer den plek naderen, zien ze hem bewégingloos, strák, met gesloten oogen. -

Het wanhopig-huilen van de beide arme kinderen is niet om aan te hooren. -

Eenige personen, zoo juist uit het pontje gestapt, loopen op de kinderen toe en vragen deelnemend ‘wat er gebeurd is?!’ -

Van alle kanten komen nu méér menschen opdagen, nieuwsgierig de halzen rekkend!

Als zij op hunne vragen geen antwoord krijgen van de kinderen, halen sommige de schouders op en gaan weg.

Op het dek van de schuit staat de schipper's vrouw met al haar kinderen. Ze roept haar man iets toe, die beteuterd tegen den lijn leunt.

Driftig antwoordt Karel: ‘Mensch! da's toch waaraggies mijn schuld niet! Ze kommen iewers altijd over twaleve, da há'k op gerekend!’

Hij gaat naar de kinderen toe en wil Christientje in de pont helpen. Maar als door eene wesp gestoken, schudt ze zijne hand van haar arm.

‘Blijf van me af! Slecht ben je - héél slecht!’

Harstochtelijk blijft ze doorsnikken, terwijl ze Jo, die niet minder huilt, bij de hand blijft vasthouden.

Karel is erg met zijne houding verlegen; ‘en had zijn' pink wel willen geven as dat het maar niet gebeurd was! de lieve kinderen moesten nu maar niet zoo boos op hem weze; ze hadden toch wel kunnen begriepen, as dat zoo'n beest voor hun een dure kosganger was!’

Of dat de kinderen hem nu niet begrijpen of dat zij niet naar hem willen luisteren, geen van tweeën zegt iets, maar ze snikken door, Christien met het hoofd op haar zusje's schouder, terwijl Jo af en toe Karel met verwijt aanziet.

Zonder eén groet verlaten de kinderen den pontjesman, dien eertijds hun vriend was.

Iedereen thuis heeft diep medelijden met de kinderen; ze doen op allerlei manieren hun best het leed van de kinderen wat te verzachten. Juf is dan ook heel blij als het rijtuig vóór komt om te vertrekken. -

Jo is nog eens door 't huis en in den tuin geloopen, waar zóóveel haar aan Willem herinnert.

‘Arme Wim!’ en de tranen beginnen weer rijkelijk te vloeien, ‘wat zal de dokter wel zeggen? Nu ben je - - dóód!’ - en ze rilt en wordt bang zoo alleen in den ongezelligen tuin.

Juist wordt ze geroepen! -

Christien vindt ze al in 't rijtuig achterover geleund, zenuwachtig op den punt van haar zakdoek bijtend. - Haar wangen zijn nu niet meer bleek, maar hóógróód gekleurd. In haar anders zoo zachte oogen ligt nu een' bijzonderen gloed, dien èn Oom èn Juf wel begrijpen; het arme kind is voor het eerst wrééd teleurgesteld! haar hartje is gewond!

Maar gelukkig voor de beide kinderen komt ook bij haar de goede Vader Tijd, die kleine en groote wonden zoo goed mogelijk geneest. -