De Hollandsche Lelie. Jaargang 19

Causerie uit den Haag.

Onze voorouders stelden het begin van den winter op 1 November ‘als de kachels gezet werden’; de kou, die hen vóór dien deed bibberen, telde niet mee; met November was 't pas officieel winter.

Nous avons changé tout cela: wij stoken onze vulhaarden of kachels naar hartelust, zoo noodig in September en... hebben een geheel andere aanduiding voor 't begin van den winter: den wederaanvang der jours, oftewel ontvangdagen. Een vrouw des huizes qui se respecte ontvangt niet vóór primo November, onverschillig of zij de meesteres is van een werkelijk ‘ontvangend’ huis, waar men veel menschen ziet, of wel kleine bovenkamers bewoont met een druk gezin, waar het zeer veel gemak geeft maar één dag in de week ‘klaar te zitten’ voor visite.

Dus vóór dien interessanten eersten van Slachtmaamd uit alle kanten en wijken der stad kaartjes: mevrouw A. 1^e en 3^e Dinsdag; mevrouw Z. 2^e en 4^e Donderdag; enz. enz. den heelen weekkalender door. Veel gevergd van onzen tijd en onze memorie; want al zijn de expresselijk voor jours vervaardigde kalenders uiterst nuttige zaken, men mag nooit, geen dag verzuimen er op te kijken.

Een nieuwtje op die receptiedagen is dat de dames daar kunnen verschijnen zonder wintermantel: zij mogen zich in de gang van dat warme omhulsel ontdoen; precies als tot nog toe alleen den heeren vergund was. Dus één voorrecht minder van de talloos velen die de mannen benijd worden. Alleen, er moet, om dat te genieten, gebroken worden met de oud-Hollandsch zuinige gewoonte van onder den wintermantel een oude blouse aan te doen; alles moet keurig, van top tot teen in orde zijn

Hoeveèl en daaronder zeer goede muziek er ook moog' te genieten zijn, voor Hagenaars begint het muziekseizoen eerst met het Diligentia-concert, ‘het concert’ zooals men hier zoo typisch zegt.

Lezingen hebben wij al in overvloed gehad, bijna nóg meer dan concerten. Een

[p. 347]

buitengewoon interessante conférence was die van Marie Kalff in de Kunstkring, waar zij was uitgenoodigd een Maeterlinck-lezing te houden. Men wreet 't, Marie Kalff is een Hollandsche, die zich uit drang naar het tooneel heeft losgemaakt van standsvooroordeelen: dat een meisje uit goede kringen als zangeres optreedt wordt nu, na langen strijd, goed... hm... niet zoo èrg gevonden; maar een deftige Amsterdamsche aan het tooneel!... Er hoort enorm veel wilskracht, een sterk sprekende roeping toe om het oordeel der kringen waarin men thuis hoort, te trotseeren, zich van een weelderig leven los te maken en zich te geven aan een zoo inspannende studie als de dramatische kunst eischt.

Een groot genot is het de fijne, poetische, in mooie taal uitgedrukte gedachten van Maeterlinck zoo te hooren weergeven. Marie Kalff heeft een geheel eigen manier van voordragen: zij zegt de door haar gekozen fragmenten, half acteerend, ze onwillekeurig dramatiseerend. Enkele onzer critici maakten bij veel lof voor haar talent de opmerking, die actie onnoodig te vinden. Een quaestie van opvatting. Wat mij betreft, zelfs bij de allergrootste en knapste declamators, die wij in de laatste jaren hier hoorden, heeft dat alléén veranderen van stem bij dialogen altijd een herinnering opgewekt uit mijn kindschheid - een herinnering, zoo oneerbiedig klinkend, dat ik het haast niet durf zeggen: aan de poppenkast; een vermaak dat, niettegenstaande alle later gesmaakt hoog intellectueel genot, mij onvergetelijk zal blijven. En... ik verzet mij er tegen; ik wèet hoeveel studie er noodig is voor zulk een reciet, maar gedachten komen ongenoodigd, en ik moèt bij dat enkel betonen van stem denken aan mijn prille jeugd, toen ik één en al verbazing was over dien éénen man die al die dramatische figuren voor ons deed voorbijgaan.

Bij Marie Kalff's voordracht, ondersteund door een klein mouvement, ter aanduiding der personen, was ik geheel in de handeling, en kon onverdeeld genieten van dat ontzaglijk meesterschap over de van nature mooie, klankvolle stem.

Een extra mooi toilet, waarvan niet aan Parijs maar aan den Haag de eer toekomt: een slepend, slangerend kleed van zwarte kant, gedécolleteerd, maar met lange, passende mouwren en vrij vallende togamouwen. 't Geheel gegarneerd met geheimzinnig flikkerend, groen goedje. Bij de eigen manier van zeggen ook een eigen manier van zich te kleeden; in den zulke mooie lijnen gevende Empire-vorm. Men zegt dat die dracht voor avondtoilet meer algemeen zal worden. Moge het waar zijn!

Onze Maeterlinck-voordraagster gaat dezer dagen naar Berlijn, waar zij gevraagd is fragmenten uit zijn werken te declameeren. Een Hollandsche, Fransch reciteerend in Duitschland! Echt, genoeglijk kosmopolitisch.

Terwijl wij in de Kunstkringzaal geheel onder den indruk waren van Maeterlinck's tragiek, zaten velen onzer stadgenooten in Diligentia smakelijk te lachen bij een lezing van een Engelsch predikant. Wij hoorden den humor van dezen conférencier vergelijken bij dien van Jerome K. Jerome. Al dweep ik niet bijzonder met Jerome's soort van geest, toch denk ik een der volgende van 's predikants lezingen te gaan hooren. De herinnering aan de amusante Max-o-Rell' lezing doet mij hopen weer zulk een echten lach-avond te genieten.

IJ.