Kunst en Wetenschap.
Fléhité.
De gouw Fléhité heeft tot centrum ‘het genoeglyck Amisfoort’, en de vele beoefenaars der geschiedenis dier stad, hebben hunne vereeniging den naam van die gouwstreek gegeven.
De verslagen brengen altijd wat nieuws, hetzij, dat de aanwinsten van liefde en lust tot bewaren, en weggeven beide, spreken, of dat korte opstellen zijn ingelascht, welke historische bijzonderheden releveeren of verklaren.
Ik heb eens betoogd, dat iedere plaats van ons land haar museum moest hebben; dat is geen uitspraak welke grond mist, want wat nu in de gróóte musea opgestapeld ligt, is juist, voor het meerendeel, van de kleinere plaatsen afkomstig.
Er ligt eene opbouwende kracht in kleine lokaal-musea. Met de historie moet begonnen worden, en door die historische zaken bijeen te brengen, komen we van zelf tot de kunst.
Geven we daartoe een voorbeeld. Een onzer schilders heeft een ‘buurtje’ van de plaats, waar we ons een museum denken, op doek of op het paneel gebracht. Dit stukje geeft een topographisch deel van het geheel, en als zoodanig mag het geplaatst worden in een lokaal-museum, maar die schilder is een man van meer of minder naam, en nu kan zich bij de topographische waarde een andere eigenschap voegen, namelijk deze, dat zij het kunstgevoel opwekt.
Daarop te wijzen meende ik nuttig en noodig. In zoo menige kast of kist van een huizinge in een kleine plaats ligt veelal allerlei en allerhande uit oude tijden en lang vervlogen eeuwen. Dit alles bijeen te brengen is een nuttig iets. Door het bijeen te brengen heeft ieder inwoner zijn aandeel in het museum, en de belangstelling groeit naarmate verschillende jaren en tijdperken voor ons oog opleven. Ook voor het onderwijs is het nuttig; de leerlingen leeren zien; leeren opmerken; leeren nadenken; leeren combineeren. Dit laatste vermogen is veel waard, want niet alleen intuïtie, maar gezond verstand, en logisch denken is daartoe noodig.
Een stuk oud aardewerk uit de kast van onze grootouders, een oudheid op het stadhuis of dorpshuis bewaard, uit kerk of consistorie afkomstig, kan het begin vormen van een museumpje, dat door veler samenwerking kan groeien en bloeien. Het is het mosterdzaadje, dat een boom wordt. Het geeft een afspiegeling van de kultuur onzer vaderen.
A.J. SERVAAS VAN ROOYEN.
Oud-Gemeente-archivaris.
Den Haag.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd