Die historie vanden vromen ridder parijs ende van die schone vienna des dolphijns dochtere

¶ Hoe ende in wat manieren dat die coninck van vrancrijck parijse dede geuen die drye banieren ende iuweelen viennens campioen.

[fol. b3v]

ALs die ternoye geeyndt was zo hadde paris ghewonnen die schoonheyt van sijnre vrouwen viennen. ende doe wert paris gheleydt opt ardoys oft schauot daer die coninck was ende dander grote heren ende ridderen. ende daer worden parijse gegeuen die drye banyeren, ende die drie iuweelen die daer inne stonden. ende doe dede parijs met dien monstre langs ouer de bane oft velde in teeken dat vyenne bi dien ionghen riddere die eere behouden hadde te wesenne die scoonste ioncfrouwe van alle der werelt. Als parijs ontfangen hadde die drie banieren ende die drie rijkelijcke iuweelen. so trocken hij ende eduwaert syn geselle van parijs ende wt franckerijck so bedecteliken als sij emmermeer mochten ende keerden weder in dolfynoys ende al daer gecomen synde sloech parijs wederomme aen tgeselschap vanden voersyden bisschop van sinte laureys . rechts oft hy te dyer feesten niet geweest en ware. ende vraechde dagelics niemare vanden ternoye. ende wie aldaer die eere behouden hadde

¶ Als die feeste ghedaen was hadden die baroenen ende alle dander ridderen grote begheerte om te weten. wie die wesen mochte die soe vromelijcken ende soe edelicken dien dach den prijs ghewonnen hadde. te dien eynde dat sij hem eere bewysen mochten. maer noyt en consten sy dat gheweten des sij te ma-

[fol. b4r]

le onghemoedt waren. ende seyden dat die ridder van groter vroedommen was dat hi niet bekent en woude wesen. Na desen namen die baroenen ende ridderen oerlof vanden coninck. ende keerden wederomme thueren lande waert alle onghemoetich om des wille dat si die eere vanden ternoye niet behaelt en hadden. Ende noch waren sy vele onghemoetigher om des willen dat sij niet en wisten wien sy die ere ende den prijs toe scriuen souden Die coninck die den dolfijn seer lief hadde dede hem grote feeste ende eere. ende gaf hem de croone, die de coninghinne ghegeuen hadde. om voert te reycken der gheender die de eere vanden steeckspele ende ternoye hebben soude. te dyen eynde dat hi die gaue synre dochter vienna in teyken dat sij die schoonste ioncfrouwe was vander werelt Na desen keerde de dolfyn ende parijs vader in dolfinoys met groter eeren ende blischapen Doen vienna wiste dat haer vader quam ghinck sij hem teghens ghelijc sy ghewoen was van doene Alse die dolfijn sach. soe custe hijse ende settede haer opt hoot die crone die hem die coninc gegeuen hadde ende seide doen haer hoe sij hadde dye eere te wesene die alre schoonste ioncfrouwe vander werelt Ende siet hier sprack hi dese schoone crone die v seyndet die coninghinne van vranckerijcke in teekene dat ghij die eere behouden hebt. niet teghenstaende dat ghi vele wederstoots ghehadt hebt. maer ghij hebt ghehadt eenen seer goeden bescudder, ende die heeft v wel van noode gheweest. want van elcker sijden waren dair ghebleuen drie ridders seer starc ende machtich. ende van uwer sijden en wasser ghebleuen maer een. ende die was sonder teeken oft wapene daermen by bekennen mochte. ende is al heymeliken van daer gescheyden: sonder datter oeck man oft wijf af wiste te spreken. ia oeck die coninck selue en wiste niet waer hi vervoer. ende heeft de drie banieren met hem gevuert ende die drie cleenheden die daer inne stonden met gaders den prijs ende die eere vander feesten Waer bi myn lieue dochter ghi niet en weet wyene dat ghi te dancken hebt van alsulcker grooter eeren die v al daer ghedaen is. Ick bidde gode onsen heere ende synder lieuer moeder dat sij hem verleenen willen duecht eere ende blyschap. ende in allen sijnen doene victorye. ghelijckerwys dat hy is thoot van alre eren ende van allen ridderschapen in deser werelt. want ic en sach noch en hoorde noyt spreken van ridder die hem so hoesschelijcken ende graceliken droech in synre wapenen ende ridderschape Als vienne dese mare verhoort hadde ende dat sy sach den prijs ende die grote weerdicheit die haer gedaen was, ende dattet toecomen was bi dien edelen riddere sprack sy tot ysabelen harer ioncfrouwen Myn lieue suster en seyde icks v niet wel dat ick bemint was vanden alder edelsten ende den alder vroemsten riddere van vranckerijcke. ende bi mijnder trouwen suster het is die gheene die welcke die zoe suetelicken sanck. ende die tsteeckspel

[fol. b4v]

in dese stadt oeck gewan. ende die met hem vuerde den cristalen schilt ende mijnen crans. hi schiet oeck van hier dats noit man en bekende. Siet doch mijn lieue suster wat eeren dat my coemt van synder grooter vromicheit ende goetheit. ic mach wel bedroeft wesen van dat ick niet weten en mach wie hi es Ick beduchte mij sekerlic suster dat mijns leuens niet langhe wesen en sal. omme den groote toerne dye ick doergaens hebbe in mijn herte. Ick en sal nemmermeer anders ghedoen dan screyen. ende alsoe leefde sij in grooten druck: maer sij droech dat soe heymelicken, dats niemant dan ysabeele ghewaer en wert

PAris vadere die metten dolfyn ter feesten geweest was, en hadde parijse synen sone niet gesien dies hi seere droeuich was. want hi plach hem te syene in allen edelen ternoyen ende nv sach hijen gaen metten bisschop van sinte laureys. oec dachte hi ende hem quam te voren hoe dat paris wonderlike fayten van wapen te hanteeren ende te doen pleecht. waeromme hi op een tijt tot hem sprac aldus Myn sone ic hadde ghehopet groot vermaken ende consolacie van v te hebbene. maer ghi keert my gansselic tot ongenuechten. nv als ick sye dat ghi van desen bisschop niet scheijden en wilt. Parijs verstont wel synen vader mer nochtant en antwoerde hy niet een woert. Als die vader dat sach ghinck hi tot eduwaert paris heymeliken geselle ende sprack hem toe aldus Ick mercke wel het grote gheselscap dat ghi ende parijs myn sone tsamen hebt. wilt van mi weten hoe groten onghenuechte dat ick int herte hebbe als ick ouerlegghe hoe paris mijn sone lof ende eere van ridderschapen te hebben pleghe. ende dat hi nv met desen bisschop gaet ende laet sijn vogelen sijn honden ende sijn peerden steruen van hongher Ick bidde v dat ghi myn hier toe raet gheuen wilt Dit hoorende eduwaert hadde hi medelijden met hem. ende troosteden soe hi best mochte ende schiet so van hem. als hi bi paris quam soe vertelde hij hem dit. Ic gevoele wel dat v liefde bedwingt soe seere dat ghi machteloos wert. uwes leuens en sal niet langhe wesen Ende v vader ende vrienden sijn uwer alrede qualicken te vreden Ick segge v voerwaer dat gode duecht ende vromicheyt ghename is. ende ghy maeckt uwen vader groote onghenoechte doer die liefde van eender vrouwen. ghi en soudt billickx om gheen dinck ter werelt laten die gaue die ghi hebt van ridderscape Het schynt dat in v gheen macht meer en es. Ick bidde v dat ghi doch uwen vader te vreden stelt, hi heues op my begheert dat ict v seggen woude Als paris dit hoirde sprack hij tot eduwaert aldus. Ick weet wel tgene dat ghi mi segget dattet doechdeliken is ende eerbair. maer het is my vele te zwaer mij te stellene vten ghepeijnse al daer ick inne ben. Niet te min. ick bidde v dat ghij my beraedt wat ick best doen mochte. Doen sprac

[fol. b5r]

eduwaert my soude wel ouer goet duncken op dattet v gheliefde dat wij trocken in brabant. want het is wel .vi. maenden gheleden dat ick mijn vrouwe niet ghesien en hebbe. ende laet ons daer ridderscap pleghen daer wy lof ende eere af gecrigen moghen Paris antwoerde dat hijs te vreden was alsoe te doen Ende eengancx ghingen sy paerden ende harnasch toemaken. ende si screuen terstont daerwerts: ende also paris in sijn camer liggende hadde alle die dingen die hi inder ridderscapen ghewonnen hadde. soe sloot hi syn camer ende gaf synre moeder daer af den slotel. ende bat haer hertelijcken dat sy die poerte doch niet op doen en woude, ende hoeden datter nyemant in en quame. Ende alsoe ghinghen sy henen te brabant waert. ende daer bedreuen sy groote ridderlike fayten. ende behaelden groote ere ende lof vanden vrouwen ende ioncfrouwen Ende parijs geliet hem oft hi daer soude hebben willen blyuen wonende om eduwaerts wille, mer sijn herte toech hem altijt ter schoonder viennen waert. die hi seere hertelicken beminde.