Logo DBNL
De historie vanden vier heemskinderen (2005)

De historie vanden vier heemskinderen

(2005)–Anoniem Vier Heemskinderen, Vanden–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende


illustratie

Dat XXVII capittel. Hoe Maeldegijs ende Reinout met de kersten Jherusalem beleyden ende Maeldeghijs doot bleef.

1Hier en binnen quam hem nyemaer dat die Turcken Jherusalem 2gewonnen hadden. Des waren die kersten seer droevich. Doe 3namen de kersten haren raet an Maeldegijs ende Reinout wat si 4best daden. Doe swoer Maeldegijs dat hi daer trecken soude ende4 5niet van daen scheiden, of daer doot bliven, hij en had eerst 6gewonnen Jherusalem ende Ons Heren graf. Aldus voer Reinout6 7ende Maeldegijs met het volc dat si vergaderen mochten voer 8Jherusalem ende beleydent ront om ende wachten de passagen,8 9dat hem geen hulp of secours comen en mochte. Als dit die Sarra-10sinen sagen, dat si aldus starckelic belegen waren, reden si uut 11met al haer macht. Ende als die kersten die Turcken uuter stat 12sagen comen met groot volc, stelden si haer volc in ordinancien, 13ende Maeldegijs reet voer in Turcksche heer ende Reinout liep 14besiden sijn oem, ende sloegen in Turcksche heer ende doerbra-15ken haer scaren ende dodender soe veel dattet scheen onmogelic 16dat twe luyden so veel menschen verslaen mochten. Ende als si 17aldus dat Turcksche here gescoffiert hadden, bleven si bijder stat 18om te sien ende te wachten of daer meer volcx uuter stede quaem. 19Ende als si niemant en vernamen, jaechden si die Turcken met 20crachte binnen der stat ende aldus lagen si voer die stat een half 21jaer ende scoten met groter nijt binnen die stat so dat si veel volcx 22ter aerden worpen. Die vander stat schoten wederom so naerste-23lic dat si Maeldegijs gheraecten, ende viel doot ter aerden, daer 24die kerstenen groten rou om hadden.

25Hier en binnen is den kerstenen hulp ende secours gecomen 26van Armenien ende Hongherien ende van Anthiochien, so dattet 27wel xxx dusent man was. Als dit die Sarrasinen vernamen die 28binnen lagen, reden uut tegen die kerstenen, ende als die kersten

29dit vernamen, stelden si hem in schoonder ordinancien ende deel-30den haer volc. Ende Reinout met zijn staf stelde hem selven alder-31voerste om te wreeken den doot van sinen oem Maeldegijs, ende 32sloech so vreselic met die kersten op die Turcken dat si weder 33inder stat liepen. Als dit Reynout sach, seide hi: ‘Ghi heren, ic heb 34dicwijl in perikel mijns lijfs geweest ende menighe reyse belegen;34 35soe weet ic, sullen wi winnen dese stat, wi mostent anders anleg-3536gen, want alle die passagen, weghen ende poerten mosten wi so 37nauwe wachten, also wel des nachts als des daechs, so dat hem 38geen hulp of secours van spise comen en mach. Ende aldus sullen 39wi dese stat winnen ende anders niet.’ Desen raet dochte den ker-40stenen goet ende deelden hair heer ende leiden voir elcke poirt vi 41dusent mannen, wel voersien van harnas. Ende als die Turcken 42sagen dat si dus starckelic weder beleyt waren, vervaerden si hem 43seer ende aenriepen haren god Mamet dat hijse helpen woude 44uuter groter noot, last ende verdriet dair si in waren, want si 45meenden alle te sterven, want si weynich vitaelge hadden.45

46Aldus sijn die capeteynen ende gemeenten voer den soudaen46 47ghecomen ende hebben geseit dat si liever hadden te sterven in-48den strijde dan van honger. ‘Daer om, laet ons uutrijden mit 49onser macht op die kerstenen doir die ere van Mamet ende Ap-50pollijn.’ Als die soudaen de begheerte hoerde van sijn volc, con-51senteerde hijt ende hiet dat si hem wapenden, twelc terstont ge-52daen was. Ende die Turcken deden haer poerten ontsluten ende 53reden uut met al haer macht, mer si en dorsten niet uutrijden daer 54Reynout lach ende reden tot een ander poert uut, daer een ander 55bataelge lach, daer si met cracht op vielen. Ende die kersten set-5556ten hem vromelic ter weer ende sloegen int heydensche heer met 57stouten moede ende versloegender veel, ende veel gaven dair hem

58gevangen. Als Reynout vernam dat die heyden uuter stat geco-59men waren met al hair macht, sende hij hem die vi dusent man-60nen te hulpe, ende Reynout bleef alleen voer die poerte ende en 61wilder niet of scheyden. Die soudaen, die noch binnen der stede 62was, sach dat Reinout alleen voer die poert lach, so wapende hi 63hem ende spande twe sporen aen sijn voet ende sat op een starc 64ors ende reet ter poerten uut dair Reinout voir lach. Ende als Rei-65nout den soudaen teghen hem sach comen, hieten Reinout stille 66staen ende nam tpaert bij den toem ende vraechde hem of hi ker-67sten of heiden waer. Die soudaen en antwoerde Reinout niet, mer 68hy stack sijn ors met sporen ende hadde gaerne ontreden. Als 69Reinout dit sach, sloech hi met sinen stave den orsse op zijn hoeft 70dattet doot ter aerden viel. Doe de Sarrasinen dit sagen die noch 71inder stat waren, riepen si luide: ‘Onse soudaen is doot!’ Als Rei-72nout dat hoerde vanden Turcken dattet die soudaen was, spranc 73hi met haesten toe ende sloech de hant an hem, segghende: ‘Heer 74soudaen, ghevet u gevangen of ic slae u met minen stave doot.’ 75Doe seide die soudaen: ‘Genade, jonchere, ic en wil tegen u niet 76vechten. Ic wil mi gaerne opgheven in uwen handen.’ Ende die hi 77bi hem had, hiet hi dat si afterstaen souden ende geven hem in77 78handen van Reynout, dat si garen deden. Ende Reynout ginc met 79die soudaen daer die kersten vochten, ende als si daer bi quamen, 80riep de soudaen tot zijn volc dat si ofstaen souden ende tvechten80 81laten, dat si terstont deden. Ende Reynout hiet die kersten dat si 82mede afterstaen souden, twelc terstont gedaen was. Doe riep Rei-83nout die edelste vanden kersten ende leverde hem den soudaen, 84dien si in die stede brochten, ende de ander gevangen mede, ende84 85leidese in sekerheit. Aldus wonnen die kersten in Jherusalem met85 86Gods hulpe.

87Als de soudaen dus gevangen was, bat hi den heren oft hem 88gelieven woude dat si sijn luiden wilden laten thuis varen sonder 89te mesdoen; hi wilde selven voer hem allen gevangen bliven ende 90beteren alle de scaden die hi kerstenrijc gedaen hadde. Als dit die 91soudaen beloefde, riep men Reynout van Montalbaen ende seide 92hem des soudaens meninge ende vraechdem wat hem hier goet in 93dochte. Als die vrome ridder Reinout dit hoerde, seide hi: ‘Gi 94heren, doeter mede dat u gelieft.’ Die heren, horende den gonst 95ende goeden wille van Reynout, lieten alle die Sarrasinen op die 96voerseide condicien gaen ende hielden den soudaen gevanghen. 97Aldus wert den soene gemaect tusschen den soudaen ende den 98kersten heren.

99Als dit gedaen was, dochte Reynout te volbrengen dat hem die 100heremijt bevolen had doe hi van hem scheide: als dat hi wederco-101men soude als dat oerloge gedaen waer tusschen die kersten ende 102heyden. Met desen gedachte is Reinout gegaen totten patriarch 103van Jherusalem ende viel voer hem op sijn knien ende badt hem 104dat hi hem sijn sonde vergheven woude, twelc hi gaerne dede 105ende gaf hem oerlof. Als Reinout dat hoerde, was hi blide ende 106seide: ‘Lieve here, ic moet wederkeren tot minen lande overzee 107om te behouden dat ic beloeft hebbe.’ Met dese woerden nam107 108Reinout oerlof, ende int scheiden dat Reynout oerlof nam, screy-109det al dat binnen den hove was ende waren droevich om sijn 110wechreisen. Dit gedaen sijnde, ghinc Reynout te scepe ende hem 111geleiden eerst die patriarch voer alle de edelste vanden lande, 112ende boden hem groten scat, daer Reynout hem luyden seer of 113dancte ende en woudes niet. Aldus geleyde men Reinout met gro-113114ter eren te scepe.

115Reynout te scepe wesende, haelde die scipper dat seyl op ende 116voeren voir winde op Gods gewout so lange dat si landen in Baer-116aant.117lectoe. Ende als si inder haven waren, badt Reynout den scipper

118dat hi hem te lande setten woude, twelc die scipper gaerne dede. 119Reinout nam oerlof aen alle die in den scepe waren ende bevalse 120te Gode. Doe wert de boet bereit ende voerden den vromen rid-121der Reinout aen tlant. Ende Reinout nam oerlof aen die knechten 122ende danctese ende ghinc in de stat. Ende die knechten van hem 123scheidende, roeyden weder an tscip.

124Reinout, in die stede wesende, verhoerde daer dat een camp 125opgenomen was voir den mogenden coninc Karel in de stede van 126Parijs. Als Reinout dat hoirde, vraechde hi mit naersten wye die 127campenionen wesen souden. Dat wert hem geseit dattet wesen 128soude Gwelloen ende Reynouts soen Amerijn, want Gwelloen128 129hem opgetegen hadde verradenis voer den coninc, dat hi betugen 130woude mit Macharijs ende Galerant, Henric van Lyone ende Pi-131nabele, een ridder stout. Reinout, dit horende, wert uuter maten 132droevich in hem selven, want hi wist wel dat dat alle verraders 133waren, ende nochtans hadse die coninc lief, want si bedecten 134haer quaetheit met subtijlheit, ende en gaven den coninc nye goe-135den raet. Reynout, dit overdenckende in sijn hert, nam hi op dat 136hi tot Parijs gaen soude ende seide in hem selven: ‘Ic bid u, o ghe-137nadige God, dat ghi mijn soen beraden wilt.’

138Ende met desen gedachte ginc Reynout met haesten so langhe 139dat hi te Parijs quam, daer hem nyemant en kende. Mer hij hadde 140daer enen vrient daer hi toe ghinc, dien hi vraechde of hij niet ver-141nomen en had hoe alle dinc te wercke gegaen waer. Ende dese 142was veel tijt bijden heren ende hi seide: ‘Ya ic, het opset vanden 143verradenis heb ic ghehoert. Het is geboert,’ seide hi tot Reinout, 144‘dat die coninc uwen soen ontboden heeft, gehieten Amerijn, 145ende gaf hem al tleen dat gi hadt ende is voert metten coninc 146gebleven. Dit benijden dese verraders ende vergaderden bieen 147ende sloten eenen valschen raet. Gwelloen seyde: “Gi heren, ghi 148weet wel dat wij dicke grote scade ghehadt hebben ende onse

149magen verloren bi Reynout, sinen vader, ende daerom willen wij 150weder sinen soen tleven nemen. Ic weet ons raet: Ic sal voer den 151coninc gaen ende seggen hem hoe ic gehoert heb dat Amerijn hem 152vermeten heeft dat hi sinen vader wreeken sal ende den goeden 153ors Beyert, dien hi van sinen vader soude ghehadt hebben te leen. 154Ende dair om willen wij segghen dien coninc dat hi hem wacht154 155ende wel toesie. Ende als ic dit geseit heb, suldi mijn woerden sti-155156ven ende seggen so mede.” Dus docht hem alle dat goet raet, ende 157Gwelloen is van die ander verraders gescheiden ende ginck voer 158den coninc ende seide: “Edel here ende wel geboren coninc, een 159nyemaer heb ic verhoert die mijnder herten seer te na gaet ende u 160mede. Edel heer coninc, ic moet u seggen, Amerijn heeft hem ver-161meten als dat hy sinen vader wreeken sal, dien hi verloren heeft, 162want hi dien toren niet vergheten en can so lange als hi sinen162 163vader niet gewroken en heeft.” Doe seide de coninc: “Heeft dat 164yemant meer gehoert?” “Jaet, heer coninc, bi mijnre trouwen,164 165het hoirde noch wel vijf luyden: de een is Macharijs vander 166Losane ende van Bericane Galeram, Mandreas, die stoute ridder 167Pinabel ende Heremijn.” Als dit de coninc van Vrancrijc hoirde, 168was hi uutermaten toirnich ende swoir dat hi Aymerijn daerom 169soude doen hangen. Aldus dede die coninc Aymerijn ontbieden 170dat hi haestelic quame te Parijs tegen hem spreken. Als Aymerijn 171die nyemair wiste dat hem de coninc spreken woude, toech hi te 172Parijs sonder toeven ende quam voer den coninc ende grueten 173minlic. Als hi den coninc gegruet had, vraechde hi hem of hem yet 174geliefde van hem ghedaen te hebben. Die coninc seide hem verra-175denis aen. Als dit de jongelinc hoerde, verwonderde hi hem ende 176seide: “Heer coninc, mi verdoeme God of ict mijn leven ye doch-177te.” Als Aymerijn sijn onscout aldus tegen den coninc ghedaen177 178had, stonter de verrader bi, Gwelloen, ende seide: “Ghy liecht,

179verrader, ic hoerdet u spreken. So deden oec alle dese heren de 180hier inder salen staen. Ende wildier tegen seggen, ic salt u doen 181lijden in een crijt.” Ende met dien boet hi Aymerijn den hantscoe,181 182dien hi begeerlijc ontfinc. Doe seide Pinabel: “Dese camp sal vech-183ten Galeram.” “Ic consenteert,” seide Gwelloen.’ Als Reinout183 184verstaen hadde wye tegen sinen soen den camp vechten soude, 185was hijs te vreden ende scheide heimelic van hem.185


Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

titels