| |
| |
| |
Op de minnelycke Konstbegroetinghe gedaen inde Prys-kaerte Uytgegeven door den Edelen Heer Jr. Jan Charles Peellaert Onder sijn Bestierende Gilde der Weerde drie Santinnen Den 9. Meye 1700.
DRy-eenigh Godt! Door wien dat voormaels is geresen
d'Onstervelycke ziel, die in 'tDryvoudigh wesen
Besit de middel rangh: in welck' ghy hebt gheplant
(Een drye-derleye kracht) gheheughen, wil, verstant,
Waer door dat sy begrypt 'tgheen in't ghedacht komt daelen,
En vatsaem wordt, om konst, en wysheyt t'achter-haelen:
Te vlieghen met den gheest veel hoogher, dan de Maen
Of Son, of sterren, oyt hebben ghepooght te ghaen.
'tIs dees vernufte ziel, die op verscheyde stonden
Soo menigh wetenschap konst-ryck heeft uytghevonden:
Waer van d'al-oudtheyt, ons veel klaere blycken gheeft,
Hoe yder konst begon: en wie de selv' oock heeft
Eerst in het licht ghebracht. Maer, wie sal my bewysen
Waer uyt, of wel door wien, de Rym-konst komt te rysen?
Hoe sy beginsel nam? Hier staet 'tvernuft en peyst!
En hoe 'tmeer daer na soeckt, hoe meer het achter deyst.
| |
| |
Neen, erschept nieuwen moet! en laet ons gaen bemercken
De eyghenschap der ziel, en wat sy uyt kan wercken,
Of, 'twis ghaet, soo men leest by veel wys-gheeren, die
Haer toestaen, dat sy heeft (of is) een Harmonie.
Het welck' niet vremt en luyt, midts dat sy is gheneghen
(Door een verborghen kracht) te laeten sich beweghen
Door soet Musijck: en 'tis oock d'alderouste konst,
In d'aenvangh vanden tydt, door Jubal eerst begonst,
Soo datmen redelyck hier uyt sal moghen raemen,
Dat Rym-konst, en Musijck, ghevonden zyn te saemen:
En vanden eersten af zyn in ghebruyck gheweest,
Ghelyck men in Godts woort selfs, op veel platsen leest.
En 'theeft oock vastengrondt: vermidts. sy onderlinghe
Zyn in aenkleventheyt, en over een kominghe,
Alleen, met dit verschil, in beyden haer bedryf
Dat Rymkonst is de ziel, de sangh-konst maer het lyf.
Noch meer, om dat de konst van Rym. werdt aenghebooren
(Niet eyghentlyck geleert) soo is 'teen uyt verkooren
En Goddelycke gaef, vol diep gheheym en kracht:
Oorspronckigh inde ziel van Godt daer in ghebracht.
d'Al-oud' om aen dees konst oock glans, en eer, te gheven
Die hebben haer beghin Apollo toe-gheschreven
Ghelyck hy selve seght, door my de sangh en spel
Te saemen stemmen: soo dat wy nu moghen wel
Danckbaerigh zyn, voor sulck een rechte gode jonste.
Want van duysent, niet een beghaeft is met dees konste;
Een konst, die alle konst soo verr' te boven gaet
Als, 'tHemelsche ghebouw, hoogh vander aerden staet.
Van daer sy oorspronck nam komt sy op ons ghereghent
O! reyne gift waer med' dat Godt ons heeft gheseghent!
| |
| |
Ja, sekerlyck, de konst van Rym, of, Poësy
Is in ghelijckenis een ghaef der Prophety,
Want, om het diep gheheym der dinghen te beseffen
Die noch toekomstigh zyn, moet sigh den mensch verheffen
Uyt sigh, en met de geest in Godts voor-weten zien
(Als in een spieghel) 'tghonn' sal komen te gheschiên.
Soo med' door poësij, kan onsen gheest indringhen
Tot kennis, en verstandt van veel verhole dinghen:
Schoon, dat sy het vernuft somtijts te boven ghaen,
De Rym-konst baendt de wegh, om die wel te verstaen
En wonderbaerigh nut is in haer oock gheleghen,
Sy leert, en sy verheught, en doet met een beweghen:
En geeft door haere cracht meer indruck in't gemoet
Als d'onghebondenheyt van effen reden doet.
gheen wonder! want indien de Sangh-konst kan verwecken
(Als 'tbleeck in Saül) dat den boosen most vertrecken
Oock als Eliza den Prophete moste gaen
Voorsegghen, ded' hy voor hem op de harpe slaen.
Om door sit soet gheluyt syn gheest te doen verquicken
En sich te beter tot de prophetie te schicken:
Musyck herstelt de geest, 'tghemoedt dat wort bedaert
En sy jaeght uyt de ziel al 'tghene dat beswaert.
Indien het spel, in ons kan wercken sulck ghenoeghen,
Wat sal't niet wesen! soo m'er verssen gaet by voeghen
Wanneer sy het ghehoor soet streelen gaen sy in
Verrucken het ghemoet, betooveren de sin
Met aenghenaemeheyt. Hier siet ghy hoe Poëten
By na zyn, even eens ghelyck aen de Propheten
Sy worden alle beyd' door sigh selfs opgheweckt
Bey' van goe-vatsaemheyt, beyd' hun getal verstreckt
| |
| |
Seer weynigh, en beyd' zyn oorspronckelycke duyster,
Beyd' werden meest van al door lasteraers, hun luyster
Ontnomen: 'tis niet vremt! maer menighmael, belet
Dat 'talderschoonste kleet, werdt alderlichts besmet.
Hier om, en liet die konst voor desen niet te praelen
In groote achtbaerheyt, ja, m'heeft hun gaen onthaelen
Met d'alderhooghste eer, en ryckelyck beloont
(Die Rymers waeren) en met Lauweren becroont.
Den lof die men voor dees Poëten heeft ghegeven
En die hun noch toekomt, kan niet wel zyn beschreven
In een soo enghbeluyck, met weet ghenoegh hoe dat
Homerus wierdt ghe-eert, en hoe dat inde Stadt
Van Room' wierdt een Virgil beghiftigh van Mecenas:
En Keyser Constantyn, den welck' een vande gheen was
Die niemant in syn raet tot Raets-heer op en schreef
Dan, die in Poësy yet aenghenaems bedreef.
Midts dat sy sin-ryck zyn, en konstigh in het vinden
Magh m'hun 'tghemeene best wel laeten onderwinden:
Want sy zyn recht bequaem tot alle wetenschap,
En daer in voort te ghaen, tot op den hooghsten trap.
Siet, wat een edel konst! by wat, sal m'haer gelycken?
Wat konsten dat het zyn, die moeten voor haer strijcken:
En daerom, seggh' ick nu, en seggen sal altoos,
aL WIe De rYM-konst WIL VerWerpen Is WeL boos.
LYDT EN MYDT.
|
|