|
| |
| |
| |
Ghenegentheyt der Conste Vertoont op de Konstbegroetinghe gedaen By den Heer Hooftman En ander Bestierders vande Vrye-reden Kamer Der Weerde Drie Santinnen Den 9. Mey 1700.
GOdt, die den oorspronck is, en't al gheschaepen wesen,
En al wat oorspronck heeft comt al uyt hem geresen,
Soo datter niet en sier can sonder Godt gheschien,
Schoon hy onsighbaer is, wort al van hem ghesien;
Het spreken van een woort, ded' locht, en aerde scheyden,
En al wat niet en was most sich tot jet bereyden,
Dan gaf hy, d'Aerd, en locht den oorspronck van hun saet
En 'tAersch, en 'tZee Gediert, den oorspronck van hun staet.
Hy schiep daer nae den mensch van cley, en vochtigh aerde,
Hy blies een geest in hem 'twelck strax een leven baerde;
Dan wiert den mensch begaeft met wetenschap, en Const,
Om dat hy Godt geleek, den oorspronck aller jonst:
Maer, als hy 'tonderscheyt van 'tgoet en 'tquaet quam weten,
En dat hy door de sond' syn oorspronck had' vergeten
En dat het aerderyck, geen vruchten voort en bracht
Ten sy door harebeyt, of menschelijcke macht,
| |
| |
Stracx, heeft den menschs voor dacht een middel, om te graven
Of iet dat dienstigh was tot lessingh in sijn slaven,
Het welck verzoeten moght den swaeren aerrebeydt
Die 'tmenschelijck geslacht tot straf was op geleydt.
Den mensch wiert dan besorght, om voor den dagh te brijnghen
Iet dat verlichten con sijn Ampt, en oeffeninghen,
Soo datter naerderhant veel Consten sijn gheteelt
Om hun gemaeckelijckheên, de weerelt door verdeelt:
Dan was de reden Const in Godt, en mensch besloten
En al wat reden had' die heeft dien schap ghenoten
Soo dat haer oorspronck compt uyt Godt en anders geen
Die 'tmenschelijck verstandt geschaekelt heeft aen een,
Godt d'eersten schaeckel is, de tweede sijn de reden,
De derde wetenschap, de vierde goede seden,
Den vijfden schaeckel, is t uyt werckcels van die daên,
Waer uyt de Reden-Const syn oorspronck heeft ontfaen.
Soo dat de Reden-const van Godt is voorghecomen,
Daer nae, door d'eersten Mensch vrywilligh aengenomen,
Soo datse wiert verbreyt schoon sy was sonder maet:
tWas dan een red' verhael, of aenghenaem ghepraet
Of ciercel van een saeck, op iet dat was ghevonden
Door reên aen een gecnocht, waer door dat wierd' ontbonden
Het smenschens reden vat, het voorbeelt vande spraeck,
Waer in dat Cain schiep ghestaedigh sijn vermaeck,
tWas door de reden Const, dat Jubal heeft gesonghen,
Hy heeft syn eerste liedt uyt reden Const gevronghen
Gestelt op maet gesangh, die heeft hy voort geleert,
Dan wiert de reden Const gheoeffent en vermeert
Door Noë sijnen neef; een Man naer Godts behaeghen
Die g'andelt heeft met Godt tot teynde van sijn daghen,
| |
| |
Syn Kynderen geleert en dickmaels heeft erhaelt
Hoe dat de reden Const van Godt comt af ghedaelt.
Die dan in eender tael in waerden wiert ghehouden,
Tot dat het woeste Volck den tooren Babel bouden,
Dan wierd' de Const verdeelt door gansch het aerderijck,
Ghebleven inden mensch, maer yder onghelijck.
Soo is die waerde gaef in Godt, en mensch ghebleven,
En aende Vaderen tot eenen schap ghegeven
Doen Godt met Habraham gemaeckt heeft een verbondt,
Dan creegh de reden const een nieuw ververschten grondt
Haer luyster wierdt vermaert, aen d'uyt ghecooren volcken
Die 'tGodelijck geheym aen 'tvolck mosten vertolcken,
De reden rycke Const die wiert dan van d'Hebreên
Tot Godes lof gebruyckt, en goeffent voor gebeên.
Daer naer is sy op maet door Moyses handt geschreven.
Doen hy, door Godes cracht geel Pharons heyr ded' sneven
En hy met Joodsche volck het Zee ghevaer onquam,
Soo dat die waerde schaer tot Godt hun toevlucht nam
En songhen sijnnen lof', op maet en Rym-gedichten,
Die Moyses had' gemaeckt, die nu het menschdom stichten
Dan heeft de reden Const verandert haeren naem
Naer haer geclanck, en maet, dan wierdt verbreydt haer faem
Soo dat den lof der Const magh worden uyt gesonghen
Door geel het aerderyck, al waert met Enghels tonghen,
Om dat haer waerdigheyt uyt Godt, sijn oorspronck heeft
Die alles wat hy heeft oock aen het menschdom geeft.
Sy is den waersten schat die David heeft ontfanghen,
Sy is het waere sout waer door dat Godes sanghen
Bewaert hebben geweest, van d'onbederfelijcheyt,
Sy is een tromp besun die Godes lof verbreydt.
| |
| |
Door haer geclanck, en maet, can sy den menschs verwecken
En een bedroefde ziel uyt sijnne droefheyt trecken,
Sy is een edel Vocht, 'twelck uyr den Hemel daelt,
Waer uyt dat menigh menschs het waere voedzels haelt,
Sy geeft een helder glans aen oude roem en daeden,
Sy can, selfs door haer cracht beweghen tot genaeden
Het alderhooghste goedt, den straffer van het quaet.
Sy can oock door haer cracht veranderen den staet;
Ghelijck, men in doodt van Fraton sagh gheschieden,
Dat een Hiarnius, creegh 't Conincklijck ghebieden,
De Denemarcksche Croon, wierdt hem op 'thooft gesteldt.
Door een soet hardigh Rym dat hy aen 't Volck vertelt,
O Hemel rycke gaef; wat vreught quam ghy te geven
Aen Constantinus Soon, die duerende sijn leven
Den Rym Const heeft bemindt, en altijt voorghestaen,
Soo dat hy door sijn Rijck liet een ghebodt uytgaen,
Wie niet begaeft en is met reden rycke Conste
Die sal voortaen van my vercrijghen weynigh jonste:
Den adel heeft terstondt dees waerde Const gheert,
Sy stelden Schoolen in, alwaer sy wierd' geleert
En g'oeffent, met vermaeck, den Goddelijcken seghen
Die eerst syn Oorspronck heeft alleen uyt Godt gecreghen
Daer naer door Moyses handt ghesteldt op Rym en maet
soo Langh aLs goDt regeert behoeDt De Const haer staet.
Eert Christus Vendel.
|
|
Auteursrechtvrij