Een hantboecxken inhoudende den heelen Psalter des H. propheete Dauid
(1565)–Anoniem Hantboecxken inhoudende den heelen Psalter des H. propheete Dauid, Een–
AuteursrechtvrijOp de wijse Es seind doch selig alle die. Oft op. Hileff Herrre Gott dem deinem. Oft op den C XIX. Psalm.O Mensche beweent u sonden groot,
Daerom Christus wt sVaders schoot,
By ons hier quam ter eerden.
Van eender Maghet reyn versciert,
Voor ons hy seluen gheboren wiert,
| |
[Folio 37r]
| |
Een Middelare van weerden:
Den dooden hy dat leuen gaf,
En leyt oock alle cranckheyt af,
Tot den tijt was ghecomen,
Dat hy hem offerde den doot,
Draghende onse sonden groot,
Die hy heeft opghenomen.
Als nu der Jooden Hoochtijt quam,
Sijn Dienaers Christus by hem nam,
En sprack hoort myn ghewaghen.
Des menschen Sone sal syn ghecoort,
Ghecruyst, ghegheesselt, en vermoort,
In dese Jootsche daghen,
Tot Symoens huys een vrouken soet,
Quam haestelijck met Salue goet,
En heeft Christum begoten,
Al wast den anderen groot verdriet,
Christus en schalt dat vrouken niet,
Twelck Juda heeft verdroten.
Tot den Bisschoppen Judas ghinck,
Dertich Penninghen hy ontfinck,
Om Christum te verraden.
Den Heere nam syn Apostelen goet,
Om met hun teten met der spoet,
Een Paeschlam recht ghebraden:
Daer steldy in een Testament,
Tot een ghedincken syns doots present,
En wiesch der Jongheren voeten,
Als een exempel der liefden net,
| |
[Folio 37v]
| |
Datmen moet volghen met opset,
Om allen druck te boeten.
Op den Olijfberch ligghende plat,
Christus die Heere selue bat,
En sprack wilt bidden en waken.
Een worp eens steens ghinck hy voort,
En bat den Vader diet al hoort,
O Vader wilt toch maken:
Dat desen Kelck ghenomen sy,
Want alle dinck vermuecht toch ghy,
Vader nae uwen wille.
Drijmael sprack hy oock dit ghebet,
Maer syn Dienaers sonder belet,
Sliepen altsamen stille.
Hy sprack slaept ghy nu in mijn leyt,
Die ure is nu hier bereyt,
Dat ouer wort ghegheuen,
Des menschen Sone, int sondaers hant,
Staet op wilt bidden met verstant,
Den Verrader is my beneuen.
Als hy dit sprack, was Judas daer,
En brocht met hem een groote schaer,
Met Stocken, Messen, en Pijcken,
Hy gaf oock een teecken wel,
Merckt aen wien ick sal cussen snel,
Dat ghy hem niet laet strijcken.
Ihesus wetende alle dinck,
Synen Verrader ghemoeten ghinck,
Sprack met hun onuersweghen:
| |
[Folio 38r]
| |
Wien soeckt ghy met dees Messen hier,
Jhesum seyden sy, vallende schier,
Op haren rugghe gheleghen.
Judas die custe syns Meesters mont,
Dies hem tgheboefte dat daer stont,
Aenuinghen als verwoede.
Petrus met syn Sweert int gheuecht,
Hieu af een Oore des Bisschops knecht,
Twelck Jhesus strafte int goede.
Vecht niet Peter, steeckt op u sweert,
Sal ick niet drincken den Kelck seer weert,
En heeft Malchum ghenesen.
Sy brochten hem tot Annam voort,
En oock tot Caiapham ghestoort,
Ghebonden en mispresen:
Petrus die volchde den Heere reyn,
En bekent synde hy heeft certeyn,
Ghedaen een valsch oorconden:
Den Bisschop vraechde sonder verlaet,
En sochten valsche tuyghen en raet, /
Daer sy gheen rechte en vonden.
Christus en heeft gheantwoort niet,
Daerom den hoochsten Priester siet,
Vraechde wat Christus seyde?
By den leuenden Godt besweer ick u,
Segt of ghy syn Soon zijt begheer ick nu:
Jhesus sprack met bescheyde,
Ick bent, en segghe ter deser tijt,
Sult ghy des Menschen Sone subijt,
| |
[Folio 38v]
| |
In den wolcken sien commen,
En sitten aen Godts Rechterhant,
Hierom den Bisschop als een vyant,
Schuerde syn cleederen met dit rommen.
Wat hoeuen wy nu tuyghen meer?
Hy heeft ghelastert Godes eer,
Sy spraken hy moet steruen:
En spoghen hem int aenschijn claer,
Gheuende veel caeckslaghen swaer,
Om hem int lijden te eruen,
Syn Aenschijn hebben sy bedeckt,
Met vuysten gheslaghen en begheckt,
Christe wie heeft u ghesmeten?
Des schimps en spots heeft hy ghenoech,
Gheleden tot den morghen vroech,
Van die Lansknechten daer gheseten.
Als Judas sach en ouerdacht,
Dat Jhesus Pylato was ghebracht,
Creech hy des handels rouwe,
En gaf den Priesteren weder tghelt,
En sprack ick ben in sonden gheuelt,
Door dese groote ontrouwe:
En is hem gaen verhanghen zaen,
Die Priesters werden oock belaen,
Waermen met tGhelt sou blijuen,
En cochten eenen Acker fyn,
Daer in der reysenden Graf sou syn,
Nae der Propheten schrijuen.
Als Jhesus voor Pylato stont,
| |
[Folio 39r]
| |
Beclaechden sy hem sonder gront,
Segghende loeghenen vele:
Des Keysers macht heeft hy beschaempt,
Een Sone Godes hy hem naempt,
Hy brengt dat volck in quele.
Hierop veel vraghen Pylatus lecht,
Daerop Christus gheen antwoord secht,
Twelck hem docht een groot wonder,
En sant hem tot Herodes fel
Die daerom wert verhueghet wel,
Hoepende een werck besonder.
Om dat Jhesus gheen antwoorde gaf,
Verachte hem Herodes straf,
Pylato seyndende weder:
Pylatus proeft der Jooden aert,
Herodes seyd hy heeft ghespaert,
En seynt Jhesum weer neder:
Dus sal ick nae u ghewoonte dy,
Eenen gheuanghen laeten vry,
Ende Jhesum los gheuen.
Hier teghen riepen sy ghemeyn,
Gheeft ons Jhesum ghecruyst alleyn,
En laet den Barrabam leuen.
Pylatus heeft Jhesum ghequelt,
Met gheesselen, en voort ghestelt,
In eenen Purpuren cleede.
Sy stelden hem op een Croone swack,
Die hem syn heylich hooft doorstack,
En sloeghen hem, als wreede:
| |
[Folio 39v]
| |
Ghy Coninck zijt ghegroet eerbaer,
Seyden sy, spottende eenpaer,
Syn heylich Hooft doorslaende.
Pylatus sprack siet daer den man,
Daer ick gheen quaet in vinden can,
Daert recht is wederstaende.
Sy riepen al met hert gheschal,
Cruyst ghy hem niet hier in dit dal,
Ghy zijt den Keyser vyandich.
Pylatus hoorende dit ghewoel,
Ghinck sitten op den rechter stoel,
En wiesch syn handen schandich.
Reyn ben ick, sprack hy van dit bloet,
Met Jhesum uwen wille doet,
Cruyst hem nae u gheuallen:
Daer namen sy hem blijdelijck,
En dreuen hem seer nijdelijck,
Syn Cruyce draghende voor allen.
Als sy hem leyden wt der stat,
Dwonghen sy Symon op den pat,
Dat hy dat Cruyce halp draghen.
Veel volcks en vroukens weenden seer,
Maer Christus sprack en weent niet meer,
Om dat sy my dus plaghen:
Ghy Dochteren van Zyon nu,
Beweent u kinderen, en u,
Want salich sult ghy spreken,
Die hier Ghebaeret hebben niet,
Noch oock ghesoeghet met verdriet,
| |
[Folio 40r]
| |
Dijn ooghen sullen u dan leken.
Als sy quamen opt Galghe velt,
Twee Moordenaers syn daer ghestelt,
Die om haer sonden leden.
Diemen by Christum hanghen liet,
So die Schriftuere dat bediet,
Maer Christus heeft ghebeden:
Vader vergheeft hun op dit saysoen,
Haer daet, sy en weten niet wat sy doen.
Pylatus ghinck oock schrijuen,
In Grieckx, Hebreeusch ende Latijn,
Ihesus Rex Iudeorum fijn,
En moeste gheschreuen blijuen.
Als Jhesus aent Cruyce was ghereckt,
Met synen Armen wtghestreckt,
Deylden sy den Rock met spele.
Jhesus siende syn Moeder swack,
Met Johannem, tot haer dus sprack,
Desen ick u beuele:
Vrouwe dit is dijn Sone siet,
Sone verlaet dijn Moeder niet,
Twelck Sinte Jan nam ter herte,
Die Priesteren hielden met Christum spodt,
Die ander boeuen versmaedden Godt,
Mensche denckt op dees smerte.
Ist dat ghy Godes Sone zijt?
Compt van den cruyce nu ter tijt,
So salmen u gheloouen:
dEen Moordenare, den anderen verspreeckt,
| |
[Folio 40v]
| |
Bedenckt u sonde daer ghy in steeckt,
Van moorden ende roouen.
Heere bat hy, denckt toch op my,
Als ghy compt in u rijcke vry,
Jhesus sprack wt ghenade:
Heden sult ghy hebben den prijs,
Met my int eewich Paradijs,
Ten was hem niet te spade.
Als nu verduystert was die lucht,
Heeft Christus gheroepen en versucht,
Mijn Godt, mijn Godt ghepresen:
Hoe hebt ghy my verlaten hier?
Hieromme gheckten die Jooden schier,
En hebben den spot bewesen.
Sy hebben hem eenendranck ghemaeckt,
Van Galle en Eeck die hy besmaeckt,
Sonder daer af te drincken.
Nu ist sprack hy met groot gheschal,
Volbracht al watmen hier doen sal,
En liet syn hooft wat sincken.
Ten laetsten riep hy ouerluyt,
O Vader mynen Gheest besluyt,
In uwen handen machtich:
Terstont gaf hy daer synen Gheest,
Dat seyl dat schuerde, elck wert beureest,
Die steenen borsten crachtich:
Die aerde beefde sonder verdrach,
Die dooden men oock verrijsen sach,
Den Capiteyn verclaerde.
| |
[Folio 41r]
| |
Dit was den Sone Godts voorwaer,
Dat siet men nu int openbaer,
Dies haer herte beswaerde.
Als sy die Beenen braken fyn,
Der Moordenaren met ghepyn,
Was Jhesus doot ten tijde.
Een Been en braken sy hem niet,
Maer met syn Lance een doorstiet,
Jhesu des Heeren zijde:
Daer wt liep water ende bloet,
Die dit sach oorconde doet,
Met Godes woort verheuen,
En syn ghetuychnis is oprecht,
Twelck hy om u ghelooue secht,
Dat ghy eewich moecht leuen.
Daer nae als nu den auent quam,
Joseph den Heere Jhesum nam,
Vant Cruyce, om te begrauen.
Nicodemus syn helper was,
En salfden hem opt selue pas,
Met Saluen die sy gauen.
Sy wonden hem in Lijnwaet reen,
En leyden hem in eenen steen,
Die daer toe was gehauwen:
Dat Decksel leyden sy oock vast,
Daerop, beseghelt en ghepast,
Keerende weder met vertrauwen.
Die Jooden hebben noch verbreyt,
Desen verleyder heeft gheseyt,
| |
[Folio 41v]
| |
Dat hy verrijsen woude:
Dus stelden sy een wake sterck,
Die daerop moeste nemen merck,
Of men hem stelen soude.
Ten hielp gheen wake so men sach,
Christus verrees ten derden dach,
En heeft betaelt ons sonden.
Christus helpt ons wt allen noot,
Want duyuel, helle, sonde, doot,
Syn nu van hem verslonden.
|
|