Haerlemsche eerlycke uren, bestaende in korte sin-spreucken, kloecke antwoorden, en vreemde bejegheninghen

Het oordeel gaet voor de uyt-voeringe.

NIcolaes Holsteyn, Amptman van Coning Christianus de IIII. van Denemarcken: Dede veele hooge Galgen maken: Alsmen de oorsaeck daer van vraegde, seyde hy: Groote Dieven moeten langhe en hooghe Galgen hebben: En dit, dat hy van andere seyde, is eyndelijck aen hem selfs waer geworden.

DEn Rechtsgeleerden Wenzelaus van Zedlits, had gemeenlijck dese gulde Spreucken voor sich:

[p. 150]

Als Godt door yemand yets volbracht heeft, 'tgeen hem belieft heeft, dan geeft hy hem heyligavont, en heet hem slapen gaen.

Als de Overheydt gheen Ooren heeft de klachten der Onderdanen te hooren, soo hebben zy oock gheen hooft om de selve te regeeren.

Groote Heeren willen sich van niemant veroordeelen noch berispen laten: En moeten evenwel lijden, datse van hare eygen geweten, en van het ghemeene volck veroordeelt en verdoemt worden.

De Ouden hebben seer wel de Heeren die 'talles na haren sin hebben willen, als een Nar afgebeelt, die de gantse weerelt op zijn Schouders neemt, en weg draecht.

Het gelt van de nieuwe Weerelt, heeft de oude Weerelt tot sotten gemaeckt.

Een ander plach te seggen: De groote Heeren gaen met hare Dienaers om, als de kinders mette Poppen, nu kussen, lecken, sy die, en dragense op den armen, somtijts ontkleeden zy die, en werpense wegh, strackx rapen zy die weder op: Soo dat het Hof vol ongestadicheyt wel somtijdts moije Sonneschijn vertoont, doch de Son schijnt daer altoos in 'twater.

[p. 151]

Een arme Gesel had een Papegay ghekocht, dit bewinpelden hy hier mede: Dat met rondt uyt te spreken, hy dickmalen in groot ghevaer was gekomen: Daer om had hy nu den Papegay gekocht, om van hem te leeren, niet anders te spreken, als datte Luyden hem voor zeyden.

Eenige Raedsheeren als het Winter was, en het al om vol Sneeu lag, na Augsburg op den Rijckxdag treckende, waren zy den weg bijster, en riepen een Boer toe, wat den rechten wech was; Den Boer staende hout te hacken, rechte hem op, en vraegde wat volck zy waren? d'Andere seyden Raedsheeren te zyn, willende na Augsburgh: Lieve Godt feyde den Boer, wat Raedsheeren zijt gy, die by den winter u Rijcxdagen aen legt, kond gy niet raden dat men die des somers aen-stelle, wanneer de weghen bekent, en het reysbaer weder is.

Den Poët Cordus wiert eens een Oratie vereert, tot lof van den slaep ghemaeckt, men bad hem daer een versjen op te maken, 'twelck hy dede als volgt:

Tam bona laudati sunt, haec encomia somni,
Ut dormituriat, qui semel ista legit.

Theophrastus Paracelsus wiert by een Siecken gheroepen, die op zijn sterven lach: Ko-

[p. 152]

mende, sach hy wel dattet by na uyt was, vraegden oft hy yets in-genomen had, als men seyde, hy had niets in genomen, als 't H. Nachtmael, antwoorden hy: Hebt ghy desen Heylmeester gesocht, so en hebt gy mijn konst niet van noode.

In een Duytze Stadt (doch van gheen groot vermogen) kocht een Burgermeester onder de Misse Vlees, 'twelck hem in een sack ghedaen, doch weder ontvallen zijnde, was genootsaeckt 't selve weder op te rapen: Een Swaef dit siende, seyde: In ons lant zyn de Ezels beter dan hier den Burgermeester, want valt die eenighe packen van 'tlijf, strackx isser een knecht by, die de selve fluckx weder op heft, en den Ezel ghevoeglijck om te dragen geeft.

Een Teljor-lecker neffens andere onnodige by Ceurvorst Fredrick de 4. afgeschaft wordende, vraegde de oorsaeck daer af: Men antwoorde hem, om datten Ceurvorst u niet van doen en heeft; Wel seyde desen daer op: Nochtans heb ick zyne Doorluchtigheyt van noode.

Een meester van de Seven vrije Konsten ging bedelen, om dat hem die studie alles had doen verteeren: Hy komt voor een Timmermans deur, daer hy een Aelmoessen bid, en seght wat voor een baes hy was: Soo ben ick dan seyde

[p. 153]

den Timmerman veel gezegender als ghy, also ick met mijn eene Ambacht de kost voor Wijf en kinderen winne, daer ghy met u 7. konsten moet loopen bedelen.