|
| |
Eenighe vermaeckelijcke ondervragingen.
EEn Officier in 't Keysers Leger was gequetst door de ongehoorsaemheyt van een Soldaet, die door de Crijchsraet wierde veroordeelt, dat zijn handt souden afghekapt worden: Ey seyde de Officier, dat is nu te laet, men hadt sulckx moghen doen, eer hy my ghequetst hadde. | |
| |
Een Heer wierde gevraecht waerom hy 't gebot dat hy selfs had laten uytgaen, niet en onderhielt, antwoorde, de imperativus heeft geen priman personam: niemant is sijn selfs tot een wet.
Seecker Vorst wiert een Man gerecommandeert in een Ampt te stellen, want men zeyde dat hy vroom was: Vroom seyde de Vorst, en gelt nu niet: Hy most sich na de humeuren der Menschen schicken, anders dient hy my niet. Il ne peut regner, qui ne peut simuler.
Als Keyser Maxmiliaen te Augsburgh van 't Raedthuys d' Burghery in drie hoopen verdeelt sach, vraegde hy, wat sulcks beduyde? men antwoorde dat d'een hoop betekende de Geestelijcke, de tweede de Coopluyden, en de derde d' Ambachtsluyden: Doe begost de Keyser te lachen, ende seyde: Sie daer, driederley Boeren op eene Mist.
Hertog Fredrick van Wittenberg sond aen een Iongen Switser, daer hy ten Doop Peet over stont, een gouden Beker, maer sonder decksel: 'sKints Vader vraeghde oft den Beker oock een decksel had, waer op den Hertogh antwoorde, legt u hant daer op, so heeft het een decksel, valt daer dan noch een Mugge in, soo is het decksel niet eerlijck.
| |
| |
Lantgraef Willem van Hessen over Lant reysende, met de Bisschop Daniel van Ments, soo wees die seker stadt van verre aen de Lantgraef, seggende, datse seer volckrijck ende vol groote Cloosters ende Gestelijcken was, waer op de Landtgraef antwoorde: Ia het is een schoone groote kaese, in dien maer daer in niet veel wormen en Mayen waren.
Te Gotha voor 't Raethuys staen dese woorden:
Die den Burgermeester schenckt de Wijn,
Daer de Vleyshouders mede inde vroedschap zijn.
En den Backer selfs weegt het Broot,
Daer leyt de gemeente grooten noot.
In een ander voorname Stadt van Duytslant staen voor 't Raethuys dese woorden:
Gy vroedschap vreest en eert Godt, door u gebodt
Voert een onstraffelijck gerechtigen handel, en wandel,
Vliet giften en financien, beschermt recht en gherechticheydt.
Bevordert dit wesen eyndentlick, en sonder aensien:
Weest vrundelijck en weldadich, waer door gy beyde gelooft,
| |
| |
Dominicus Baudus een geleert Proffessor te Leyden, bejegende een ander gheleert Man op de straet, dese vertelde hem, hoe seker Persoon aen hem hebbende geschreven, het opschrift des Briefs had gemaeckt, Aen de Allergeleerste ter Werelt? Baudius begost te lachen, en seyde: Maer niemant en twijffelt daer aen als de gantse Weerelt.
Burgersdijck mede Professor te Leyden, had in een zijner Theses ghestelt: Jn de Natuere is niet veranderlijckx: Bronckhorst den Professor stelde daer tegen: O! Hoe groot is de ydelheyt der dingen? Burgersdijck weder om voegden dese oude spreuck daer op: De Weerelt is vol Sotten. Bronckhorst sich gheprickelt vindende, antwoorde terstont, Van dat stof steeckt oock u Cleet vol?
Als den Ceurvorst Johan Fredrick in een slagh ghevangen was, seyde een fraey Hooftman: De Duytsen zyn langer geen brave Oorlogs-luyden, maer een deel lompen, soo dat ick my van mijn hantwerck moet schaemen, en het verdriet my dat ick een Duytser gebooren ben.
Een Collegie Raedsheeren versamelt, om een sware saecke uyt te spreken, seyde eene, voor my, Ick ben wel Meester in 't raden, maer het geluck is Meester in daden.
| |
| |
Een die de nominatie had, om van twee Personen, een tot zijn Raedt te nemen, verkoor de kortsten, seggende: Hooge Huysen zyn gemeenelijck onvolmaeckt. Homo longus, raro sapiens. Ia antwoorde de lange: De korte en konnen so wyt niet reycken als de lange.
Seker Landt-Heer dede op zijn Tafel schilderen, een Paus, een Coningh, een Iurist, een Boer, en een Wyf, boven de Paus dede hy schrijven: Dese bidt voor alle vier, boven den Coning, dese beschermtse alle vier, over de Jurist, dese krenctse alle vier, over de Boer, dese onderhoutse alle vier, maer over het Wijf: Dese bedriechtse alle vier.
Een vermaeckelijcke gast de gewoonte hebbende andere Luyden kortswijlich te antwoorden, seyde eenmael tot een die hem vraeghde wat nieus in de Stadt was, en hy daer uyt quam, dat veele dooden daer binnen waren, 'twelck de anderen op nam voor Menschen van de Pest ghestorven, maer desen had het gepast op het geslachte Beestiael, dewijl het in October was. Andermael voegde hy een fraey Man toe, ghy zijt een droncken drincker; 't Welck den anderen soo niet konnende op nemen, most men hem uyt-legghen dat oock de allermatighste Droncken: Een Bontwercker, noemde hy een Vage- | |
| |
bont: Een Kruyer, een Straetsvaerder: Een Vogelaer, een bedrieger, en een reddenaer van desolate Boedelen, een fenijnigh Dier: Gevraegt sijnde wat Advocaten en Procureurs waren, seyde: De Trommels en Trompetten van den Borgerlijcken Oorlog: Wat jonge Docters in de Medicijnen: Onbedachte Doot-slagers: Wat de Thelogi: Liefde-lose aensprekers van de liefde: Watte Kramers, Vis en Vleys-wijven: Roepster om gelt: Wat de Apotekers: Binders en ontbinders van 't Leven: Wat de Reysers: De allerdoordrapste die de Son bescheen, dewijl sy by alle Menschen quamen, in alle Herbergen tuys waren, de kracht van 'tgelt wisten, de meeste logens sayden: En water noch wint, noch tijt van 't Jaer ontsagen.
Een anderen geest placht sich alle morghen te zegenen voor gesonde Spijs, voor groot geluck, en voor stercken Dranck: Voor het eerste verstont hy de Kruyden der Apotekers, voor het tweede, dat hy een ongeluck mocht ontkomen zijn, gelijck die van een periculeuse val, oft doot, die gedreycht en naby was, het derde was het water, dat so sterck was, dattet de Raders en Molen-steenen om dreef.
Toen 't Fort Mardijck Anno 1645. door de Fransen wiert ghewonnen, en den Gouverneur | |
| |
met 'tguarnison uyt-treckende, voorby 't Franse Leger marcheerden, daer Duc d'Orleans, den Admirael Tromp en andere in een trouppe by een stonden, trat den Mardijckse Commandant doen hy omtrent voor haer quam, van 't Paert, en zijn base los manos by Duc d'Orleans af-gelegt hebbende, nam zijn a dieu met dese woorden, Vaert wel mijn Heer, ick heb van mijner zijde mijn best gedaen, &c. Maer een Frans Edelman daer omtrent, voegden hem: 't Is waer mijn Heer gy hebt u best gedaen om gehangen te worden.
Prins Willem de II. Ao. 1647. in Noordt-Hollant geweest zijnde, quam in seker Dorp te vernachten by de Schout, die onkundich zijnde wie zijn gast was, seer beducht den Prins quam na rijden, so hy even den naesten morghen was te paerde geseten, meynende, het ware een Vremdeling die sonder te betalen socht deur te gaen, maer de Prins van gheneuchelijcke inborst, begost te lachen als hy syn verlegen Hospes hoorde seggen, Mijn Heer d' Onkosten syn noch onbetaelt: Schoot derhalven stracks ter borse, en gaf hem soo veel goude Souverainen, dat onsen Waert ofte Dorp-schout wel verwonderdt zijn Gast naer-keeck, te meer, om datter noch een vereering voor de Dienstmeyden over bleef.
Omtrent die selve tijt gebeurdent t'Antwer- | |
| |
pen, dat sekere Burgers Vrou te marct gegaen zijnde, om winter-provisie aen Boter te koopen, haer door een Borse-snijder 150. guldens wiert ontstolen: Zy hare koopmanschap ghedaen hebbende, tast na haer (doch mist het) gelt sy valt van schrick in onmacht, en weder bekomende, verlaet zy de gekochte Boter en de Boeren, loopende straet op straet neer, als een mijmerende Vrou die niet thuys en dorfde komen: Dus komt zy endeling aen des stads Vest, daer siet zy een kint schreyende in de Wieg, sonder datter yemand omtrent of in 't huys was: Dit kint geeft zy mette welcke men medelijden behoorden, selfs uyt beweging de borst: Terwijl zy dus het kindt in de Wiech soocht, komt den Dief die haer 't gelt ontstolen had, in huys loopen, smijtende een pacxken in 't Bedstro, en zegt, Gy Hoere, ba zijdje noch hier, sie daer een Proef-stuck van mijn huydige dachwerck: En loopt soo weder ten huyse uyt, meynende dattet zijn Vrouw was die 't kint soochde. Hy wegh zijnde, staet dese Vrou van de Wiech op, en tast onder 't stroo, daerse haer borse mette 150. gl. vind, wendende sich terstont van daer, en vertelt (t' huys komende) haer man den gantzen handel: Die verheugt, de Iustitie van dat huys kontschap dede, maer sy waren al voor hare aen-komst geweken.
| |
| |
Een Spil-penning het zijne verquist hebbende, maeckt sijn Testament, en gestorven sijnde, vond men daer niet anders in geschreven als dese woorden:
Alles verteert voor sijnen ent,
Is my een wettich Testament.
Een Rooms Geestelijcke quam by een Gereformeerde Apoteker, en versocht een Somme gelts van de selve te leen: De Apoteecker niet wetende hoe hy sich hier af ontslaen soude, seyde, het geldt dat ick heb, is alle Calvinus geldt, weet derhalven niet oft het u dienen soude: Waer op den andere wel siende datter gheen affectie toe was, liet den loosen Apoteker en zijn gelt samen thuys.
Op het klagen van de Vrienden van sekeren deurbrenger, wiert den selve door des Stads Officier in 'tgevangen huys gebracht: Als hem nu den gemelte Officier over sijn baldadicheyt seer bestrafte, seyde hy: Mijn Heer Schout gy set my hier so strickt gevangen, om dat ick mijn eygen goet doorgebracht heb, maer wat sout ghy wel doen als ick uwe middele had verdomineert.
Een jonghen op straet loopende, viel neder, een ander dat siende, seyde: Waer sal ick nu leggen? Daer seyde de eerste, daer ick gevallen en opgestaen ben.
| |
| |
Een Jongman quam dickmael een Wedu besoecken: Zy willende weten de oorsaeck van zijn aenkomst, seyde, wat doet gy soo dickmael hier? Jck en begheer u niet. Hy antwoorde, waerom spreeckt gy so spijtich, ick en versoeck u niet.
Een drinckebroer aen de Coorts legghende, quamen de Medici hem visiteren, raed-slaende wat hem dienstigh was, om zijn grooten dorst die hy had: Soo antwoorde dese Krancken: Verlost my slechts vande Coorts, den dorst die sal ick selfs wel lesschen.
In seeckere Duytse stadt had men de ghewoonte, dat, als de Vroedschap samen quam om te delibereren, men de Raeds-clock luyde: Een die daer niet langh gewoont had, vraeghde wat sulcks beduyde? Men seyde hem, datmen soude gaen raden: Het waer beter seyde desen, dat sy het wisten.
Een School-jonghen in 't Latijnse School hoorde zijn meester (die ghelijcker veele zijn, beter noch wat dienden School te gaen) seggen, dat alle woorden daer men by konde setten, ick, ghy, hy, zy, dat sulckx een Verbum en geen Nomen waer: En vraegde daer op: Stultus, est ne nomen, vel Verbum? Den School-jon- | |
| |
gen antwoorden, het is een Verbum: De Schoolmeester vraegde waerom? Den jongen seyde, om datmen seggen kan, Jck Nar, ghy Nar, hy Nar. &c.
Een op-snijder en logenaer vant sich eenmael bedroghen, als hy een geselschap wilde wijs maken, dat hy om de Melancolije te verdrijven, meenichmael de Wallen van Venetien hadde om gewandelt: Maer dewijl Venetien onbewalt en rontsom in 't water leyt, bleef hy te kort, en hy seyde, het sal dan Nurenburgh in Sachsen geweest moeten sijn.
|
|
Auteursrechtvrij