De Gulden Passer. Jaargang 58-59

Maximiliano II. Imperatori Avgvsto, Germaniae, Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiaeq́ue Regi optimo, Archiduci Austriae, Duci Burgundiae, Comiti Tyrolis, &c. Domino suo clementissimo.

1.

Qvis tibi tam iuueni diuinos fundit honores,
Ausisq́ue immensis compleuit pectora, Regum
Maxime? non leuiter tribuit mortalibus ista
Munera, qui caelum, ac terras Deus ordine torquet.
Nam volucris latè totum fama intulit Orbem,
Te triplici insignem diademate, dotibus auctum.

[p. 54]

 

⁺ Te sibi Roma parens legum, imperijq́ue Latini

 

Conscia nunc Dominum legit, nomenq́ue decusq́ue

 

Addidit, Agustusi, & titulos, renouatq́ue triumphos,

 

Caesareas laudes cumulat praesaga futuri.

 

Te quoque Pannoniae fines tot cladibus vsque

 

Afflictae, Regem poscunt, donantúe corona:

 

Vt Gethicis tandem releuetur caedibus, atque

 

Nutu respirare tuo queat, hostibus obsit,

 

Quae toties luxit crudeli funere, passim

 

Tot riuis auxit longinquum sanguinis Istrum.

 

Cincta iugis Regem arboreis quoque Boëmia dudum

 

Obtinet, in decus, ac vires reditura priores.

 

Haec pariter pro te certant, tua iura verentur

 

Regna, ducem in casus sperant tot fortibus omnes

 

Viribus intrepidè ruiturum, pristina cunctis

 

Vt reuoces populis subitò decora, eurea secla:

 

Sub te vt pax coëat terrarum, iudice solo, &

 

Vindice te vigeant, totus laetetur & Orbis.

 

Tu regere imperium pote sis, discordia cesset

 

Relligionis amore tui: te autore secundùm

 

Quisque Deum numen veneretur, adoret idemq́ue.

 

Haec optant sani, praedicit conscia fati

 

Turba, simul gaudet fama immortaliter auctum.

 

Indole iam prima docuit moderamen Iberi,

 

Et necis auersae exemplum venaticus error

 

Quam capiti sacro intentabat, quid valiturum

 

Ingenium, ac vires essent: fore te caput Orbis,

 

Delicias hominum, quem cuncti semper amarent,

 

Et puro canerent certatim pectore vates.

 

Ergo Deus summo tibi munere donat Olympo,

 

Ille regit, fouet, imperioq́ue ornauit amoeno.

 

Nam Iouis est ales triplex diadema ministrants,

 

Quae inter praecipuum est Romanum, quod Dea vestit

 

Custos, nam Lupa natriuit miserata gemellos

 

Vberibus fratres, & Romae praebuit orsus.

 

Haec oleae ramum dextra, pacemq́ue reuinctam

 

Desert, ac vigili cura iubet omnia serues.

 

Sunt fluuij Hungariae septem tua sceptra verenies,

 

Qui sibi prouideas orant, cursuq́ue perenni

 

Ritè monent curarum molem incumbere Regis

 

Nunc humeris, te sollicitum debere caducis

 

Partibus obiicere ex animo, saluamq́ue tueri.

 

Haec vult, ac petit arma gerens, nec laeta puella.

 

Parte alia est domitrix Virtus, leo duxq́ue ferarum

 

Candidus, hun Boëmi submittunt Maxmiliane,

 

Imperio, fortem ingeminant, dominumq́ue salutant.

 

Sed breuibus repetam spes quae patriam tenet aegram.

 

Deposita ac toties miserè concussa resurget

 

Pannonia, exitiiq́ue modum te Rege futurum

 

Sperat, constitues Bizantij firma trophaea

 

Desmet impietas, te Caesare purus iniquè

 

Posthabitusq́ue Deûm cultus, probitasq́ue redibit.

 

Diffugient nimbi, sublatis nubibus aër

 

In medio cunctis splendescet, te feret vnum

 

In terris Regem populus, compage soluta

 

Corporis, ad Superûm sedes, stellasq́ue reuises,

 

Ornabisq́ue aliquod sidus, propriumq́ue dicabis.

 

Iam tu magnorum decus, & Rex maxime Regum,

 

Paucula quae mitto placida simul accipe fronte,

 

Quoq́ue fauore soles minimum cumulato clientem

+ 10, 11.

[p. 55]

 

⁺ Sambucum: meritò tanti qui incensus amore

 

Principis, haec offert domino non digna potenti.

 

Set mitem noui, facilem expertusq́ue subinde,

 

Oro, clementi aspicias munu scula vultu,

 

Quae lusi nuper, postponens seria nugis:

 

Gandaui in clara generosis ciuibus vrbe,

 

Hospitio celebri, secessu & semper amico.

 

Suscipe dum maiora paro, tua facta tubaq́ue,

 

Et pleno memorem virtutes gutture summas.

 

Vndique nam curo, laudi quod seruiat olim,

 

Non vllis ego, quod possum nec sumptibus, Heros,

 

Nec grauibus parco, nec cedo laboribus vsquam

 

Aut terra, aut pelago, mihi bibliotheca paratur

 

Dum exigua, & veteres numos, & marmora cogo,

 

Vt valeam ingenti prodesse clientulus, atque

 

Illustrem patriae res gestas, commemor aeui.

 

Quidquid erit studium quod colligit, optime Princeps,

 

Subiiciam rediens ego tantae numinis aurae.

 

Quae, precor, aspiret ceptis, & littore sistat.

 

Viue, vale Hesperij, Eoi, mirentur, amentq́ue.

T. M. Clientulus minimus Sambucus.

+ 12, 13.