Liederen en gedichten uit het Gruuthuse-handschrift. Deel 1: liederen

[p. 517]

tekstkritische noten

131 ⁺

Neimt mir dan tzwifel dijn ghenede,¹
So sinc ie aerm man ghestede:²
‘Waer tzo es mir dat leven goet?’³

Ich aen mich eighin gheil ghegheven
Der liefster die ic ye ghesach,
Ende ich en can niet anders leven
Dan huer ghenoucht, die mijns vermach.

Ballade. In het middelpunt van de notatie 2 streepjes, die herhaling van een korte frase aangeven. Voor de 3 refreinregels 2 melodische zinnen. Van de gewoonte, het laatste melodische fragment te herhalen afgeweken: regel 1 en 2 zijn identiek van metrum (3 lettergrepige opmaat en vrouwelijk rijm) terwijl regel 3 daarmee contrasteert (eenlettergrepige opmaat en mannelijk rijm) en dus alleen de eindfrase krijgt.

+ Acrostichon: I, A, N, M (alleen de beginletters van de vier strofen, die van het refrein doet niet mee); verg. het monogram onder de notenbalk bij lied 146.

1 ‘neemt twijfel uw gunst van mij weg’; ghenede is een zeldzame bijvorm van ghenade (naar analogie van ghenedich), die alleen in dit liedboek ook buiten rijmpositie voorkomt.

2 ‘dan zing ik, arme, standvastige minnaar’.

3 tzo, l. tzoe; citeert de dichter hier een regel uit een bestaand liedje?

[p. 518]

 

Dat bistu, vrauwe, die nacht ende dach

 

Alleyn bist vast in minen moet.

 

 

10

Neimt mir etc.

 

 

 

Al ware die werelt mijn alleine¹¹

 

Ende niet dijn gonst, wat haddich dan?

 

Mi ware veul liever, liefste reyne,¹³

 

Das du mir gons das ich di gan.

15

Ende in wil nummer, noch en can,

 

Dat anders si, wes ghi mi doet.

 

 

 

Neimt mir etc.

 

 

 

No hier no daer, waer ich belende,¹⁸

 

Ne vindic vruecht, no troost no heil.

20

Ach ware des tzwivels, vrou, een hende

 

Ende ich der hofen creighe een deil,^20-21

 

So ware mijn hertze in vruechden gheil!²²

 

Wes ich nu doe, dats jeghen spoet.²³

 

 

 

Neymt mir etc.

 

 

25

Minlich, lieflich, uut vercoren

 

Vor al dat of de weerelt leift,²⁶

 

So lieve een wijf was nie gheboren!

11 verg. Jan Praet: ‘al ware de weerelt haer alleene’ (ed. Bormans r. 1477).

13 veul, l. veil.

18 waer ich belende, ‘waar ik ook beland’; stoplap.

20-21 ‘och, mocht er een einde komen ann mijn twijfel en mocht ik (weer) een beetje hoop krijgen’; het lied is geschreven in de tijd van verwijdering tussen Jan en Mergriete, na de dood van Egidius.

22 gheil, ‘geheel’.

23 ‘wat ik nu ook doe (om vreugde te verkrijgen), is vergeefs’.

26 of, ‘op’.

[p. 519]

 

Nochtan mi tzwifel danc ontgheift,²⁸

 

Hope mi al vergheten heift.

30

Ic roupe ghenaden, beilde zoet!

 

 

 

Neimt mir etc.

28 ‘twijfel ontneemt mij evenwel de beloning (die in de wederliefde gelegen is)’.