Frans W. Saris
Zonder benzine
Ze is net de autoweg op gedraaid als ze zonder benzine komt te staan. Aan weerskanten van de weg en in de middenberm hoge houten hekken, daarachter hutjes van golfplaat en afvalhout, gebouwd op de vuilnisbelt van Kaapstad. Zwarte vrouwen en kinderen zeulen met takkenbossen langs de weg. Net als ze op pad wil gaan op zoek naar een pomp, komt een bruine jongen met een rugzak langs, die bij de oprit had staan liften. ‘You better stay in your car, windows closed and door locked,’ zegt hij, ‘the natives here are fierce.’ Zij besluit haar portemonnaie leeg te maken, doet er weer 40 rand in terug zodat ze iets kan afstaan als ze haar bedreigen en wil weer op weg gaan. Dan stopt er een oude truck met een vader en een zoon, die vragen of ze kunnen helpen. De zoon gaat benzine halen terwijl de vader op wacht blijft staan, want het is hier veel te gevaarlijk, zegt hij, en als je hier een auto langs de weg laat staan, dan strippen ze hem kaal voordat je terug bent. Links is Blue Downs, rechts Kayelitsa, de meest gevreesde townships bij Kaapstad. Een loopbrug over de autoweg verbindt de twee sloppenwijken. Vorig jaar zijn hier 26 automobilisten om het leven gekomen door betonblokken die van de brug op de weg werden gegooid. Daarom is er nu een kooi om de brug gebouwd, als een gang voor de leeuwen in het circus. Terwijl ze samen staan te wachten, stoppen nog zeker negen automobilisten, alle kleuren van de regenboog, om te vragen wat er aan de hand is en of ze kunnen helpen, ook de politie. Als de zoon terug is met 10 liter benzine wil hij geen geld. Zij vraagt om hun naam en adres, dan kan ze tenminste een bedankje sturen, maar dat wijzen ze helemaal af. Dan geeft ze de zoon 20 rand en hij geeft 10 terug, zodat ze nog steeds niet betaald heeft voor de benzine.
Als ze een paar honderd meter gereden heeft ziet ze links het Nationaal Versnellerscentrum, waar ze mij een half uur geleden heeft afgezet en waar ik nietsvermoedend wordt rondgeleid. Terwijl ik nog tegen haar gezegd heb dat er toch iets veranderd is sinds de verkiezingen in Zuid-Afrika, want vroeger was deze afslag alleen voor Die Nasionale Versnellersentrum, nu staan de townships ook op de borden.
Hier werkt al zeven jaar het beste cyclotron ter wereld, gebouwd tijdens de boycot, dus zonder steun van het buitenland. Hier bewijst de blanke Zuidafrikaan zijn superioriteit, ook in de meest moderne technologie. Hier wordt al jaren kernfysica gedaan van het soort waar wij in ons land nu pas aan beginnen, sinds het cyclotron in Groningen eindelijk klaar is, en wij hebben het niet zelf gebouwd maar in Frankrijk gekocht. Hier bij Kaapstad wordt radioactief materiaal gemaakt dat voor Zuid-Afrika jarenlang nergens te koop was. Hier wordt radiotherapie met protonen en neutronen ontwikkeld voor kankerpatiënten.
Wie hier wordt rondgeleid vraagt zich af: wat moet het nieuwe Zuid-Afrika hiermee? Gezondheidszorg heeft hele andere prioritei-
Auteursrechtelijk beschermd