De Gids. Jaargang 158

[p. 495]

Dirk van Weelden
Tussen Hem en Haar

Sirene. Ambulance. Hij schrikt wakker, de punt van zijn neus is koud. Het kabaal versterft. Hij wilde nog niet slapen. Zijn voornemen was om gewassen en loom in bed te liggen wanneer ze kwam. Om zacht te praten en met warme ledematen een voorspel uit te lokken. Maar ze is er nog niet en had er al uren moeten zijn. Toch is het pas even over enen. Hij richt zich op. Aan het voeteneind van het bed staat de beeldbuis die schuin van boven het felverlichte ballet laat zien van grote boksende negers. De glans van de schijnwerpers op hun zwetende spieren. De kermiskleuren van hun satijnen broeken. Hun toewijding. Het onvermoeibare geloof in de schoonheid van dit geweld.

Hij ruikt zijn eau de toilette als hij opstaat om een sigaret te pakken. Hij schrikt van zijn naaktheid, het verdwenen schaamhaar. Oh ja. Drie uur geleden, in zijn voorpret, had het een leuke verrassing geleken. Een aanmoediging voor haar, om zich ook te scheren. Nu heeft ie spijt. Zijn brutale geslacht zonder dekking is het bewijs dat ze weg zal blijven vannacht. Kwaad grist hij een katoenen bermuda van een stoel. Hij trekt de broek aan en twijfelt of hij beneden bier uit de koelkast zal halen.

Terwijl hij besluiteloos in het midden van de kamer staat, ziet hij de geruisloos boksende zwarte reuzen met de druipende voorhoofden tegen elkaar en denkt aan de nacht om het huis. De nacht die de vorm van een stad heeft. De ruimte tussen haar en hem. Hoe is het daar? Hij ligt op bed en rookt.

Het is plotseling zeker. Dat ze rondzwerft vannacht, dat hij hier onbeweeglijk ligt en haar kent maar niets weet. Oh ja, hoe haar polsen draaien onder haar handen, hoe haar ogen verkleuren in haar drift, het zijn onbetwistbare wetten van jarenlang. Maar al kent hij ze van buiten, hij gelooft niet meer dat hij er iets mee weet.

Hij ligt op zijn klok te wachten, zelfs op haar lichaam wacht hij nu niet. Alsof ze dood is gegaan toen hij begon niets te weten en zij roe-

[p. 496]

keloos en moedeloos danste door de koude stad.

Haar ziel blijft een lied dat hij maar niet na kan zingen. De paar keer dat hij het hoorde hield hij zijn adem in en daarom schiet nu zijn geheugen te kort. Hij is het kwijt, dat is zeker.

Een grammofoonplaat waar hij nu een nacht naar moet staren. Maar die zijn ogen niets van haar muziek prijsgeeft. Hij wil haar ontvoeren naar een stil huis aan zee en haar eindeloos, meedogenloos afspelen. Tot hij na weken weer iedere groef als een eigen lichaamsdeel kent.

New York 1991

Ze heeft meer kracht in de arm dan de danser in het flodderige zijden hemd verwacht. Ze houdt hem met gemak op afstand. De zwaaiende lichten boven de dansvloer krioelen over de zwarte glanzende stof van haar body. Haar korte haar plakt tegen haar voorhoofd en slapen. Ze lacht niet meer. De danser kijkt naar haar borsten. Ze bewegen op haar versnelde ademhaling. Dan sluit hij langzaam zijn ogen, hij grijnst. Hij is mooi, maar zijn domheid maakt hem afstotelijk.

Ze draait zich om en loopt de zaal uit. Haar loop is ook een dans. Er is geen schrik of onrust aan haar af te lezen. Tegenover de toiletten trekt ze een pakje sigaretten. De confrontatie op de dansvloer bevestigt haar aantrekkelijkheid en kracht. Het is goed dat ze de stad is ingegaan. Ze voelt de bassen van de muziek op haar klamme huid. Het volume geeft een prettig isolement. De vrienden die ze hier vanavond verwachtte zijn er niet. Maar dit is misschien nog beter.

Als haar sigaret op is gaat ze de toiletten binnen. Ze wacht tot er een vrij is, onderwijl voor de spiegels haar kapsel fatsoenerend, haar lippen bijstiftend. Naast haar is een mollig meisje met lange geblondeerde haren in de weer. Door de omstandige bewegingen slaan ze tegen haar blote arm. Ze plakken aan haar klamme huid. Sorry, zegt de blonde. Ze wisselen een blik uit, iets langer dan nodig. Ook zij is hier alleen, weten ze van elkaar.

Er komt een toilet vrij. Ze plast, maar blijft zitten. Ze haalt een achtergebleven blonde haar van haar arm. Ze speelt ermee, draait hem om haar vinger, ruikt eraan. Waarom is ze niet naar hem toegegaan? Omdat hij wacht. Al voordat ze weggaat weet ze dat hij een hele avond zal wachten. Ze weet niet meer wat hij doet of wie hij is buiten dat wachten. Zijn wachten maakt hem onzichtbaar en haar kleiner dan ze is. Er is een stad, een nacht tussen hem en haar.

[p. 497]

Het is koel, ze rilt, ze heeft dorst, maar blijft zitten. Spelend met de drukknoopjes van haar body.

Het is plotseling zeker. Dat hij daar onbeweeglijk ligt, dat zij rondzwerft vannacht en hem kent maar niets weet. Oh ja, hoe hij kan kijken naar zijn handen, hoe zijn lippen zich krullen in zijn drift. Het zijn onbetwistbare wetten van jarenlang. Maar al kent zij ze van buiten, ze gelooft niet meer dat ze er iets mee weet.

Ze kijkt naar haar horloge. Zelfs naar zijn wachtende lichaam verlangt ze nu niet. Alsof hij dood is gegaan toen zij begon niets te weten en roekeloos en moedeloos danste door de koude stad.

Zijn ziel blijft een beeld dat zij maar niet kan oproepen. De paar keer dat ze het zag hield zij haar adem in en daarom schiet nu haar geheugen te kort. Zij is het kwijt, dat is zeker.

Een foto waar zij nu een nacht mee rondloopt, waar ze geen leven aan kan aflezen. Ze wil hem ontvoeren naar een dorp aan zee en hem eindeloos, meedogenloos afdrukken en uitvergroten. Tot zij na weken weer iedere korrel als een eigen lichaamsdeel kent.

Amsterdam 1994

Ze luisteren naar hun hakken op het beton en de metalen luiken waarover ze slenteren. Het is avond, vochtig en warm. Na het eten zijn ze weggewandeld van de binnenstad, van de terassen op de pleinen, uit de wirwar van verlichte straatjes waar ieder tweede huis een delicatessenwinkel of souvenirshop herbergt, ieder vijfde een klein pension. Uit verveling bleven ze lopen, en voelen nu de spanning van een stille zomernacht in een industriewijk van deze zuidelijke havenstad. Zijn hand op haar schouder is er ook ter geruststelling van hemzelf. Lichtmasten verspreiden fel oranje licht, de hekken werpen lange schaduwen. Ze horen hier niet, ze hebben hier niets te zoeken. Dit is vreemd terrein.

Ze stelt zich sneller ademend een plotseling opduikend stel opgeschoten jongens voor: het geschreeuw, de klappen, het graaien naar horloges of geld, een mes misschien. Of een auto met dronken mannen die hun stapvoets volgt door de verlaten straat, terwijl ze met bezwete koppen uit de ramen hangen, schunnigheden roepend.

Ook hij is bang. Hij zegt dat hij het hier mooi vindt en niet weet waarom. Ze kijkt hem aan en glimlacht, maar voelt haar kaken verharden. Abrupt maakt ze zich van hem los en loopt voor hem uit. Ze zingt. Haar hakken klinken brutaler.

[p. 498]

Hierover krijgen ze ruzie. Hij maant haar tot kalmte, ze spot met hem. Hij schreeuwt, commandeert. Dan wordt zij kwaad en zwijgt, houdt een taxi aan. In het hotel komt niets terecht van wat hun intimiteit eerder op de avond beloofde.

Hij of zij gaat in bad, vergrendelt de deur. De ander ijsbeert tot het ondraaglijk wordt en verlaat de hotelkamer om wat te gaan drinken.

Het is plotseling zeker. Dat ik rondzwerf vannacht, dat jij onbeweeglijk wacht en mij kent maar niets weet. Ach, hoe ik kan kijken naar mijn handen, hoe mijn ogen verkleuren in mijn drift, het zijn onbetwistbare wetten van jarenlang. Maar al ken je ze van buiten, ik geloof niet meer dat jij er iets mee weet.

Je ligt op een vreemde klok te wachten. Zelfs op mijn lichaam wacht je nu niet. Alsof ik dood ben gegaan toen jij begon niets te weten, nu ik overschillig rondhang in deze lauwe stad.

Mijn ziel blijft een zin die jij je maar niet kan herinneren. De paar keer dat je hem hoorde hield jij je adem in en daarom schiet jouw geheugen te kort. Je bent hem kwijt, dat is zeker.

Ik ben een verhaal waar jij een nacht naar moet staren, maar dat je ogen niets van zijn betekenis prijsgeeft. Ontvoerde je me toch naar een stil huis aan zee om mij eindeloos, meedogenloos te herlezen. Tot je na weken weer iedere letter en iedere spatie als een eigen lichaamsdeel kent.

San Sebastian 1998

Ze lopen doelloos en triomfantelijk door hun kleine nieuwe huis. Een hoge verdieping in een oude stad. Ze zijn trots en uitgelaten nu de stijve makelaar hen alleen gelaten heeft. Ze trapt haar schoenen uit en maakt een pirouette op blote voeten. De witte zomerjurk zweeft. Hij legt zijn jasje over een tafel. Haar lust wordt gewekt door zijn onderarmen, zijn handen die zoeken naar een kans haar te pakken. Zijn lust wordt gewekt door haar hals, hoe die draait op haar halfblote schouders. Hij wil zijn mond vastzetten op de kwetsbare plaats waar hals en schouder in elkaar overgaan. Zo wil ik leven, denkt ze terwijl ze nog drie passen doet op een gespeelde vlucht. Een seizoen in een nieuw land. Dan haalt hij haar in. Ze pakt zijn onderarm met beide handen en spreidt zijn vlakke hand op haar buik. Ze houdt de pols omklemd tot hij, zoenend en bijtend in haar hals, protesteert. Ze vallen lachend op de blauwe divan onder het raam. Hun plezier, de vindingrijkheid van hun levenskracht berust op wat

[p. 499]

ze nooit zullen begrijpen. Dat weten ze, dat vieren ze. Er is geen tekort in hun ogen. Even later, hartstochtelijk zoenend, schor prevelend, masturberen ze. Hij met langzame slagen, zij met twee snelle, fladderende vingers. Hun hete voorhoofden tegen elkaar, als boksers.

Florence 2001

Hé jij daar!

Wie, ik?

Ja, jullie.

Amsterdam 2003