De Gids. Jaargang 147

H.J.A. Hofland
Over pedanterie

Pedant is iemand die ‘aan zijn persoon en gevoelens een overdreven gewicht hecht’, zegt Van Dale, en verduidelijkt: ‘een waanwijze’.

Een droogstoppelwoordenboek dus.

Ik geef toe dat pedant een moeilijk begrip is waarbij veel mensen er twee door elkaar halen:

1. iemand die ernaar streeft, meer, duidelijker, omvangrijker aanwezig te zijn dan waarop hij krachtens wat hij kan en doet, aanspraak kan maken.

2. iemand die volledig aanwezig is met wat hij kan en doet, en zich ook niet met minder tevreden stelt.

Nummer 1 is wel pedant in de zin van waanwijs, maar wordt dat over het algemeen door Droogstoppel niet gevonden; in tegendeel, hij wordt bejegend met respect. We zien dat in de politiek.

[p. 723]

Nummer 2 vindt dat hij aan zijn persoon en gevoelens nooit genoeg gewicht zal kunnen hechten, omdat het nu eenmaal de enige zijn die van hem zijn, en daarom is hij geenszins waanwijs. Maar Droogstoppel zal juist hem wél als pedant beschouwen, zoals al blijkt uit de opmerking die hij, alweer met ontwapenende eerlijkheid, eraan heeft toegevoegd.

(Ik geloof dat dit stuk met veel kennis van zaken geschreven is. - Droogstoppel.)