H.J.A. Hofland
Over de perkussie, toegepast op handgranaten
Van wat voor soort handgranaat heeft Felice Orsini zich tegen Napoléon iii bediend? Was het een exemplaar met een lont of bevatte de helse machine dat wonderbaarlijk simpele mechanisme van slagpin, slagveer en slaghoedje of percussiedop? De percussie bestond al, maar het lijkt me flink ingewikkeld om de hele daarbij horende machinerie in de beperkte ruimte van een handgranaat op te bergen en dan het geheel feilloos te laten werken. In ieder geval is de aanslag mislukt en Orsini onthoofd.
Over een andere onthoofding heeft Toergenjew later een prachtig stuk geschreven: ‘Eindelijk klonk een lichte slag, als van hout op hout - het was de val van de bovenste helft van de ronde halsband met de smalle opening ter doorlating van het mes, de halsband die de hals van de misdadiger moest omklemmen en zijn hoofd onbewegelijk moest houden... Daarna rolde er plotseling iets met dof gierend geluid omlaag - en smakte neer... Alsof een reusachtig beest zijn keel had geschraapt.’
Nog later heeft Joseph Roth iets over de handgranaat geschreven: ‘De gecomprimeerde hel, die popelt om tot uitbarsting te komen... (...) En hebt u de uitwerking doorleefd? Is u ooit het gelaat van de getroffene opgevallen, een rood gat, het hele gezicht één rode verbrande krater?’
Orsini zal wel een handgranaat met een lont hebben gebruikt, zo'n stuk gereedschap waarvan de afbeelding later het embleem van de anarchisten is geworden: een dikke zwarte bol met een rokend schoorsteentje eraan; achteraf bezien meer de voorloper van de molotowcocktail dan van de handgranaat. Sjaalman heeft zich verdiept in de percussie toegepast op handgranaten. Op het omslag van de New York Review of Books van 24 augustus 1967 staat de dwarsdoorsnede van een molotow-cocktail, ten dienste van degenen die er een zouden willen maken.
Sjaalman lijkt me niet iemand die naar wie dan ook een percussiehandgranaat zou willen gooien; de redacteuren van het Amerikaanse tijdschrift hebben nooit een molotow-cocktail gegooid. Helse machines zijn mooi als ze goed werken zonder te worden gebruikt voor hetgeen ze zijn bedoeld.
Auteursrechtelijk beschermd