De Gids. Jaargang 120

[p. 374]

Guillaume van der Graft
Vier gedichten uit ‘Het oude land’

Geschreven in herinnering aan Hardenberg (Ov.)

Ophaalbruggetjes, magere hondjes
dansende op hun achterpoten
als er een schip voorbijkomt, een tante
met een ploegende boezem,
die ruist voorbij het café aan de viersprong,
waar ik mijn bier dronk, waar
alles was zoals het moest wezen,
het accordeon van de bomen langs de vaart,
de hondjes, de ooms van de huizen,
de ruisende tantes,
al het ouderwetse vertier.
Hier zat ik dan bij het biljart,
dronk bier en keek naar het water.
Het rook naar lang wachten en hout,
naar oudworden en steeds magerder dansen,
maar 's-zaterdags komen de boeren hier
hannessen aan zo'n vervloekte
glimmende juke-box
heet dat.

Midden in het land
overvalt mij de gedachte
dat men hier wonen kan.
Wat wilt ge? Ik ben nog altijd op zoek
naar het huis der geslachten
waar ik oud worden kan als een boek
zwart op wit bestoven van woorden,
onder dak voor het zwijgen van de wind.

[p. 375]

 

De wolken, de luchtkastelen

 

en de ruiters van de wind die de wereld brandschatten.

 

Hoe kan ik zo welgezind zijn jegens

 

de hemel? Zijn regens beoorlogen mij.

 

Ik ben minder menselijk dan kort tevoren,

 

ik moet meer dingen delen.

 

Eeuwig zal het zo gaan. Ik word koren,

 

kortgeschoren linden of wilgen, dat ligt aan

 

het huis van het lichaam waar ik voorsta,

 

of het water waar ik aanleg aan tafel,

 

de tijd gaat er mee heen.

 

De wolken, de luchtkastelen

 

en de ridders van de droevige wind.

 

Hier of overzee ben ik geboren,

 

verloren door handlangers, windvangers,

 

Angelen en Saksen op hun tochten,

 

hier moest ik terugkomen ten

 

laatste. Ik ben halverwege mijn leeftijd,

 

de wind weet er alles van en de bomen

 

glunderen als overleden strijdmakkers.

[p. 376]

 

Groen is het land Nod¹⁾ en de groene fonteinen

 

die langs de rivier springen, Abraham

 

trekt door de hei van Radewijk²⁾ met zijn schapen.

 

Waar rook opstijgt is Izak geofferd

 

of vliegt er een engel door de schoorsteen

 

die een geboorte kwam brengen bij het fornuis

 

aan een vrouw die alleen thuis was.

 

Straks komt zij naar buiten, men ziet niets aan haar,

 

dat zij nu is als de hooiberg,

 

dat de molen zijn schaduw vierhandig

 

over haar heen heeft getekend,

 

de windstreken blijven verstandig,

 

er staan immers wegwijzers klaar met het aantal

 

duizenden meters, driemaal een voetstap

 

over de platte dag.

 

Groen is het land dat Lot koos,

 

laag bij de grond is het turfland de dode zee

 

en ginds achter de toren

 

begint de ontferming van Kapernaüm.

 

Ik zag er de twaalf erfgenamen van Jezus

 

uitzwermen van het station afkomend

 

met de geduldige trein van zes uur

 

in de schemering langs de erven

 

met de slaperig mopperende hanen

 

en de avondlucht in het vooruitzicht,

 

rood over een rode streep water.

1) cf. Genesis 4 vs 16, het ‘East of Eden’ waar Kain heenging.

2) Ter plaatse uitgesproken als ‘Rooke’.