De Gids. Jaargang 120

[p. 234]

Cees Nooteboom
Vijf koude gedichten

telkens en toch weer proberen
een bloeien te slaan in de woorden
totdat ze zullen verraden
een geheim van de andere kant

vanwaar al de warmte gevlucht is openlijk
en gebleven alleen nog maar woordeloos gras
dat vermindert

waar de bomen zich wonden bijten
om een laatste drinkplaats te vinden
maar vreselijk zijn ze bevroren,
gestorven zichzelf niet meer

zodat hij die dit alles draagt
een drager moet zijn van woestijnen
een gebieder alleen maar van droogte
een tropische weelde van koude

[p. 235]

 

maar de kou is zo onbewogen

 

zal mijn stem ook niet verder dragen

 

want zelfs als het praten nog doorloopt

 

zal de adem al lang zijn gestorven

 

 

 

en hier en aards en onwetend

 

verblijven op krimpend gebied

 

in het luisteren vol verdorring

 

 

 

nee, niets en niets neem ik mee,

 

niets blijf ik over

 

niets wat gedaan of gesproken

 

vindt ergens een eindige haven.

[p. 236]

 

want elke troost

 

en prater van troost

 

wendt zich af

 

bij gebrek aan een regen

 

 

 

en als het er dan om gaat

 

in hitte te verschroeien

 

of in kou te verstenen

 

wie is dan een waker

 

zo pijnlijk alleen blijvend

 

en ontbreken

 

van binnen de kou ingroeien als een gewas,

 

een fijnzinnig gewas op een landschap

 

voor niemand

 

die het zal plukken.

[p. 237]

 

en gegeten niet worden

 

alleen blijven als een

 

steen

 

gegroeid in een regenloos tijdperk

 

 

 

daar maar staan

 

zo koud, zo koud,

 

niet eens meer om aan te raken

 

 

 

daar is toch wel een lied voor

 

zoals voor elke verschrikking

 

zo sterven draagt toch wel namen

 

zoeter dan allerlei bloemen?

 

 

 

beweging wordt nu een schennis

 

praten een roekeloos gebaar, dat

 

de dood zou vermurwen

 

 

 

maar nu al zijn er geen praters meer,

 

hoe jeugdig is de woestijn

 

en vol overmoed van zwijgen -

 

zelfs het geraas van het mos,

 

het bulderen van de druppels

 

 

 

het is hier genadig onhoorbaar.

[p. 238]

 

daarom, ik geloof

 

het is beter te zeggen

 

dag hart dag ogen van

 

waanzin nu al vervuld

 

omdat nergens een koelte

 

en nergens troost

 

 

 

zelfs de avondnevel

 

verbergt zijn rozen

 

en de keel van de zee

 

is droog, zonder tranen

 

 

 

nee, beter is het

 

de dood te verdrinken

 

midden in het lichaam

 

en voorgoed en voorgoed

 

het ellendige leven

 

besmetten.