De Gids. Jaargang 120

[p. 391]

Herman van den Bergh
De vazal

Ik zoek het wezen dat ik was
en de eerste woorden in mijn stem;
het huidig uur is dun als glas
dat splintert zo ik het omklem.

Onorde van een later tijd
ik heb, opdat mijn woord verjaagt
het masker der vergetelheid,
aan waken al mijn slaap gewaagd.

De grote droom wie 'k heb beloofd
de zwarte honing van de nacht
omvangt met vaste greep mijn hoofd,
hij dwingt mijn zwakheid naar zijn kracht.

Niets is thans meer van mij alleen
gemeenschap heerst in 't strenge huis.
Ontvluchten baat niet: ga ik heen
ik weet een dode wacht mij thuis.

Een woord is niet een prille speld
die moedwil in een bladzij drijft
en daar om eigen zin geteld
verdoold in andre woorden blijft;

een woord is slechts een ding dat dient
gelijk het zaadpluis op de wind;
als riet naar riet in vlakke griend
bevrucht het woorden die 't verbindt

het is de vuurpijl naar het wrak
de laatste drenkling op de kust,
het vindt geen ander onderdak
dan wankle regels zonder rust.

[p. 392]

 

Alleen de droom is ongedeerd

 

zijn marmer scheurloos als 't geluid:

 

de vleugels die een boom ontbeert

 

die ruk ik mijn schrifturen uit.

 

 

 

Mijn vroegst geluk, mijn merelpaar

 

gevogelte van 't avondwoud

 

gebore' is niet de vogelaar

 

die in zijn hand je trillend houdt

 

 

 

maar bij elk tij roept nog mijn naam

 

wat klaarten op uit iedre ramp:

 

de transparantie van een raam

 

de gele lichtvlek van een lamp.

 

 

 

Wat ging ligt neer, wat is dat beeft

 

van vrees, met stalen horen stoot

 

een tijd die, meer dan dat wat leeft,

 

het leven van de doden doodt.

 

 

 

Welk heimwee hangt aan zulk een tijd?

 

herinnering is kreet en val;

 

doch waar ik zonder lichaam schrijd

 

ontdekt elk vers een fris heelal.

 

 

 

O diepe taak, o wijd gezicht,

 

o zorg van ieder tellend uur!

 

Ik ben vazal van mijn gedicht

 

zoals de metslaar van zijn muur.