Germania. Jaargang 1

Duitsche Wereldconcurrentie.

Het is nog niet lang geleden, dat de Duitsche afgevaardigde op de Nijverheidstentoonstelling te Melbourne over de Duitsche afdeeling het harde oordeel velde dat de Duitsche voortbrengselen door den band goedkoop en slecht waren. Dit oordeel, ofschoon het op onwetendheid berustte, deed den Engelschen veel genoegen en troostte hen over de reeds toenmaals op dreigende wijze opgekomen Duitsche wereldmededinging. Thans waagt het echter niemand meer, zoo binnen als buiten, kleineerend over de hoedanigheid onzer voortbrengselen te spreken, daar hij zich daardoor zou belachelijk maken. De heer Gastrell, de handelsattaché van het Engelsch gezantschap te Berlin, heeft in elk geval een zeer gunstige meening over alles, wat de Duitsche nijverheid levert, want in zijn aan het ministerie van buitenlandsche zaken te Londen gericht verslag over de ontwikkeling van Duitschland op industrieel en commercieel gebied, van 1871 tot 1893 drukt hij vooral op de nauwgezetheid der Duitschers, hun onuitputtelijk geduld en hunne volharding. Deze eigenschappen gingen in den laatsten tijd gepaard met den voordeeligen invloed dien de geest van vereeniging op den wasdom der nijverheid uitoefent, terwijl verder de snelle volksvermeerdering (omtr. 600,000 zielen jaarlijks) en de aantrekkingskracht der nijverheid tegenover den landelijken arbeid vol in aanmerking moeten komen.

De verslaggever doet natuurlijk zijn best om zijnen landgenooten het gevaar der Duitsche mededinging in den wereldhandel voor oogen te houden, ten einde het tot meer inspanning aan te sporen; want de Engelschen gelooven zoo rotsvast in hunne opdracht, den wereldhandel te beheerschen, dat het geen kleinigheid is, ze van hun

[p. 455]

overtuiging af te brengen; ten slotte moeten de cijfers spreken. Zoo zegt hij b.v dat de Duitsche uitvoer van inlandsche voortbrengselen in 1897 op 3.520.600,000 Mk, slechts met 1.163.780.000 Mk. bij het Engelsen totaal van 4.684.380.000 Mk. achterstond en dat de verhouding per hoofd berekend in Duitschland aanhoudend toeneemt, terwijl ze in Engeland afneemt. Op een bevolking van 53,6 resp. 40 miljoen in 1897 bedroeg de Duitsche uitvoer 66 Mk. en de Engelsche 117 Mk. per hoofd, een verschil, dat, naar den huidigen toestand te oordeelen, immer kleiner zal worden. De heer Gastrell schrijft intusschen dien verbazenden vooruitgang der Duitschers, eensdeels aan de aanmoediging van den staat, en anderdeels aan de ingeboren geschiktheid der natie toe, die met een gansch bijzonder gemak aan nieuwe toestanden, nieuwe werkvormen en nieuwe inrichtingen werkt. Naar zijn gevoelen biedt onderwijl de in 1900 te openen wereldtentoonstelling van Parijs den Engelschen fabrikanten de beste gelegenheid aan, om alle volkeren der aarde te toonen, dat zij nu als vroeger bovenaan staan en de nieuwe eeuw met voortbrengselen ingaan, waarvan zij het monopolium bezitten en waartegen zelfs Duitschland niet op kan. Dit alles nochtans bedoelt niets meer dan de nijverheidspersonen tot deelnemen aan de tentoonstelling aan te zetten, waartoe zij al niet zeer geneigd zijn, daar zij de kosten ontzien en het daarbij tot den laatsten oogenblik onzeker blijft of deze tentoonstelling zal plaats grijpen. Dat men in Duitschland minder zwart ziet, blijkt reeds uit het stemmen van een krediet van 5 miljoen mark als aandeel in de uitgaven welke de Duitsche afdeeling vordert. Duitschlands eerste belang in de Parijsche wereldfoor is intusschen hierin te zoeken dat in 1904 zijne handelsverdragen met Oostenrijk-Hongarië, België, Italië, Rusland, Roemenië, Serbië en Zwitserland eindigen, en het een groot voordeel voor het Duitsche rijk zou zijn, vóór het begin der onderhandelingen wegens vernieuwing dezer verdragen aan de wereld, den overvloed, rijkheid en voortreffelijkheid zijner voortbrengselen te hebben bewezen. Daardoor ware ook het vroegere vooroordeel de hoedanigheid betreffende weggeruimd, daar het niet langer zou te betwisten vallen dat ook hierin Engeland wordt op zijde gestreefd, zooniet overtroffen. Deze overweging wint nog in zoo verre aan beteekenis, daar beide landen zoowel in de weef- als in de metaal-nijverheid gelijksoortige artikelen voortbrengen. In geval dus Engeland te Parijs moet onderdoen, zoo zou het niet Europeesche buitenland daaruit afleiden dat het door zijn grooten mededinger - Duitschland - reeds overwonnen werd.

De buitenlandsche handel van beide landen leverde in 1896 en 1897 onderstaande uitkomsten:

	Invoer		Uitvoer
	voor eigen verbruik		inlandsche produkten
	1896	1897	1896	1897
		in miljoenen mark
Engeland	7,671,5	7,832,8	4,802,9	4,684,4
Duitschland	4,307,2	4,589,1	3,525,1	3,520,6

Engeland's invoer steeg dus van jaar tot jaar met rond 161,3 miljoen mark en die van Duitschland met 282,1 miljoen mark en gelijktijdig daalde de Engelsche uitvoer met 118,5 miljoen mark, terwijl de Duitsche vermindering slechts 4 1/2 miljoen mark bedroeg, dus nauwelijks aan te merken. Klimt men echter tot 1895 en 1896 op, dan vindt men in Engeland's handel met den vreemde voor het laatste jaar een vermeerdering van uitvoer van 284 1/2 miljoen mark en in den invoer een meer van 577,1 miljoen mark, waartegen de Duitsche uitvoer met 207,2 miljoen mark en de invoer met 186 1/2 miljoen mark steeg.

[p. 456]

Hiernaar is de verhouding over de drie jaren 1895/97 de volgende:

Vermeerdering van den Engelschen invoer	697,8	miljoen mark
Vermeerdering van den Duitschen invoer	468,4	miljoen mark
Vermeerdering van den Engelschen uitvoer	166,6	miljoen mark
Vermeerdering van den Duitschen uitvoer	202,7	miljoen mark

Wat uit deze tabelle te leeren valt ligt voor de hand: Beide landen voeren meer in dan vroeger, zoowel aan grondstoffen voor de nijverheid als aan levensmiddelen doch terwijl de Duitsche uitvoer met reuzenstappen vooruitgaat, verliest de Engelsche aan uitzettingskracht en nam in drie jaar tijds met 36,1 miljoen mark minder toe. Een nauwere beschouwing der hoofdzakelijkste in beide landen verwerkte artikelen, is voor de Engelschen nog meer ontmoedigend dan de algemeene toestand. In de meeste nijverheidstakken richtten zich de Duitsche fabrikanten derwijze in, dat zij van den eenen kant hun uitvoer naar 't buitenland konden vergrooten, van den anderen kant de inlandsche markten nog rijkelijker konden voorzien, zoodat ook de invoer van vreemde artikelen afnam. In Engeland echter staan de zaken geheel anders. De bevolking verkiest buitenlandsche waren en de uitvoer van voortbrengselen neemt dus voortdurend toe.

De attaché van 't Britsch Gezantschap te Berlijn sluit zijn belangrijk verslag met deze woorden: ‘Duitschland is tegenwoordig de derde grootste handelsstaat der wereld, daar Groot-Brittanië en Amerika het nog overtreffen. Elk jaar wordt het tot een gevaarlijker mededinger en de tijd is niet ver meer dat het Engeland's plaats onder de nijverheidslanden zal innemen indien zich John Bull niet spoedt, zijn eeuwenoud handelsoverwicht te handhaven.’

Dat is nu wel een treurige voorspelling voor de Engelsche nijveraars en handelaars.

(Handel und Industrie).

JEF HINDERDAEL.