Gentsche Almanak voor den Jare 1823

[p. 8]

Van de Gheboorte en Doop van Carolus V.
(Getrokken uyt een oud handschrift.)

‘Int schrikkeljaer ons Heere 1500 op den 25 februarii wesende den feestdagh van den H. apostel Matthias, is te Ghendt geboren, int schependom van Claeys vander Maeren, den doorluchtigsten Carolus, naederhandt gezeyt den vyfden, ende wiert, op den sevensten mert, naer den Doop gedraeghen in den schoot van Margareta van Yorck achtergelaeten weduwe van Carolus Audax, hebbende aen haer rechte syde Margareta van Oostenryck weduwe van Carolus prince van Spagnien; aen de slinke syde gingh Karolus de Crouwy prince van Chimay, die het kindt over de vonte hebben gheheven, tsaemen met Joannes van Berghen-op-Soom. Den Bisschop van Doornick heeft hem ghedoopt, en den prince van Chimay heeft hem den naem ghegeven van Carolus, naer syn oud grootvader Carolus Audax. Aen het nieuw ghedoopte kindt syn ghegeven seven costelycke giften, alle van costelycke weerde.

1°	Van Philippus den vader van Carolus, is ghegeven het hertogdom van Luxembourgh.
2°	Van Carolus de Crouwy, een silveren helm.
3°	Van Joannes van Berghen op Soom, een gouden Sweert
4°	Margareta van Yorck heeft ghegeven eenen gauden pot vol van costelycke gesteenten.
5°	Van Margareta van Oostenryck is ghegeven eenen gauden kop vol costelycke peerlen.
6°	Is ghegeven een schip van silver, weghende in ghewichte vyftigh pont.
7°	Is ghegeven het nieuw testament van de Abten met dit opschrift: Scrutamini scripturas, dat is, doorgrondt de schrifture. Dit alles volbracht zynde, isser tot drymael toe gestrooyt geweest onder het volk gaude en silvere penninghen.

[p. *1-*2]

E. Verboeckhoven. Sc.
Doop van Karel den V. te Gent.

[p. 9]

Als dit kindt gheboren was, soo deden die van Ghendt maeken eene groote breede galderye, van in 't princen-hof tot in St. Jans kerke (alsnu St. Baefs) die hooghe vander eerde, en was ghesoldert en met baelden op beede de Syden, tot in de kercke.

Deze voornoemde galderye, hadde dry costelycke poorten seer ryckelyck verciert met schoone schilderyen en tapitseryen, en boven elke poorte, stonden twee trompetters ende schalmeyers sonder gethal, en onder tusschen stonden veel cleyne poorten; daer stond den Leeuw op van hertog Philips waepen.

De eerste poorte stondt by de wateringhe ofte hooftbrugghe, ende hiet Wysheden.

De tweede poorte stondt tusschen de vischmarckt en de hooghpoorte, ende was genaemt Justitie.

De derde poorte stondt onder het beelfort, ende was ghenaemt de poorte van Paeyse.

En alle dese dry poorten waeren seer ryckelyck versiert en daer stonden tortsen uppe sonder ghetal.

En noch esser eene gallerye ghemaeckt van coorden, soo hooghe in de lucht, van int upperste van het beelfrood tot aen St. Niclaes turre ⁽¹⁾. en de principaele cavele ofte reep, daer dese gallerye aenhingh, was eenen grooten dicken cavele; en in deze gallerye ginghen lieden inne, ende men vierde met lanternen, en dese gallerye was vastegemaeckt boven de voye van St. Niclaes turre, tot het beelfort, ende dat was het vremdste dat men noyt en sagh, en onder dese gallerye laeghen berderen gheleydt, daer men opginck ende was onder gherydt met coorden, daer men volk op sagh wandelen ⁽²⁾. En desen man die dit

(1) Eenen afstand van omtrent 200 schreden

(2) De prent waerin men deze galery afgebeeld ziet, en die ten hoofde van dit artikel staet, is gegraveerd naer eene oorspronkelyke schildery, berustende in het Mannen-weezen-huys binnen deze stad, alwaer wy, dezelve, sedert weynige jaren, zeer toevallig, ontdekten. Dit stuk heeft geen verdiensten, voor wat de kunst betreft.

[p. 10]

aldus phantaseerde, dat was den schaillie decker van de stede van Ghendt ende hiet Marten ⁽³⁾, ende men vierde langhs henen deze gallerye met tortsen en lanternen.

Desen meester Marten dede noch een wonderlyck werk al boven St. Niclaes turre op het cruyce, want hy dede het vaenken boven den turre af, ende hy haelde eenen langen mast, die sette hy boven het cruyce van den turre om hooghe, en hy droeg een wiel boven den mast daer uppe, daer hy vierde met vierpannen en tortsen, want myn grootheere Andries de vooght, die ditte beschreven heeft, die saght, want syn vader was steê-smet, die alle naeghelen en yserwerck was leverende, dat tot alle dese gallerye, poorten, stellagien waeren dienende ende oock totter vieringhe.

Omme het w: veel lieden waeren seer verwondert van sulck een werk, want men s'ghelyck noyt ghesien en hadde. Den grooten kost die, die van Ghendt deden, en was niet te estimeren, om heurlieder jonghen prins.

Daer quam soo veel volck uyt alle steden, dat de stede van Ghendt vol volck was, om dit kind te sien kerste draeghen ende ook om die groote triumphe die, te Ghendt gebeurde.

Dese triumphe was ghedaen int kindt te kerke te gaene die uyttermaete seer schoone was, die gebeurde just 10 daeghen naer de gheboorte; want men beyde naer vrauw Margareta hertogh Philips suster, die quam met vele graven en hertogen en andere groote heeren sonder ghetal, en dit gebeurde int jaer ons heers 1500.’

(3) Martinum quemdam summum artificem, ex funibus ac tenuioribus asseribus, viam in aere pensilem stupendoe altitudinis a pyramide D. Nicolai ad turrim usque civicam, vulgò Belfortum perduxisse, omnesque spectatores in sui admirationem, perfecto opere rapuisse. (Philippus Meyerus l. 2. Annalium Flandriae et Artesiae.)