Filter. Tijdschrift over Vertalen. Jaargang 24

(2017)– [tijdschrift] Filter. Tijdschrift over Vertalen– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

bron

Filter. Tijdschrift over Vertalen. Jaargang 24. Vantilt, Nijmegen 2017

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr _fil005201701_01

logboek

- 2024-03-27 JV colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Filter. Tijdschrift over Vertalen. Jaargang 24 uit 2017.

De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (dbnl.auteursrecht@kb.nl).

redactionele ingrepen

De eindnoten zijn in deze digitale editie direct bij de bijbehorende nootverwijzingen geplaatst. De volgende pagina’s zijn hierdoor komen te vervallen: deel 1: 32.

Aan het begin van elk nummer is een kop tussen vierkante haken toegevoegd.

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de pagina's met advertenties (deel 1: 62, binnenkant achterplat, deel 2: binnenkant achterplat, deel 3: binnenkant achterplat, deel 4: binnenkant achterplat) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

[Deel 1, voorplat]

FILTER 24:1

Onbevangen weeldevertoon

HET VERTAAJAAR BELICHT

VANTILT

[Deel 1, binnenkant voorplat]

Tijdschrift over vertalen Jaargang 24, nr 1, maart 2017

FILTER

Redactie

Anne van Buul, Harm-Jan van Dam, Cees Koster, Christiane Kuby, Ilse Logie, Caroline Meijer (eindredactie), Emilia Menkveld, Ton Naaijkens, Désirée Schyns

Vormgeving

Martien Frijns

Foto's

Martien Frijns

Omslag en pagina 7, 16, 19, 22, 27, 30 en 33

Redactieadres

Goethelaan 13

3533 vn Utrecht

filter@xs4all.nl

www.tijdschrift-filter.nl

Uitgever Vantilt

Postbus 1411

6501 bk Nijmegen

Administratie en abonnementen

Vantilt

Postbus 1411, 6501 bk Nijmegen

info@vantilt.nl

issn 0929-9394

Filter verschijnt 4 x per jaar. Een jaargang loopt van januari tot en met december. Abonnementen gaan in met ingang van het eerste nummer van de lopende jaargang. Abonnements prijs per jaargang € 32,50. Een los nummer kost € 10. Opgave van abonnementen bij de uitgever. Betaling na ontvangst van een acceptgiro of factuur. Opzegging schriftelijk bij de uitgever, uiterlijk een maand voor aanvang van de nieuwe jaargang.

Noot van de uitgever: Wij hebben alle moeite gedaan rechthebbenden van copyright te achterhalen. Dit is niet in alle gevallen gelukt. Personen of instanties die menen aanspraak te kunnen maken op bepaalde rechten, wordt vriendelijk verzocht contact op te nemen met de uitgever.

Het tijdschrift Filter heeft een internationale redactie van vooraanstaande academici en professionals gespecialiseerd in het vertalen en de vertaalwetenschap. Elke bijdrage wordt grondig gelezen en vervolgens in de redactie besproken. Wetenschappelijke inzendingen waarvan de redactie vindt dat ze in aanmerking komen voor publicatie worden aan een dubbele blinde peer review onderworpen. Hiertoe werd een adviesraad ingesteld die bestaat uit gerenommeerde experts uit binnen- en buitenland. Wanneer op grond van deze procedure beslist wordt de bijdrage te publiceren, maakt een redactielid in overleg met de auteur en rekening houdend met de adviezen het artikel klaar voor publicatie. Deze versie wordt vervolgens opnieuw aan de redactie voorgelegd. De eindredacteur finaliseert de tekst.

[Deel 1, pagina 1]

Inhoud Jaargang 24 nr. 1, maart 2017

Column
Philippe Noble De vertaalsensatie	3
Nominaties Filter Vertaalprijs 2017	8
Het vertaaljaar 2016
Ton Naaijkens Het vertaaljaar 2016 - een inleiding	17
Marije Kok Over haastvertalingen en woordkunstenaars	34
Karlien van den Beukel Van Ostaijens Occupied City	37
Toon Theuwis Het vuur van David Foster Wallace herontdekt	41
Saskia van der Lingen Present! Over contextueel citeren	46
Henri Bloemen Leven op krediet De actualiteit van Gottfried Kellers Groene Heinrich	49
Sophie Levie Over weeldevertoon, allerliefste dingetjes en een pesthumeur Poesjkins brieven vertaald door Hans Boland	55
Ton Naaijkens Duivelse erotiek Over Bouazza's vertaling Venus en Adonis	59
Medewerkers	63

[Deel 1, pagina 64]

Dank aan onze donateurs!

Afgelopen december deden wij een oproep aan onze abonnees om vriend of begunstiger van Filter te worden. Velen van u gaven gehoor aan onze oproep, waarvoor onze hartelijke dank! In het verleden zijn onze tijdschriften Filter en Webfilter financieel gesteund door onder meer de Stichting Lirafonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds, het Nederlands Letterenfonds en het Bert Schierbeekfonds - en uitgeverij Vantilt natuurlijk. Maar de tijden veranderen en subsidies zijn niet meer vanzelfsprekend, daarom zijn giften nog steeds zeer welkom. Meer informatie over hoe en wat is te vinden op onze website: www.tijdschrift-filter.nl/over-ons/stichting-filter.aspx

Filter/Archief/Jaargangen

Oudere jaargangen Filter online!

Sinds 2013 werkt Filter aan de digitale ontsluiting van al haar jaargangen (op de twee recentste na). Dit gebeurt uitsluitend met toestemming van de auteurs.

Het proces is ver gevorderd. Inmiddels zijn de jaargangen 1 t/m 18 te lezen op onze website, in de loop van dit jaar worden ook de jaargangen 19 t/m 21 voor iedereen toegankelijk - bijna 1000 oorspronkelijke artikelen over vertalen, vertalers en vertalingen!

De digitalisering van het archief is een meerjarig project dat mede mogelijk is gemaakt door de Stichting Lirafonds. Behalve de Stichting Lirafonds bedankt Filter de auteurs voor hun medewerking en mooie bijdragen en redactie-assistent Sanne van der Meij voor haar vele werk.

Zie voor meer informatie: www.tijdschrift-filter.nl/archief/over-het-archief.aspx

[Deel 1, achterplat]

FILTER

TIJDSCHRIFT OVER VERTALEN

Hoe beleef je een vertaalsensatie? Hoe onbevangen sta je tegenover weeldevertoon en allerliefste dingetjes? De jury van de Filter Vertaalprijs komt met vijf nominaties en licht ze toe. Los daarvan vertelt de redactie samen met aangezochte experts wat hen opviel in het afgelopen Vertaaljaar. Het zijn twee tradities, en uit de overlap van besproken vertalingen mag niets worden afgeleid. Maar Foster Wallace en groene Heinrich gaan flink over de tong. Oordeel gerust zelf, beste lezer.

Jaargang 24, nummer 1

FILTER

VANTILT

[Deel 2, voorplat]

FILTER 24:2

Spiegels en machines

OVER DE RUIMTE TUSSEN DE TALEN

VANTILT

[Deel 2, binnenkant voorplat]

Tijdschrift over vertalen Jaargang 24, nr 2, juni 2017

FILTER

Redactie

Anne van Buul, Harm-Jan van Dam, Cees Koster, Christiane Kuby, Ilse Logie, Caroline Meijer (eindredactie), Emilia Menkveld, Ton Naaijkens, Désirée Schyns

Vormgeving

Martien Frijns

Foto's

Martien Frijns

Omslag en pagina 2, 12, 25, 38, 44 en 56

Redactieadres

Goethelaan 13

3533 vn Utrecht

filter@xs4all.nl

www.tijdschrift-filter.nl

Uitgever Vantilt

Postbus 1411

6501 bk Nijmegen

Administratie en abonnementen

Vantilt

Postbus 1411, 6501 bk Nijmegen

info@vantilt.nl

issn 0929-9394

Wetenschappelijke inzendingen waarvan de redactie vindt dat ze in aanmerking komen voor publicatie worden aan een dubbele blinde peer review onderworpen. Hiertoe werd een adviesraad ingesteld die bestaat uit gerenommeerde experts uit binnen- en buitenland. Wanneer op grond van deze procedure beslist wordt de bijdrage te publiceren, maakt een redactielid in overleg met de auteur en rekening houdend met de adviezen het artikel klaar voor publicatie. Deze versie wordt vervolgens opnieuw aan de redactie voorgelegd. De eindredacteur finaliseert de tekst.

Deze uitgave kwam tot stand met financiële steun van het Nederlands Letterenfonds en Stichting Filter.

Nederlands letterenfonds dutch foundation for literature

STICHTING

FILTER

[Deel 2, pagina 1]

Inhoud Jaargang 24 nr. 2, juni 2017

Portret
Jan Gielkens De drie vertalerslevens van Koos Schuur	3
Voor de machine
Désirée Schyns Doe mij maar een Picardie string Google Translate kan (nog) niet contextueel en cultureel vertalen	13
Gys-Walt van Egdom, Henri Bloemen en Winibert Segers Machinevertaling, singularity et prometheische Scham	19
Column
Philippe Noble Een winter met Anne	27
In de spiegel
Heleen Oomen Viermaal Umami	31
Jonathan Reeder Deze motherfucker laat zich niet zomaar vertalen	39
Tussen talen
Arvi Sepp Meertaligheid en vertaling: drie ethische reflecties	45
Rosmarie Waldrop Het geluk van de demiurg	57
Medewerkers	63

[Deel 2, achterplat]

FILTER

TIJDSCHRIFT OVER VERTALEN

Drie vertalerslevens kan iemand dus zomaar hebben als je haar of hem nader bekijkt. En misschien hebben alle vertalers dat: want welke kant van hun januskop vertelt het juiste verhaal? Een vertaler heeft nu eenmaal een meervoudige persoonlijkheid en als hij in de spiegel kijkt wordt hij geconfronteerd met zijn gespletenheid. Hij is voor zijn computer ook steeds meer een machine aan het worden - iemand die nergens anders thuis is dan in de ruimte tussen de talen. Daar zweeft-ie dan, gelukkig en wel, op z'n computer, slechts gekleed in een Picardie-string, volop genietend van wel vier umami's.

Jaargang 24, nummer 2

FILTER

VANTILT

[Deel 3, voorplat]

FILTER 24:3

Oorlog & Vertalen

VANTILT

[Deel 3, binnenkant voorplat]

Tijdschrift over vertalen Jaargang 24, nr 3, september 2017

FILTER

Redactie

Harm-Jan van Dam, Cees Koster, Christiane Kuby, Ilse Logie, Caroline Meijer (eindredactie), Emilia Menkveld, Ton Naaijkens, Désirée Schyns, Eva Wissenburg

Vormgeving

Martien Frijns

Foto's

Martien Frijns

Omslag en pagina 2, 15, 22 en 56 (Verboden boeken; thema Documenta 14, Kassel)

Redactieadres

Goethelaan 13

3533 vn Utrecht

filter@xs4all.nl

www.tijdschrift-filter.nl

Uitgever Vantilt

Postbus 1411

6501 bk Nijmegen

Administratie en abonnementen

Vantilt

Postbus 1411, 6501 bk Nijmegen

info@vantilt.nl

issn 0929-9394

Deze uitgave kwam tot stand met financiële steun van het Nederlands Letterenfonds en Stichting Filter.

Nederlands letterenfonds dutch foundation for literature

STICHTING

FILTER

[Deel 3, pagina 1]

Inhoud Jaargang 24 nr. 3, september 2017

Oorlog & vertalen
Bij wijze van inleiding	3
Anneleen Spiessens De ironische vertaling: Kommandant in Auschwitz	6
Marjolijn Storm Op zoek naar een voetnoot - Irene Kafka	16
Sien Degeest Taalman in oorlogstijd Vlaamse tolken tijdens de bezetting van België (1940-1944)	26
Elke Brems en Jan Ceuppens Oorlog en cultureel geheugen Hölderlinherdenkingen in Vlaanderen	34
Column
Philippe Noble Tussen Judas en Invisible Man	43
Kinder- en jeugdliteratuur
Marije Kok Een wereld van verschil Christelijke young adult-literatuur in Nederlandse vertaling	47
Jan Van Coillie en Inez Aussems Kinder- en jeugdfictie in Vlaanderen en Nederland Een overzicht van het aanbod vertalingen tussen 2010 en 2015	57
Medewerkers	64

[Deel 3, achterplat]

FILTER

TIJDSCHRIFT OVER VERTALEN

In deze Filter wordt een beeld gegeven van tolken en vertalers in oorlogstijd - in het volle besef dat er weinig over bekend is, behalve dan dat het een beroepsgroep betreft die per definitie klem komt te zitten tussen de partijen. Een vertaler kent op z'n minst twee werelden, op z'n minst twee culturen, op z'n minst twee loyaliteiten. En moet afrekenen met zaken als trouw en verraad. Juist in tijden van oorlog wordt dat eens te meer duidelijk, of je nu ondergedoken zit, meevecht of gewoon deelneemt aan het openbare leven. Philippe Noble benadert verraad vervolgens vanuit een geheel andere hoek. Waarna een lezer zich met een gerust hart kan buigen over vertaalde kinder- en jeugdliteratuur.

Jaargang 24, nummer 3

FILTER

VANTILT

[Deel 4, voorplat]

FILTER 24:4

Beeld en woord

VANTILT

[Deel 4, binnenkant voorplat]

Tijdschrift over vertalen Jaargang 24, nr 4, december 2017

FILTER

Redactie

Harm-Jan van Dam, Cees Koster, Christiane Kuby, Ilse Logie, Caroline Meijer (eindredactie), Emilia Menkveld, Ton Naaijkens, Désirée Schyns, Eva Wissenburg

Vormgeving

Martien Frijns

Foto's

Martien Frijns

Omslag en pagina 2, 15, 22 en 56 (Verboden boeken; thema Documenta 14, Kassel)

Redactieadres

Goethelaan 13

3533 vn Utrecht

filter@xs4all.nl

www.tijdschrift-filter.nl

Uitgever Vantilt

Postbus 1411

6501 bk Nijmegen

Administratie en abonnementen

Vantilt

Postbus 1411, 6501 bk Nijmegen

info@vantilt.nl

issn 0929-9394

Deze uitgave kwam tot stand met financiële steun van het Nederlands Letterenfonds en Stichting Filter.

Nederlands letterenfonds dutch foundation for literature

STICHTING

FILTER

[Deel 4, pagina 1]

Inhoud Jaargang 24 nr. 4, december 2017

Beeld en woord
Ten geleide	3
Eva Wissenburg Echte mensen in een getekende wereld	5
Joris Delespaul Geluid zonder geluid Het beschrijvingseffect in vertaling	13
Bieke Willem Grote emoties door een kleurenfilter La casa van Paco Roca	21
Toon Dohmen Kijken is lezen Over het vertalen van beeld	29
Ton Naaijkens Iets over Kafka in beeld en vertaling	35
Essay
Susan Bassnett Niets blijft hetzelfde	40
Column
Philippe Noble Vertalen wat er niet staat	47
Portret
Suzan van Dijk Jane Austen en haar eerste vertaalster Gonne van Uildriks	51
Medewerkers	64

[Deel 4, pagina 62]

Fotogram Ruth van Crevel (idem omslag Willingly hierboven)

[Deel 4, pagina 63]

Komend jaar bestaat Filter 25 jaar! Een kwarteeuw waarin Filter ruim duizend essays, kritieken, verhalen, portretten, recensies, waaiers, geschiedenissen, statistieken, pleidooien enz. publiceerde. Dat vieren we met een feestuitgave van 31 columns die nog niet eerder op papier verschenen. 31 prikkelende columns uit de online columnrubriek van Filter: Vrijdag Vertaaldag. 31 columns van 31 auteurs die laten zien dat er meer dan duizend manieren zijn om over vertalen te schrijven, zelfs in ongeveer duizend woorden.

Het boek is begin december verschenen en voor € 15 (incl. verzendkosten) te bestellen bij afdh Uitgevers: info@afdh.nl of via http://www.afdh.nl/boeken/willingly.aspx

Met de aankoop ervan helpt u Stichting Filter de tijdschriften Filter en Webfilter in de huidige vorm voort te zetten en de Filter Vertaalprijs te organiseren.

[Deel 4, pagina 64]

Medewerkers

Susan Bassnett is een vooraanstaand vertaalwetenschapper en als hoogleraar Literatuurwetenschap verbonden aan de universiteiten van Glasgow en Warwick. Zij schreef een twintigtal boeken, onder meer Translation Studies (1980), Comparative Literature (1993) en, in samenwerking met Peter Bush, The Translator as Writer (2007).

Joris Delespaul studeerde af aan de ku Leuven met een scriptie over de vertaling van stripverhalen, en volgde er het postgraduaat literair vertalen. Hij werkt momenteel aan een promotie rond de vertaling van stripverhalen over superhelden in het Nederlandse taalgebied.

Suzan van Dijk (romanist en comparatist) is senior onderzoeker aan het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis. Zij houdt zich vooral bezig met de productie en receptie van vrouwelijke auteurs uit de achttiende en negentiende eeuw.

Toon Dohmen is communicatiewetenschapper. Hij werkt als boekvertaler (brontalen Engels en Frans), tekstschrijver en expositiemaker. Vertalingen van zijn hand zijn o.a. De Arabier van de toekomst, De rode belofte. Hoe de Sovjetdroom werkelijkheid leek te worden en Hier. Website: Echtmedia.net.

Ton Naaijkens is essayist en vertaler. Hij is redacteur van de tijdschriften Terras en Filter.

Philippe Noble is directeur de collection van de reeks (vertaalde) Nederlandstalige literatuur bij de Franse uitgeverij Actes Sud. Sinds 1980 vertaalde hij ca. vijftig werken van onder anderen Multatuli, Du Perron, Mulisch, Etty Hillesum, Arnon Grunberg, David Van Reybrouck en meer dan twintig titels van Cees Nooteboom.

Bieke Willem (1986) is doctor in de Letterkunde. Momenteel werkt ze als onderzoekster aan de UGent. Ze schreef een boek over ruimte in hedendaagse Chileense romans (Brill, 2016) en publiceert over Spaanstalige literatuur en film.

Eva Wissenburg studeerde Franse Taal en Cultuur, volgde daarna de Master Literair Vertalen aan de Universiteit Utrecht en is redactielid van Filter. Sinds 2014 is ze werkzaam als literair vertaler.

Helen Zwaan (1995) studeerde Engelse Taal en Cultuur en volgt momenteel de master Vertalen aan de Universiteit Utrecht.

[Deel 4, achterplat]

FILTER

TIJDSCHRIFT OVER VERTALEN

Niets blijft hetzelfde, zegt Susan Bassnett, als ze in een notendop beschrijft wat vertalen is. Het lijkt op het bekende ‘verander iets’, het adagio van de al even bekende vertaalwetenschapper Andrew Chesterman. Philippe Noble voegt daar ‘vertalen wat er niet staat’ aan toe, zodat van drie kanten elke vaste grond onder onze vertalersvoeten wegzakt. Hoe moet de eerste vertaalster van Jane Austen zich gevoeld hebben? Misschien is het helemaal anders als er plaatjes bij de te vertalen tekst staan. In deze Filter maar liefst vijf bijdragen over de verhouding beeld en woord. Toon Dohmen voegt daar prompt een al evenzeer te onthouden vertaalspreuk aan toe: kijken is lezen.

Jaargang 24, nummer 4

FILTER

VANTILT

Vorige Volgende