Dits die Excellente Chronijcke van Vlaenderen

Beghinnende van Liederick Buck den eersten forestier tot den laetsten, die door haar Vrome feyten, namaels Grauen van Vlaenderen gemaect Worden [...]

[Hoe dye Hertoghe van Gheldre quam binnen der stede van Wtrecht]

Hoe dye Hertoghe van Gheldre quam binnen der stede van Wtrecht, ende hoe hi orloochde teghen den Bisschop van Wtrecht, ende hoe die Bourgoenschen den bisschop te hulpe en quamen, ende hoe dat sticht van Wtrecht commen es onder dye protectie der Keyserlicker maiesteyt.

INt iaer ons heeren.M.v^c..xxvi.was een grote commotie binnen der stadt van Wtrecht ontrent Ascencioens auont, so dat dye ghemeente ende ambachten waren int harnas, ende quamen so ter straten met haren wapenen, als bussen, stocken ende stauen, ende wilden rekeninghe hebben, waer omme dat sommeghe huyter stadt waren ghedaen, ende dye burgheren verboden inden cloosteren gheen ambachten te doen vander stadt, waer bi dat der burgheren neeringe mochte vermindert ende vercort worden, want dye stadt van Wtrecht hadde beloeft te betalen een grote somme van penninghen ten twee termijnen, dwelc der ghemeenten te swaer viel, ende begeerden dat si malcanderen souden helpen betalen die binnen Wtrecht waren, so wel dye rudder-

[fol. xxxix.r]

schap ende gheestelicheyt als die ghemeynte, elck naer dat sijne. Ende sy wilden dat dye gheestelijcke oock souden ghehouden sijn te gheuen acchijsen ende schattinghen, elck naer goeder ordonnancie, dat stont so in twist ontrent een iaer tot int Iaer van xxvij. Maer die bisschop naemt in handen, om desen twist te middelen, ende hi verleende der ghemeenten grote preuilegien met brieuen ende seghelen, meest deel al dat sy begeerden, maer die gheestelicheyt en wilde (om dit te middelen ende te ouercommen) niet gheuen soe dat die ghemeente weder vergaderden ende maecten eenen vploop inder stadt vp die gheestelicheyt, door sommeghe quaetwilleghe dye daer Raet toe gauen. So dat die bisschop weder dede casseren alle die brieuen van preuilegien dye hi hem verleent hadde, ende hi vertrac huyter stadt tot Wijck daer hi meesten deel lach. Ende als hi weder tot Wtrecht quam wilden sommeghe quaetwilleghen hem niet in laten commen, ende daer wasser veel dye den Hertoghe van Ghelre ontboden dat hi soude commen beschermen ende bewaren haer stadt van Wtrecht, si souden hem die poorten openen ende ontfanghen hem voor een beschermer. Ende terstont es die Hertoghe binnen Wtrecht ghecommen met sijn ruyters ende knechten, ende hi liet daer den Graue van Meurs voor sijnen stadthouder met veel hondert knechten, so dat al wat metten Bisschop hielt en de van des Bisschops partie was wert huyter stadt verdreuen, ende veel van haren goeden berooft ende die neuter saten ende hem met gheenen dinghen en moeyden bleuen in haer huysen sitten, so wel vander eender sijden als vander ander. Dit siende die bisschop sloech een sterck blochuys vp die vaert ende maecte daer een belegge met veel knechten, ende hi leyde oock knechten vpt swarte water, end vpt huys van Abcouwe, ende benaude dye stadt van Wtrecht seer deerlijck, ende hi benam alle die weghen, ende besloot so alle die passagien daer hem lieden victaellie mochten commen, soe dat dye ghemeente was in seer grooten drucke ende lijden. Van binnen waren si verdruckt ende verheert vanden Ghelderschen, van buyten was hem benomen die victaellie, so datter groot ghebreck was van spijse ende dranck, dat si den hertoghe te kennen gauen, so dat hi inden meye quam met veel ruyters ende knechten ende spijsde dye een luttel, maer het quam der ghemeenten luttel te baten Als die Gheldersche dus binnen der stede van Wtrecht laghen, so en begheerden sy niet stil te wesen, ende die Hertoghe nam in met subtijlheyt dye stadt van Harderwijck, die hy sterckelijc besette met knechten, die dye Hertoghe meende te houdene voor sijn eyghen. Ende dye knechten van Wtrecht deden den Hollanders grote molestacie ende ghewelt.