Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1927

[p. 846]

Een Sprookje.
Voor M.L.D., door Hilarion Thans, O.F.M.

- Dan wil je naar m'ns sprookje luisteren?

- O! 't is een sprookje! Dus eigenlijk iets wat feitelijk nooit gebeurd is.

- Dit sprookje is gebeurd. Ten minste voor de twee derden.

- En de rest is...

- Verzonnen? Neen: zal nog gebeuren.

- Ik luister.

Daar waren eens een koning en een koningin. Machtig, rijk, wonderschoon; en voor hun goedheid werd geen vergelijking gevonden. Ze woonden in een prachtig paleis, en dat paleis stond midden heerlijke hoven. En die koning en die koningin hadden een heel klein kindje. En ze zeiden: dat moeten we nu uitbesteden.

- Hé! waarom dat?

- Dat deden ze met al hun kindertjes.

- Maar waarom? Ze waren toch rijk genoeg om ze zelf groot te brengen!

- Natuurlijk! Maar je weet ook wel dat men in een sprookje geen rekenschap moet geven van de minste bijzonderheden. Ik zou je heel precies kunnen uitleggen ‘waarom’. Maar dan gaat het mysterieuze er van af, en we vallen in nuchtere proza!

- Laat ze 't kindje dan uitbesteden.

Ze zonden een page met het kindje, naar het groote woud in de vlakte.

- Dus lag dat kasteel op een berg?

- En de tuinen langs dalende terrassen. Ja. - Heb je daar iets tegen? De page droeg, zeg ik, het wicht naar het eeuwenoude, donkere, eikenwoud in de vlakte. Diep in dat woud stond de hut van een kolenbrander, die daar leefde met z'n vrouw. Ze hadden nog geen kinderen. Wel een houten kist die voor wieg kon dienen. De hofjonker lei het wicht in die kist, terwijl ze beiden in 't bosch waren.

- Wat zullen die menschen hebben opgekeken!

[p. 847]

- En blij dat ze waren! - Ook wel een beetje ongerust. Is dit kindje wel voor ons? zeiden ze. 't Is zoo'n fijn, lief dingske. En daar staat een kroontje in een hoek zijner luren geborduurd.

- Nu de gedetailleerde beschrijving van dat kind!

- Toen 't nog zoo héél klein was, weet ik zelf niet juist hoe het uitzag. Toen 't een jaar of vier was, droeg 't een rechte schei in z'n blond haarke, dat met den dag voller en donkerder zou worden. En twee dikke vlechten, met van onder een wit strikjen aan, vielen van weerskanten, z'n schouders.

- En droeg het, somtijds, geen wit of blauw kapke, gelijk de kinderen van Schiestel?

- Jawel: een wit. En houten klompkes. Want 't kindje ging, natuurlijk, armoedig gekleed. Ik geloof dat het een rood wollen lijveke - of hoe heet zoo'n ding? - aan had, en een lang, blauw baaien rokske.

- Mag ik weten wat de ouders met die kostelijke luren hadden gedaan?

- Die waren op hun tijd versleten geraakt. Maar 't hoekje met dat kroontjen op, hadden ze afgesneden, en, langs den kant van 't hart, binnen op de voering van 't keurslijfje genaaid. Soms vroeg de kleine: Wat is dat, moeke, dat kroontje? Dan antwoordde de pleegmoeder: Och, niets, m'n kind. Eigenlijk, ze zagen dat kroontje nooit zonder een tikje onrust. 't Is van hoogen adel, ons meiske, zeien ze soms tegen elkaar: als we 't maar mogen houën! - Ze hebben 't ons toch gegeven! zei vader dan, barsch: om z'n vrees te verbergen. - of maar geleend, zuchtte de moeder. Ze hielden beiden vreeselijk veel van de kleine.

Het kind groeide op, ja - zonder profanatie gezegd: in jaren, in wijsheid, en in gratie, vóór God en voor de - twee-menschen. Want passage was er niet veel in het donkere woud.

Het voelde zich heel gelukkig in de kolenbrandershut. Het wist niet beter. Kon het herinneringen hebben bewaard aan z'n hoogen oorsprong, aan 't koninklijk paleis?

Het kon wondermooi zingen. Liedjes die 't zelf componeerde, en zelf begeleidde met de viool.

- Een viool bij kolenbranders?

- 'n Klomp van moeder waarover 't snaren had gespannen.

Wanneer 't kind aldus speelde en zong, werd het den man zoo vreemd om het hart. Na even geluisterd te hebben, stond hij op en

[p. 848]

ging buiten. ‘Hoort vader niet graag muziek?’ vroeg de kleine dan. - Toch wel, kind, maar misschien heeft hij den wolf gehoord. En we zouden niet graag ons schaap kwijt zijn’.

- Hoe heette 't meisje toch?

- Dat is bijzaak. Corona, als je wil. Maar onderbreek me niet heel den tijd, of ik laat den draad van m'n verhaal vallen.

- Die u, al vertellend, nog spinnen moet. Dààrmee bleef wel de verdere beschrijving van 't kind achterwege?

- Inderdaad! Mea culpa... Wel: 't had klare, diepe, lichtende, zeegroene oogen. Groen als een kazuifel van de zondagen van Pinksteren, gezien bij lampelicht. De blik van die oogen was de zeldzame, geheimzinnige, ‘rayon vert’, de groene kimmestraal ver in 't westen, als de zon onder de golven zinkt. Je heb Jules Verne gelezen?

- Nooit.

- Omdat je geen jongen bent. Rond die oogjes nu, die met glundere verwondering - en met de fijnste quintessence van onschuldige illusie, het woud in keken, - rond die ronde oogjes, stonden de wimpers als guldene straaltjes eener ster, door een primitief boven 't kribbeke geschilderd.

- De wenkbrauwen?

- Bogen als ranke bruggetjes over spiegelende slotvijvers.

- Haar neus?

- Niet ‘als de toren op Libanon, naar Damascus gekeerd. ‘'t Had een recht, fijn, neusje.

En wat haar mondje betreft, dat was, muzikaal gesproken, een ‘blanche’ met ‘point d'orgue’, in volmaakt accoord verlengend den glimlach van haar oogen.

Mag ik nu voortgaan?

- En indien we 't hierbij lieten?

- Een sprookje is een verhaal, en een verhaal wil 'n ontknooping... Zekeren dag kwam een woudlooper, of een pelgrim, als je wil, door het bosch. Hij was moe, en vroeg aan de brave hutbewoners of hij wat rusten mocht. Hij zat neer op een blok bij 't hout vuur. Vertelde wat van z'n reizen. En van de menschen die hij te dolen vond in 't woud, en den weg wees naar een kasteel op 'n hoogen berg. Hij at een stuk zwart brood, en dronk een kruik water.

- Heusch waar?

- Bronwater. Een hooge berg maakt bronnen in de vlakte. 't Was

[p. 849]

van aan die zuivere bronnen te drinken, dat het kind zoo'n klare oogen had.

De man en de vrouw waren even buiten gegaan. Het schaap had geblaat: was de wolf in de buurt? Toen zei de pelgrim: Kind, heb je nooit eens gedacht dat je eigenlijk in dit hutje niet thuis hoort? Kijk die zwartberookte kleimuren, de spinnewebben aan den balk, dezen vloer van getreden leem! Bewaar je geen heugenis aan een prachtig paleis, vol goud en diamanten; aan een koning met purperen mantel; aan een koningin in hemelsblauw kleed; aan zuidersche tuinen waar de zonneschijn louter gezang is?

Het kind dacht nà.

- Daar moet je heen! Dàt zijn je ouders, en dat is je vaderland! Je bent niet gemaakt voor dit donker woud, vol wilde dieren en sluipende slangen. Niet gemaakt voor dees lage hut zonder lucht of licht. Van zijde en zwanendons moet je kleedje zijn, en in plaats van dit kapje past ze een kroon: een kroontje van rood goud waarin karbonkels branden!

- Een kroontje? zei 't kind, droomerig. Dàt kroontje??

- Eensdaags zal komen de koningin. En veel hofjonkers met klinkende luiten. En ze zullen u voeren op den hoogen berg, in de glanzende zalen van het rijke kasteel...

- Maar ik wil van hier niet weg, riep toen het kind uit, - plots bang en bedroefd. Uw paleis ligt zoo ver, ver als in een droom. De weg er heen schijnt vol dreigend geheim. Geen koningen maken me gelukkiger dan m'n ouders. En dat onze hut eng en zwart en dompig was, werd ik nog nooit gewaar. En ons woud is zoo donker niet als ge zegt. Zonnestralen leunen schuin aan de stammen. Als hosties liggen zonneplekjes gestrooid. En hoort ge de vinken en lijsters niet? Loopt in de bekers geen vloeibaar licht? Moest ge niet waden door witte anemonen? Helaas! Schoon is ons woud; ik zag nog zoo weinig van z'n wondere geheimenissen; nog maar enkele paden heb ik verkend: en bij elke wending der groene wegen moeten me nieuwe wonderheden tegenlachen!

De man en de vrouw, kwamen terug binnen, en de pelgrim zweeg. Hij moest gaan, want reizigers wachtten hem op een kruisweg.

- Ik vind hem toch maar wreed, uw woudlooper.

- Het kind bleef namijmeren over z'n woorden. En ja, het scheen haar toch dat, héél diep in haar ziel, de weerschijn lag van een vreem-

[p. 850]

den dageraad. Door die rozige schemeringen draalden nagalmen van hooge muziek. Zooals, aan den zomeravondhemel, één eenzaam gulden wolkje heenreist naar de zon: zóó voelde zij zich aangetrokken door een onuitsprekelijke goedheid... Om het lied dat ze dien avond zong, werd ook de moeder droef. En de vader ging zwijgend naar buiten, in de groeiende duisternis.

En vele dagen gingen. Een nacht in de lente, kwam de pelgrim weer. Hij zette zich naast Corona's bed. Hij sprak lang, stil, en dringend. Het kind schreide eventjes. Ik ben gereed, zei het; de koningin mag komen. Maar ach, wat gewordt van m'n ouders. Want ze houden aan 't woud, en de hut is hen lief: enkel om mij.

Corona voer opwaarts naar 't hooge paleis. Al warmer vlamden de bloemterrassen. De lucht werd van een wonderdiep blauw: als de stralende liefdelach van onschuldige oogen. Gevleugelde lichtgedaanten gleden af en aan; het zonnelicht ruischte als winddoorzongen snaren. Al dieper week nu het donkere woud: als een bange droom na een heerlijk ontwaken. De koning drukte haar lang op zijn hart. De koningin zoende haar als 'n eigene dochter. En ze vroeg, de koningin: Ben je niet gansch gelukkig bij ons? Kan je nog treuren om de hut in het woud?

O neen! zei het meisje... Maar toch, ik had er mijn ouders zoo lief. En ze zullen, met het kleine broertje wat na me kwam, zoo vreeselijk treuren over mij!

Dan sprak de koning: Terwijl wij u hielden omhelsd, m'n kind gingen jaren en jaren beneden voorbij. Nu kijk wie daar staan en wachten op uw groet.

Corona vloog haar ouders om den hals. 't Broertje groette haar met een kreet van geluk. Voor eeuwig zijn ze nu samen...

De jonge zieke stak een doorschijnend handjen uit. ‘Ik dank u, pelgrim’ zei ze, met een zucht.

Twee weken later kwam de koningin.