|
| |
| |
| |
Kroniek van Italië.
Eene algemeene studie-maatschappij voor Italië. - Verhooren van Z.H. Leo XIII. - Gemeentekiezing te Milanen. - De Nieuwe Kardinaal-Vikaris. - Een boek van abbé Delassus, de democratie en Toniolo. - Het Consistorie van 14 December. - L'Anno Santo.
Verledene maand stuurde Z.E. de Cardinaal Rampolla in name van den Paus een aanmoedigingsbrief aan Hoogleeraar J. Toniolo en wenschte hem geluk over het stichten der Leer- en Wetenschapmaatschappij ‘Società promotrice degli studi scientifici’ waarvan de vermaarde leeraar der Hoogeschool van Pisa voorzitter is. Deze maatschappij heeft vijf afdeelingen, eene voor godsdienst en wijsbegeerte, eene tweede voor huishoudkunde, eene andere voor natuurlijke wetenschappen, eene vierde voor geschiedenis, en eene laatste voor letterkunde. Ik vind er verschillige namen van mannen die in Italië en elders vermaard zijn. Toniolo en graaf Medolago-Albani voor de sociale beweging, P. Ehrle en Professor Marucchi voor de geschiedenis en oudheidkunde, Mgr. Poletto de vermaarde Dante's uitlegger, enz. Iedere afdeeling zal weldra haar tijdschrift hebben, de Rivista Internazionale van Mgr. Talamo blijft het orgaan voor de afdeeling der Huishoudkunde. Dit was eene blijde tijding voor de katholieken van Italië, want vele duurzame pogingen gingen hier te niet bij gebrek aan eenheid en samenwerking. De inrichters hebben het ontstaan dier maatschappij beslist tijdens het laatste Congres van Come en de jubelfeesten van Volta: kostbare aanmoedigingen vielen hun te beurt van wege verscheidene Bisschoppen van Italië, van wege vreemde maatschappijen gelijk het Görresgesellschaft van Duitschland en het Leogesellschaft van Oostenrijk, enz.
Dit feit diende hier insgelijks aangestipt, om de pogingen
| |
| |
der Vlamingen voor hun nieuw tijdschrift aan te moedigen. De katholieken van alle landen moeten vooruit op den weg der wetenschap.
De maand December was buitengewoon lastig voor Onzen Heiligen Vader Leo XIII: verhooren zonder ophouden, Consistorie en opening van het Heilig Jaar. Op het aandringen van zijnen geneesheer Dr Lapponi is hij eenige dagen te bedde gebleven, maar thans is hij ten volle hersteld. Onder de menigvuldige verhooren stip ik er een aan welk Z.H. met veel hertelijkheid vergund heeft. Op 4 December ontving hij een tiental jonge dochters van uitgelezen familiën, die hem een kostelijk handschrift kwamen aanbieden, waarin zij te kennen gaven dat zij elk een jaar van hun leven den Paus ten besten hadden gegeven om van God te bekomen dat Hij zijn leven van tien jaren zoude verlengen. Dit bewijs van kinderlijke liefde voor den Edelen grijsaard van 't Vatikaan heeft Z.H. uitermate bewogen, en verwittigd zijnde van hunne aankomst in de Heilige Stad, heeft hij ze aanstonds ontboden, en hun met vaderlijke genegenheid gedurende een halve uur aangesproken.
Den 10 December laatstleden was er herkiezing voor den gemeenteraad van Milanen, die over eenige maanden ontbonden werd, om reden dat, ten gevolge der gelijke vertegenwoordiging der beide partijen conservateurs en progressisten, het bestuur der stad onmogelijk was. De uitslag dier kiezingen was hoogst belangwekkend, gezien de bloedige feiten van Mei 1898, en de dwingelandij die er het gevolg van was, gezien ook den algemeenen toestand van Milanen die met recht ‘capitale morale’ van Italië geheeten wordt. Welnu, de kiezingen van December laatstleden hebben eene verpletterende meerderheid gegeven aan de radicalen, republikeinen en socialisten, die 64 gekozenen tellen, dewijl de doctrinairen, die slechts voor de minderheid streden, maar met 16 in den nieuwen raad vertegenwoordigd zijn. De katholieken die op eigene krachten steunden bekwamen 5.300 stemmen, dus 1,500 min dan de doctrinairen, 10,000 min dan de radicalen. De groote verliezers van den dag waren de doctri- | |
| |
nairen, die, meerderheid als zij waren, minderheid geworden zijn en dat nog zonder veel bijval. God gave dat de katholieken ernstig en hardnekkig de belangen van het volk behertigen, om alzoo in den naasten strijd de doctrinaire partij geheel over boord te helpen, en met den tijd den invloed in te toomen welke de Vooruitstevende Volkspartij, dank aan de onbezonnenheid der liberale behoudsgezinden, in den laatste twee jaar bekomen heeft.
Eene benoeming die altijd veel belang inboezemt is deze van den Cardinaal Vikaris. Immers de Vikaris-heer van den Paus, doet te Rome al het werk welk een ander Bisschop in zijn bisdom verricht, en ofschoon het bisdom van Rome eigenlijk weinig uitgestrektheid heeft, telt het toch 400,000 zielen en 80 parochiën: daarenboven is hij belast met het bestier der geestelijken en kloosterlingen die hier te Rome vertegenwoordigers hebben uit alle natiën. Z.E. de kardinaal Parocchi, van werken afgemat, werd ontslagen van dit lastig ambt en in het Consistorie van donderdag 14 December tot Onder-kanselier der H. Kerk benoemd. De keus van Z.H. den Paus viel op Z.E. den kardinaal Dominicus Maria Jacobini. De Romeinen zijn uitermate tevreden over deze benoeming, zij heeten hem ‘il nostro Cardinale’. Het is immers de eenigste onder de kardinalen die eigenlijk van Roomschen oorsprong is. Het is een man die 't werken gewoon is. Vóór dat hij den Cardinaal-Hoed ontving was hij nuntius te Lisbona. Altijd is hij de ziel geweest van de katholieke beweging te Rome; en meer dan eene maatschappij, onder andere ‘il Circolo di San Pietro’ en de volkskring ‘Associazione Artistico-Operaia’ werd door zijn toedoen gesticht of bijgestaan. Hij is het ook die aan 't hoofd staat van het wederlandsch komiteit voor 't Plechtig Huldebewijs aan den Zaligmaker voor het einde der eeuw.
Ik heb hier eenen pennetwist aan te stippen ontstaan ten gevolge van het boek van abbé Delassus ‘L'américanisme et la conjuration antichrétienne.’ Die eerw. Heer
| |
| |
bestuurder van de Semaine Religieuse van Rijssel heeft het bijzonderlijk gemikt op de democratie en op de ‘abbés démocrates’.
De behoudsgezinde dagbladen van Italië hebben het boek tot in de wolken verheven, en een Roomsch tijdschrift, dat gewoonlijk zeer redelijk oordeelt, ‘La Civiltà Cattolica’, heeft het ook veel lof toegezwaaid. Maar de koene en hardnekkige verdediger van 's Pauzen richtingen, Don Albertario, die sedert hij het gevang van Finalborgo verlaten heeft, wederom het opperbeheer van den Osservatore Cattolico te Milanen in handen nam, heeft in eene reeks artikels klaarblijkelijk doen uitschijnen, hoe noodlottig de gemelde schrijver de overdrijvingen van eenige mannen ten laste legt van al wat democratie heet.
Niet minder merkensweerdig is de verhandeling van Hoogleeraar Toniolo hier te Rome gehouden voor geestelijke en wereldlijke studenten der Hoogescholen op 18 December laatstleden. 't Is de verdediging van het jonger gedeelte van 't katholieke leger: de democratie tegenover hetgeen men heet de conservateurs. Toniolo, die thuis is in zaken die geschiedenis en huishoudkunde betreffen, bewijst dat het tijd wordt, gezien de aangroeiende macht van 't socialismus, de rijpheid van 't maatschappelijk vraagstuk en de samenzwering in de laatste tien jaar van al wat de kerk vijandig is, het katholieke leger uit te breiden en het nieuwe wilskracht, door nieuwe werkmiddelen, in te geven. Dat nieuwe komt van de geestelijkheid, het volk en de jeugd; indien onder de jonkheden sommigen te verre gaan, 't is dikwijls omdat zij onder de ouderen mannen vinden die hunne gedachten slecht uitleggen. Deze verhandeling, die gelezen werd, zal in de ‘Revista Internazionale’ verschijnen, zij werd gemaakt op aandringen van Cardinalen, en zal ongetwijfeld welkom heeten onder de geleerden, juist gelijk deze die pas twee jaren geleden over ‘het begrip der democratie’ zooveel bijval in alle landen behaald heeft.
Z.H. Leo XIII heeft op donderdag 14 December Consistorie gehouden; de benoemingen van de Bisschoppen die door breve gedaan werden, heeft hij er bevestigd en uitgesproken; onder andere deze van Z.H. Mgr. Thomas Heylen, Bisschop
| |
| |
van Namen, en van Mgr. Januarius Granito di Belmonte, nuntius in België, tot den titel van Aartsbisschop van Edessa.
Twee leden van het Collegie der Cardinalen, waaronder de oud-nuntius van België. Z.E. Mgr. Nava di Bontifé, hebben er den Cardinaal-hoed ontvangen, en Z.H. Leo XIII heeft in het geheim Consistorie eene zeer belangrijke redevoering uitgesproken. Ik wil er eenige zinsneden van aanhalen omdat zij een krachtig protest bevatten ten voordeele van de onafhankelijkheid van den H. Stoel, en zij een welsprekend antwoord zijn aan de Troonrede, uitgesproken door koning Umberto in Novembermaand laatstleden met 't gedacht, Italie's handelwijs en politiek in 't Vrede Congres en voor het Jubeljaar als prijsbaar te doen uitschijnen.
Sprekende van het Jubeljaar zegt Z.H.:
‘Voorzeker, eerweerdige broeders, wij hebben reden te hopen dat de plechtigheden van het groote Jubeljaar niet zonder heilzame vruchten zullen voorbijgaan. Immers, de opwekkende stem van den Opperherder heeft, met de hulp der hemelsche genade der volkeren godsvrucht geprikkeld en hunne gemoederen gedwee gevonden. In alle landen zijn er, naar men aangekondigd heeft en nog steeds aankondigt, die het plan eener boetereis naar Rome ontwerpen. Voorwaar, vurig zouden wij wenschen dat gedurende dezen tijd der Roomsche Stede haren vroegeren vorm en haar oud gewaad ware teruggeschonken: zoo namelijk dat naar oud gebruik het gegund ware ongehinderd den godsdienst uit te oefenen, en dit ook in volle stad, met openbaar en ongewoon feest-vertoog, overeenstemmend met des tijdes ongewone heiligheid: aan het behoud der oude gebruiken, zou de pelgrim de heilige stad herkend hebben. Edoch, eens de Paus van zijne bezittingen ontbloot, werd te gelijk de vrijheid der katholieken verminkt, alleen de kerken blijven nog open aan de godsvrucht van ingezetenen en vreemden.
‘Daarbij broedde het verloopen jaar eene andere moeilijkheid gepaard met eene beleediging aan den Apostolischen stoel, en door alle weldenkende lieden eenparig afgekeurd en veroordeeld. Wij bedoelen het congres in Den Haag tusschen de afgevaardigden aller vorsten. Volgens het ontwerp van den doorluchtigen keizer van Rusland, moesten daar middelen beraamd worden om den vrede onder de natiën te bevestigen, en de veelvuldigheid en wreedheid der oorlogen te beperken. Was er iets billijker dan ook den Paus daar uit
| |
| |
te noodigen? Immers strijden voor de gerechtigheid, den vrede bemiddelen, de twisten slechten, is de taak van Godswegen aan het Opperpriesterschap toegekend, en dit hebben de vroeger eeuwen in woord en feit herkend. En overbodig ware het te herinneren hoe vaak onze voorgangers deze taak waarnamen tot heil der kristene volkeren. Ook was van in den beginne, uit vrije beweging de hulp van ons gezag voor deze heilzame en edele poging gevraagd geworden, insgelijks was onze wensch, waar ook de algemeene zienswijze in meestemde, dat er ons in het Haagsch Congres eene plaats gegunde werde. Eene stem was er onder allen die tegensprak, en zoo lang en hardnekkig was haar verzet totdat zij 't overwon: de stem, de stem zeggen wij, de stem was het van hen die door de bemeestering der stad het Opperhoofd der Kerk aan hunne macht onderwierpen.
‘En welke vijandelijkheden zouden wij niet vreezen van hunnentwege, wanneer zij, zelfs in het aanschijn van Europa de heiligheid der rechten en plichten, van natuurwege uit het apostolisch ambt ontspruitend, geweld durven aandoen? Nochtans, wat ook de toekomst bereidt, noch instemmen, noch vreezen zullen wij tegenover hunne beleedigingen.’
Sedert Zondag middag 24 December is het Jubeljaar hier begonnen ‘L'anno santo’ gelijk men het hier te Rome noemt. Z.H. Leo XIII heeft zelve de jubelpoort van St. Pieters geopend. Over 75 jaren had hij den jubilé bijgewoond onder Leo XII, nu ging hij ze openen. Driemaal sloeg hij op de poort met den gouden hamer, een kostbaar geschenk van de Bisschoppen der katholieke wereld, en de poort begaf onder de smeekende bede van den kerkvoogd ‘Aperite mihi portas quoniam nobiscum Deus, qui fecit virtutem in Israel’. Als de muur weggenomen werd, en de stijlen der poort met gewijd water gewasschen, hief de H. Vader een dankgebed ten Hemel; de koor, onder het geleide van Perosi, zong den Psalm ‘Jubilate Deo omnis terra’ van Palestrina, en Z.H. de gewijde keers in de eene hand en het patriarchaal kruis in de andere, knielde ter aarde, en met bevende stem hief hij den ‘Te Deum’ aan. Na het eerste vers, trad hij alléén de kerk binnen, gevolgd daarna door het collegie
| |
| |
der kardinalen, prelaten en geloovigen, die godvruchtig de poort kusten. De zilveren trompetten van uit den koepel deden hunnen blijde toonen weergalmen. Al de katholieke maatschappijen met hunne vaandels, eene groote beevaart uit verscheidene bisdommen van Italië, 50,000 geloovigen hadden plaats genomen in de kerk, en de H. Vader van op zijne Sedeo gestatoria sprak met aandoening de formuul uit van den apostolischen zegen.
Ter zelver tijde wierden de jubelpoorten van O.-L.-V. de Meerdere, van S. Jan Lateranen en S. Paulus door drie Cardinalen met dezelfde ceremonie geopend. De klokken van al de kerken jubelden gedurende eene halve uur, geheel Rome was op de baan!
Sedert dien wedijveren de geloovigen in 't bezoeken der Basilieken; een twintigtal bedevaarten zijn reeds aangekondigd. Mochte de geloovigen de stem van Leo XIII aanhooren tot luister van 't geloof en nut der zielen!
Paolo Gentili.
Rome, 29 December 1899.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd