Dagboek van Gent van 1447 tot 1470. Deel 2

[p. 101]

Eene lettre ghesonden an de stede van Dordrecht⁽¹⁾.

‘Eerbare, voorzieneghe ende wyse heeren, onse lieve ende speciale vrienden, wy ghebieden ons jonstelic met goeder herten an hulieden; ende omme dieswille dat wy anders nyet en weten noch gheweten en hebben totten daghe van heden, dan goede jonste ende vriendscepe tusschen hu ende huwen voorders, over een zyde, ende ons ende den onsen, over andere, by den welcken wy hopen dat ghy begheerlic zyt te wetene de⁺ jeghenwordeghe ghestandichede van deser stede, so eys 't dat wy als onsen goeden specialen vrienden die beteeckenen met desen onsen brieve, te wetene, dat alle de groote vervolghen, ootmoedicheden ende onderdanicheden die wy in meneghen manieren ghedaen hebben ende ghedaen doen, wel drie jaren lanc, an onsen harden gheduchten Heeren ende prinche, dien God bewaren wille, ende noch zonderlynghe in goeden vrindaghe lestleden⁽²⁾, by den drie Staten der casselrie van deser stede ende den drie Leden 's lands van Vlaendren, die noch daer omme uut zyn omme te commene t'zynder gratien ende ghenaden ende uut zynen ondancke, daer wy incommen zyn zonder verdiente omme 't ontsegghen van den saute, alzo menich wel weet ende ghy oock wel weten muecht, nyet en hebben connen prouffyteren noch commen t'eeneghen effecte, maer alzo wy verstaen, zyn onse zaken verswaert ende verhart, zo dat wy anders nyet verbeydende en zyn dan riguer ende de oorloghe, daer af dat wy zyn ende sculdich zyn te wesene harde drouve, want men in vele manieren ghepoocht heeft ons t'onder te brynghene; eerstwaerf, by zettynghen ende exactien, anderwaerf, ghestelt in dolynghen ende buuten justicie by der weerne van den baellius ende andre officiers ende met allen ghelaten ende overghegheven, dwelcke es ongodlic ende onredelic ende onmeynschelic ende nyet ghehuuseert totten daghe

(1) Vergelijk verder Dagboek, f^o 177 v^o; de Gentenaars hadden dergelijke brieven aan de steden van Holland in April 1452 gezonden.

+ f^o 160 v^o

(2) 7 April 1452.

[p. 102]

van heden; derdewaerf, heeft men by vele manieren ende uutghesochte weghen ghepoocht ende grootelicx gheaerbeyt ons te stellene in ghescille omme te verdervene ende t'onder te doene dese voorscrevene stede⁽¹⁾, maer de gratie Gods heeft er inne voorsien ende wederstant ghedaen tot noch, der welcker wy supplieren dat zo altyts daer inne voorzien ende wederstaen wille, alzo wy daer inne hebben vulmaect betrauwen, want lof der gratien, wy en weten hier noch anders nyet el dan goede eendrachtichede ende hopen vastelic dat die haer zo lancx zo⁺ bet onderhouden zal, wat bejeghendthede dat de upstelders, verdervers ende quaetwilders deser stede moghen hebben oft zouden moghen stichten ende peynsen ter contrarien. Ende als de zelve upstelders, quaetwillende ende verdervers, nyet en hebben connen vulcommen ten voorscreve gheschille, by den welcken zy meenden altyts te commene te haerlieder quader meenynghe ende voortstelle, zy hebben zo vele ghedaen dat de oorloghe ghenouch es becondicht, want emmertoes onse gheduchte Heere ende prince heeft ghedaen sluuten de gaten⁽²⁾ van der rivieren, by den welcken 't coorne ende andre noodzakelicheden van leeftocht ons gheploghen es te brynghene te deser voorscrevene stede waert, heeft ghedaen publieren vele van zynen mandementen in zynen landen van Brabant, Henegauwe, Hollant, Zeelant ende insghelycx in zyn landt van Vlaendren⁽³⁾, inhebbende verbot dat zyne onderzaten nyet en communiquieren noch wandelen met ons, noch ons ontfanghen, noch laten eeneghen leeftocht; ooc heeft hy ghezonden zyne mandementen omme te vergaderne volc van wapenen omme ons te hinderne ende de voorscreve orloghe te voorderne, ende en heeft ons noynt willen hooren in ons recht by saufconduute noch andersins, wat supplicatien ende verzoucken wy daer af te diverschen waerften hebben ghedaen doen, noch ooc willen verstaen t'eeneghen tractaten, het en zy dat alvooren de drie

(1) Zinspeling op de samenzwering van Tijncke.

+ f^o 161 r^o

(2) Gaten, sluizen.

(3) Mandementen van 15 en 31 Maart 1452; zie hooger D. I, blz. 301 en 324, a. 1.

[p. 103]

Hooftmannen, by zynen ghebreke ghestelt omme de welvaert ende bewaernesse van deser voorscrevene stede, worden afghestelt, nemende daer up zyn occoysoen. Ende zyn eeneghe van zynent weghen die zegghen, alzoo 't wel ghenouch schynt, in een ghemeen spreken, dat een cleen dynck es, omme te ghelievene zynen prince, die af te stellene eenen curten tyt ende dat t'anderen tyden dese voorscrevene stede heeft gheweest in de absentie van den baellius, ende officiers ghehauden ende bescheeremt ende bewaert van grieve by beede den deekenen, VI oft acht maent lanc⁽¹⁾ ende dat men 't wel noch doen zoude; behouden der weerdicheden van den ghuenen die 't alzo zegghen moghen, het es een subtyl ende abuselic decxele, schynende⁺ goet ende warachtich, ende es de redene dese dat in tyden voorleden, als beede de dekenen die 't alzo hilden ende bewaerden, wy waren doe levende up goede hope ende dat wy verwinnen zouden by ootmoedicheden, supplicatien ende beden die wy hebben ghedaen doen in vele diverschen manieren daer af vooren ghenoopt es, ende nu als wy beseffen dat nyet en heeft moghen helpen oft proffyteren, wy en moghen nyet wesen zonder de voorscreve drie Hooftmannen by ons ghecoren, want in eender hueren mochte toecommen, ne ware 't onsien ende duchten van hemlieden by der moghentheyt hemlieden ghegheven, dat wy niet en zouden moghen blyven in paeyse eenen gheheelen dach, hier ne zauden gheschien rooven, manslachten, dieften, vrauwe crachten ende andre ongheordonneerde ende quade gheweercken, ende dus en eys 't maer eenen gheveynsden, subtylen ende abuuselicken wech uutghesocht by den voorseyden upstelders, quaetwillende ende verdervers, omme binnen der middeler tyt te maken gheschil ende beroerte ende te commen te haerlieder voorseyder quader meenynghen; ende dat meer es, wy hebben altoos mestrauwen omme de groote onredelicke ghebreken die men ons in vele manieren ghedaen heeft. Waer omme,

(1) Vgl. f^o 165 r^o. Immers van Juni tot November 1451 hadden de dekens feitelijk het bestuur in handen genomen.

+ f^o 161 v^o

[p. 104]

eerbare, enz., wy die in alle zaken, naer onsen vermoghene, presenteren bereet hu te believene ende bystandich te zyne in alle zaken ende over een ghedreghen hebben ende conclusie ghenomen te onderhaudene ende bewaerne jeghen elcken onsen rechten, prevylegien, vryheden, costumen ende usagen ende die hu oock beteeckenen vulcommelic, broederlic ende ghetrauwelic onsen staet ende jeghenwoordeghe ghestandichede, als onsen⁺ spetialen, goeden ghetrauwen vrient, hu biddende ende verzouckende alzo vriendelic als wy connen ende moghen dat hu wille ghelieven onslieden altyts vriendt ende ghejonstich te zyne ende nyet te ghedooghene, by hu, ofte den ghuenen daer ghy macht over hebt, onslieden eeneghe bejeghenthede ofte inder ghedaen te werdene, ofte den onsen in live ofte in goede, ende alle de vrientscepe te bewysene ende doene die ghy zult connen ende moghen, alzo wy uwer discretien ende grooter ghetrauwicheyt vulcommelic betrauwen, ende ons van 't ghuendt dat ghy duer ons zoudt willen doen met desen onsen bode beteeckenen met uwen brieve, metgaders uwen andren goeden ghelieften, ten fyne dat wy weten moghen waer toe dat wy ons zouden moghen verlaten. Eerbare, enz. Gheschreven⁽¹⁾, enz.

Hooftmannen, scepenen, raedt, beede de dekenen ende al 't ghemeene van der stede van Ghendt, t'uwer liefden altyts bereet.

Eerbaren, voorzieneghen ende wysen heeren, schoutheeten, burchmeesters, scepenen, raed ende al 't ghemeene van der goede stede van Durdrecht, onse harde, lieve, spetiale ende goede vrienden.’

Ter dachvaert van Rycele, binnen den bestande, was ghehandelt al 't ghuendt dat hier naer volght:

+ f^o 162 v^o

(1) Deze brief werd geschreven tusschen 7 April (goeden Vrijdag) en 25 April 1452, dag der afstelling der 3 Hoofdmannen, als de tekst zelf bewijst. Wij meenen zelfs te mogen besluiten dat dit opstel, bestemd om de tusschenkomst der stad Dordrecht bij den hertog te verkrijgen, nog vóor 14 April, dag van de heirvaart tegen Oudenaarde, werd verzonden.